De écht gezonde suikervervangers op een rij

In mijn artikel “ alias suikers” kun je alles lezen over de suikers die we terugvinden in tal van producten, onder een andere naam. Het wordt de consument vandaag de dag absoluut niet gemakkelijk gemaakt. Nu dat steeds meer mensen graag suiker willen mijden uit hun voeding, zijn fabrikanten ook spitsvondiger geworden om ons alsnog om de tuin te leiden. Er zijn vele alias namen voor suiker. Ook de zogenaamde 100% natuurlijke suikervervangers, zoals dadels, en kokosbloesemsuiker en honing, worden erg veel “ misbruikt” om de consument ervan te overtuigen gezond van zoet te genieten. Helaas gaat de vlieger niet op, en blijft het gewoonweg keihard suiker. Ons lichaam herkent het als gewone glucose en verwerkt het als zodanig. 

WAT IS DAN WEL ECHT GEZOND?

In mijn artikel “ alias suikers” kun je een lange lijst vinden met alias namen voor suiker. Die lijst is zelfs nog lang niet volledig, omdat er telkens weer nieuwe namen bijkomen. De lijst van de ECHT gezonde en verantwoorde suikervervangers is beduidend korter. Ik heb een overzicht gemaakt van de écht gezonde suikervervangers, die wel werkelijk gezonder zijn dan gewone suiker. Dit overzicht vind je hieronder.

STEVIA

Om alles over stevia te weten te komen, verwijs ik graag door naar mijn uitgebreide artikel. 

Stevia is de afgelopen jaren zeer populair geworden. Helaas wordt er ook misbruik van gemaakt door de voedselindustrie ( suikerlobby) en fabrikanten.

IMG_9010

We vinden vooral in supermarkten de goedkopere “ nep-stevia” producten. Deze zijn vrijwel altijd vermengd met een alias suiker. Meest gebruikt zijn maltodextrine en isomalt. Moge het duidelijk wezen, dat ik deze soorten stevia hier NIET bedoel. In mijn artikel over stevia kun je lezen over de drie categorieën. De juiste echte stevia bestaat uit tenminste 98% steviolglycosiden. Verder zijn de zuivere producten niet chemisch bewerkt en van biologische afkomst. Deze varianten kun je vrij moeilijk in de winkels terugvinden, en zijn vooral te bestellen via internet voor een vrij fors bedrag: het is niet goedkoop. Eén van de betere merken is GREENSWEET. Ik werk nauw samen met dit merk, om deze echt gezonde suikervervanger toegankelijk te maken en in meer winkels verkrijgbaar. De producten van dit merk zijn biologisch, loepzuiver en vrij van kunstmatigheden en andere chemische bewerkingen. Meer over greensweet lezen? Klik hier. 

Stevia heeft geen invloed op de bloedsuikerspiegel en bevat geen calorieën. Daarnaast heeft het een gunstige werking op de spijsvertering en is het tand/tandvlees vriendelijk. Stevia is afkomstig van een plantje en is dus eigenlijk geen suiker. Het is een plant met een enorme zoetkracht. Veel mensen verkijken zich hierop, en vinden stevia bitter/drop-achtig na smaken. Dit gebeurt alleen, als er teveel van wordt gebruikt. Stevia is GEEN  suiker. Dit moet ook worden bijgesteld. 

ERYTHRITOL 

In mijn artikel over erythritol kun je alles lezen. 

Erythritol is een zeer unieke vervanger voor gewone sucrose. Het heeft vrijwel dezelfde structuur als gewone suiker. Echter is de zoetkracht 75%. Er zijn inmiddels varianten op de markt gebracht door het merk SUKRIN , die een mengsel maken van erythritol met stevia. Dit geeft een betere zoetkracht. Erythritol is sterk in opkomst. Er zijn ook “ vervuilde” varianten verkrijgbaar die chemisch worden behandeld. Deze varianten worden vaak vrij goedkoop aangeboden, dus ook hier kun je het verschil peilen in de prijs. Zowel Greensweet als Sukrin werken met loepzuivere erythritol. Deze varianten zijn wat prijziger. Erythritol heeft net als stevia geen enkele invloed op de bloedsuikerspiegel, en heeft geen calorieën. Ook kan het door Candida patiënten worden gebruikt omdat erythritol geen suiker is die de candida voedt. Daarnaast is het ook tandvriendelijk. 

SAM_6379

CEYLON KANEELPOEDER

Het staat waarschijnlijk gewoon in je keukenkast: kaneelpoeder. Kaneelpoeder is heerlijk zoet en knettergezond. Lees meer over kaneel door hier te klikken. 

Met kaneelpoeder kun je erg veel een heerlijk zoete kruidige smaak geven. Uiteraard geldt ook hier dat het geen suiker is, en zul je de verwachting moeten bijstellen. Kies wel voor de juiste ceylon variant. Meer over deze variant kun je lezen in het artikel over kaneel.

SAM_6381

AARDBEIENPULP

Over fruitsuikers is heel wat te doen op dit moment. Helaas klopt het dat we van teveel fruitsuikers ook schadelijke gevolgen kunnen ondervinden op de gezondheid. Ook fabrikanten hebben vruchtensuikers helemaal ontdekt en verkopen het als 100% puur, natuurlijk en gezond. Helaas geldt het gezonde aspect enkel als je vers biologisch fruit intact eet. Op deze manier is alles perfect in balans en raast de fructose niet als een raceauto door je bloedbaan, wat wel gebeurt bij geperst fruit. Hoe je het fruit ook perst, je perst enkel de suikers eruit. Er blijft erg weinig tot niets achter van de vitaminen, mineralen en vezels. Fruitsuikers is tevens erg slecht voor het gebit. De laatste jaren is tanderosie probleem nummer één geworden onder tandarts-patiënten. Dit is vooral te danken aan diksappen, en vruchtensappen, die afgelopen jaren flink in verkoop zijn gestegen omdat deze worden aangeprezen als gezond en natuurlijk. Feitelijk komt het op exact hetzelfde neer als gewone suiker en krijg je ook gewoon suiker binnen.

Aardbeien zijn erg zoet, maar bevatten het minimale aan fruitsuiker. Per 100 gram bedraagt dit zo’n 4 gram wat zeer laag is ten opzichte van andere fruitsoorten. Je kunt met fijn geprakte aardbei-pulp ook ontzettend veel een zoete smaak geven, zonder dat je al teveel suikers binnen krijgt. 

SAM_6383

VANILLE BOURBON

Je kunt alles over vanille lezen, door hier te klikken. Ik persoonlijk ben dol op vanille. Ik vind de geur en de smaak verrukkelijk. Vanillepoeder ( bourbon) kun je perfect inzetten om alles een heerlijk zoete smaak te geven. Het is een gezond alternatief voor suiker, maar wel een vrij prijzige. Echte bourbon kost veel geld omdat het veel geld kost om te produceren. Pas goed op welke variant je koopt. Er zijn vele “ nep-vanille” varianten in de omloop, bijvoorbeeld essence. Lees hier meer over in dit artikel. 

SAM_6361

ZOETE KRUIDEN EN SPECERIJEN

Ook in kruiden en specerijen vinden we genoeg soorten die een vrij zoete smaak afgeven. Enkelen zijn:

– kruidnagelpoeder

– speculaaskruiden

– koekkruiden

– kerrie masala

– anijspoeder

– gedroogde verse munt

– taai taai kruiden

Door al deze kruiden en specerijen bijvoorbeeld te vermengen, krijg je ook een mengsel wat aardig zoet is, maar ook kruidig. Het is geen ultieme vervanging voor suiker, maar zeker geen verkeerde optie om iets wat zoeter te laten smaken.

SAM_5631

ZOETE GROENTE

Naast fruit vinden we ook een aantal vrij zoete groenten, die we prima kunnen gebruiken ter vervanging voor suiker. Enkele soorten:

– pompoen

– venkelknol

– gele paprika

– zoete puntpaprika

– zoete uien

– zwarte knoflook ( meer lezen over zwarte knoflook? klik hier)

– zoete aardappel

– zoete snoeptomaatjes/cherry tomaatjes

– aardpeer

Door deze groenten kort te koken en te pureren, verkrijg je een vrij zoet mengsel wat perfect te gebruiken is ter vervanging voor suiker. Ook hier geldt dat groente nooit de plek van gewone suiker kunnen innemen, en moet je verwachting ook hier flink worden bijgesteld. Maar het geeft bijvoorbeeld een baksel ( koekje, taart, gebak0 een vrij zoete smaak! 

Groenten zijn knettergezond en bevatten erg weinig suikers. Het is het beste alternatief om te gebruiken ter vervanging voor suiker, al komt het niet bij de echte zoete smaak van tafelsuiker.

SAM_6444

GEMBER

Gember is een pittig zoete wortel met zeer gezonde eigenschappen. Lees er meer over door hier te klikken. Gember heeft een milde zoetkracht en geeft een zoet kruidige smaak. Door wat verse gerapte gemberwortel te mengen met wat ceylon kaneelpoeder, krijg je een zoetmiddel die behoorlijk goed kan zoeten.

 

KALMTE BEWAREN

Het is erg fijn, dat we steeds meer bewust worden van het extreme suikergebruik in ons dagelijks voedsel. Helaas merk ik wel, dat we er soms een klein beetje in doorslaan. Het is uiteraard erg goed dat we er met zijn allen steeds meer op zijn gaan letten en het ook zoveel mogelijk uit onze voeding mijden. Het moet echter wel een geheel eigen keuze blijven. Wat ik nu veel tegenkom in mijn groep, is dat iedereen elkaar overschreeuwt met opmerkingen. Als iemand bijvoorbeeld post dat hij/zij een taart heeft gebakken gezoet met honing en dadels, dan krijgt de poster meteen de volle laag en krijgt een kruiwagen vol aan opmerkingen. Als iemand een glaasje vers geperst sap op foto heeft gezet en dit post, krijgt het ongevraagd hele preken over de suikers( vruchtensuikers) in dat glaasje sap. Zelfs als iemand een handje druiven eet, krijgt het vele commentaren over de hoge fruitsuikers in druiven. Kortom, we willen elkaar een beetje de les lezen. We bedoelen het allemaal goed, en het is in sommige gevallen ook best prettig. Maar het mag uiteraard geen “ obsessie” gaan worden en anderen vreselijk beschamen of zelfs beschadigen omdat diegene er voor kiest wel wat suikers te gebruiken. Zoet is een natuurlijke behoefte. We hoeven het niet volledig uit te bannen uit ons leven. Het gaat vooral om het mijden van de echt ongezonde suikers, die helaas in extreme hoeveelheden in ons dagelijks voedsel wordt gepropt. Daar moeten we ons bewuster van worden, zodat we betere en juistere keuzes kunnen maken. Alias suikers herkennen is één goede stap in de juiste richting en ook de betere alternatieven kiezen ( zie opsomming hierboven) kunnen bijdragen aan een gezondere leefstijl. Bewaar de kalmte en sla niet door. Kies vooral een vervanger wat bij jou past. En respecteer deze keuzes van een ander. Als jij denkt dat het beter kan, kun je dit uiteraard gerust aangeven, maar hou het tactvol en niet verwijtend, hier schiet namelijk niemand iets mee op. Onthou dat de toon van het liedje een liedje tot een succes maakt of niet. Breng het niet aanvallend en hou veel respect hoog voor de vraagsteller/poster. We willen allemaal hetzelfde bereiken, en dat is minder suiker consumeren. Onthou dat we dit samen kunnen bereiken, en dat we elkaar niet moeten aanvallen. Wees bewust, maar sla niet door. 

35 Reacties op “De écht gezonde suikervervangers op een rij

    • dat is wel een heel lekker poeder, ik gebruik het zelf ook, maar helaas bevat het ook aardig wat suikers…..Bedankt voor je reactie!!!!!

  1. Hi Monique, ik hoor je de laatste tijd niet meer over de producten van Steviala uit België….. Hoe komt dat? Zijn ze niet goed genoeg?

    • Ik ben inderdaad gestopt met de samenwerking. Steviala gaat een andere koers op, en ook ik sla andere wegen in. Ik werk vanaf nu samen met greensweet. Dit merk verkoopt zeer zuivere producten, en wordt op dit moment goed op de markt gezet zodat het beter verkrijgbaar en dus toegankelijker wordt voor de mensen. Dit is mijn missie: echt gezonde producten in de winkels krijgen! 😉 Warme groet

  2. Wat fijn dit artikel! Ik kan slecht tegen suikers of vervangers ervan zoals fruit, honing etc. En zag allerlei lekkere dingen voorbij komen met de tekst suikervrij maar dan zat er toch nog wat in waar ik niet tegen kan. Nu kan ik kijken of ik het met bovenstaande vervangers lekker kan maken. ????.

  3. Kun je stevia ook in de winkel kopen,want anders komen de verzendkosten er bij en dan word nog duurder?

    • Greensweet is erg hard bezig op dit moment om hun producten toegankelijker te maken in gezondheidswinkels en biowinkels. De druppels zijn o.a al verkrijgbaar bij De Tuinen, G&W gezondheidswinkel en Vitaminstore. De stevia baksuiker en de gewone sweet wordt op dit moment getracht ook in deze winkels te zetten. Over twee weken ( midden Juni verwacht) lanceert Greensweet op mijn advies ook erythritol suiker en stevia poedersuiker 😉 Voorlopig helaas nog enkel bestelbaar via http://www.greensweet-stevia.nl maar er wordt hard gewerkt om deze zuivere varianten ook in de winkels te zetten. Als hier meer over bekend is, zal ik dit melden op de website en in de groep! Warme groet

      • Ik las een aantal wetenschappelijke studies waarin men stelt dat suikervervangers, waaronder ook stevig, een negatief effect hebben op het microbioom in de darmen. Hoe ziet u dat?

  4. Kan je als gastric bypass patient ook stevia gebruiken zonder kans op dumpings?

    • stevia is ook te gebruiken voor gastric bypass patiuenten, al is het net met een allergie en/of intolerantie even uitproberen. Succes!

  5. En als je fruit met de staafmixer pureert en drinkt (aangelengd met water)? Hoe zit het dan met het suikergehalte?

  6. En hoe zit het met kokosbloesemsuiker, dat verandert toch ook de bloedsuikerspiegel niet?

    • De vraag was overbodig, merk ik. Ik zag pas net dat je er al een stuk aan hebt gewijd.

  7. hallo

    kun je mij misschien vertellen welke fruitsoorten je het beste kunt eten om (zoveel mogelijk in ieder geval) suiker te vervangen

    mvg niels

  8. hallo
    welke fruitsoorten kan ik het beste eten om suiker te vervangen

    mvg niels

  9. Ken jij ook Tagatesse. Dit is ook een zoetstof en lijkt erg op suiker. Kan je ook goed bij het bakken van taarten.

  10. mijn stevia is van de tuinen en is van Nature’s garden. bevat 90% steviosides. Is dit ook een goede stevia?

  11. Hoe zit het met erytritol en buikpijn/ darmkrampen/winderigheid….is daar veel kans op? Behoort het tot de suikeralcoholen zoals maltitol enz. Want van maltitol krijg ik enorme buikpijn. Ben wat bang om het te gebruiken omdat ik zeer gevoelige darmen heb. Is die angst terecht of niet?

  12. Toen ik zwanger was mocht ik geen suiker en zeer beperkt fruit eten.
    Ik werd helemaal simpel van alle “suikervrije” recepten, die boordevol honing, palmsuiker, dadels, chocolade, etc. zitten. Suikervrij? Gezonde suikers? Hihi. Duidelijk artikel!

  13. Spijtig dat ook hier veel misinformatie staat.
    Ten eerste heeft het lichaam glucose of suiker nodig, dit is niet weg te denken. 70% van de opgenomen suiker wordt zelfs verbruikt door de hersenen, dit is ook nodig ze draaien daar op.
    Kokosbloesemsuiker afschilderen als een minderwaardig alternatief dan bijvoorbeeld stevia is een gevaarlijk statement. Kokosbloesemsuiker wordt inderdaad door het lichaam herkent als glucose, maar ivm bijvoorbeeld witte suiker heeft dit geen raffinage proces achter de rug en zit het boordevol mineralen en vitamine, deze suiker vervanger heeft dus meer te bieden dan enkel suiker, ook heeft het een lage glycemische index, dit wil zeggen dat het niet zoals bij suiker zorgt voor een piek in je bloedsuikerpijl.
    Deze suikervervanger zou bovenaan je lijst moeten staan !

    En dan het stevia verhaal…. Stevia is even natuurlijk als cocaïne, het begint allemaal bij een groen bladje maar het moet een heel chemisch proces doorlopen om gebruiksklaar te zijn. Ook vermeldt u dat het geen invloed heeft op de bloedsuikerspiegel, dit is in verscheidene onderzoeken al tegengesproken, het verhoogt de bloedsuikerspiegel niet, dat is waar, maar het verlaagt hem wel. En dit kan even nadelige effecten hebben voor het lichaam dan een verhoging. Deze eigenschap is dan ook enkel interessant voor iemand met diabetes.
    En net zoals eender welke andere suikervervanger word je er op termijn dikker van. Je triggert zoet in de hersenen, je lichaam bereidt zich voor op glucose, begint insuline aan te maken maar ontvangt geen glucose. Dit resulteert in de aanmaak van vet, en het triggert de bijnier om cortisol en adrenaline te produceren, welke kunnen resulteren in verscheidene stress reacties.

    5 jaar heb ik elke dag tussen de 1 en de 2 liter thee gedronken met stevia in, stevia van de hoogste kwaliteit 98% Rebaudiana A (een belangrijke term die ik ook mis in je artikel).
    Dit heeft mij hypoglycemie, overactieve bijnier, stress, haaruitval, en 10kg extra opgeleverd.
    En dit omdat ik mij 5 jaar geleden heb laten verleiden door mensen die soortgelijke artikels schrijven op internet en denken dat ze weten hoe de vork in de steel zit, halve wijsheden kopiëren van verscheidene websites en op die manier claimen dat ze een gezondheidsgoeroe zijn met kennis van zaken.

    Ik raad u dan ook beleefd aan om u toch nog wat meer te verdiepen in suikervervangers.

    Mvg, Jeroen.

    • Dag Jeroen,
      Om te beginnen ben ik al ruim 4 jaar actief in ” verdieping in suikervervangers” en daarvoor al jaren actief in zelf-onderzoeken. Spijtig om te lezen, dat er geheel anders wordt gekeken en beoordeeld op mijn artikel. Daar staan geen onjuistheden in.

      Ik schilder niet af. Ik breng feiten aan het licht. Als kritisch healthblogger kun je dit ook verwachten in mijn artikelen. Maar ik zal nooit iets afschilderen, zwart blakeren of in andere vormen zeer negatief bejegenen. Je hebt het over nog aanwezige vitaminen en mineralen in kokosbloesemsuiker. Dit gaat echter om zo’n kleine horeveelheiod, dat iemand ongeveer 200-250 gram kokosbloesemsuiker zou moeten eten, om te kunnen profiteren van enige aanwezige vitaminen en mineralen. Daarnaast is er nooit een onafhakelijke studie geweest waarin deze zogezegde gezondere voordelen op tafelsuiker zijn onderbouwd.. Mocht U een onderbouwd rapport in uw bezit hebben waaruit uw beweringen juist blijken, dan zie ik deze graag tegemoet.

      Ik vind uw bewering dat stevia een cocaïne is, zeer overtrokken en uiteraard onjuist. Er zijn nergens enige studies bekend dat stevia als cocaïne zou werken. U vertelt, dat u uit diverse onderzoeken naar voren heb gehaald dat stevia wel degelijk invloed heeft op de bloedsuikerspiegel. Ook zie ik hiervan graag stukken. Kunt u mij deze toezenden? Er zijn inderdaad erg veel verhalen vindbaar op internet over het ” foppen van het brein” bij inname van stevia, maar ook hier zijn er geen onderbouwde onderzoeken/studies beschikbaar. Ook hier vraag ik U, als U deze stukken wel in bezit heeft, mij deze toe te zenden ( dus onderbouwde stukken)

      Wat akelig om te lezen, dat U zulke ervaringen heb gehad. Al uw aangegeven klachten zijn nog nooit eerder voorgekomen ( gemeld) Ik vind het nogal een nare opmerking om dit alles te wijten aan steviolglycosiden in uw thee. Ik kan mij daar in elk geval niets bij voorstellen, niets meer dan dat U sterk allergisch reageert op bepaalde voedingsmiddelen. Ik denk persoonlijk niet dat stevia de boosdoener is, maar dat is persoonlijk. Ik ken uw geschiedenis verder niet en dat is ook in deze kwestie niet erg belangrijk. Wel belangrijk vind ik uw zeer onaardige oordeel en directe aannames en dat u mij dit persoonlijk toeschrijft. Ik weet dat ik mijn werk GOED doe. U gaat hier uit van een artikel die ik heb geschreven over suikervervanging. Heeft u zich verdiept in al mijn andere artikelen over suikervervangers? Want die kan ik inmiddels in een boek binden, er zijn talloze artikelen op mijn website vindbaar. Ik ben geen kwakzalver die zomaar wat de lucht in slingert. Ik heb een jarenlange studie achter mij en jarenlange ervaring. Het zou fijn zijn, dat u wat verder zou kijken dan het puntje van uw neus want daar stopt het niet. De voedselindustrie is groot. Mijn advies: lees u voortaan wat meer in, voordat u dit soort oordelen velgt. Warme groet

  14. Hallo Monique
    Ik doe aan wielersport, soms tot afstanden boven de tweehonderd kilometer. Ik gebruik dan maltodextrine als hoofd leverancier van de benodigde koolhydraten. Ik ondervind echter ook de nadelige gevolgen op mijn darmen. Wat is een goede vervanger om om voldoende energie binnen te krijgen waar niet de darmflora negatief beïnvloed wordt. Met alleen vast voedsel red je het niet. Ik heb vorig jaar een keer een tocht gereden waar mijn hartslagmeter een verbruik va boven de 7000 kilo calorieën. Hoe krijg je dat op een gezonde manier binnen?

    Benieuwd naar uw advies,

    Gr Peter

    • Ik ben zelf ook een fietser. Ik doe het prima af met vast voedsel. Denk daarbij aan bananen, rozijnen, bladgroenten en kool, in combinatie met kwark. Eet voldoende. Begin een half uur voor je training met bijvoorbeeld zoete aardappel en banaan. Na de training een bakje kwark met rozijnen. Succes!

  15. Ik koop bijna geen “kant en klaar” producten meer in de supermarkt op brood na, maar maak bijna alles zelf in de keuken. Dan weet ik ook precies wat ergens in gaat en weet ik ook zeker dat er niks dierlijks in zit. Maar moet wel zeggen dat ik op mijn vegan pannenkoeken die ik soms wel eens bak dadelstroop erg lekker vind en dat toch altijd beter is dan de suikerstroop die wij Nederlanders er normaal opgooien, ik vind het nog lekkerder ook. Een suikervervanger hoeft van mij niet per se gezond te zijn, als het maar iets minder ongezond is dan suiker zelf. En goed 2 a 3 maal daags tanden poetsen en stokeren en mondspoelwater gebruiken helpt ook, van de 28 jaar dat ik leef heb ik al 27 probleemloze jaren gehad met mijn gebit, het eerste jaar was ik tandloos dus reken ik niet mee. Elk half jaar weer is mijn tandarts verbaasd. Maar goed, ik gebruik liever zoetstoffen als dadels dan dingen als stevia. Wanneer ik producten met stevia consumeer wordt er door de zoetigheid een signaal naar mijn brein afgegeven om zich in te stellen op een verhoging van de suiker in mijn bloed en gaat het rap aan de slag om suiker te verwerken, maar omdat dat dan niet komt gaat er van alles fout in mijn lichaam en meestal eindig ik dan kreunend bij het toilet omdat ik het gevoel heb dat ik moet kotsen maar dat gebeurt dus niet. Ik voel me op dat moment ontzettend zwak en heb dan een te lage suikerspiegel. En het enige wat me dan weer een beetje ok kan laten voelen? Suiker! Na een paar keer dit voorval te hebben gehad na het consumeren van stevia bevattende producten heb ik de link weten te leggen met dit afschuwelijke spul. Het is een product wat ik nog meer vermijd dan suiker zelf. Verder gebruik ik zelf wel veel kruiden ook wanneer ik iets zoetigs wil, kaneel en speculaaskruiden gaan er hier vaak hard doorheen. Vanille komt echter alleen bij hoge uitzondering in mijn keukenkast, dit jaar is de vanille steenduur!!!

  16. Hoi Monique
    Ik gebruik yacon poeder en siroop. Dat zag ik er niet bij staan, dat is toch ook een goede vervanger?

    Gr mirjam

  17. En wat te denken van pastinaak als zoetmiddel.
    Heb er zelf wel (surrogaat)amandelspijs mee gemaakt.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *