Hoe haver ( mout) een goudmijn is geworden voor de voedselindustrie

Ik wind er nooit geen doekjes om, dat ik dol ben op haver ( mout). Ik eet het iedere dag, ik werk er ontzettend veel mee, en ik schreeuw maar wat graag van de hoogste torens hoe gezond en voedzaam het is. Het is daarnaast ook een ontzettend goedkoop voedsel. Naast rijst, tarwe en maïs is haver het meest gegeten graan ter wereld en het meest verbouwd. Haver is al decennia’s lang een zeer populair graan. In de jaren zeventig kwam daar een kanteling in dankzij de intrede van buitenlandse gerechten als pasta, en macaroni. In de jaren zestig was havermout pap een volksvoedsel. We ontbeten ermee, en we aten het in schaarste ook als lunch en diner. Dit gebeurde omdat haver ontzettend voedzaam is en erg veel waardevolle voedingsstoffen bevat. En dus erg goedkoop is. Meer lezen over haver? Klik hier. 

Zo rond 2005/2006 maakte haver ( mout) een enorme comeback, omdat het plotseling werd ontdekt als superfood. Omdat haver ( mout) plots weer een label aan zijn kont geplakt had gekregen maakte havermout een ware inhaalslag tot de dag van vandaag. Bijna iedereen ontbijt weer met haver ( mout), en de voedselindustrie maakt ook veel gebruik van de come back, door met talloze producten met haver te komen aanzetten in supermarkten. De voedselindustrie heeft in haver ( mout) een ware goudmijn ontdekt.  Het is goedkoop, kost nauwelijks wat aan productiekosten, en kan tegen iedere prijs worden aangeboden omdat het toch wel verkoopt. Biologisch of niet, in een B of huismerk, in een luxe verpakking onder een A merk..….het kan allemaal. Consumenten vragen zich toch niet af hoe het nu kan waarom het één duurder is dan het ander. We worden wijs gemaakt dat dit allemaal te maken heeft met kwaliteit en hoe is is verbouwd ( biologisch) Ik ben mij dat enkele jaren geleden wel eens gaan afvragen en heb mij er toen wat in verdiept. En mijn bevindingen zijn ronduit schokkend. In die zin, dat we voor honderden euro’s worden belazerd. In dit artikel leg ik het je uit.

IMG_1212

GROTE ONZIN EN KLETSPRAAT

We kunnen haver ( mout) inmiddels kopen in ontzettend veel varianten. Het kan niet gekker en doller. Alles is maakbaar. Kant en klaar, “ 100% natuurlijk” of grof, vezelrijk, volkoren, fijn, extra fijn, instant….kortom, je mag kiezen. De kreten, claims en mooie verhaaltjes vliegen ons om de oren op de verpakkingen. Hoe mooier, luxer en kleurrijker een verpakking is, hoe duurder het wordt aangeboden.

Onderaan in het schap zien we de B en de huismerken liggen. Je moet diep graaien en bijna op je knietjes om een pak te kunnen bemachtigen. Dit is niet voor niets gedaan, of omdat er ruimtegebrek is op de planken op ooghoogte. Veel mensen willen de moeite niet nemen om even door de knietjes te gaan en in een schap te duiken. Zij laten zich dan gewilliger verleiden om een pak duurdere op ooghoogte te kopen van een A merk of huismerk. Alles is goed doordacht, al zijn we daar ons niets van bewust. 

Het wordt een beetje stil gezwegen, die B en huismerken. Ze worden aangeboden om:

– concurrentie voor te blijven

– overschotten weg te kunnen werken, en het “ afval” wat na bewerkingsprocessen achterblijft onderin de tanks. Dit is geen afval, maar wordt zo genoemd omdat de havermout fijner is van structuur en daardoor niet bruikbaar voor A en B merken. 

– een goedkoper alternatief aan te kunnen bieden, om een reputatie hoog te houden

– de ruimtes onderaan de schappen op te kunnen vullen. Een A merk betaalt voor zijn plek in een schap. En de onderste plekken blijven altijd leeg. 

B merken worden altijd ergens onderaan in het schap aangeboden. Dit wordt opzettelijk gedaan, om de lege ruimtes op te vullen, maar ook om de consument eerst oogcontact te laten maken met de producten die recht voor hen staan. Een A merk betaalt een supermarkt hier rijkelijk voor. Dit levert absoluut 100% gegarandeerd meer verkoop op. Je zult het vast zelf wel eens voor de hand hebben gehad, dat je een lege ( uitverkochte) plank voor je ziet en -automatisch DAN PAS gaat kijken wat er voor alternatieven zijn. Is een product op ooghoogte gewoon voorradig, wordt er niet gekeken naar de schappen onderin, enkel onze voeten krijgen daar wat van mee.  Mensen die zeer bewust met hun budget om ( moeten) gaan, doen boodschappen met hun hoofden naar beneden gericht. We zouden dat allemaal eens wat vaker moeten gaan doen, want dat kan je op jaarbasis al snel honderden euro’s schelen. 

VRIJWEL ALLES IS HETZELFDE

Afgelopen weken heb ik mij verdiept in haver en havermout en wat er zoal te koop is in supermarkten. Ik heb vorig jaar ook al wat onderzoek gedaan en kwam toen al op nogal opmerkelijke zaken. Zoals een pak haver “ vezelrijk” van 450 gram voor 89 cent, terwijl je hetzelfde krijgt in een zak van 500 gram van een B merk voor 45 cent. De voedingswaarden zijn identiek. Ook het gehalte aan vezels. En dus worden we met het pak “ vezelrijk” bedonderd waar we bijstaan. Maar er is meer.

IMG_1208

Alle supermarkten, ook discounters als Lidl en Aldi, verkopen ook haver. Dit in zakken van 500 gram voor gemiddeld 39 eurocent. Ook hierin verschillen de prijzen. Zo vraagt AH voor zijn BASIC havermout 50 cent. Aldi vraagt 45 cent. Lidl vraagt  50 cent En Plus vraagt 45 cent. Al deze haver is HETZELFDE. Dezelfde voedingswaarden. IDENTIEK.  Komt allemaal uit één fabriek. Enkel de verpakkingen zijn anders om de B merken van de supermarkten te kunnen onderscheiden. KLIK HIER voor meer informatie over de verschillen. 

Je kunt zelfs met deze spotgoedkope varianten ook nog voordeliger uit zijn. 

EN BIOLOGISCH DAN?

Mij wordt veel gevraagd hoe het dan zit met biologische haver ( mout) Biologisch wil zeggen, dat de haver niet genetisch is gemanipuleerd en vrij is van bestrijdingsmiddelen, en andere onnatuurlijke zaken. Voedingswaardig gezien maakt het geen enkel verschil of zijn de verschillen te verwaarlozen. Voor de voedzaamheid/gezondheid hoef je dus in principe ook geen duurdere biologische varianten te kopen,. Wil je, net als ik overigens, wel denken aan het milieu en wil je ook net als ik “ geknutseld:” voedsel mijden, dan is biologisch een goede keuze. Biologische haver ( mout) kost gemiddeld 1,60 per 500 gram in een supermarkt, in een biowinkel ben je nog duurder uit. Daar kost een zak van 500 gram ongeveer twee euro. 

Biologisch is alleen een betere keuze, als je net als ik, zoveel mogelijk biologisch wilt eten, en geknutselde producten wilt mijden. Qua voedingswaarde blijft het vrijwel hetzelfde.

IMG_1213

Deze biologische havermout uit de supermarkt bevat per 100 gram bijvoorbeeld 1,1 gram suikers, en 10,2 gram vezels. Een zak goedkope havermout bevat per 100 gram 0,7 gram suikers en 10 gram vezels. De verschillen zijn te verwaarlozen, en zelfs in het voordeel te trekken voor de goedkopere variant. 

IMG_1218

Deze zak biologische havermout bevat per 100 gram 0,8 gram suikers, en 9,7 gram aan vezels. Zoals je ziet zijn er amper verschillen in voedingswaarden. Biologisch zegt in dit geval niets over de uiteindelijke voedingswaarden. Sommigen zijn van mening, dat biologische havermout lekkerder is van smaak. Natuurlijk valt er over smaak te twisten, maar vaak is het ook een beleving. Net zoiets als liever Calvé pindakaas kiezen dan een pot pindakaas van de Lidl. Dit is de kracht van een A merk en diens zorgvuldig opgebouwde reputatie. Nog een argument : de duurdere biologische varianten in een biowinkel. Als we de goedkopere biologische supermarkt-varianten kopen, houden we de grotere jongens in stand en niet de zelfstandige ondernemer die hier altijd weer onder lijdt. Dit zijn voor een consument enorm lastige dilemma’s. Je hart spreekt, maar uiteindelijk ook je portemonnee. En dat levert ( in elk geval bij mij) soms zeer lastige “ gewetensvragen” op. Ik kies vaak een gulden middenweg, en let ook op aanbiedingen in de biowinkel. 

IMG_1224

EN 100% GLUTENVRIJ?

We kunnen tegenwoordig ook 100% glutenvrij verklaarde havermout kopen. In haver komen ook in geringe hoeveelheden (zo’n 20%) glutenachtige eiwitten voor (avenines) In rijst en mais komt dit bijvoorbeeld ook voor. In rijst heet het orizalines, in mais zeines. Doordat deze eiwitten een totaal andere aminozuur samenstelling hebben dan gluten in bijvoorbeeld tarwe, gerst en rogge leveren ze  over het algemeen geen problemen op voor mensen die niet tegen gluten kunnen. Maar:  avenines kunnen ook bij Coeliakie-patiënten een nare reactie veroorzaken en dus is dit zeer persoonlijk. Hoe komt het dan dat haver niet wordt verkocht als zijnde glutenvrij van nature, zoals dat bijvoorbeeld wel gebeurt bij boekweit en kikkererwtenmeel enz?

Dit ligt aan het vaststaande feit dat er (bijna) geen zuivere haver kan worden gekocht. Haver wordt namelijk ook verwerkt in fabrieken waar ook gerst, tarwe en rogge wordt verwerkt en er dus altijd sprake is van mogelijke sporen in haver. Gelukkig bieden steeds meer fabrikanten ook 100% gegarandeerde haver aan voor de mensen die kampen met heftige klachten na het eten van gluten. Er wordt gewerkt in glutenvrije omgevingen om de haver ( mout) te produceren. In de VS en in Europa bevatten 100% glutenvrije haver ( mouten) minder dan 0,002 procent gluten. Dit is zo laag, dat het over het algemeen als veilig wordt beschouwd. Qua voedingswaarden zien we ook hier dat er nauwelijks grote verschillen zijn. Per 100 gram bevat 100% glutenvrij haver ( mout) gemiddeld 0,8 gram suikers en 8,5 gram vezels. We zien dus wel een zeer minimaal verschil in vezels. 

WAT ZEGT DE FABRIKANT?

Ik heb verschillende klantenservices gebeld van supermarkten en gevraagd om uitleg. Twee wisten het verschil ronduit niet te verklaren. Op Facebook heb ik AH benaderd en hen gevraagd of zij het enorme prijsverschil tussen een pak “ vezelrijk” havermout en een zak BASIC havermout konden verklaren. In dit screenshot lees je hun verklaring:

Schermafbeelding 2017-09-08 om 03.03.15

Volgens AH gaat het dus om KWALITEIT en GRUIS. In de goedkopere zakken vinden we het zogezegde “ afvalproduct” van de haver na bewerkingsprocessen, Dit betreft niets meer of minder exact dezelfde haver die enkel wat fijner is geworden van structuur. De grotere havervlokken worden als “ vezelrijk” in een luxe pak verkocht, terwijl het NIETS verschilt in vezels per 100 gram. Logisch, want we praten immers gewoon over exact dezelfde havermout. Ook in kwaliteit. We betalen 45 cent meer voor een luxe pak, en minder gruis, En ook krijgen we daar nog eens 50 gram minder voor. Voor HETZELFDE. Want iets fijnere havermout is natuurlijk geen afval, het komt immers gewoon uit dezelfde tanks uit dezelfde fabriek. 

Natuurlijk zal een fabrikant/ de voedselindustrie het achterste van hun tong nooit laten zien. Ze laten ons erg graag in de waan dat het ene havermout gezonder is dan de ander of dat een kwaliteit beter is dan de ander. Afgezien dat over smaak valt te twisten, heeft het voedingswaardig nauwelijks tot geen invloed. ALLE haver en havermout soorten komen globaal gezien op hetzelfde neer. Het kan zeker in smaak verschillen, maar dan heeft dit niets met voedingswaarde te maken. Zo vind ik persoonlijk de glutenvrije havermout minder smaakvol en meer bitter dan ” gewone” havermout. Terwijl mijn kennis het juist erg lekker vind terwijl ze gewoon gluten kan verdragen. Zo verschillen smaken nu eenmaal, maar een smaakverschil is erg persoonlijk.

Veel fabrikanten ” stunten” met 100% volkoren havermout. Dit zien we bijvoorbeeld vaak terug in ingrediënten lijsten van producten die claimen vezelrijk te zijn.. We spreken van volkoren havermout als alleen de huizen van de korrel zijn verwijderd. Dit wordt ook wel lang kokende havermout genoemd.  100% volkoren havermout vinden we meer in biologische varianten terug dan in supermarkt producten, maar ze zijn er wel, bijvoorbeeld de goedkope zakken van Plus/Digros/Bas/Dirk. ( merk Hahne) Deze claimt ook zon gerijpte haver te gebruiken. Ook hier geldt, dat er veel winst te behalen valt. Voedingswaardig maakt het ook nauwelijks een verschil. Zo stunt het merk Qauker dat hun havermout boordevol vezels zit omdat zij met 100% volkoren haver werken. Als we kijken naar de voedingswaarde van hun 100% volkoren havermout, zien we dat het per 100 gram 1,1 gram suiker bevat en 9 gram vezels, een gram minder dus dan de goedkopere varianten.

IMG_1216

Je betaalt voor 600 gram gemiddeld 1,45. Anders gezegd betaal je voor 100 gram meer een euro meer en krijg je minder vezels binnen, en meer suikers. Quaker wordt gelinkt aan de ” Monsanto-clan” en gebruikt daarom geen al te milieu-vriendelijke methoden om hun producten te maken. En al helemaal niet biologisch.

Zolang wij blijven geloven dat duurdere haver ( mout) beter is, beter is in kwaliteit, en voedzamer, dan zal haver voor de voedselindustrie een goudmijn blijven en worden wij er armer van. En niet gezonder. Laat je dus niet belazeren en LEES DE VERPAKKINGEN. Lees de ingrediënten, de voedingswaarden en leg een A en een B merk eens naast elkaar. Vaak ontdek je, dat er geen verschil is. Wel enorm in prijs. Betaal niet langer voor al die onzin en sprookjesverhalen. Spek de voedselindustrie niet langer, maar spek je portemonnee en uiteindelijk ook je goede gezondheid.

12 Reacties op “Hoe haver ( mout) een goudmijn is geworden voor de voedselindustrie

  1. Bedankt Monique,

    Ik volg al je artikelen,En wordt steeds bozer op de voedselindustrie en onze overheid die de bevolking zo weinig beschermd tegen welvaartsziekten.
    Ik heb 2 boeken van je,ben er heel blij mee. Groetjes Christine.

  2. Het is bewonderenswaardig hoe goed jij alles uitzoekt. De alternatieven die je wijst zonder moralistisch te worden. Je leert ons waar we op moeten letten; je maakt ons mondiger!
    Ik zou het fantastisch vinden als je behalve de meetbare voedingswaarde, als volgende stap wellicht ook kunt onderzoeken hoe het zit met het minder makkelijk meetbare, het zgn. ‘energetische’ – je-weet-wel. zoals foto’s aantonen van waterkristallen. Ik denk dat juist dat energetische de ware kwaliteit bepaalt. Dat aspect wordt bijvoorbeeld in de biologisch dynamische landbouw behartigt. Ik ben erg benieuwd of jij daar meer over te weten kunt komen. Hartelijke groet, Anne

  3. Bedankt weer voor je info Monique
    Ik eet/koop voor meer dan 95 % Eko en probeerde een tijdje terug eens de Quaker havermout.
    Nou de geur en smaak beleving was wel ff anders dan met alle Eko havermout.
    Quaker is volstrekte Meuk (pardon my French, i ‘am dutch ;).

  4. Bedankt voor de heldere uitleg.
    Ik gebruikte ook de Quaker havermout.
    Maar kon daar niet tegen.
    Gelijk obstipatie kreeg ik daarvan,
    Maar nu ben ik benieuwd of ik obstipatie krijg
    van havermout in het algemeen of omdatdit merk gelinkt is aan Monsanto.
    En dat is altijd rotzooi
    Of door de kleine hoeveelheid gluten.
    Niet dat ik een allergie heb voor gluten.
    Maar wel als ik er te veel van eet.
    Merk ik dit gelijk.

  5. Nou ik koop bij JUmbo altijd die goedkope pakken havermout, kost 0,39 eurocent,,,, en die is prima,,,, ik heb 1 keer een duurdere gekocht, maar is nergens voor nodig,,,, dus altijd heb ik die goedkope vanJmbo, en die is bij Aheijn duurder!!!

  6. Hallo Monique,
    Ik ben nog steeds op zoek naar de lekkerste havermout. En dan natuurlijk betaalbaar. Ik ga voor biologisch, gewoon omdat ik me daar prettiger bij voel. Maar bij veel havermout zitten er scherpe ‘velletjes’ in die rechtop in mijn tandvlees tussen mijn tanden gaan staan, heel pijnlijk.
    Is dat dat ‘gruis’ waar jij het over hebt? Dan snap ik het prijsverschil wel!
    Graag hoor ik van je, misschien kun je me aangeven welke havermout dan voor mij prettiger te eten is, want ik vind het wel heel lekker en ik krijg er inderdaad gewoon energie van.
    Groetjes, Irene

  7. Ik las onlangs ergens in een artikel dat Quaker een van de merken is waar glyfosaat (Round Up) in gevonden wordt

  8. Je zegt bij het artikel over zelf havermelk maken, dat biologische havermout daar wel beter voor is en goedkope havermout meer bewerkt is. Klopt dit dan wel?

    • ja, zoals je in dit artikel kunt lezen wordt de bio havermout biologisch geteeld, en niet genetisch gemanipuleerd bijvoorbeeld.

  9. Hoi Monique, Bedankt voor je heldere uitleg. Zo begrijp ik het. En na de jaarwisseling gaan we er nóg meer voor betalen. Maar dankzij jou uitleg weet ik wél hoe het zit.
    Wens je een fijne Jaarwisseling naar 2019 en ik kijk uit naar je volgende onderwerpen.
    Dit is voor mij een leerzame les.

  10. Ha Monique, je hebt in mijn ogen zeker geen ongelijk maar hoe je de ‘vraag’ aanvloog bij AH fb vind ik wel aanvallender dan nodig. Er zit daar iemand die zijn/haar best doet klantvriendelijk te zijn en het is net, of dat je niet bepaald boeit. Je kunt je punt toch ook vriendelijker maken…?

  11. dag allemaal,

    wéér eens iemand , die goed de puntjes op de i weet te zetten !
    bedankt monique !

    ikzelf ben overigens al lang bezig met zoeken & vergelijken; en kom nu op de site van “Top-Noten”, die bio-havermout aanbieden voor € 0,44 per 100 gram [1 kilo: € 4,45].

    en dáár zoek ik dan mijn heil.
    [ik heb overigens al vergeleken met andere internetaanbieders, met bio- & andere goede produkten].
    je moet dan meestal wél voor € 35,- afnemen voor een gratis verzending; maar dat heb ik zó, als ik bijvoorbeeld kombineer met ongezwavelde abrikozen, en noten als paranoten, ruwe blanke amndelen, of zonnebloempitten, alles bio.

    met een beste groetsz, frank.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *