Kapucijners

Ik vind ze verrukkelijk…….kapucijners! Maar dan heb ik het wel over echte verse kapucijners die ik zelf uit de peul haal. Of gedroogde ( biologische) kapucijners, daar kan ik ook prima mee leven. 😁 Zodra er weer verse kapucijners verkrijgbaar zijn in mijn biowinkel maak ik een klein vreugde sprongetje, want oh-oh-oh! Wat zij deze lekker! Ik kan er intens van genieten. Buiten het seizoen gebruik ik biologische gedroogde kapucijners, ook lekke, maar nothing-beats-the fresh thing! 🤪

Het is gek, maar kapucijners zijn niet erg populair, en daardoor onterecht onbemind. We eten ze in Nederland voornamelijk in de wintermaanden, omdat we kapucijners, net als bruine bonen, associeren met “ zware kost”. Is dat ook zo? Een artikel over kapucijners!

WAT ZIJN KAPUCIJNERS?

Kapucijners worden ook wel velderwten genoemd, en dat is vooral te danken aan het feit dat de kapucijner behoort tot de erwten-familie. De kapucijner-plant is een zeer oud gewas, en wordt al ruim 7000 jaren geteeld. Er zijn erg veel andere benamingen voor kapucijners, en ook in diverse streken worden ze weer anders genoemd. Zo worden ze bijvoorbeeld in Texel grauwe ganzen genoemd en nog altijd worden ze in krijgsmachten raasdonders genoemd. Veel oudere benamingen zijn vale erwten en schokkererwten en grauwe erwten. Kapucijners zijn klimplanten met purperen bloemen ,de peulen zijn paars/blauw gekleurd. De zaden in de peul zien eruit als groen/bruine erwten. Verse kapucijners worden onrijp geoogst waardoor ze een vrij zoete smaak hebben. Dit komt vooral omdat de suikers in de zaden nog niet zijn omgezet in zetmeel. Hierdoor komt ook de voedingswaarde van kapucijners sterk overeen met groente.Verse kapucijners zijn naast minder goed verkrijgbaar ook zeer kort verkrijgbaar, meestal in Juni / Juli. Dit komt, omdat de oogst voor het grootste deel wordt opgekocht door de industrie, om in potjes en blikken te stoppen. Je kunt ze vers nog het meest vinden in biowinkels.

Gezond?

Kapucijners zijn ” gezonde knikkers”. Ze zijn, net als andere peulvruchten, erg rijk aan waardevolle vitaminen en mineralen, maar hebben vooral een zeer hoog vezelgehalte. Daarnaast zijn ze erg rijk aan eiwitten. Kapucijners zijn dus ook ideaal voor een dagje zonder vlees!

Kopen, bewaren, gebruiken

Als je verse kapucijners koopt, nog in de peul, kies dan voor bolronde, gave peulen. Koop ze het liefst gedroogd. In blik/pot zijn ze naast reeds voorgekookt, ook vaak extra bewerkt en bevatten vele varianten erg veel suiker en zout. Gedroogd zijn ze niet alleen lekkerder, maar ook voedzamer. Gedroogde kapucijners kun je niet rauw eten. Ze hebben een weektijd vooraf nodig van 8-12 uren. En dan moeten ze minstens 60-100 minuten worden gekookt. Dit zorgt ervoor dat alle natuurlijke giftige stoffen onwerkzaam worden. De varianten in potten en blikken zijn al reeds gekookt en kun je dus wel ” koud en rauw” eten. Let er bij de gedroogde varianten en pot/blik varianten op dat deze goed op datum zijn. Je kunt ze dan lang bewaren. Verse peulen hou je in een groentelade in de koelkast ongeveer 4 dagen houdbaar. Op een koele plek kan ook, rond de 14 graden zijn ze twee dagen houdbaar. Je kunt de verse kapucijners ook kort blancheren ( 4 minuten) en na afkoeling in de vriezer bewaren. Ze zijn dan een jaar houdbaar. Koop je kapucijners in pot, bewaar deze dan op een donkere plek.Kapucijners zijn gevoelig voor licht en kleuren zwart bij teveel daglicht. Geopende potten en blikken blijven in de koelkast ongeveer 2 dagen houdbaar. Gedroogde zakken kapucijners hou je minstens een jaar goed op een koele donkere ,vochtvrije plaats. Verse kapucijners haal je voorzichtig uit de peul, en kook ze vervolgens gaar in circa 15-20 minuten. Van een kilo peulen hou je rond de 300-400 gram kapucijners over.

Het hele jaar

Kapucijners worden nog erg vaak geassocieerd met ” herfst/winter/kou” en stamppotten. Kapucijners worden dan veel gegeten met uitgebakken spekjes. Dat is best jammer want eigenlijk zouden we ze gewoon, net als bloemkool en broccoli, het gehele jaar door moeten eten. Kapucijners hechten zich nog steeds een beetje vast aan de bruine bonen en hun imago. En bruine bonen eten we ook vooral in de koudere periodes van het jaar. Met kapucijners kun je oneindig variëren. Heerlijk in bijvoorbeeld zomerse salades,in ovenschotels, als dagelijks portie groente bij de echte Hollandse maaltijd ( het prakkie ) en smaken heerlijk bij zoetzure gerechten ( met augurk, zilverui, piccalilly) Kapucijners smaken ook heerlijk in combinatie met appel ( gebakken appel uit de oven, appelmoes) Kortom: zet deze gezonde knikkertjes regelmatig op je menu!

IMG_2474

2 Reacties op “Kapucijners

  1. Dag Monique,

    onlangs moest ik jureren bij ‘hersengymnastiek’ waarbij een vraag was welke kleur een kapucijner krijgt als je hem kookt. Het antwoord was ‘blauw’. Aangezien we het niet met zekerheid wisten, moest uiteindelijk de vraag geschrapt worden, tot onvrede van enkele deelnemers. Kun jij uitsluitsel geven? Wordt hij inderdaad blauw…of toch bruin…of groen?

    alvast bedankt,
    Herman

  2. Blauw worden ze in geen geval. Bruinig, of misschien groen ook.

    Blauwe bonen zijn een spotnaam voor kogels en hebben dus totaal niets met groente of een gewas te maken. Als iemand een blauwe boon op je afvuurt, is het niet best: misschien dat je het beste dan kunt bukken of wegwezen.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *