Plastic om ….en IN ons voedsel?

Alhoewel ik meest biologisch inkoop, moet ik ook op de kleintjes letten, en koop daarom ook wel eens niet-biologische groenten. Vooral broccoli. Deze is biologisch soms drie keer duurder. Aangezien broccoli bijna dagelijks op mijn menu staat, wil het voorkomen dat ik broccoli in de supermarkt koop. Deze zitten verpakt in een strak stukje plastic. Dit geeft vaak irritaties. Het plastic zit vaak zo strak om de steel gewikkeld dat er niets anders op zit dan de steel met plastic en al door te snijden om zo het plastic te kunnen verwijderen.

Onlangs kocht ik weer een stronk broccoli in een supermarkt. Toen ik het plastic verwijderde, ontdekte ik tot mijn verbazing dat diep in de rozen van de broccoli een stuk plastic vast zat gewikkeld aan de stelen. Dit viel niet indirect op, pas bij het snijden ontdekte ik het plastic binnen in. 

Dit kan natuurlijk gebeuren, maar het zette mij wel weer eens opnieuw aan het denken. Wat doet al die verpakkingsmaterialen werkelijk met onze gezondheid?

WEINIG AANDACHT, GROOT PROBLEEM

Over de giftige stofjes in verpakkingsmaterialen is al veel geschreven. Ook ik besteedde hier al eerder aandacht aan, lees hier het artikel. Begin 2016 besteedde het consumentenprogramma RADAR er ook aandacht aan. Stichting Wemos heeft samen met TNO een aantal veel gebruikte producten uit supermarkten getest. In vier van de vijf geteste producten is Bisfenol A ( BPA) aangetroffen.  Schokkend. Maar toch is het min of meer onder het welbekende kleed geveegd. Waarom?

GROTE SCHADEPOST

Het antwoord is simpel. Net als in de suikerlobby draait het om een té grote schadepost/verlies in de voedselindustrie. Al die giftige stofjes in verpakkingen hebben naast verpakking nog een andere functie. Ze zorgen ervoor dat voedsel langer bewaard kan blijven. Dankzij de coating binnenin een blik blijven sperziebonen bijvoorbeeld jaren houdbaar. Dit levert de voedselindustrie erg veel winst op. Als wij plots sterk in opkomst zouden komen tegen de verpakking-industrie, zouden de gevolgen niet te overzien zijn. Er kan minder worden geproduceerd, alles zou minder lang houdbaar blijven en er zouden erg veel producten sneuvelen, omdat deze hun winst verdienen door de verpakkingen, en niet wat erin zit. 

VEEL OVERBODIG

Het wrange aan het hele verhaal is, dat vrijwel 80% van alle verpakkingen totaal overbodig zijn. We kunnen tegenwoordig de gekste dingen kant en klaar verpakt in drie dubbele verpakkingen kopen. Een simpele venkelknol bevat twee onnodige verpakkingsmaterialen. Venkel kun je ook zonder verpakking kopen. Pakjes sap die drie dubbel zijn ingepakt. Pakjes koek waar drie wikkels omheen zitten. De lijst lijkt oneindig.

Waar veel zinloze verpakkingen voor wordt gebruikt zijn verse groente en fruit. Deze kun je los kopen, en behoeven geen plastic lagen. Komkommers die in een stuk plastic zijn verpakt, bananen in een plastic zak, bloemkolen, paprika, tomaten, appels, peren…..alles is verpakt en geplastificeerd. Britse wetenschappers van de University of Leicester vonden vorig jaar zorgwekkend veel salmonella bacteriën in voorverpakte sla. Ze ondervonden dat het vocht dat uit gebroken slablaadjes “ lekt” als een magneet werkt voor salmonella. De bacterie groeit hierdoor maar liefst 2400 keer sneller dan normaal!!!! Volgens hoofd onderzoeker P. Freestone zijn de ziekteverwekkend niet uit de sla weg te wassen. Sterker nog, ze worden enkel schadelijker naarmate ze in de zak blijven zitten. Hoe langer het dus in de winkels ligt, hoe schadelijker de bacteriën. 

We zien tegenwoordig erg veel afgeprijsde vers-producten in supermarkten. Dat is uiteraard super, want dit zorgt voor een vermindering van voedselverspilling. Zou je denken. Maar ook hier verdienen supermarkten erg veel op. Er wordt soms zelfs extra op ingekocht, om zo een voorraad afprijs producten aan te kunnen bieden. Dit levert meer op. Naast dit gegeven kan juist deze afgeprijsde voorverpakte groenten en fruit erg veel schadelijke stoffen bevatten dankzij het lekken van het verpakkingsmateriaal. Freestone benadrukt ook, dat we voorgesneden groenten en fruit nét zo moeten behandelen als vlees en zuivelproducten. Verderop geef ik een aantal nuttige tips om de risico’s te beperken, als je toch graag voorverpakt inkoopt. Net als vleesvocht directe gevaren kunnen opleveren, kunnen sappen/vocht uit groenten en fruit hetzelfde aanrichten in hun verpakkingen. 

WAT KUN JE ZELF DOEN?

Je kunt je om te beginnen afvragen waarom er zoveel verpakt moet worden. Verpakte bananen, venkel, bloemkool….het is allemaal niet nodig. Je kunt een goede start maken om te beginnen deze verpakkingen te boycotten. Koop deze producten niet. En leg je kwestie neer bij de supermarkt. Vaak is het een kwestie van weglaten. Zeker als je je bedenkt dat bij supermarkt één de enkels wel gewoon los worden aangeboden, en bij supermarkt twee niet. Het is gewoon MOGELIJK. Dit kenbaar maken is de eerste goede stap die wij als consument kunnen zetten. Moet je nu al het verpakte maar gaan mijden? Zo erg is het nu ook weer niet. Er wordt goed gecontroleerd. Wil je graag vers en gemak, dan zijn de voorverpakte producten een waar geschenk. Je kunt in elk geval een paar belangrijke punten in acht nemen:

Alhoewel de plastic zakjes-boycot wat in januari 2016 inging een mega groot succes is gebleken, vinden we nog steeds veel plastic op groente afdelingen. Dit zou ook met gemak veranderd kunnen worden naar compost zakjes en/of papieren zakken. Wat veel gebeurt, is dat consumenten bijvoorbeeld losse sperzieboontjes in deze plastic zakken doen en thuis wegzetten en in de zak laten. Waar het dagen in blijft zitten. Ook dit kan mogelijk schadelijke stofjes gaan afgeven. Of een bacterie ( salmonella() aanwakkeren door condens en/of vocht in de zak. Neem van thuis een compost zakje mee of papieren zak, om daar alle losse groente in te vervoeren van supermarkt naar huis.

Thuis aangekomen is het tevens van zeer groot belang, om de groente direct uit verpakkingen te halen en deze te bewaren in de groentelade in de koelkast,  Behandel groente en fruit net zoals je met vlees/vleeswaren en zuivel omspringt. Dit verbetert niet alleen de kwaliteit maar ook de houdbaarheid. Zorg ervoor, dat de groentelade in de koelkast schoon en vochtvrij blijft.

Zorg ervoor, dat je de het meest verse product kiest uit de schappen. Gebruik je zintuigen. Ziet de groente er vers uit? Zit er geen condens/laagjes water onderaan de zak? Haal bij thuiskomst de inhoud direct uit de verpakkingen en bewaar in glazen schalen in de koelkast. Eet alles zo snel mogelijk op, liefst op de dag van aankoop.

HET KAN WEL!

OK, laten we eerlijk zijn, we laten ons al dat gemak heerlijk aanleunen. Daar kunnen we niets tegen inbrengen. Maar ook supermarkten kunnen veel meer doen dan ze nu doen.

         

Dit zijn afbeeldingen van een groente en fruit afdeling zoals we deze kennen in supermarkten.

          

En dit is een groente en fruit afdeling in een biowinkel. Kun jij de verschillen ontdekken? Vast wel. We zien vrij veel verpakt versus onverpakt. In de biowinkel is eigenlijk niets echt verpakt. En zijn er compost zakjes en papieren zakjes om alles in te verpakken.

Dit verschil bewijst, dat het altijd MOGELIJK is. Supermarkten kunnen ook alles los gaan verkopen, compost zakjes en papieren zakken aanbieden. Dit scheelt ons niet alleen veel schadelijke stofjes in ons voedsel, maar ook het milieu vaart er wel bij…

            

Lies vers, intact en onverpakt. Zeg nu eerlijk: ziet dat er niet aantrekkelijker uit?