yácon

Yacon is weer zo’n typische knol, waar we in Nederland nauwelijks van gehoord hebben. We komen het als verse knol dan ook erg weinig tot niet tegen in winkels en markten. Dat is best jammer, want yacon is niet alleen ontzettend gezond, maar het kan ook dienen als de perfecte vervanging voor suiker. Door de huidige gezonde trend zijn we yacon, of yakon steeds vaker gaan tegenkomen in moestuintjes, en biowinkels. Daar liggen de grote knollen in een bak vol aarde. Wat is yacon nu precies? En hoe gezond is het? Wat kun je ermee?

wat is yacon?

Yacon is een ondergrondse knolsoort, die zijn oorsprong vindt in Peru. Daar wordt het ook wel ” apple of the earth” genoemd. Yacon groeit en bloeit, in wel 400 varianten, grotendeels in de hooglanden van de Amazone en overlopen in de sneeuwtoppen van de oeroude Andes gebergte. Zowel de vroegere bevolking ( de oude Inca’s) als de huidige bevolking nuttigen deze knol al duizenden jaren, en yacon is daar dan net zo gewoonlijk als bij ons de aardappel is. De bloem van de yaconplant zelf lijkt nog het meest op een zonnebloem, en dat is niet zo vreemd, het is namelijk familie van de zonnebloem. De yacon plant kan tot twee meter hoog worden en de bloem kleurt prachtig geel aan het eind van het bloei- seizoen. De yacon planten groeien het gehele jaar door, en is dus niet seizoensgebonden. De plant is niet gevoelig voor plagen/ziekten en is niet winterhard. Daarom worden de knollen  vanaf eind September, voor de vorstperiode, geoogst.

De knollen kun je op een koele, donkere plek erg lang bewaren. Hoe langer je de knollen bewaart, hoe zoeter ze worden. De plant procuceert, en dat is vrij uniek, twee soorten knollen. Dit zijn de zogenoemde ” broedknollen, deze zijn roodkleurig en hebben een wit groeipuntje voor de vermeerdering, en de eetknollen , die bruin/rood zijn van kleur en nog het meest lijken op de zoete aardappelen.  De broedknollen worden meestal bewaard in een gekoelde ruimte om het volgende jaar weer opnieuw te kunnen planten. Wij consumeren enkel de eetknollen. In Nederland kunnen we de yacon ook prima verbouwen, en dit gebeurt dan her en der ook in diverse moestuinen.

sam_9514

Yacon heeft een zeer bijzondere zoete smaak. Het wordt nog het meest vergeleken met een mix tussen karamel en stroop, met een vleugje bloemensmaak ( viooltjes) . Yacon wordt dan ook veel gebruikt om suiker te vervangen in de vorm van een siroop gegoten. Vooral de siroop heeft een kenmerkende karamelsmaak. De zoete smaak dankt de yacon aan de extreme hoeveelheden inuline. Sommigen vergelijken de zoete smaak ook met watermeloen.

zeer gezonde eigenschappen

Waarom yacon nog zo vreselijk onbekend en daardoor onbemind is, kunnen we ons werkelijk gaan afvragen. Zeker gezien de zeer gunstige effecten op onze gezondheid, zou yacon wel ” het gezonde voedsel” van de toekomst kunnen worden. Het heeft namelijk nogal wat prachtige voordelen:

  • het bezit zeer weinig calorieën
  • het bezit een zeer lage waarde op de glycemische index
  • yacon bezit de grootste hoeveelheid F.O.S  ( fructooligosaccharidevan alle bekende voedingsbronnen ter wereld. F.O.S is ook beter bekend onder de verzamelnaam inuline.

F.O.S , ook bekend als fructooligosaccharide,is een speciaal type fructose wat het lichaam onverteerd weer verlaat. Hierdoor vinden er nauwelijks tot geen schommelingen plaats in de bloedsuikerspiegel. Tevens zorgt F.O.S voor een prebiotische werking , in het bijzonder op de lactobaccillus  en de bifido bacterie. Deze twee dragen samen met talloze andere bacterie in ons spijsverteringsstelsel bij aan een gezond en goed werkend darmstelsel. F.O.S bezit tevens een adapterende eigenschap door de gezonde bacterie-groei te stimuleren en de schadelijke ( toxische) bacterie-groei in de darmen af te remmen. Dit laatste is extreem belangrijk, om tot een goede en maximale opname van voedingsstoffen uit ons voedsel te komen.

Yacon is, zoals je hierboven hebt kunnen lezen dus rijk aan F.O.S, wat beter bekend is onder de verzamelnaam inuline. Het type fructose wordt in zeer beperkte mate in het bloed opgenomen. Dit heeft vooral voor diabetici een zeer gunstige invloed. Zeker als verse rauwe knol, is yacon voor diabetes-patiënten een interessant superfood. Yacon bestaat voornamelijk uit water en inuline. Dit levert dan ook een geringere voedingswaarde op dan de knollen die zetmeel bevatten. Inuline is zeer geliefd voor de vele stammen mirco-organismen in onze ingewanden. Dit zorgt voor de prebiotische werking. Inuline wordt in de industrie vooral gebruikt als zoet en vetvervanging in laagcalorische producten. Hiervoor wordt cichorei voornamelijk ingezet. Er is gekeken, of yacon ook een mogelijk alternatief kon zijn, maar metingen gaven aan dat het gehalte in yacon te laag was voor industriële winning. Ook werd geconstateerd dat de gemiddelde ketenlengte van het molecuul inuline te kort was. Het is misschien mede hierom, dat de knol nog altijd in een vergeet hoekje zit. Het is niet al te interessant voor de industrie.

 

Wat kun je ermee?

Helaas is de yacon, ook wel appelwortel genoemd, als verse knol zeer zeldzaam in zijn soort op de Nederlandse markt. Je komt ze zeer zelden tegen in de biowinkel, of op de markt. Ook bieden sommige toko’s de knollen aan. Maar we moeten het helaas toch vooral nog doen met yacon in poedervorm, als siroop, en als gedroogd blad. Dit laatste, de gedroogde bladeren van de yaconplant, zou wel eens een zeer gunstige werking kunnen hebben op diabetes. Dit is echter nog niet officieel onderbouwd, en dus blijft dit twisten.

De gedroogde bladeren worden gebruikt om thee van te trekken. Als poeder en siroop wordt yacon veel gebruikt als vervanger voor suiker. En het poeder wordt ook gebruikt als voedingssupplement. De knol kan rauw worden gegeten, sterker, zo profiteer je ook het meeste van alle gezonde voordelen. Omdat de yacon voor zo’n 90% uit water bestaat, heeft de knol een crunchy-bite en smaakt het fris-zoet. Je kunt de knol rauwe in blokjes verwerken in tal van gerechten als salades. Je kunt de knol ook koken, bakken en roerbakken. Hierdoor wordt de smaak wat milder.Net als de zoete aardappel, kan yacon bij overconsumptie leiden tot winderigheid en ook diaree.

Yaconstroop maken

Yacon knollen zijn dus helaas nog maar moeilijk te verkrijgen in Nederland. Er zijn een aantal biowinkels die het seizoensgebonden verkopen. Er zijn tevens diverse boeren die het af en toe te koop aanbieden langs de weg. Een bedrijf die zelf biologische Yacon knollen groeit in zijn mooie kas is www.moringasfinest.nl. Jouke probeert ieder jaar bacon knollen te telen en hij biedt deze da aan op zijn website. Daar kun je ze dus ook bestellen als ze beschikbaar zijn . KLIK HIER om ze te bestellen ( indien beschikbaar )

Als je verse knollen hebt weten te bemachtigen, dan kun je naast zo rauw consumeren er ook stroop van maken. Daarvoor heb je wel een slowjuicer nodig, want we hebben het sap van de knollen nodig. Voor een potje stroop heb je circa vier grote Yakon knollen nodig. Laat de knollen liefst een weekje na aankoop lekker rijpen. Snij de knollen in stukjes en pers deze uit in de slowjuicer. Gooi het pulp niet weg, daar kun je heerlijke spijs moppen mee maken, dat recept geef ik je verderop.

Giet het sap in een pan en breng dit op hoog vuur met de deksel op de pan aan de kook.Zet het vuur middelhoog en blijf regelmatig even door roeren en controleren. Zodra de meeste vocht is verdampt, draai je het vuur laag, en laat je dit inkoken / indien op laag vuur met de deksel op de pan. Zodra de massa stroperig is geworden draai je het vuur uit en giet je de stroop in een weck-potje, Laat het goed afkoelen,

Met het pulp kun je ook veel lekkers maken. Het is bijvoorbeeld een perfecte basis om spijs van te maken. En daarmee maak je deze verrukkelijke moppen die je niet hoeft te bakken ( al kan dat uiteraard wel )  Kneed door het pulp drie eetlepels biologische erythritol, drie eetlepels Carob-poeder en 100 gram havermeel. Je kunt ook in plaats van havermeel amandelmeel gebruiken. Draai er moppen van en haal de randen door kokosrasp.

VERRUKKELIJK! Met het pulp kun je overigens nog vel meer doen, zoals verwerken door desserts en toetjes, of door smoothies.

 

57 Reacties op “yácon

  1. Goeden Middag Monique , we hebben op dit moment 500 planten op het land staan vanaf eind Mei, ze beginnen goed te groeien, en hopen op een goede oogst dit najaar.

    We gaan een Skal licentie aanvragen en de grond is organisch bemest vanaf de start ,en hebben alleen , Bio 1020 , gestrooid tegen emelten en andere vervelende plagen , dit =Metharizium ansophylae en = toegestaan in biologische teelten .

    Vriendelijke Groeten Theo de Groot

    • Dat klinkt super! Kun je mij wat sturen zodra er wat is volgroeid? Succes!

      • Hallo Monique, ik heb jouw een email gestuurd over de 500 Yacon planten die zijn geplant, bij Arie van der Spek in Bleiswijk, alles is behandeld met uitsluitend ,biologische mest en bio 1020 tegen grond insecten, dit =Metharizium ansophyllae.
        Maar vanwege de slechte opbrengsten van de komkommers ,het eerste half jaar ,hebben wij geen Skal aangevraagd.

        Kort na deze email kreeg mijn vrouw een zeer ernstig hart probleem, en heeft het gelukkig weer gered na een 9 uur durende operatie, ons leven stond hierdoor op zijn kop.

        Hierdoor heb ik nooit meer gereageerd op jouw email van begin Juni, en zag nu recent jouw reactie, sorry hiervoor.
        Op dit moment zijn de planten gerooid en staan bij Arie van der Spek in Bleiswijk.

        Vriendelijke Groeten Theo de Groot

    • Beste Theo,

      Ik vond deze oude post en ben benieuwd hoe jullie ervaringen zijn met het kweken van de Yukon! Vrienden van mij hebben een boerderij en misschien kunnen wij ze ook kweken. Ik ben daarom erg geïnteresseerd in jullie ervaringen en of er een goede afzetmarkt is? Gebruiken jullie het gewas zelf ook? Op welke manieren?

      Met vriendelijke groeten,
      Dorien de Zeeuw

  2. Hoi Monique,

    Wil je mij de gegevens geven van theo de groot coor de yacon knol verkoop voor particulier gebruik?

    Groetjes Ellen

        • Feja: Ja, vreemd. Een hele correspondentie maar niet Theo de Groot kennen, = ontkennen. Verderop weer correspondentie met Theo de Groot. Nog vreemder dat je geen soelaas wordt geboden.😳 🧐🤔

        • Hallo ik heb toevallig 4 yacon planten in mijn moes tuin ga binnen kort oogsten en komen zeker veel broed knoletjes uit dus kan ze van mijn krijgen .
          Vr.groet Frank Duin

          • Hallo Frank,
            Waar zijn de broedknolletjes verkrijgbaar? Ik zou er graag een paar willen hebben.
            Vriendelijke groet, Marlene Lauinger

  3. Hoi Monique,
    Regelmatig lees ik je blog en vond het leuk om te lezen. Vandaag heb ik een link op de facebook site van de stadslandbouwkas gezet over de Yacon die naar je blog gaat.
    In de kas hebben we nu 160 planten op 250 vierkante meter staan. Die gaan we de komende maanden oogsten.
    Groet
    Jan ligetnberg
    Stadslandbouwkas ” de Oude Beer” Dordrecht

    • Monique ,aller eerst de beste wensen voor het nieuwe jaar, en wij hebben de Yacon gerooid,
      ze liggen bij Arie van der Spek in Bleiswijk.

      Vriendelijke Groeten Theo de Groot

      • jij ook de beste wensen, en fijn, dat er al een verkooppunt is! Ik koop mijn yakon knollen bij de biowinkel. Warme groet!

  4. ik eet ook met enige regelmaat yacon, maar ik krijg altijd last van mijn darmen na consumptie (meestal een vijf- of zestal uur later). ik heb hetzelfde met aardperen. Zijn ze moeilijk te verwerken – en dus toch nog gezond? – voor mensen met een gevoelig spijsverteringsstelsel?

    • Dat komt denk ik door de inuline. In het FODMAP-dieet (voor mensen met PDS) staat genoemd dat dat als trigger kan werken bij PDS maar ook als je dat niet hebt, kan het zo werken bij grote hoeveelheden

  5. Ik wil graag zelf siroop maken van mijn yacon knollen, weten jullie een recept?
    Anderen jaren heb ik de yacon gedroogd met mijn voedseldroger, gaat ook erg goed

    • Heeft u inmiddels een recept gevonden? Zo a, wilt u mijj dan laten weten hoe ik er stroop van maak? Ik heb nog n hele ladi ng liggen!

  6. Ik heb zojuist dit jaar enkele yaconplanten geoogst. Om te proberen de knollen rauw gegeten (hele dunne schijfjes), in dunne schijfjes als aardappels gebakken en ook in blokjes gesneden gekookt (lange kooktijd om ze wat zachter te krijgen). Helaas vind ik de smaak wat tegenvallen. Worden de knollen zoeter als ze langer bewaard worden?
    Ik heb ook gelezen dat van de bladeren zoete thee getrokken kan worden.
    Ik vind de thee erg bitter. Zijn er soms nog verschillende soorten?
    Wat is jullie ervaring? Bedankt voor de reactie!

    • Wiel en zijn zoon Joep van de Bool van Biologische Tuinderij de Waog in Neer (L) telen inderdaad al jaren de yacon en de zoete aardappel met zeer veel succes en verkopen die in hun winkel.

  7. Afgelopen week zaten de knollen in de Beebox, uiteraard afkomstig vanuit Nederland. Gisterenavond hebben wij ze gegeten, eerst geschild, gekookt en daarna in stukjes gesneden en gebakken met prei en kapucijners er door verwarmd. Wat een heerlijk gerecht. Iedere hap was een feestje. Ik hoop dat we deze knollen veel vaker gaan zien in Nederland.

  8. Toevallig proefde ik de Yacon op de Hiltho beurs in Horst en was meteen enthousiast! En nóg toevallige wordt hij geteeld verkocht in de bio boerderij “de Waog” in Neer!!! Ik ben helemaal happy ????

  9. Ik had in het najaar 2016 een yacon knolsrtonk gekregen. Gisteren geoogst, was ruim 10kg.

  10. Yacon is nu te koop op de biologische markt in Drachten op donderdag.: Lokaal product uit het dorp De Veenhoop.

  11. Hallo,
    Heb de yacon vrijdag geoogst. Vandaag in schijfjes gesneden. In kokosolie gebakken en ze waren glazig en smaakte niet echt lekker. Had ik ze moeten koken vooraf zoals bij een aardappel? En hoelang moet je ze koken als je ze wilt pureren?
    Er is wel vraag naar informatie denk ik.
    Trouwens erg leuke site.

    • Het lekkerste zijn ze rauw,in schijfjes snijden en direct citroensap erdoor husselen(anders verkleuren ze erg) ,
      men kan ze dan door een maaltijd salade mengen
      of als onderdeel van een gemengde salade b.v. met veldsalade,of met venkel en sinnasappel.
      Men kan ze ook als oven frietje maken frietjes van een centimeter doorsnede maken,
      dan met olijfolie inwrijven en 15-20 min op 180 in de oven tot ze beginnen te verkleuren
      met een béétje zout en peper serveren

      • Beste Jacomina,

        Weet jij waar ik op dit moment Yakon knollen kan kopen om siroop te maken?

  12. Weet er iemand waar ik op dit moment yakon knollen kan kopen?
    MVG
    Monique Groenen

  13. Ik heb over aardpeer (dat ook inuline bevat) gelezen dat de gekookte versie géén inuline, bevat omdat deze tijdens het kookproces omgezet wordt in Fructose. Geldt dat ook voor Yacon?

  14. ik kweek ook Yakon, maar nuttig hem rauw. Maar ik zou graag stroop maken. Kan er iemand mij de methode uitleggen om dit te doen. Alvast bedankt

  15. Hallo Monique,
    Hoe kan ik deze Yacon knollen bij je bestellen? Mijn email ligt momenteel plat. Misschien kun je je boodschap hier plaatsen?

    Met vriendelijke groet,
    W.M. Kloens-de Geus

    • vandaag komt de actie in de nieuwsbrief en kijk ook even op mijn Facebook kanalen!

  16. Deze week zaten er yakon knollen in mijn bio groentekist. Ze waren heerlijk. Ik heb ze rauw in kleine blokjes in een pittige thaise currysoep van linzen gedaan en ze waren de perfecte frisse crunchy tegenhanger voor de scherpe currysmaak . Door de salade ook prima; lijkt een beetje op appel. Ik wil ze graag zelf gaan telen dus ik ga op zoek naar een paar broedknollen.

  17. Ik heb afgelopen jaar yaconwortel geteeld op de moestuin. Ik krijg bij consumptie wel heel veel last van winderigheid. Is er een manier van bereiden waardoor je de winderigheid kunt verminderen? Ik vind ze rauw heel lekker, maar wij hebben ze ook in roerbakgroente mee genomen.

  18. Bedankt!

    Kun je uitleggen hoe de yacon siroop is in vergelijking met erythritol? Dat gebruik ik nu vaak nl. Zitten er koolhydraten in yacon? Smaakt het ook “ koel?”

  19. Goedemorgen Monique ik ben al n paar jaar Yacon aan het kweken het is n heel bijzonder gewas tussen al mijn Hollandse groenten en fruit ik maak er heerlijke jam van 1 combinatie Yacon sinasappel en combinatie met limoen HEERLIJK gr Bea uit Almere

    • Hoi Bea, heb jij voor mij recepten van de jams? Zou ze graag eens proberen.
      Groet,
      Sandra

  20. IK heb gisteren een grote plantenpot met YACON van buurman gekregen, en zo benieuwd wat er uitkomt. Ik wil best siroop gaan maken als de plant goed groeit.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *