Blue Band hazelnootpasta met minder verzadigd vet….echt gezonder?
Mijn oog viel afgelopen week op een posting op Facebook van Blue Band, één van de meest bekendste margarine-merken in ons land. Mijn wenkbrauwen gingen even omhoog, toen ik zag dat zij met een hazelnootpasta komen. Niet bepaald iets wat je van Blue Band zou verwachten.
Ze spreken van een unieke hazelnootpasta op de website. Er wordt nadruk gelegd op het feit dat deze hazelnootpasta koolzaad en zonnebloemolie bevat en daardoor ook 50% minder verzadigde vetten bevat in vergelijking met andere hazelnootpasta’s, die volgens hen 3,5 gram hoger zijn in totaal vet. Is het echt zoveel gezonder?
WAT IS HET?
Er zijn twee varianten: eentje met koolzaad en zonnebloem olie en een biologische variant. Over de gezonde eigenschappen van koolzaadolie wordt nog steeds veel gediscussieerd. Ook de wetenschap is er nogal verdeeld over. Ook wordt koolzaadolie nogal eens door elkaar gehaald met raapolie/raapzaadolie, maar dat zijn twee zeer verschillende soorten. Koolzaadolie is vrij populair in de keuken omdat de smaak neutraal is, en veel milder dan bijvoorbeeld olijfolie, wat een hele sterke, uitgesproken smaak heeft, de smaak die ik ook niet kan waarderen Koolzaadolie bevat belangrijke voedingsstoffen. Wat er aan voedingsstoffen zit, als we een eetlepel (14 gram) koolzaadolie nemen:
- Van alle plantaardige oliën, heeft koolzaadolie de laagste hoeveelheid verzadigde vetzuren.
- Koolzaadolie bevat heel veel antioxidanten
- Koolzaadolie is zeer rijk aan onverzadigde vetzuren.
- Koolzaadolie bevat een hoog percentage aan Vitamine K en Vitamine E
Dit zijn de hoeveelheden:
- 2600 milligram Omega-6 vetzuren
- 1300 milligram Omeag-3 vetzuren
- 10 microgram Vitamine K (staat gelijk aan 12% van de Dagelijks Aanbevolen Hoeveelheid)
- 2,4 milligram Vitamine E (staat ook gelijk aan 12% van de Dagelijks Aanbevolen Hoeveelheid)
Uit bovenstaand lijstje kun je snel de conclusie trekken dat koolzaadolie veel belangrijke voedingsstoffen in zich heeft, met name omega-vetzuren. Omega-vetzuren staan bekend als gezonde vetzuren, maar hier moeten we wel een belangrijke kanttekening bij zetten: vrijwel alle soorten koolzaad-oliën worden geëxtraheerd, en NIET geperst. Je kunt net als alle andere plantaardige oliesoorten olie krijgen in verschillende kwaliteiten. Je kunt eerste persing krijgen en je kunt koude persing krijgen. Dit heeft te maken met het oxidatieproces. Plantaardige olie bestaat voornamelijk uit onverzadigde vetzuren, dat is wat het zo gezond maakt, maar ook gevoelig voor bewerking. Onverzadigde vetzuren kunnen bijvoorbeeld erg slecht tegen licht, hitte en zuurstof. Daarom is koude persing beter maar meteen een stuk duurder dan persing onder hogere temperaturen. Dit is ook de reden waarom “ verse olie” duurder is dan de varianten in de supermarkten. Waar de voedingsindustrie een afweging moet maken,( al het bovengenoemde) drijft de prijs van de koolzaadolie omhoog. Bij een koude persing is het rendement niet erg hoog omdat je maar beperkte druk op het zaadje kunt leveren. Het niet in aanraking met zuurstof laten komen en vers houden maakt de koolzaadolie ongeschikt voor verdere verwerking.Daarom wordt de olie bewerkt/geraffineerd. In plaats van de olie eruit te persen, haalt de industrie d.m.v een chemisch proces de olie uit het zaad onder zeer hoge temperaturen. Bottom line is zo’n beetje: varianten uit de supermarkt en toko’s te mijden, en te zorgen voor A: koolzaadolie van Hollandse komaf en B: te kiezen voor verse olie die is verkregen door koude persing. Dit kost meer, maar dat investeer je in je gezondheid. Onduidelijk is, hoe Blue Band zijn koolzaad olie produceert, en verwerkt. Ik vermoed gewoon industrieel zodat de claims hard worden gemaakt ( het minder-verzadigde-vetten-verhaaltje) maar de kwaliteit en voedingswaarde, daarover kan je twisten. Ook rijst de vraag of het gebruikte koolzaad niet genetisch is gemanipuleerd….Ook hierover vind ik geen informatie. Betreft zonnebloem olie komen we op één zelfde verhaal neer als koolzaad olie. Het is sterk afhankelijk van hoe de olie wordt geproduceerd.
Naast koolzaad olie en zonnebloem olie vinden we in de ingrediënten lijst volledig geharde palm (olie) . Transvetzuren zijn vetzuren die *kunnen* ontstaan bij hydrogenering van plantaardige vloeibare (onverzadigde) vetten zoals olie van zonnebloem, soja, palm, olijf, en koolzaad naar vaste (verzadigde) vetten. Hydrogeneren is hetzelfde als het harden. Een chemisch proces waarbij onverzadigde bindingen worden omgezet in verzadigde bindingen. Wanneer het hardingsproces niet volledig wordt voortgezet (gedeeltelijke harding of hydrogenatie), bevat het vet transvet.Alleen volledig doorgehard vet bevat geen onverzadigde vetzuren meer en dus ook geen transvet. Geheel geharde koolzaadolie bevat derhalve géén transvet. Koolzaad bevat linoleenzuur, een drievoudig onverzadigd vetzuur dat bij verwerking in olie instabiel is en spoedig oxydeert tot afbraakprodukten met een onaangename smaak. Koolzaadolie wordt in verband met deze instabiliteit meestal gehard. Het resultaat is een vet met veel betere smaakstabiliteit. Om de claim “ minder verzadigde vetten” sterk te maken is waarschijnlijk gekozen voor deze geheel geharde palmolie. Wat een beetje misleidend werkt is dat er in de ingrediënten tabel deze toevoeging wordt omschreven als “ volledig geharde palm” zonder het woord “ olie” erachter. Dit wordt waarschijnlijk gedaan om de kreet “ met koolzaad en zonnebloemolie” te rechtschapen.
GEZONDER?
De hamvraag: is het werkelijk gezonder? Als we inderdaad appels met peren gaan vergelijken dan kan het in verzadigde vetten schelen. Maar hoe simpel is het vandaag-de-dag om zelf je gezonde hazelnootpasta te maken? Wat hazelnoten met een beetje stevia en een klein beetje avocado/kokos of olijfolie fijn vermalen in de keukenmachine en klaar is je eigen ECHT gezonde hazelnootpasta. Het probleem is wat betreft deze hazelnootpasta verlegd. Er is aandacht gevestigd op het verzadigde vet verhaal, terwijl we ons juist veel meer zorgen zouden moeten maken om het extreme suiker gebruik in producten. In deze hazelnootpasta van Blue Band vinden we niet een klein beetje suiker, maar EXTREEM VEEL suiker terug. Sterker: het potje hazelnootpasta BESTAAT voor het grootste deel uit suiker. Per broodbelegging ( circa 15 gram) tik je bijna 8 gram suiker naar binnen en dat is natuurlijk ska-high veel te noemen voor een “ likje” op je boterhammetje. Het verzadigde vet is inderdaad lekker laag gehouden, maar om te compenseren is er flink met de suikerpot gestrooid. Bovendien vind ik de koolzaadolie en zonnebloemolie en het geharde palm ook wat vaag. Hoe wordt het bewerkt? Afkomstig van Hollandse bodem? Genetisch gemanipuleerd? Koud geperste?
Ik verwijs dit product resoluut naar de meukstapel. Trap er niet in. Het is een slim bedacht marketing trucje om “ gezond” uit te melken terwijl er helemaal niets gezonds aan is. Wat ik al eerder schreef, je kunt op internet honderden ( dan wel niet duizenden) recepten vinden om zelf met hooguit drie echt gezonde ingrediënten hazelnootpasta te maken. Laat deze onzin lekker staan. Onthou ook: hoe méér wij dit soort meuk blijven kopen, hoe meer het in de schappen komt. Dit voegt totaal niets toe aan een betere gezondheid. En ook: hazelnoot pasta is bij mij pas hazelnootpasta als het voor het allergrootste deel bestaat uit hazelnoten. Niet uit suiker en 13% hazelnoten.
552kcal kan ik inderdaad niet gezond noemen. Volgens mij zit dit in normale hazelnootpasta ook, dus ja, marketingtruc.