Het grote eieren dossier…alles wat je wilt weten over eieren!

“Breek de dag, tik een eitje” en  “Een ei hoort erbij”

Allemaal kreten die we vast allemaal nog wel kennen uit vervlogen jaren. Het geeft aan dat we al jaren bezig zijn met eieren. Zeker afgelopen jaren is het ei onder vuur komen te liggen: is het nu wel zo gezond?

Eieren maken al vele honderden jaren een groot deel uit van het voedsel van mensen. Alleen al in Nederland worden jaarlijks meer dan 10 miljard eieren geproduceerd. Wij mogen ons gerust dan ook een echt “ei-land” noemen. Gemiddeld eten we per persoon jaarlijks zo’n 180 eieren. Ongeveer drie kwart daarvan zijn hele eieren, de rest wordt verwerkt in baksels, gerechten en sauzen.

Kooi houderij systemen

Dat het ene ei het andere niet is, heeft te maken met de verschillende manieren hoe kippen worden gehouden, het zogeheten houderij-systeem. Kippen die consumptie-eieren leggen heten legkippen. Zij leven in verschillende omstandigheden. In Nederland kennen we vier hoofd-houderij-systemen:

  1. Kooihouderij
  2. Biologische houderij
  3. Scharrelhouderij
  4. Scharrelhouderij met vrije uitloop

Er gelden voor deze houderijen strenge regels die door de EU (Europese Unie) wettelijk zijn vastgelegd. Deze regels gelden dus voor ieder EU-land. Ruim 80% van de eieren die in de Nederlandse winkels en supermarkten worden verkocht, zijn scharreleieren. Waarvan ongeveer 5% afkomstig is van kippen met vrije uitloop, en ongeveer 3 % biologisch is. Een gemiddeld ei van de kip weegt rond de 66 gram. We kunnen eieren kopen in verschillende formaten. Deze formaten zijn net als bij kledingmaten, aangegeven als S, M, L, XL en DD.

  • S = een ei van minder dan 53 gram
  • M = een ei dat tussen de 53-63 gram weegt
  • L = een ei van rond de 63-73 gram
  • XL = een ei van 73 gram of meer
  • DD = een ei met de zogeheten dubbeldooier, een ei met twee dooiers.

Jonge kippen leggen de kleinste eieren. De kleur van de schalen hangt samen met het ras van de kip. Kippen met roze oorlellen leggen bruine eieren, kippen met witte oorlellen leggen over het algemeen witte eieren.

 

Ei code

De EU heeft naast wettelijke regels voor het houden van kippen ook een speciale code wettelijk vastgesteld. Via een speciale code op een ei kunnen zowel consument als leverancier aflezen waar het ei afkomstig is, de kwaliteit van het ei en hoe de kip is gehouden. Deze stempel komen we tegen op ieder ei. Het bestaat uit zeven of meer cijfers en letters. Het eerste cijfer staat voor het leefsysteem van de kip.

  • 0 = biologisch
  • 1 = vrije uitloop
  • 2 = scharrelei
  • 3= kooi ei

De volgende twee letters staan voor het land van herkomst, in ons geval is dit dus NL.

De volgende vijf cijfers van de code geeft aan waar het ei vandaan komt, het is een registratienummer van de houderij/ legpluimvee bedrijf. Eventuele extra cijfers geven een stalnummer aan.

We kennen tegenwoordig enorm veel soorten eieren. Biologisch, scharrel, vrije uitloop, kooi… wat houdt dit nu in?

Kooi eieren

Binnen een grote stalruimte leven drie tot vijf legkippen in een kooi. Een kip heeft beschikking over minimaal 550 cm2 vloeroppervlak. De vloer van deze kooien bestaat uit gaas wat licht hellend is. Hierdoor rollen eieren die worden gelegd naar een lopende rolband waar de eieren worden opgevangen en verwerkt. Het geeft een kip weinig leefruimte waardoor sommige situaties erbarmelijk zijn te noemen. Pas sinds 2012 zijn er aangepaste kooien verplicht en mogen “ oude kooien” niet meer worden gebruikt. Deze manier van eieren produceren wordt gezien als meest dieronvriendelijk. Lees er meer over op www.wakkerdier.nl

Biologische eieren

Deze eieren komen van kippen die worden gehouden in stallen. Ze hebben een betere leefruimte en staan met maximaal zes kippen per vierkante meter .De uitloopruimte moet minstens vier vierkante meter per leghen zijn. De kippen krijgen biologisch voer en de snavels worden intact gehouden .

Vrije uitloop eieren

Deze kippen hebben de gehele dag beschikking en toegang tot een buitenverblijf. De uitloopvlakte moet wat begroeid zijn en iedere kip moet beschikking hebben over tenminste 4 m2 meter. Er zijn ook biologische vrije uitloop eieren verkrijgbaar. Deze eieren zijn afkomstig van kippen die biologisch worden gehouden en een vrije uitloop hebben

Scharreleieren

Deze eieren zijn afkomstig van kippen die worden gehouden in scharrelstallen. Hier kunnen de kippen zich vrij bewegen. Er ligt strooisel of zaagsel op de vloer en er zijn legnesten aanwezig. In de scharrelstal mogen maximaal negen legkippen per m2 worden gehouden.

Eieren gezond?

Er is de afgelopen jaren flink wat af gediscussieerd over de gezondheidsvoordelen voor de mens van het ei. Laten we voorop stellen dat eieren een zeer gezonde bron zijn van tal van belangrijke voedingsstoffen. Een ei bevat per stuk gemiddeld 75 kcal (315 kj),en heeft een hoog eiwitgehalte: 6,8 gram. Daarnaast levert het ongeveer 5 gram vet, waarvan het meeste in de dooier schuilt. Een ei bevat ongeveer 1,7 verzadigd vet ,ongeveer 42% van het vet is verzadigd.

Het geeft geen problemen zolang je dit met mate nuttigt en verder gevarieerd eet. Er is afgelopen jaren veel gezegd over het cholesterol gehalte in een ei. Dit zou ,zeker bij een grote consumptie zorgen voor tal van gezondheidsklachten. Mede hierom werd geadviseerd niet meer dan twee eieren per week te consumeren. Inmiddels is deze stelling bijgesteld. In Nederland is er geen wettelijk vastgestelde cholesterol-inname per dag. In verschillende andere landen ligt dit rond de 300 mg per dag. We kunnen ook hier dus gerust uitgaan dit maximum per dag, gecombineerd met een zeer geringe inname van andere producten met een hoog cholesterol-gehalte. De eidooier bevat het cholesterol, het eiwit is geheel vrij van cholesterol. Een eidooier bevat gemiddeld zo’n 200 mg cholesterol. Je kunt dus gerust zo’n drie tot vier eieren per week nuttigen. Eiwitten kunnen dagelijks worden gegeten (bijvoorbeeld in een mousse verwerkt) Lust je nu iedere dag graag een eitje, zorg er dan voor dat je de inname van andere producten  een cholesterol gehalte minimaal blijft. Denk daarbij aan vleeswaren, kaas, (harde) boter en margarine. In 2020 kwam er een verhelderend onderzoek naar buiten die het verband onderzochten tussen het consumeren van eieren en het voorkomen van hart en vaatziekten.( KLIK HIER) Dit onderzoek toonde duidelijk, dat eieren het risico op hart en vaatziekten NIET verhogen. Voor gezonde personen is er dan ook geen enkele reden om zich te houden an de ADH om wekelijks een maximum van 3 eieren te consumeren. Zolang je een gezond voedingspatroon aanhoudt, kun je daarin dagelijks eieren aan toevoegen.

Zeer belangrijk voor onze gezondheid is om er zeker van te zijn dat de eieren VERS zijn. Bedorven eieren herken je gelukkig al wel vrij snel aan de geur, maar soms zijn bedorven eieren ook minder goed te herkennen. Om erachter te komen of een ei nog vers is, zijn er vele trucjes.

( afbeelding: infographic designer)

De meest efficiënte manier is om het ei in koud water te leggen. Het ei is oud als de bolle kant sterk omhoog komt drijven. Dit komt door de luchtkamer van het ei: deze wordt groter, naarmate het ei ouder word. Het ei moet, als je hem openbreekt, een stevige en ronde dooier bezitten en een vrijwel doorzichtig eiwit wat niet tot weinig uitloopt. Ziet de eidooier troebel en zit het vast gekleefd aan de schaal, gooi het ei dan weg. Let ook op de eischalen. Zorg ervoor dat er geen kleine stukjes schaal in het ei achterblijven zodra je ze hebt gebroken. Aan de schaal kleven ook veel bacteriën.

De meest bekende, en veelbesproken bacterie als het komt bij eieren, is de salmonella bacterie. Dit is een darmbacterie die via besmet voedsel jaarlijks meer dan 50.000 slachtoffers maakt. Het risico bij een ei is het grootst, als je het ei niet (of niet voldoende) verhit en rauw eet. De bacterie leeft in de darmen van varkens en pluimvee en verspreidt zich via de ontlasting.

Doordat het vermenigvuldigen van de bacterie ongeveer zo’n drie dagen kan duren, kunnen de klachten ook pas in een veel later stadium tot uiting komen. De meest voorkomende zijn: diarree, buikpijn/krampen, hoofdpijn, rillingen, lichte koorts, misselijkheid, slaperig en vermoeid en zelfs overgeven. Na een besmetting kun je nog maandenlang drager zijn zonder enige klachten. Een salmonella bacterie is zelden dodelijk, maar het kan er wel toe leiden als de klachten niet serieus worden genomen. Er kunnen nierfuncties uitvallen en we kunnen uitdrogen .Een flinke besmetting wordt dan ook behandeld met een antibioticakuur. Gelukkig is dit bij een lichte besmetting niet nodig. Dan volstaat rust en veel drinken.

 

Rauw?

Er heerst nogal wat verwarring over het wel/niet eten van een rauw ei. Er word veel beweerd en gezegd dat een rauw ei altijd gevaren geeft. Dit is gedeeltelijk waar: als je je gezonde verstand gebruikt en de nodige voorzorgsmaatregelen in acht neemt, is het eten van een rauw ei niet gevaarlijk, zelfs erg gezond. Als we eens teruggaan in de tijd, dan zien we dat onze voorvaderen ook dagelijks hun dag startte met twee gebroken rauwe eieren, direct van de schaal naar de mond gebracht. Ook topsporters gebruiken veel eieren rauw in hun sportvoeding. Het is ontzettend belangrijk dat je ervoor zorgt dat het ei vers is, van goede komaf is en er goed en onbeschadigd uitziet. Geen barsten, geen stukjes van de schaal af. Kies liefst voor verse eieren direct van de boer van het land of nog beter: als je de gelegenheid hebt om ze te houden, ga zelf een paar kippen houden die je dagelijks van je verse eieren voorziet.

 

HOE ZIT HET EIGENLIJK MET EIGEEL?

Veel mensen scheiden eieren van het eigeel, omdat er wordt aangenomen, dat het eigeel niet gezond is. Met name het “ cholesterol-verhaal” komt hier weer sterk naar boven. Eiwitten bevatten bovendien nauwelijks tot geen calorieën waardoor het een aantrekkelijke aanvulling is in tal van diëten.
Over eigeel is inmiddels ontzettend veel geschreven, zowel negatief als positief. Er zijn tegenstanders en voorstanders. Hoe het echt precies zit, daar wordt in de wetenschap  nog altijd over getwist. Het ei lijkt daarom een zeer ingewikkeld product te zijn geworden om te analyseren. Toch lijken de positieve geluiden het te gaan winnen van de negatieve.
Donald K.Layman is professor  voedingswetenschappen aan de University of Illonois. Hij heeft het ei flink bestudeerd en hij zegt dat cholesterol / eigeel schrappen uit je dieet vrijwel irrelevant is als je een goed cholesterol-gehalte hebt e een gezond hart. Jarenlang hebben talloze experts hun info over cholesterol gehaald uit een onderzoek uit 1940 door Framingham. Deze studie linkte een hoog cholesterol aan een groter risico op hart en vaatziekten. De medische wereld werd geadviseerd om het slechte LDL cholesterol uit voeding te schrappen. Echter, zo stelt Layman. hadden minder dan de helft van de deelnemers aan dit onderzoek met een hart-aandoening een te hoog cholesterol. Dit is dus absoluut geen bewijs dat een hoog cholesterol te maken heeft met hart-aandoeningen.
Cardioloog Patricia Vassalo van het Northerwest Memorial hospital in Chigago zegt, dat het cholesterol uit onze voeding ( en dus ook uit eieren) heel weinig met het cholesterol-gehalte in ons bloed doet, met uitzondering de mensen die moeite hebben het cholesterol uit voeding goed te verteren. Wil je het cholesterol op de meest natuurlijke manier verbeteren / verlagen, dan is stoppen met het consumeren van voeding waaraan veel transvetzuren zijn toegevoegd  de meest verstandigste oplossing. Ook moeten we meer vezels gaan eten en voor omega 3 vetzuren kiezen.
Als we goed gezond zijn, hebben we geen extra cholesterol nodig. De lever maakt deze namelijk zelf aan Met name eigeel mijden is daarom niet nodig. Sterker nog, eigeel is heel erg gezond en bevat belangrijke voedingsstoffen, niet alleen maar cholesterol. Zo worden de eiwitten uit het ei ( geel) door de mens veel beter opgenomen dan plantaardige eiwitten ( bijvoorbeeld uit peulvruchten ) Het eigeel bevat ook eiwitten. Daarnaast is eigeel rijk aan fosfor, b-vitaminen en zink. Wist je bijvoorbeeld, dat het eiwit op zichzelf veel minder krachtig is in eiwitten als het is gescheiden van het eigeel? Eigeel balanceert het aminozuurgehalte in het ei en levert daarom ook een veel betere bio-beschikbaarheid van de eiwitten. Kortom: gooi het eigeel niet weg. Het is een zeer goede bron van talloze nuttige ( essentiële ) voedingsstoffen. Het “ cholesterol-verhaal” wordt vaker tegengesproken dan bevestigd, er zijn nog altijd vele studies lopende om dit wetenschappelijk te onderbouwen.
Er is één kanttekening. Als je last hebt van een te hoog cholesterol, moet je wat voorzichtiger zijn met het cholesterol uit je voeding, daaronder vallen ook eieren. Ook kun je overgevoelig reageren op eieren. Eieren behoren tot de groep aan voedingsmiddelen die bij de mens allergieën op kan wekken. Als je verder goed gezond bent, kun je gerust een ei per dag eten. Vegetariërs mogen zelfs twee eieren per dag eten, om zo dagelijks aan voldoende B-vitaminen en eiwitten te komen.

Waar let je op bij het kopen?

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, is het echt heel erg belangrijk, om gave eieren in te kopen. Er zijn een aantal punten, waar je altijd op moet letten:

  • controleer het ei op de stempel. 
  • controleer de eieren in de doos, of ze heel zijn
  • wiebel ieder ei even in de doos. Soms lijken eieren gaaf en onbeschadigd, maar zijn ze van onderen gebarsten. Om nu niet ieder ei in en uit de doos te halen, kun je ze kort even wiebelen, zodat je weet dat ze niet vast zitten. Zitten ze vast, dan is het ei lek en kun je deze beter niet kopen. 
  • controleer op deukjes. Deze zijn soms vrij lastig te traceren, maar krijg je er eenmaal een goed oog voor, spot jij ze binnen no-time op.
  • controleer op scheurtjes en barsten. Ook dit kun je soms met het blote ook niet zien. 
  • let op geur. Oude eieren gaan op ten duur stinken

 

VOOR WELK EI GA JIJ?

Als ( zelf benoemde) 98 % veganist eet ik af en toe een vers eitje. Ik vind eieren erg lekker. En ze bevatten ook aardig wat essentiële voedingsstoffen. Ik heb het grote geluk, dat ik zo nu en dan bij een boer verse eitjes mag komen rapen, terwijl de kippen rond mijn voeten scharrelen. De kippen lopen vrij rond over het erf. Het is alleen al superleuk om ze op deze manier te rapen. En ze zijn vooral onwijs lekker.

Naast deze verse eitjes bij de boer koop ik vaak DEMETER ( bio-dynamische) eieren in mijn biowinkel. Zij hebben een eigen huismerk. Ze halen hun eieren bij een bio-dynamische biologische kippenhouderij. Voor mij voldoende geruststelling om deze eitjes te consumeren.
In supermarkten liggen tegenwoordig wel meer dan 20-30 soorten eieren. Van scharrelei tot granen-ei ….
Voor de consument , zeker de bewuste consument, is het erg lastig om nu het juiste eitje te kiezen. Een ei moet naast smakelijk vooral diervriendelijk en duurzaam zijn geproduceerd. Dat vind ik zelf meest belangrijk. Ik moet verzekerd zijn, dat de kippen een erg prettig leven hebben.
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, is het ene eitje het andere niet en kan de consument via de codes op een ei aflezen waar het ei vandaan komt en hoe milieuvriendelijk en diervriendelijk deze is geproduceerd. Maar welk ei is nu het meest duurzaam? Het meest diervriendelijk? Ik zocht het uit en maakte een top 3

NUMMER 1 : VERS GERAAPT

Als je het “ eitje-van-de zalm” wilt, ga dan op zoek naar een boerderijwinkel of boerderij bij jou in de buurt. Daar kun je kakelverse eitjes kopen. Deze hebben vaak geen stempel, en dus moet je wel heel erg alert blijven op de conditie van het ei. Controleer deze extra zorgvuldig op barsten, deukjes en andere ( zichtbare en onzichtbare) beschadigingen. Consumeer deze verse eieren zo snel mogelijk. Dan zijn ze bovendien op hun lekkerst.
Als je in de gelegenheid bent om zelf kippen te houden, zeker doen! Het is gezellig, leuk, en productief als de kippen veel zin hebben om te leggen!
NUMMER 2 BIOLOGISCH DYNAMISCH
De beste eieren na de verse eitjes bij de boer zijn de eieren die je in een biologische winkel kunt kopen. Zij moeten zich aan strengere regels houden dan supermarkten. In een biowinkel  kun je ook biologisch-dynamische eieren kopen. Deze herken je aan het DEMETER keurmerk.  ( KLIK HIER voor meer informatie ver biologisch-dynamisch)
Deze eieren zijn gelegd door kippen die het echt heel goed hebben. Iedere kip heeft minstens 4m2 buiten uitloop. In de hokken zorgen zitstokken voor een natuurlijke omgeving. De vloeren van de hokken zijn bedekt met een dikke laag stro, De snavels van de kippen worden niet gekapt. En de kippen worden gevoerd met biologisch-dynamisch veevoeder. Bij de kippen scharrelen ook trotse hanen rond. Er zijn geen maten beschikbaar ( dus geen afzonderlijke S / M / L / XL  eieren) en geen onderscheid in bruin of wit. Alles wordt gewoonweg geraapt en in de doosjes gestopt. Het komt dus voor dat je hele kleine eitjes en hele grote eitjes krijgt, of bruine of witte of alles door elkaar.
NUMMER 3: KIPSTER EIEREN
Sinds kort is er een nieuw ei op de markt: de Kipster. De producent van dit ei en verkoper Lidl beweren dat dit het dier- en milieuvriendelijkste ei ter wereld is. Aan de ontwikkeling van Kipster is ruim vier jaar gewerkt. De Nederlandse Dierenbescherming, Milieudefensie, Urgenda, Wageningen University en tal van andere specialisten zijn bij het ontwerpproces betrokken geweest. Lidl liet weten dat zij niet gecontroleerd hebben of deze claim klopt, Lidl vertrouwt 100% op Kipster. Ik heb het ook eerder uitgezocht. KLIK HIER om naar het artikel te gaan.
Ik zet deze KIPSTER ei zeker op de derde plek in deze ei-top 3.Het is by far het beste supermarkt eitje wat er verkrijgbaar is.. Het is een fijne ontwikkeling, en zeer prettig dat “ dit soort” eieren ook toegankelijker zijn geworden voor de gewone consument.

HOE ZIT HET NU MET SUPERMARKT EIEREN?

Als je het grote geluk hebt zoals ik, kun je je verse eitjes zelf rapen. Of heb je een biowinkel in je buurt, waar je bio-dynamische eitjes ( the next best thing) kunt kopen. Maar wat als je deze opties niet in je bereik hebt, maar toch erg graag een duurzaam en kip-vriendelijk eitje wilt scoren?
Nummer drie, de KIPSTER ei, is dan de eerste beste optie in een supermarkt. Maar vooralsnog zijn deze KIPSTER eitjes alleen verkrijgbaar bij supermarktketen LIDL. Als je deze niet in je buurt hebt zitten, ben je overgeleverd aan de supermarkt.
En in die supermarkten kun je al snel het spoor bijster raken. Want wat een keuze! Vn vrije uitloop tot scharrel, van biologisch tot granen-eieren. En witte en bruine, kwartel-eitjes tot maïs-eieren. Ik zet de meest voorkomende soorten op een rij:

SCHARRELEI

Scharrelkippen hebben het iets beter dan legbatterij-kippen en volière-kippen. In tegenstelling tot deze kippen, zitten scharrelkippen niet in een kooi, maar in een grote stal. De ruimte die ze hebben is groter en ze kunnen wat makkelijker rondlopen. Daglicht schijnt vaak wel door de ramen naar binnen, maar de kippen kunnen niet naar buiten. In het geval van de scharrelkippen wordt de snavel vaak niet helemaal gekapt, maar de scherpe punt wordt afgebrand, zodat ze elkaar geen pijn kunnen doen. Om de naam scharrelei te mogen dragen, moeten boerderijen aan aantal strenge eisen voldoen. Zo mogen er per vierkante meter maximaal 9 kippen scharrelen en moet de stal voorzien zijn van een laag strooisel. Desondanks worden er nog steeds legbatterij-eieren gevonden die in de supermarkt als scharrelei worden verkocht. Aan het voer van de scharrelkippen worden geen hoge eisen gesteld en bevatten vaak antibiotica

VRIJE UITLOOP EIEREN:

Vrije uitloop-kippen hebben ongeveer dezelfde kenmerken als scharrelkippen, met als toevoeging dat ze naar buiten mogen. Ook hier mogen maximaal 9 hennen per vierkante meter scharrelen, maar er is ook een uitloop naar buiten. Buiten is er per kip zo’n 4 vierkante meter beschikbaar. In vergelijking met legbatterij-kippen en volièrekippen hebben vrije uitloop-kippen dus meer bewegingsruimte. De snavels van deze kippen worden net als scharrelkippen ook deels weggebrand en het voer mag kleurstoffen en antibiotica bevatten, dus ook deze kippen krijgen antibiotica binnen.

MAIS / GRAAN / GRAS EIEREN:

De naam van het ei zegt iets over het voer dat de legkippen hebben gekregen. Over het algemeen krijgen alle kippen, of het nu batterijkippen of vrije uitloop kippen zijn, hetzelfde voer. Dit bestaat vaak uit een combinatie van soja, tapioca, mais en tarwe. De eieren hebben dan geen specifieke naam. Kippen die voornamelijk graan hebben gekregen leggen graan-eieren en de kippen die mais hebben gekregen leggen mais-eieren.De naam van het ei zegt ook iets over de smaak en de kleur van de dooier. Zo is de dooier van een mais-ei meer oranje dan de dooier van een graan-ei. De smaak van een graan-ei is weer iets rijker dan die van een mais-ei. Tot slot zegt de voeding van de kip ook iets over de gezonde eigenschappen van het ei. Maiseieren bevatten veel omega 6 vetten en een teveel aan omega 6 is slecht voor je cholesterol en kan allerlei ontstekingenveroorzaken. Kippen die voornamelijk plantaardig voer (zoals gras) krijgen produceren omega 3 rijke eieren die weer positieve invloed hebben op je cholesterol. Wanneer je bewust met je gezondheid omgaat is het dus aan te raden om te letten op het soort voer dat de kippen gekregen hebben.

LEGBATTERIJ EIEREN

Deze eieren zijn via de stempel te herkennen onder nummer 3. Deze manier van kippen houden is meest bekend en omstreden. . Bij deze vorm zitten vier à vijf kippen in een kooi. Deze kooi is te klein om vrij te kunnen bewegen en de vleugels uit te slaan. Ook hebben deze kippen nooit enige vorm van daglicht gezien. Dit is voor kippen een onnatuurlijke manier van leven en het komt vaak voor dat ze elkaar dood pikken om meer bewegingsruimte te creëren. Om dit te voorkomen knippen boeren, zonder verdoving, hun snavels af. Het voer dat ze krijgen bevat antibiotica.

Gelukkig worden legbatterij-eieren niet meer als consumptie-eieren in supermarkten verkocht. Wel komen deze eieren nog voor in producten als mayonaise en andere sauzen. Het gebruik van batterij-eieren wordt per 2012door de EU afgeschaft. Je kunt deze eieren ook soms nog ( in grootverpakkingen) vinden op markten en in buitenlandse winkels.

VOLIERE EIEREN:

Bij je een volière denk je aan een grote vogelkooi, waarin kippen genoeg ruimte hebben om lekker rond te kunnen scharrelen. De waarheid ligt echter iets anders. Volièrekippen hebben het wel iets beter dan legbatterij-kippen, maar hebben nog altijd heel weinig ruimte. Ook kunnen de kippen niet naar buiten en zien ze dus, net als de legbatterij-kippen, nooit daglicht. Het verschil tussen een legbatterij-kip en een volièrekip is dat het hok van een volièrekip meerdere verdiepingen heeft, vandaar de naam volière. Het afknippen van de snavels gebeurt ook bij volièrekippen en het voer bevat wederom antibiotica.

BIOLOGISCHE EIEREN:

Bij het houden van biologische kippen ligt de nadruk op de gezondheid van de kippen, daarom is hun leefomgeving zo ingericht dat ze hun natuurlijke gedrag kunnen uiten. Binnen hebben ze veel ruimte met zitstokken en een zachte ondergrond, waardoor ze geen last krijgen van open voetzolen en andere pootgebreken. Buiten hebben ze een grote ruimte, waarin ze rond kunnen scharrelen, een stofbad kunnen nemen, kunnen schuilen en ander natuurlijk gedrag kunnen vertonen. Ook is er buiten voldoende (onbespoten) gras, waar ze lekker van kunnen eten. Het voer dat deze kippen krijgen bestaat uitsluitend uit biologische graan- en grassoorten, die niet genetisch gemanipuleerd zijn en waarbij geen gebruik is gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Bij het houden van deze kippen ligt de nadruk op hun natuurlijke gezondheid, zonder al teveel in te grijpen. Daarom krijgen ze geen antibiotica, hormonen of andere bijproducten die bedoelt zijn om de kippen onnatuurlijk snel te laten groeien.  Antibiotica is slechts toegestaan, wanneer er plotseling een infectie uitbreekt. De snavels worden niet gekapt, omdat ze genoeg ruimte hebben om rond te rennen en niet een stressvolle omgeving zitten. De kippen voelen dus niet de behoefte om elkaar dood te pikken om zo meer ruimte te creëren. Al met al is de levenskwaliteit van deze kippen zeer goed te noemen.

Geluksvogel eieren….rond trekkende kippen?

Als 98% veganist eet ik verse eieren, die ik, als de mogelijkheid er is, zelf raap bij een boer op zijn erf. Tussen de rondscharrelende dames 🐔 vind ik dit altijd weer iets leuks om te doen. Naast deze kers-verse eitjes koop ik eitjes in de biowinkel van DEMETER. Ook ben ik nog altijd op zoek naar het oer-ei ( KLIK HIER ) in supermarkten, maar deze lijken helaas nog steeds niet te zijn opgemerkt door de consument. Gisteren kwam ik in mijn biowinkel een ander soort eitje tegen, waar ik meteen erg benieuwd naar werd. Ze heten GELUKSVOGEL EITJES. 🥹 De naam alleen al vond ik geinig bedacht. Ik kocht een doosje van vier. Thuis meteen even achter de laptop gekropen om hier meer over te vinden, ik kwam terecht op de officiële website, waar ik eigenlijk alleen maar vrolijker van werd ( KLIK HIER )
Lang verhaal in een notendop : het gaat om een heel andere manier van kippen houden om hun eitjes. Dit werd GELUKSVOGEL, een onderneming die kippen én hanen in mobiele kippen-karren houden. Het gaat om een groep bio-boeren die kippen als nevenactiviteit houden, net zoals “ mijn” boer feitelijk doet. De eieren worden in een eigen inpakstation handmatig ingepakt en naar de groothandel geleverd. Elke boer heeft 249 kippen ( 244 hennen en 5 hanen ) die in zo’n mobiele kippenkar wonen. De mobiele kippenkar wordt elke week verplaatst naar een vers stuk gras met daarin klavers en insecten, hierdoor is preventieve medicatie niet nodig. Vanuit de natuur worden er ongeveer net zoveel hennen als hanen geboren. Bij GeluksVogel kiezen ze ervoor om voor elke hen een broertje, oftewel haantje, groot te brengen. Goed voor het natuurlijke evenwicht én hier komen hele lekkere producten uit voort. De kippen leiden niet alleen een echt GeluksVogel leven, ze krijgen ook 100% biologisch voer en de vaders en moeders van de kippen zijn biologisch opgegroeid. Om ervoor te zorgen dat ‘de cirkel echt rond is’ worden de afgekeurde eieren gebruikt door een kunstenaar die unieke kunstwerken maakt. De kunstwerken zijn te koop in het Rijksmuseum.
Ook over de doosjes en de wikkels is nagedacht: de eierdoosjes zijn de enige waar statiegeld op zit en de wikkel kan gebruikt worden als ansichtkaart. Best uniek toch! Ik werd er in elk geval blij van. En ben meteen de eitjes gaan koken. Want ik was best benieuwd of er een significant smaakverschil was op te merken. Nou, het smaakte, en vooral precies zoals ik gewend ben van de vers geraapte eitjes! 😃 Ja, hier werd ik wel blij van! Goedkoop zijn ze niet…..€ 1,79 voor vier kleine eitjes….Maar wat mij betreft het geld dubbel en dwars waard. Ik zag, dat ze naast verschillende biowwinkels ( ik kocht mijne bij GIMSEL in Rotterdam ) ook werden verkocht bij EKO PLAZA. Zeker een aanrader! 

WIT OF BRUIN?

Je zult je vast wel eens hebben afgevraagd, waarom er witte en bruine eieren verkrijgbaar zijn in supermarkten. Veel mensen denken ten onrechte dat bruine eieren beter, lekkerder en gezonder zijn maar dat is onzin. Wat is het verschil? Wel….alleen de kleur.
De OORLEL van een kip geeft een goede indicatie van de ei-kleur die deze leggen. Het is eigenlijk supersimpel:
 
* kippen met witte oorlellen leggen witte eieren
* kippen met rode oorlellen leggen bruine eieren.
 
Industrieel zijn er voornamelijk witte en bruine eieren in omloop. De kleur van een ei is verder van geen enkele invloed op het houden van kippen, wat voor voer zij krijgen, en de smaak. Waarom kiezen we eigenlijk liever voor bruine eieren? 
Dit komt, omdat de eerste scharreleieren die op de markt kwamen, toevallig bruin waren. In die periode waren legbatterij kippen voornamelijk in de omloop, en om het scharrelei te kunnen onderscheiden, werden scharreleieren in bruine kleur verkocht. Tot aan de dag van vandaag worden bruine eieren geassocieerd met “ gezond en betert”. 
Het ironische van dit hele verhaal is, dat WITTE EIEREN BETER zijn. Ze zijn namelijk veel beter voor het milieu. De kippen die de witte eieren leggen ( bijvoorbeeld alle kippen bij KIPSTER) gebruiken veel minder voer dan de rood-lellende kippen. Daarnaast leven zij ook langer en leggen veel meer eieren dan de rood-lellende kippen. Wit-lellende kippen leggen jaarlijks zo’n 350 eieren, terwijl de rood-lellende kippen jaarlijks tussen de 250-300 eieren leggen. 
 
Daarnaast zien we nog iets opmerkelijks. Omdat wij ( de consument) graag bruine eieren willen, wordt de prijs op bruine eieren flink opgevoerd. Een bruin ei kost zo’n € 24 eidocent per stuk, terwijl een wit ei zo’n € 16 eurocent kost. Terwijl een wit ei dus duurzamer is, en NIETS verschilt t.o.v een bruin ei. Ook de ei-industrie is er eentje om goed in de gaten te houden. Koop dus voortaan lekker witte eieren! 
 
Over de prijzen van eieren gesproken: algemeen gezien is het zo, dat de eieren van kippen die een zeer slecht leven leiden, een lagere kostprijs hebben. Daarom zijn bijvoorbeeld veel eieren die we op markten en in buitenlandse winkels in grote hoeveelheden tegelijk kunnen kopen afkomstig van legbatterijen. Je kunt betreft eieren de verkoopprijzen als een aardige graadmeter houden. Duurdere eieren zijn vrijwel altijd afkomstig van kippen die een goed bestaan hebben. 

WELK EI UIT DE SUPERMARKT IS NU DE BESTE KEUZE?

Goed. Welk supermarkt ei moet je nu kiezen? Om te beginnen een WIT ei. Kippen die een goed leven hebben gehad, goed voer hebben gekregen en geen antibiotica of andere chemische middelen toegediend krijgen, produceren de gezondste en lekkerste eieren. Kippen die industrieel voer hebben gekregen produceren eieren, waarin sporen van antibiotica en bestrijdingsmiddelen te vinden zijn. Door deze eieren te consumeren krijg je dit dus uiteindelijk ook binnen. Als je veel antibiotica binnenkrijgt, krijgen bacteriën de kans hier immuun voor te worden. Dat betekent dat het in sommige gevallen moeilijker wordt om van een ziekte te genezen.
Gezonde eieren zijn eieren, waar , bij de productie, zo min mogelijk door de mens is ingegrepen en waarbij het vrije verloop van de natuur de voorkeur heeft. Gezonde eieren zijn ook eieren met een hoog gehalte aan omega 3 vetzuren. Deze vetzuren zijn goed voor je hart en vaten en hebben een gunstige invloed op het cholesterol. Kippen die voornamelijk groenvoer en zaden hebben gekregen bevatten de meeste omega 3 vetzuren.

Tot slot is ieder ei, waarbij de kip niet heeft hoeven lijden een goed ei. Dus als je de volgende keer in de supermarkt staat te twijfelen bedenk dan wat de leefomstandigheden van de kippen is geweest en welk type voer ze hebben gekregen. Voor goede eieren betaal je misschien een paar cent per ei meer, maar je weet dat de kippen een humaner leven leiden en dat je gezondheid er op de lange termijn ook bij gebaat is.

Ook kun je kijken naar het Beter Leven keurmerk dat op de verpakking staat. Dit keurmerk let, net zoals de code op de schaal, op de huisvesting van de kip. Maar ook op de voeding, de gezondheid, de manier van vangen, de transport en manier waarop het dier uiteindelijk geslacht wordt. Het keurmerk bestaat uit één, twee of drie sterren. En net als bij restaurants geldt: hoe meer sterren, hoe beter.

Wat ik persoonlijk ook erg belangrijk vind, is de verpakkingen. Veel verpakkingen worden niet milieuvriendelijk geproduceerd. De eieren die je in de biowinkel kunt kopen zijn vrijwel altijd milieuvriendelijk verpakt, maar in supermarkten laat dit nogal eens te wensen over. Je kunt meestal op de doos aflezen of het gaat om milieuvriendelijke materialen. Ontbreekt deze? Vraag gerust na bij de fabrikant of de verpakkingen milieuvriendelijk zijn.

RESUMEREND:

  • Kies liefst voor een ei uit mijn hierboven gegeven top drie. Als supermarkt ei komt de KIPSTER ei dus als beste uit de bus. 
  • Lees de codes op een ei
  • Kies voor WITTE  eieren
  • Let op het BETER LEVEN keurmerk. Alhoewel deze ook niet 100% betrouwbaar is, geeft het wel de beste indicatie

 

Heerlijke eiwitmousse voor extra eiwitten!

Als je erg veel sport, heb je extra eiwitten nodig. Die zijn onder andere nodig voor spierherstel na een fikse work-out. Alhoewel er heel veel over wordt gediscussieerd, blijkt dat je het beste het hele ei kunt eten om aan je extra eiwitten te komen . Ik persoonlijk vind de eiwitten het lekkerste van een ei. Ik gebruik dan ook vaak de eiwitten voor mijn extra eiwitten, de dooiers verwerk ik weer in baksels en andere gerechten. Ik maak er een heerlijke mousse van, door er wat eryjtritol poedersuiker *en een beetje vanille bourbon aan toe te voegen. Dit is werkelijk een traktatie!( * erythritol poedersuiker maak je door biologische erythritol in de blender tot poeder te vermalen )

Je kunt van alles aan eiwitten toevoegen. Je hebt per eiwitmousse zo’n drie eieren nodig die je splitst. Na een work-out geeft dit je een goede eiwit-aanvulling terwijl je ” snoept ” . Naast vanille bourbon kun je toevoegen:

  • magere cacaopoeder of carobpoeder
  • ceylon kaneel
  • speculaas en / of koekkruiden
  • macapoeder
  • lucumapoeder
  • baobab poeder

Je maakt het in nog geen paar minuten. Doe de drie eiwitten samen met anderhalve eetlepel  poedersuiker in een kom en klop dit met de garde / mixer tot een stijve massa. Je kunt ook kiezen stevia druppels. Zoeten op smaak ( ongeveer 3/4 druppels) De  poedersuiker werkt het beste in de eiwitten.

 

HET GEKOOKTE EITJE

Eieren worden meest gekookt gegeten. Ook ik groeide als kind op met gekookte eieren. In de jaren zeventig waren eieren relatief goedkoop en daardoor voor de wat armere mensen een goedkope bron van nuttige voedingsstoffen. Eieren zijn anno 2021 een industrieel product geworden, we komen het in ontzettend veel producten tegen, maar ook zien we tegenwoordig kant en klare producten als pakjes eiwit, en voorgekookte en gepelde verpakte eieren.
Vroeger werden gekookte eieren meest gegeten bij het ontbijt ( …breek de dag, tik een eitje! ) maar tegenwoordig komen we in veel maaltijden gekookte eieren tegen. Het is nog altijd een enorm populaire snack.
Een gekookt ei is een ei wat in de schaal in kokend water wordt gekookt. Je kunt de eieren op drie manieren koken:
– HARD:
Zowel het eiwit als de dooier zijn dan volledig gestold. Dit heeft gemiddeld tussen de 8-10 minuten kooktijd nodig
– GEMIDDELD:
Zowel het eiwit als de dooier zijn gedeeltelijk gestold. Dit heeft gemiddeld tussen de 5-6 minuten kooktijd nodig
– ZACHT:
Zowel het eiwit als de dooier zijn nog licht vloeibaar. Dit heeft gemiddeld tussen de 3-4 minuten kooktijd nodig.
Veel mensen doen maar wat, als zij eieren koken. Soms worden de eieren in een pan met water gelegd en op het vuur gezet tot de boel begint te koken. Natuurlijk worden ze uiteindelijk gekookt, maar om een echt lekker gekookt eitje te koken, kun je het beste het water eerst aan de kook brengen. Dit is de meest beste manier:
1) Vul een pan met zoveel water, dat de hoeveelheid eieren die je wilt gaan koken net onder water staan
2) Zet het water ( dus ZONDER eieren ) op het vuur en breng aan de kook.
3) Haal de pan van het vuur en leg met een schuimspaan één voor één de eieren in de pan. Doe het deksel op de pan en zet de pan terug op het vuur. Als het water opnieuw begint te koken, gaat de kooktijd in. 
4) Laat het water niet te hard koken, dit kan ervoor zorgen dat de ei-schalen gaan barsten
5) Laat de eieren na de kooktijd in een bad met ijskoud water “ schrikken”. Dit stopt het stollen en voorkomt dat ze nog verder doorkoken. Bovendien pellen de zo veel gemakkelijker af. 
Met gekookte eieren kun je erg veel. Ze zijn niet alleen lekker met een snufje Keltisch zeezout om zo op te eten, ook kun je ze in talloze gerechten verwerken. Het meest populaire gerecht met gekookte eieren zijn de ei-salades. Dit maak je supersnel, of je besteed er wat meer tijd aan om zo een mooi opgemaakte schaal te maken. Ei-salade is bovendien één van de meest gegeten kant-en klaar salades voor op brood in Nederland.
Een snelle ei-salade maak je in een handomdraai. Ik geef je hier een zeer eenvoudig en snel te maken recept.
NODIG:
  • Zes gekookte eieren, gepeld en in stukjes gesneden
  • 500 gram gekookte aardappelen in de schil
  • Een eetlepel komijnpoeder
  • Een eetlepel kerriepoeder
  • Een eetlepel gerookte paprikapoeder
  • Vegan mayonaise ( KLIK HIER voor het recept)

 

ZO MAAK JE HET:
Prak / pureer alle ingrediënten behalve de mayonaise, goed door elkaar. Voeg net zoveel mayonaise toe tot de gewenste massadikte is bereikt,.

 

5 Reacties op “Het grote eieren dossier…alles wat je wilt weten over eieren!

  1. Wij eten biologische eieren en het kipster ei van de Lidl zijn ook lekkere eitjes!

  2. Ik zie geen antwoord op iets waar ik een second opinion op zoek. Namelijk is het voor de kip wel goed constant eieren te leggen. Ik heb een uitgebreid artikel gelezen dat de kip normaal zes eieren legt in de lente. De kip stress krijgt dat ei verdwijnt en het dan wil vervangen. Dit de baarmoeder enorm belast.
    Een ei leggen zwaar is voor de kip en voedingstoffen van de kip zelf kost. De kip normaal een niet uitgekomen ei zelf opeet om tekort aan die voedingstoffen weer aan te vullen.

    • Mijn kippen eten hun eigen eieren nooit op hoor.

      Ik heb ook niet het idee dat ze last hebben van het eieren leggen.

      Alleen als ze broeds zijn willen ze de eieren houden (om te broeden) maar anders kijken ze er niet naar om.

      Ik geef ze wel eens een eigen ei hoor. Maar dan maak ik het ei kapot.
      Dat doen ze niet zelf.

      Het meest in hun element (voor zover ik kan beoordelen) is als ze kunnen scharrelen.
      Dus met hun poten de grond om groeten en dan een stap naar achter zetten om te kijken of ze een worm gevonden hebben.

      En als we in de zomer eten buiten komen ze bij ons kijken of we ons eten delen.

      Als ze broeds zijn leggen ze overigens niet. En in de winter leggen ze ook niet.
      In de “industrie” lichten ze dan bij. Zodat ze de winter door leggen.
      Wij doen dat zelf niet.

  3. Wat ik mij afvraag, Is een kipster ei beter dan een biologisch ei uit de supermarkt?

  4. Ik heb al eens in een artikel gelezen dat kippen van oorsprong ook insecten eten. Om een goed uitgebalanceerde voeding te hebben zou dit zou dus eigenlijk ook in hun voeding moeten zitten. De eieren van Oerei komen van kippen die insecten in hun uitgebalanceerde voeding hebben zitten. Helaas zijn deze niet bij ons in het dorp te koop.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *