Maak je eigen brood! Zo simpel is het!

We zien tegenwoordig de meest gekste varianten in brood. Niet alleen supermarkten hebben hun brood-assortiment enorm uitgebreid, ook de warme bakkers moeten zich hierin mee bewegen om niet van de markt gestoten te worden. Gevolg : de meest eigenaardigste soorten brood. Van koolhydraat-arm, tot glutenvrij, van proteïne-rijk tot zaden / noten / pitten / peulvruchten / zuidvruchten …..😳……vind als consument dan nog maar eventjes het juiste soort brood.
Waarom zijn er opeens zoveel soorten brood ? En welke soorten zijn nu wel gezond, en welke niet ??

VOLKOREN

Laten we eerst eens beginnen te vertellen, dat brood GEEN DIKMAKER is. Afgelopen jaren heeft brood een bijzonder slecht imago gekregen dankzij boeken als “ BROODBUIK “ en hypes als koolhydraat-arm. De koolhydraat-aanhangers mijden brood, omdat deze in de meeste gevallen rijk zijn aan zetmelen , die rijk zijn aan koolhydraten. Maar daar valt erg veel onderscheid in te maken. Wat je vooral moet onthouden is dat het niet gaat om die koolhydraten, maar in DE HOEVEELHEDEN waarin jij koolhydraten consumeert. Daarnaast zijn er complexe koolhydraten en snelle koolhydraten. Als we spreken over de complexe koolhydraten dan wordt daarmee bedoeld dat dit koolhydraten zijn die langzaam door ons lichaam worden verbruikt. Dit heeft vele voordelen, zoals een langer verzadigd gevoel, een sneller voller gevoel en in de meeste gevallen veel meer voedingsstoffen / waarde. Onder de snelle koolhydraten zetten we de “ lege “ koolhydraten, zoals suikers en zetmeel. Van de koolhydraten ZELF komen we niet aan in gewicht. Wat erg belangrijk is, is om te kiezen voor de JUISTE KOOLHYDRATEN ( de complexe koolhydraten) wat betreft brood meest is toebedeeld in VOLKOREN BROOD. En de BALANS.

 

Volkoren brood is meest gezond. Volgens de wet en regelgeving mag er op een brood alleen volkoren staan, als deze daadwerkelijk is gemaakt uit 100% volkorenmeel. Dit betekent, dat de zetmeelrijke kern, kiem en zemel van de graankorrel in de natuurlijke verhoudingen aanwezig zijn. Dit is vastgelegd in het WARENWETBESLUIT VOOR MEEL EN BROOD. Vanaf 1 Juli 2022 gaat er wat veranderen in dit warenwet-besluit. Dan moet meel en brood worden aangeduid met wit, bruin of volkoren. Dit moet het voor de consument een stukje duidelijker maken wat de basis is van het brood wat zij kopen. Deze verplichting geldt voor ALLE broodsoorten, van stokbrood tot stolletjes, van gewoon dagvers brood tot krentenbollen. Ook moeten voortaan de gebruikte graansoorten worden vermeld. Een “ pistolet” wordt dan bijvoorbeeld “ volkoren pistolet “ of “ witte pistolet “.
Waarom is volkoren meest gezond en niet, zoals nog altijd wordt gedacht, meergranen brood? Dat zit hem in die basis waar ik eerder over schreef. Volkoren brood wat ook “ volkoren” op de verpakking heeft staan, is 100% gegarandeerd gemaakt in basis van 100% volkorenmeel. Meergranen ( en ook noten / zaden /pitten brood ) wordt in de meeste gevallen gemaakt van bloem. En dan is het feitelijk gewoon witbrood. Dit bevat veel minder vezels, vitaminen en mineralen.
Pas als een meergranenbrood ook “ volkoren” op de verpakking vermeldt, kan een meergranen brood voedzamer zijn omdat er dan meer zaden / pitten / graansoorten aan de basis van 100% volkorenmeel is toegevoegd. Let dus goed op, of er “ volkoren” bij staat.
Een meergranenbrood moet wettelijk gezien bestaan uit tenminste drie verschillende graansoorten. Als het brood uit twee graansoorten bestaat moet dit ook als zodanig worden aangegeven, bijvoorbeeld als tarwe-maïsbrood. Het graansoort waar het meest van in het brood zit wordt als eerste vermeld. Staat er dus tarwe-maisbrood, dan bestaat het brood in basis uit tarwe.
Verkijk je ook nooit op de kleur van het brood. Nog steeds wordt aangenomen dat, hoe donkerder een brood is, hoe beter en gezonder deze is. Dat ligt genuanceerder dan je denkt. Je kunt niet aan een kleur zien, of een brood nu wel of niet volkoren is. Er wordt veel brood gekleurd, om het donker te lijken, omdat wij nog steeds aannemen dat donker gezinder is en we deze broden dan ook meest inkopen. Het wordt meest gekleurd met geroosterd moutmeel of gekarameliseerde suiker. In dit laatste geval wordt brood dan ook nog eens rijker aan suikers. Deze kleuringen geven een brood een donker tot zeer donkere kleur en een zoetere smaak. Waar we ook van houden.
Wil je qua brood het meest gezondste kiezen, kies dan voor zo simpel mogelijk VOLKOREN brood. Geen toeters en geen bellen, gewoon VOLKOREN, bijvoorbeeld Allison volkoren. Als je je brood bij een warme bakker koopt, vraag dan naar gewoon volkoren brood.
Dit geldt overigens ook voor ZUURDESEM brood. Ook hier wordt vaak gedacht, dat dit brood gezonder zou zijn dan gewoon volkoren brood, maar het bevat ongeveer gelijke voedingswaarden, het is niet wetenschappelijk onderbouwd dat het gezonder of beter zou zijn dan gewoon volkoren brood. Er zijn wel heel veel aannames vindbaar op internet die suggereren dat zuurdesem gezonder zou zijn, maar dit is dus nooit wetenschappelijk bewezen. Ook betreft zuurdesem brood moet je voor de volkoren variant kiezen .

 

WANNEER WEL VOOR “ ANDER” BROOD KIEZEN ?

Er zijn erg verschillende soorten broden, en je hebt kunnen lezen dat je het beste voor volkoren brood kunt kiezen. Maar er zijn uitzonderingen op de regel. Zo kun je allergisch reageren op de gluten in granen, en dan is een glutenvrij brood een alternatief. Dit geldt ook voor de mensen die graag wat meer eiwitten willen consumeren ( proteïne ) of mensen die toch echt graag liever op hun koolhydraat-inname letten, en graag brood eten.
Voor alles is er tegenwoordig een brood vindbaar. Maar…….
In regel zijn al deze speciale broden niet per definitie gezond. Dit komt, omdat er erg veel hulpstoffen en extra additieven worden gebruikt om iets wat eruit is gehaald, te compenseren, zodat smaak en textuur zo goed mogelijk behouden blijven. Denk aan veel smaakstoffen als zout en suiker, maar ook vetten en bind en verdikkingsmiddelen. Dat maakt zo’n brood nu niet bepaald gezond. En ook hier moet je goed opletten of het om een volkoren broodsoort gaat of niet.
Er zijn overigens wat gezondere alternatieven vindbaar, zoals YAM brood. Dit brood is vrij van gluten. Maar let ook hier goed op. Er zijn maar enkele broden die daadwerkelijk een gezonder alternatief zijn. De rest van de YAM broden zijn niet vrij van additieven. Collega Ralph Moorman heeft onder zijn eigen naam een aantal YAM broden op de markt gebracht, die biologisch zijn geproduceerd, en herkenbaar zijn aan de ORANJE SLEEVE. Ze zijn o.a te koop bij de JUMBO, COOP en PLUS supermarkten. Nadeel: het zijn ontzettend dure broden. ( €4,35 voor 600 gram )

ZELF MAKEN!

Ik koop zelf nooit brood in de winkel. Ik bak al jaren mijn brood en broodjes zelf. Want niets is gemakkelijker. En bovendien goedkoop. Zelfs als je de meest pure en biologische ingrediënten gebruikt, is een homemade brood goedkoper dan supermarkt / bakkers-brood. Of je nu met ( biologische) gist werkt of met bakpoeder, het loont de moeite om zelf je brood te bakken. Natuurlijk moet je er zin in hebben en tijd voor vrij willen maken, al neemt het nooit veel tijd in beslag. Als je op mijn website in de zoekbalk “ brood “ intikt, vind je alle directe links naar al mijn brood recepten en artikelen, ik heb er inmiddels honderden. Ik gebruik geen hippe en geavanceerde broodmachines, nee…ik gebruik mijn “ good-old-oventje”. Meer heb je niet nodig. Of nou ja, wat goede brood-bakvormen.

Zelf je brood maken biedt erg veel voordelen. Zo is het naast leuk om te doen en goedkoper ook efficiënter en milieuvriendelijker. Daarnaast bepaal JIJ wat erin gaat en wat niet. Zo kun je bijvoorbeeld van restjes voedsel een brood bakken, om zo voedselverspilling tegen te gaan. Maar je kunt ook los gaan met feestbroden en broodjes ! Kost het mij dan niet enorm veel tijd ? NOPE! 😄 Want brood bakken is juist het meest simpelste en snelste product om te bakken. Het is letterlijk en figuurlijk alles bij elkaar gooien en bakken. Als he gist gebruikt vraagt het om hooguit twee uur rijs-tijd , in deze tussenliggende tijd kun je andere dingen gaan doen en kost het je dus geen extra tijd. Gistbroden bak ik in ongeveer een klein uurtje ( exclusief rijstijd ) en bakpoeder broden circa 45 minuten. Dus nee, tijdrovend is het niet, wel een kwestie van TIJD VRIJ MAKEN om het te doen. Je tijd kun je er perfect omheen plannen. De oven doet immers het werk voor je. En wat is het een heerlijke geur als je je eigen brood uit de oven haalt!

 

WAAR BEGIN JE ?

Ze zeggen wel eens “ dat doe je met twee vingers in je neus” en dat gaat zeker op voor brood bakken, Het vraagt geen rocket-science. En je kunt dan ook and-time beginnen. Om je een opstart te geven, heb ik een zeer eenvoudig te maken recht bedacht voor een stevig volkoren brood met zaden / pitten . Alles wat je nodig hebt is een goed werkende oven ( hete lucht ) en een grote vierkante brood-bakvorm ( of elke ander gewenste bakvorm )

WAT HEB JE NODIG ?
375 gram ongezouten pinda’s , in de blender tot meel vermalen
250 gram volkoren havermout, in de blender tot meel vermalen
Vijf eetlepels psyllium
Een grote banaan, gepureerd in circa 450 ml water
Een zakje biologische droge gist
150 gram pompoenpitten, in de blender tot meel vermalen

100 gram zonnebloem pitten*
50 gram lijnzaad
30 gram chiazaad
10 gram sesamzaad
5 gram maanzaad

( * je hoeft dit allemaal uiteraard niet toe te voegen! )

ZO MAAK JE HET :

1) meng alle ingrediënten in een kom tot een stevige homogene massa. Als de massa te droog blijft, voeg dan nog een beetje warm water toe, Dek de kom af met aluminium folie en een droge doek, zet tenminste twee uur weg op een warme plek.
2) verwarm de oven voor op 170*C. Bekleed de bakvorm met bakpapier
3) stort de massa in de bakvorm en druk goed aan. Bak het brood in het midden van de oven gaar in ongeveer 60 minuten, blijf tussentijds goed controleren.

Je kunt het brood na afkoelen invriezen.