Multivitamines….zinvol of zinloos?
Multivitamines zijn ontzettend populair. Ze worden meestal preventief geslikt, of tijdens de herfst/wintermaanden. Multivitamines worden gezien als pillen die onze vitaminen en mineralen aanvullen, als we slechte eetgewoonten naleven, als versterker voor ons immuunsysteem, en er wordt zelfs gedacht dat multi’s risico’s op chronische ziekten kunnen verminderen. Wat zijn multivitaminen, en wat zegt de wetenschap over al deze beweringen?
WAT ZIJN MULTIVITAMINES?
Multivitaminen zijn supplementen die veel verschillende vitaminen en mineralen bevatten. Vaak worden er nog tal van andere ingrediënten aan toegevoegd, om iets completer te maken. Er is geen echte standaard formule voor een multi-vitamine. Per merk / product varieert de samenstelling. Ze worden onder verschillende benamingen verkocht, bijvoorbeeld “ multi” of “ complex of complete” of “ multivitaminen” of enkel “ vitaminen”. Daarnaast zijn ze ook in talloze vormen verkrijgbaar, zoals vloeibaar, in tablet, in capsule, kauwtabletten of poeder. Ze zijn vrijwel overal vrij verkrijgbaar. Zelfs tankstations verkopen potjes multivitamines.
Er zijn 13 vitamines en ongeveer 16 mineralen die essentieel zijn voor onze gezondheid . Veel vitamines en mineralen dragen een belangrijk deel bij aan enzymatische reacties in het lichaam, of werken als hormonen, signaalmoleculen, of als bouwelementen. Voor ons lichaam zijn ze onmisbaar. Ze zijn nodig voor de reproducties, onderhoud, groei en regulering van tal van lichaamsprocessen.
Multivitaminen bevatten vrijwel altijd veel van deze essentiële vitaminen en mineralen, maar in veel verschillende vormen en hoeveelheden. Daarnaast kunnen ze andere ingrediënten bevatten zoals vetzuren, aminozuren en kruiden en specerijen.
NIET GEREGULEERD
Voedingssupplementen zijn niet gereguleerd, wat betekent dat veel etiketten onjuiste informatie verstrekken over hoeveelheden van bepaalde stoffen . Het komt zelfs vrij regelmatig voor, dat er vermelde ingrediënten niet in het product voorkomen. De supplementen-industrie is zeer fraudegevoelig, en daar zijn vooral consumenten de dupe van. Er worden vaak enorme bedragen gevraagd voor een supplement wat in productie nog geen 50 eurocent kost. Net als andere supplementen is zo’n 93% van alle supplementen gemaakt van synthetische vitaminen en mineralen ( vitaminen en mineralen, die kunstmatig in laboratoria worden nagemaakt) Gelukkig zijn er nog enkele fabrikanten die alles extraheren uit voedsel. Het is erg belangrijk, om je goed te laten informeren en op zoek te gaan naar een gerenommeerde fabrikant.
HELPEN MULTI’S TEGEN ZIEKTEN EN AANDOENINGEN?
Veel mensen denken, dat een multi vitamine helpt tegen het krijgen/ontwikkelen van talloze ziekten en ( chronische) aandoeningen. Daar heeft de wetenschap echter zo zijn twijfels over. Neem hartziekten. Nog altijd is hartziekte over de gehele wereld de meest voorkomende oorzaak van overlijden. Velen geloven, dat multivitaminen kunnen helpen bij het voorkomen en bestrijden van hartziekten, maar het bewijs daarvoor is niet duidelijk. Diverse resultaten uit observationele onderzoeken naar multi’s en hartziekte zijn gemengd. In sommige onderzoeken werden een verlaagd risico vastgesteld , maar een uitgebreid onderzoek van THE PHYSICIANS HEALTH STUDY wees uit na 10 jaar lang de effecten van dagelijks gebruik van multi’s bij meer dan 14.000 mannelijke artsen van middelbare leeftijd te hebben onderzocht, dat er geen enkele vermindering of verbetering was van hartaanvallen. Ook betreft beroertes, of hartfalen werden geen aanwijsbare bewijzen gevonden.
Ook betreft kanker zijn de bewijzen niet eenduidig. Sommige studies vonden geen effect op het kanker-risico, anderen koppelden het gebruik van multivitaminen juist aan een verhoogd risico op kanker.
Op gebied van de hersenfuncties werden ook geen eenduidige resultaten geboekt, ook hier heerst er veel verdeeldheid,.
Resumerend: wetenschappelijk gezien zijn er geen standvastige bewijzen, dat multi’s helpen tegen ziekten en aandoeningen.
NIET ONSCHULDIG
Veel mensen slikken tal van supplementen preventief. Er wordt gedacht dat teveel nooit slecht kan zijn als het komt op vitaminen en mineralen. Maar dat is een totaal verkeerde gedachte, het is zelfs een gevaarlijke aanname. Hoewel hoge doseringen van sommige vitaminen en mineralen geen enkel probleem opleveren kunnen andere vitaminen en mineralen ernstige schade toebrengen. Vitaminen worden in twee groepen ingedeeld, gebaseerd op hun oplosbaarheid:
IN WATER OPLOSBARE VITAMINEN
Deze vitaminen zijn vaak onschuldig. Een teveel aan deze vitaminen worden door het lichaam uitgescheiden. Slik je dus teveel van deze vitaminen dan heb je als enige resultaat, dat je een erg dure plas uitscheidt. Je lichaam gebruikt alleen wat het nodig heeft.
IN VET OPLOSBARE VITAMINEN
Dit zijn vitaminen waarvoor je moet oppassen. Het lichaam kan deze vitaminen niet op een eenvoudige manier kwijtraken. Op ten duur kan er een overschot ontstaan die zich in het lichaam opstapelt. Voorbeelden van in-vet-oplosbare vitaminen zijn vitamine A, D, E en K. De vitaminen E en K zijn relatief minder giftig, maar vitamine A en D kunnen de opslagcapaciteit in het lichaam overschrijden, met toxische effecten tot gevolg. Nu loopt het gelukkig zo’n vaart niet, multivitaminen overschrijden in regel de ADH niet, en het komt zelden voor dat er vitamine D vergiftigingen plaatsvinden. Maar er zijn tal van groepen mensen, die wel moeten oppassen, omdat zij wel degelijk een verhoogd risico kunnen lopen. Dit zijn o.a:
– Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Zij moeten met name op hun vitamine A inname letten. Een ophoping van vitamine A kan geboorteafwijkingen geven aan het ongeboren kind.
– Mensen die super-gezond eten. Als je veel voedingsrijke dingen eet en drinkt, en je slikt er bovenop nog eens multi’s, kun je vrij gemakkelijk de ADH van veel voedingsstoffen overschrijden.
– Rokers. Zij moeten multi’s met een hoog gehalte aan betacaroteen en vitamine A mijden. Dit kan het ontwikkelen van longkanker aanzienlijk verhogen.
Ook mineralen zijn niet altijd onschuldig. Er worden naast multi’s talloze supplementen in mineraalvorm verkocht. Ook deze mineralen kunnen bij een teveel schadelijke gevolgen hebben. Zo kan een te hoog ijzergehalte bijvoorbeeld zorgen voor een regelrechte gevaren bij mensen die helemaal geen extra ijzer nodig hebben. Daarnaast moet rekening worden gehouden met talloze productiefouten, waardoor doseringen niet kloppen.
MULTIVITAMINEN, VOOR WIE?
Goed, nu je hebt kunnen lezen, dat multivitaminen niet altijd zo onschuldig zijn, kunnen we ons afvragen voor welke groepen mensen multivitaminen WEL een gunstige aanvulling kunnen zijn:
OUDEREN
Met name de vitamine B12 neemt met de leeftijd af . Ouderen kunnen daarom wel wat extra B12 gebruiken. Daarnaast zijn vitamine D en calcium goede aanvullingen voor ouderen.
ZWANGEREN OF ZOGENDE VROUWEN
Zwangeren dienen met hun arts te overleggen. Sommige voedingsstoffen zijn nodig, terwijl andere ( waaronder vitamine A) geboorteafwijkingen kunnen veroorzaken bij te grote hoeveelheden.
VEGETARIERS EN VEGANISTEN
Deze menen lopen een groot risico op een tekort aan vitamine B12, omdat deze vitamine alleen in dierlijk voedsel gevonden wordt. Daarnaast kunnen zij ook tekorten oplopen aan calcium, ijzer, zink, vitamine D en omega 3-vetzuren,
ANNOREXIA PATIENTEN
Mensen met de ziekte anorexia Nervosa ( eetstoornis, vermageringsziekte) kunnen baat hebben bij een multivitamine. Zij komen door een sterk verminderd voedingspatroon vitaminen en mineralen tekort.
NA EEN OPERATIE / HERSTEL VAN ZIEKTE
Na een operatie en/of ziekte kunnen vitaminen en mineralen ter aanvulling helpen het herstel te versnellen. Echter zijn de wetenschappelijke bewijzen hiervoor niet stuitend.
MENSEN MET EEN ZWAK IMMUUNSYSTEEM
Ook hier kunnen multi’s helpen, maar ook hier zijn de is de wetenschap onduidelijk.
EET VOLWAARDIG, DAT IS HET BESTE!
Of je nu multi’s slikt of afzonderlijke vitaminen en mineralen, de beste leveranciers voor vitaminen en mineralen is en blijft vers, volwaardig voedsel. Via de voeding krijg je de best beschikbare vitaminen en mineralen binnen. Multi’s zijn, zoals je hierboven hebt kunnen lezen, geen garantie voor een optimale gezondheid. Er is eigenlijk weinig bewijs dat ze de gezondheid zouden verbeteren, ze zijn voor veel mensen overbodig, en niet sluitend. In sommige gevallen kunnen ze zelfs schade berokkenen. Alles uit voeding halen geeft niet alleen een betere beschikbaarheid, maar ook een betere balans.
Maar hoe zit het dan met de verminderde vitaminen in voeding?
Alhoewel o.a het Voedingscentrum en de medische wereld ons vertellen dat we voldoende vitaminen en mineralen uit ons voedsel kunnen halen, zijn de meningen verdeeld. Velen zijn van mening, dat ons voedsel vandaag de dag lang niet meer zo rijk zijn aan vitaminen en mineralen. Dit heeft volgens deze groep mensen te maken met:
- VOEDINGSARME BODEM:Om de vitaminen en mineralen in de plant en de vrucht op te nemen, moet het uiteraard wel beschikbaar zijn. Als de gevraagde stoffen niet (meer) in de bodem zitten, kan het dus ook niet in de plant en de vrucht komen. De plant, met haar vruchten, is een afspiegeling van de bodem waar het op groeit. Het is een feit dat de bodem steeds armer wordt, ook al wordt er veel gewisseld met gewassen op dezelfde bodem. Dit gaat dus ook op voor biologisch geteelde producten, hoewel hierbij de bodem beter verzorgd wordt. Biologisch dynamisch is een zeer goed alternatief.
- MINDER ZON : Naast de kwaliteit van de bodem, is ook zonlicht van groot belang. Het is natuurlijk niet zo dat de zon minder schijnt, maar we onttrekken de planten eerder aan deze natuurlijke bron van energie. Hoewel kastomaten uit het Westland nog steeds in de zon staan, is het niet hetzelfde als buiten. Hoe staat het met de kwaliteit van het zonlicht in de kassen? De vitamine C die je bijvoorbeeld in tomaten verwacht aan te treffen, wordt gemaakt door de tomaat zelf onder invloed van direct zonlicht. De kweek in kassen zorgt voor ander zonlicht, en heeft dus een negatieve invloed op de aanmaak van vitamine C.
- RIJPING VAN VRUCHTEN: Het is commercieel niet interessant om rijpe vruchten te plukken waarna ze op transport moeten naar de verkooppunten. Tegen de tijd dat ze in het schap van de supermarkt liggen, beginnen de eerste donkere plekjes zich al te laten zien. Geen mooi gezicht, en dus wordt het niet meer verkocht. We willen graag mooi fruit zien, wat lekker glanst. Daarom wordt steeds meer onrijpe vruchten geplukt, waarna ze geacht worden ‘door te rijpen’ terwijl ze in een doos, in een container, op een zeeschip zitten. De vrucht zal inderdaad wel doorrijpen, maar zal niet het maximale aan vitamines en mineralen in zich op kunnen nemen. Simpelweg omdat er geen aanvoer meer is via de plant of de boom. De optimale hoeveelheid vitaminen en mineralen wordt pas bereikt als de vrucht rijp is, en uit zichzelf uit de boom valt.
Voor bovenstaande redenen valt absoluut wat te zeggen. De vraag blijft alleen of we dit met synthetische multi’s kunnen opvangen en aanvullen. Wil je om bovenstaande redenen multi’s gaan slikken, kies dan voor multi’s die natuurlijk zijn gemaakt met extracten uit de natuur.
OP DE BONNEFOOI SLIKKEN????
Het grootste deel van de multivitamine-gebruikers slikken deze preventief. Dit zijn een grote groep mensen die:
– …multi’s slikken omdat ze denken dat ze te weinig vitaminen en mineralen binnen krijgen
– …multi’s slikken omdat ze denken dat ze daarmee genoeg vitaminen en mineralen binnen krijgen.
– …multi’s slikken als ze vermoeden, dat hun immuunsysteem wat extra’s kan gebruiken ( bijvoorbeeld tijdens de herfst/winterperiode)
– …multi’s slikken omdat ze via de omgeving/ media horen of lezen dat we met zijn allen veel vitaminen en mineralen tekort komen dankzij voeding-arm voedsel
– ..multi’s slikken omdat ze vermoeden dat zij één of meerdere vitaminen/mineralen tekort komen
– …multi’s slikken omdat gedacht wordt dat dit gezond is
– …multi; s slikken ter zekerheid, uit angst om vitaminen en mineralen tekort te komen.
Voor deze “ bonnefooi-slikkers” heb ik waarschijnlijk ontnuchterend nieuws. Om te beginnen, heb je een vermoeden, dat je één of meerdere vitaminen en mineralen tekort komt, is het meest verstandig om dit te laten controleren via een bloedonderzoek. Je kunt ook een vitaminetest afnemen op de website van het Vitamine Informatiebureau, al zijn dit soort testen niet erg betrouwbaar. Uit deze gewonnen informatie kun je mogelijke tekorten afzonderlijk aanvullen. Stel, dat de testen uitwijzen dat je een tekort hebt aan magnesium, dan is het verstandiger om een magnesium-supplement te slikken ter aanvulling in plaats van een multi. Multi’s bevatten grote hoeveelheden van alles en het meeste daarvan heb je gewoonweg NIET nodig.
Multi’s slikken om een slecht eetpatroon “ goed te maken” is ook erg onverstandig. Evenwichtig, voedzaam en volwaardig eten en drinken werkt vele malen beter dan naar een potje synthetische pillen grijpen. Je kunt je behoeften aan voedingsstoffen het beste zoveel als mogelijk is tegemoet komen met volwaardig voedsel, zoals groente, fruit, volkoren granen, eiwitten en onverzadigde vetzuren. ( enkelvoudige ingrediënten)
TOCH MULTIVITAMINEN SLIKKEN?
Natuurlijk kunnen multivitamines gunstig zijn. Maar eigenlijk vallen daar bepaalde groepen mensen onder ( zie hierboven) en niet de gehele bevolking. Wil je toch graag een multivitamine slikken? Dan is er maar één boodschap: KIES VOOR NATUURLIJKE VARIANTEN. Zo’n 93% van alle voedingssupplementen zijn synthetisch gemaakt. Er zijn enkele fabrikanten, die hun supplementen 100% natuurlijk produceren via extraheren van bijvoorbeeld groente, fruit, kruiden en specerijen.
Royal Green, een merk waar ik persoonlijk een groot fan van ben, werkt gecertificeerd biologisch, 100% puur en natuurlijk, wat neerkomt op enkel producten uit de natuur. Zij maken bijvoorbeeld multi’s van kruiden, diverse paddenstoelen, zeesla, rode algen, plantenmixen, guave-extracten, en groene thee. Royal Green werkt niet met synthetische ingrediënten. Dit maakt deze multi’s natuurlijk en meest overeenkomend met de vitaminen en mineralen uit voeding. Maar ook hier is het vooral erg belangrijk om je eerst af te vragen, of je extra vitaminen en mineralen nodig hebt. Ook natuurlijke multi’s kunnen bij over doseren ophopingen in het lichaam aanbrengen.
MAGNESIUM OXIDE IN MULTI’S…..
Je hebt in dit artikel kunnen lezen, dat de ene multi de ander niet is en andersom. En dat je daar explosief goed op moet letten. Naast dat de natuurlijke alternatieven de beste keuzes zijn, is er nog meer. En dat is de aanwezigheid van MAGNESIUM OXIDE in heel veel regulier verkrijgbare multi’s. Wat is daar zo “ erg “ aan ? Wel, laat ik eerst kort vertellen wat magnesium oxide is. Het gaat om een zogenoemde “ anorganische magnesiumverbinding “ ( KLIK HIER voor meer uitleg over magnesium ) Deze worden minder goed opgenomen door het lichaam, omdat deze niet of nauwelijks oplosbaar zijn, en niet kunnen worden opgenomen in lichaamscellen. Daarbij kunnen hogere doseringen laxerend werken, en daarom wordt magnesium oxide ook veel toegepast in laxeermiddelen. Als het teveel laxeert, lopen we risico op een juist negatieve uitwerking op ons mineralenhuishouding. Anders gezegd kun je met het slikken van een reguliere multi een averecht effect bewerkstelligen. Let daarom echt goed op, en zorg in elk geval, dat er geen magnesium oxide is toegepast.
Hoi,
Bedankt voor je artikel!
Het geeft veel goede informatie.
Zou je nog een aantal andere merken kunnen aanbevelen?
Nu lijkt het of Royal Green de enige goede is.
Ik gebruik zelf het merk Vitaminecompleet. Alleen online te bestellen. Zij publiceren ook hun ingrediënten online.
Graag hoor ik je mening over dit merk.
Groet,
S.
Beste Monique,
Het is wel zo dat mensen met een donkere /getinte (halfbloed) huid geen tot weinig vitamine D opnemen. Omdat het fotosynthese proces anders is.
Ha Monique,
Dat was weer een mooi onderzoek, dank je wel.
met vriendelijke groet,
Tatjana
Ik vind u artikelen altijd goed geschreven met goede informatie. Maar op dit onderwerp blijft u praten over de adh en dat je dat niet moet overschrijven. De adh van vitamine en mineralen is niet sterk wetenschappelijk bewezen dus dat u dat als belangrijke punt neemt in dit artikel is niet juist. En met deze informatie zou de kijk op uw artikel heel anders zijn en misschien zou u het artikel heel anders geschreven hebben.
Ik heb een tijdje vitamine B complex voorgeschreven gekregen, maar kreeg van de laatste variant (ander merk) behoorlijk wat klachten. Het bleek aan het soort vitamine B6 te liggen, dat niet zo onschuldig blijkt te zijn. Nadat ik gestopt was met die pillen verdwenen mijn klachten gelukkig.
Dag Monique!
Ben benieuwd welke vitaminen en voedingssupplementen jij zelf gebruikt?
Ik ben 98% veganist, en ik sport fanatiek ( iedere dag tenminste2 tot twee en half uur) dus slik ik aangepaste supplementen: B12, magnesium, curcumine, vitamine D3, algen capsules, en ik slik periodiek pilletjes van DR Vogel voor de lever wat te ondersteunen. Warme groet
Dankjewel! Welke B12 en D3 slik jij? Ik weet dat Royal Green ze niet heeft. Ben gewoon even nieuwsgierig en zoekende. Ik weet inmiddels wel dat jij fan bent van de magnesium van Royal Green en de Testa algencapsules gebruikt.
ik slik op dit moment nog de VITALS b12, maar in het najaar komt royal green gelukkig met een b12. Warme groet
Dat zou super zijn.
En de Vitamine D3 neem jij die ook?
Liefs
Dag Monique,
Royal Green heeft verschillende multivitaminen. Welke heeft jouw voorkeur?
Liefs
Hoe denk jij over de multi junior elke dag voor een kind van 6 is mijn verteld deze geen kwaad kan. Graag een reactie vriendelijke groet
Van het merk vitals multi junior elke dag ziehier boven
Goede suppletie . Wel de hoofdprijs