Ontbijtproducten bedacht door de levensmiddelenindustrie….we hebben de suikerbommen niet nodig!
19 November 2018 lazen we in de media “ DIABETES TYPE 2 IS TERUG TE DRINGEN EN ZELFS OM TE KEREN”
Het artikel vertelt harde feiten. In Nederland alleen al lijden zo’n 1,2 miljoen mensen aan diabetes type 2. Vroeger heette het ouderdomssuiker als iemand diabetes type 2 had. Die werkelijkheid heeft ons volgens endocrinoloog en internist Hanno Pijl, die onderzoek naar diabetes doet bij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), al lang ingehaald. Onder de patiënten zijn steeds meer kinderen. Wat bij diabetes type 2 misgaat, is de werking van het hormoon insuline. Normaal gesproken maakt ons lichaam dat hormoon aan om de glucose in het bloed naar de weefsels te transporteren. Glucose dient als voedsel voor onder andere de spieren. Bij diabetes 2 maak je het wel aan, maar functioneert het hormoon niet goed. Het gevolg: de glucose kan je bloedbaan niet uit en daardoor wordt het glucosepeil in je bloed te hoog. Dat te hoge glucosepeil is volgens Pijl schadelijk; je lichaam wil de te hoge suikerspiegel in balans brengen. Omdat dat niet lukt via de gewone weg, ontstaat er een chronisch laaggradig ontstekingsproces. Die ontstekingen brengen schade toe aan de bloedvaten. Dat is op lange termijn schadelijk; diabetes verhoogt de kans op ouderdomsziekten als hart- en vaatziekten, beroertes, kanker, oog- en nierproblemen en dementie.Om het lichaam gevoeliger te maken voor insuline, schrijft de huisarts bijna altijd pillen voor. Daarna volgen andere medicijnen om de insuline te verhogen. Veel diabetespatiënten moeten om die reden insuline spuiten. Dat werkt vaak goed.
Toch heeft professor Pijl zijn twijfels. Hoge insulineconcentraties hebben namelijk veel bijwerkingen, zo verhogen ze de bloeddruk. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat ze de groei van kankercellen bevorderen.Met medicijnen beland je volgens hem dus vaak van de regen in de drup. Bovendien pakken ze de kern van het probleem niet aan: “Je verlaagt indirect de bloedsuikerspiegel door de insuline te verhogen, maar het doet niets aan de ontstekingenVandaar dat de professor pleit voor meer leefstijladvies bij de huisarts. Verbetering van de gezondheid is namelijk wel degelijk mogelijk. Diabetes type 2 werd altijd gezien als chronische ziekte waar je nooit meer vanaf kwam als je het eenmaal had. Maar dat is dus niet waar. Het is volgens Pijl een van de grootste ontdekkingen van de afgelopen jaren; diabetes is terug te dringen en zelfs om te keren. Met goede voeding, veel bewegen, stressmanagement en gezonde slaap zijn veel patiënten in staat hun suikerwaarden omlaag te brengen.Hoe dat kan? Leefstijl is volgens Pijl een van de belangrijkste redenen dat het aantal diabetes type 2-patiënten in de afgelopen decennia zo enorm is gegroeid. We zijn heel anders gaan leven dan onze voorouders van wie wij de genen hebben geërfd. We eten veel ongezonder en we zijn veel dikker.
Ik kan het niet meer eens zijn met professor Pijl. Ook hier wordt de rol van voeding zwaar onderschat. Dankzij kant en klaar voedsel, kunstmatig voedsel en “ leeg” voedsel zijn we anders en ongezonder gaan eten. Dit zorgt niet alleen voor meer risico’s op gezondheidsklachten, ook voeden we ons niet meer, maar vullen we ons. Eten is iets geworden wat we 24 uur per dag doen. We werken dag en nacht, en we zetten ons nooit meer echt “ op stil”. We zijn 24 uur per dag bereikbaar en staan hierdoor ook onder veel grotere druk. Eten doen we steeds vaker tussendoor. Er wordt weinig aandacht aan geschonken, als het maar vult, de honger stilt en ons energie levert om door te kunnen gaan. Meestal komen die energiebronnen uit suikers. Het is éeen van de grootste redenen waarom de voedselindustrie zoveel suikers in ons voedsel stopt. Het is goedkoop, het levert erg veel voordelen op ( smaak, structuur, conservering) en het levert directe energie na inname. Daarom zijn de meeste ontbijtgranen ook bezaaid met suiker. Na uren geen energie te hebben gekregen staan alle functies in je lichaam op scherp om de eerste energie weer op te vangen. Komen die voornamelijk uit suikers, krijg je daar een directe opkikker van, en heb je het gevoel de hele wereld aan te kunnen. In werkelijkheid heeft je lichaam de grootste moeite om al deze glucose te verwerken. Dit heeft als gevolg, dat je je na een uurtje behoorlijk futloos, slap en vervelend kunt voelen. De snelle koolhydraten werken altijd zeer kortstondig, omdat je lichaam er maar heel even wat mee kan. Het is altijd beter, om voor complexe ( langzame) koolhydraten te kiezen.
ONTBIJTGRANEN DE GROOTST BEDACHTE ONZIN
We lopen tegenwoordig langs hele gangpaden vol zogenoemde “ ontbijtgranen”. Je kunt het zo gek niet bedenken, of er bestaat wel iets. Ontbijtgranen zijn bedacht door de voedselindustrie. We hebben het niet nodig om in leven te blijven. Ontbijtgranen bestaan vaak uit iets van granen om de boel een beetje een gezond imago te geven, maar in werkelijkheid bestaan ze vrijwel allemaal ( ook biologische) uit suikers. Zoals je eerder kon lezen wordt dit opzettelijk toegevoegd om ons in de morgen een opkikker te geven. We krijgen er een oppeppend gevoel door omdat de suikers direct in de bloedbaan worden opgenomen. De glucose doet razendsnel zijn werk. Je ziet dit effect bijvoorbeeld ook bij Dextro snoepjes. Dit zijn druivensuiker-tabletten de voor een directe energie zorgen. Dit effect duurt maar even. Zo werkt het ook met ontbijtgranen. Hoe lang het effect blijft ligt aan de hoeveelheden suikers in een product of aan hoeveel vezels ( kunstmatig of via granen) een product bevat. Linksom of rechtsom blijven de hoeveelheden in deze ontbijt-producten extreem en buiten proporties. We krijgen een teveel aan suikers binnen, terwijl de dag nog moet beginnen.
Vroeger begonnen we de dagen met havermout, en havermoutpap. Door de gezonde trends is havermout weer helemaal terug van weggeweest en wordt het bestempeld als superfood. We komen in bijna ieder ontbijtproduct tegenwoordig wel iets van havermout tegen. Het wordt vreselijk misbruikt. De meeste producten vertellen groot op de verpakkingen over de gezonde voordelen van havermout, maar “ vergeten” erbij te vertellen dat er maar een klein beetje in zit en de rest is opgevuld met suikers.
GROTE WINSTGEVENDE MARKT
Ontbijtgranen zijn een zeer grote winstgevende markt voor de levensmiddelenindustrie. We lijken er met bosjes tegelijk voor te zwichten, omdat we in de morgen steeds minder tijd lijken te hebben, om fatsoenlijk te kunnen ontbijten. Ik noem dit zelf een chronisch tijdtekort want tijd krijg je, 24 uur per dag. Hoe jij dit invult is aan jou. En hoe laat je opstaat dus ook. Ontbijtgranen springen ieder geval erg handig in op onze behoeften om “ even snel snel” wat naar binnen te proppen in de morgen. Een boterham smeren kost al teveel tijd, een pap maken van havermout nog meer tijd. Wat is er handiger, om op weg naar school / werk een ontbijtdrank weg te klokken? Of een granen reep? Ontbijt koekjes? Even snel tussen alle bedrijvigheden door een kom cornflakes of andere gesuikerde ontbijtgranen gedrenkt in een scheut melk naar binnen lepelen? Dankzij de hippe ontbijtgranen is dit ons aangeleerd.
De levensmiddelenindustrie vraagt niet beter. Hoe meer wij verknocht en verwend raken aan dit soort snelle producten, hoe meer zij verdienen. Zij kijken echt niet naar ons welzijn en onze kostbare gezondheid. Kinderen worden verleidt met prikkelende tekenfilm figuurtjes op verpakkingen, worden verpest met flink gesuikerde ontbijtgranen, en krijgen op deze manier enorm veel suikers binnen.
Zoals eerder gezegd zijn ontbijtgranen bedacht door de voedselindustrie. Dit betekent, dat we het niet nodig hebben, om in leven te blijven. Basis voedsel hebben we wel nodig, zoals granen, rijst, groente en fruit en peulvruchten. Maar daar valt geen kruimel winst aan te verdienen. Kunstmatig in elkaar geknutseld fabrieksvoedsel levert daar in tegen wel veel op. Vandaar de supermarkten propvol liggen met kant en klaar voedsel. De groente afdeling bekleedt maar een zeer klein deel van een gemiddelde supermarkt. Het is logisch, dat de consument sneller grijpt naar kant en klaar meuk, dan verse groente en fruit. Inmiddels is het schap van de ontbijtgranen uitgelopen naar een heel gangpad, Dit zag ik in de jaren 90, toen ik studeerde in Amerika, ook al. Mijn ogen vielen destijds zowat uit mijn oogkassen, zo stomverbaasd was ik om te zien wat een ENORME verpakkingen ontbijtgranen alleen hadden. En dan de gangpaden….zeker twee gangpaden vol. Inmiddels vinden we dit ook terug in onze Europese supermarkten.
EXTREME HOEVEELHEDEN SUIKERS
We kunnen het zo gek niet bedenken of we kunnen het in een vorm van ontbijtgranen kopen. Van muesli tot cruesli, van granola tot mixen van noten / zaden / pitten. In basis zijn al deze producten vrijwel altijd gemaakt van een graansoort. Daaraan worden hulpstoffen toegevoegd om het product aantrekkelijk en lekker te maken. Het meest gebruikte graansoort in de industrie is nog altijd tarwe, op de voet gevolgd door rogge en gerst. Door de gezonde trends zien we nu ook heel veel ontbijtgranen op basis van spelt en / of haver ( mout) Op verpakkingen lezen we explosief claims over de gezonde eigenschappen van deze graansoorten, zoals “ rijk aan vezels! “ of “ bron van voedingsstoffen”. De werkelijkheid vertelt vaak anders. Zo kunnen er minder dan de helft aan granen aanwezig zijn en zijn deze granen altijd bewerkt. Ze worden bijvoorbeeld geroosterd ( verhit) of gezoet met gerstemout. Daarnaast worden veel granen vermout en tot een bloem vermalen. Anders gezegd worden granen altijd “ toegetakeld” waardoor ze sowieso veel van hun oorspronkelijke voedingswaarden verliezen. Daarnaast zijn de meest gebruikte granen genetisch gemanipuleerd. Van “ de gezonde granen” blijft vaak niets over. Als we op een verpakking “ vol vezels! “ lezen zijn deze vezels vaker wel dan niet afkomstig uit kunstmatig toegevoegde vezels. Voedingsmiddelen die zogenaamd zijn verrijkt met extra vezels zijn vaak niet meer dan een marketingtruc van fabrikanten. Het is nog altijd niet bewezen, dat producten met toegevoegde vezels dezelfde werking heeft als voedingsvezels die van nature in voedingsmiddelen voorkomen.
Maar dat is nog lang niet het grootste bezwaar. Ontbijtgranen zitten barstensvol suikers, geur / kleur en smaakstoffen. Ook kunnen ze extreme hoeveelheden zout bevatten, zoals bij cornflakes het geval is. Suikers worden niet alleen in grotere hoeveelheden toegevoegd voor de smaak, ook worden ze toegevoegd om ons in de morgen op gang te brengen. Glucose wordt direct opgenomen in de bloedbaan waardoor wij korte tijd een enorme opkikker krijgen. Om niet lang daarna weer een vreselijke “ inkakker” van hier naar Tokio te krijgen. Hoe komt dit nu? Als we veel suikers in één keer binnen krijgen moet de alvleesklier erg hard werken om onze bloedsuikerspiegel in balans te houden. De één reageert er sterker op dan de ander. Als jij hier gevoelig voor bent kun je dat merken aan schommelingen in je humeur, hartkloppingen, misselijkheid, zweten, trillen en een enorme en acute behoefte aan eten. Je hebt dan een dip in je bloedsuikerspiegel, een ‘hypo’. Zo’n dip wordt vaak veroorzaakt door een stijging eerder. Een stijging doordat er te snel suikers vrijkwamen in je bloedbaan die zorgden voor een hoog insulineniveau.
We worden vooral erg moe na zo’n hypo waardoor we bijna niet meer vooruit zijn te branden. Je krijgt weer enorme zin om wat te eten. En grijpt opnieuw naar voedsel. Zo hou je deze cirkel constant. Wat je eigenlijk doet is jezelf continu VULLEN en niet VOEDEN. Je brein herkent alleen de energiesnelle suikers als brandstof, dus als die waarde zakt komt je brein als eerst in de problemen. Geraffineerde suiker is min of meer funest voor het brein. Grofweg hebben we twee brandstoffen: energiezuinige vetten en energiesnelle suikers. Een gezond lichaam geeft in rust de voorrang aan het verbranden van vetten. En dat is mooi, want van energiezuinige vetten hebben we genoeg energie voor weken. Van energiesnelle suikers hebben we veel minder voorraden. Die spreken we aan als we bijvoorbeeld intensief gaan hardlopen. Er zijn twee uitzonderingen:
1. Ons brein spreekt ook in rust al energiesnelle suikers aan.
2. Door het eten van geraffineerde suikers schiet ons lichaam ook in de suikerverbranding in rust.
Dit kost onnodige energie en ons brein heeft daar het meeste last van omdat alleen ons brein enkel functioneert op deze suikers. Eigenlijk is het dus heel simpel. Van energiezuinige vetten hebben we meer dan genoeg, dus moeten we vooral zorgen dat we die brandstof zoveel mogelijk aan gaan spreken.. Dan krijg je ook geen dip. Wil je verzekerd zijn van voldoende energie om de dag door te komen, eet dan groente, fruit, peulvruchten, en wat noten in plaats van ontbijtgranen.
GEEN ONTBIJTGRANEN MAAR…HAVER ( MOUT!
We kunnen erg veel leren van de gewoonten van vroeger. Het dagelijkse bordje havermoutpap mag dan wel saai en ééntonig zijn, het is het meest verstandigste ontbijt waar je je dag mee kunt starten. We kunnen dit leuk “ aankleden” met vers zacht fruit, of een klontje zuivere kokosolie erin laten versmelten. Een ultiem, voedzaam ontbijt bestaat uit een goede balans tussen eiwitten, koolhydraten en vetten.
Een bord havermoutpap, gemaakt met gekookte ( plantaardige ) sojamelk waarin je een “ erwtje” zuivere kokosolie laat smelten, opgepimpt met vers fruit, geeft jou een enorme bak vol energie die langzaam wordt afgegeven aan de bloedbaan. Hierdoor voorkom je dippen, hongerklappen en vermoeidheid, en kun je een aantal uren lekker door,
Ook groenten zijn onmisbaar als het komt op ontbijten. GROENTE? ja. Groente. Ik weet al jaren niet beter, en ook andere landen beginnen hun ontbijt steevast met gestoomde of gekookte groente. KLIK HIER om daar meer over te lezen.
En tijd? Het hoeft allemaal geen extra tijd te kosten. Zet je wekker bijvoorbeeld een kwartiertje vroeger, en ga een kwartiertje vroeger naar bed. Dat kwartiertje kun je mooi gebruiken om volwaardig te ontbijten. MAAK tijd. Onthoud dat JIJ 24 uur aan tijd tot je beschikking hebt per etmaal. Aan jou hoe je dit gaat invullen.
De link in de laatste alinea om het artikel over de gestoomde of gekookte groente te lezen werkt niet…