plantaardige vervangers, hoe volwaardig en gezond zijn ze nu echt ?
Het zal jou denk ik niet zijn ontgaan…..de explosieve markt in zogenoemde vleesvervangers. Zelfs de carnivoren onder ons wagen zich wel eens aan zo’n kant en klare vegan burger. Zeker sinds het veganisme zijn opmars maakte, zijn de vlees-vervangende alternatieven niet bij te houden in supermarkten en zijn de koelschappen van het gewone vlees wat ingekrompen om plek te maken voor de vegan en vegetarische alternatieven. Natuurlijk is het fijn, dat we wat minder vlees zijn gaan consumeren, maar er zitten helaas meer kanttekeningen aan vast. Al jaren schrijf ik veel content over de nadelige kanten van het consumeren van plantaardige vervangende producten. Kort door de bocht genomen is het in de meeste gevallen niet gezond. Dit komt, omdat de basis meestal bestaat uit oliën en vetten als ( industrieel ) kokosvet en ( gehydrogeneerde ) zonnebloem olie. Dit zijn allemaal vrij ongezonde vetten waar we niet teveel van moeten eten. Omdat veel consumenten het niet bij één vervangend product houden in hun weekmenu’s kan het gehalte aan bijvoorbeeld deze vetten behoorlijk oplopen zonder dat de consument zich daarvan bewust is, wat uiteindelijk kan zorgen voor gezondheidsklachten . Veel mensen beseffen zich bijvoorbeeld niet, dat er enorm veel hulpstoffen aan dit soort producten worden toegevoegd, om het smaak, kleur, geur en textuur te geven. Of dat zij , als zij een beker kokosyoghurt consumeren, gelijkwaardig een heel blikje kokosmelk naar binnen werken. Daar is, vind ik, nog veel te weinig over bekend, en ik probeer dit zelf al jarenlang wat meer aandacht te geven. Ik vind het echt heel belangrijk, dat de consument zich bewuster is van wat er nu daadwerkelijk allemaal in zo’n plantaardig alternatief zit.
HOE ZIT HET MET AANVULLENDE VOEDINGSWAARDEN???
Naast dat er een grote groep mensen zijn die deze producten “ blind” kopen, zijn er ook vele consumenten die deze producten kopen omdat zij minder tot geen vlees / dierlijke componenten willen consumeren en via deze plantaardige vervangers hopen de essentiële vitaminen / mineralen / vezels en eiwitten aan te vullen. Daarop wordt door de voedsel en levensmiddelenindustrie goed ingesprongen, door groots op verpakkingen te zetten dat het product rijk is aan dit / dat, zus en zo.
Er zijn vele consumenten, voornamelijk aangehaakte veganisten die graag mee willen doen, die totaal geen aandacht hebben voor dit soort zaken nader te bestuderen. Zij geloven fabrikanten op hun woord en vinden het allemaal dikke prima, zolang het product maar lekker is en vrij van dierenleed. Dit soort consumenten zien de fabrikanten uiteraard graag. ☺️ Dit zijn de meest winstgevende consumenten. Ga je echter verder dan het puntje van je neus, dan kun je bijvoorbeeld stuiten op zaken als waarden in voedingstoffen. En daar schort het vaak aan. Alhoewel het perfecte plaatje wordt geschetst dan je met een vleesvervanger de belangrijkere ( essentiele ) voedingsstoffen aanvult omdat dit is toegevoegd, blijkt in de meeste gevallen, dat deze totaal niet goed opneembaar zijn, of in mindere mate aanwezig zijn om volwaardig te kunnen vervangen. Nu weten we vast allemaal, dat we vitaminen, mineralen, vezels en eiwitten vooral uit echt puur voedsel moeten halen en dat ieder supplement, of vervanging AANVULLINGEN zijn, en geen vervanging. Maar ook hier zitten erg veel haken en ogen aan.
Eind December 2022 publiceerde Zweedse onderzoekers in het wetenschappelijke tijdschrift NUTRIENT, dat met name plantaardige vormen van eiwitten niet zo voedzaam zijn als werd gedacht. In DIT ONDERZOEK zijn 44 soorten vegetarische / veganistische alternatieven onderzocht op hun eiwit-percentages. De onderzochte alternatieven bevatten voornamelijk eiwitten uit soja en erwten, twee zeer veel gebruikte plantaardige eiwitbronnen in de voedselindustrie. Volgens de onderzoekers waren en significante en zeer opmerkelijke verschillen in voedingswaarden. Veel producten bevatten wel veel toegevoegde voedingsstoffen, zoals mineralen als ijzer en zink, maar daar moet een zeer grote kanttekening worden bij gezet. Het gaat helaas namelijk in de meeste gevallen om vormen , die ons lichaam niet of nauwelijks kan opnemen. Daarin zit dus een grote façade.
Volgens één van de onderzoekers uit Zweden, hoofdauteur Cecillia Labba van de University of Thechnology in Zweden, waren de geschatte opnames geheel genomen ( van o.a zink en ijzer ) uit de producten EXTREEM LAAG. Dit komt voornamelijk, omdat deze vleesvervangers in regel vrij veel fytaten bevatten. Dit zijn antinutriënten die o.a de opname van mineralen in ons lichaam afremmen. Meer lezen over fytinezuur ? KLIK HIER.
Fytaten komen van nature veel voor in plantaardige voedingsmiddelen. Denk aan zaden , granen, pitten, noten, maar ook peulvruchten, waar de veel gebruikte erwten en sojabonen onder vallen. Fytaten hopen zich als ware op, zodra deze worden geëxtraheerd, wat noodzakelijk is om er een vleesvervangendk product van te maken. Fytaten staan erom bekend dat zij zich aan bepaalde mineralen in ons spijsverteringskanaal kunnen binden, wat als gevolg heeft dat de opname van mineralen in de darmen worden geblokkeerd.
Opzienbarend nieuws dus, maar voor mij was het geen nieuws. 🫤 Want ik was al vrij lang op de hoogte van de wijze hoe ons lichaam bijvoorbeeld eiwitten en mineralen opneemt. Zo is de vitamine B12 een zeer lastige, om op te nemen zonder enige vorm van dierlijke componenten. Deze recente studie laat in elk geval maar weer eens goed zien, dat we ons niet blind moeten staren op supplementen. Het is allemaal niet zo zwart wit als het lijkt. Onthoud, dat het inmiddels big business is geworden, al die vegan-alternatieven. En er zijn meer pijnpunten.
Zo zijn de meeste vleesvervangers / plantaardige alternatieven extreem bewerkt. Ik denk, dat jij snapt dat een vleesvervanger / plantaardig alternatief heel wat nodig heeft om tot een vervangende vorm te bekomen, wat meest lijkt op een origineel. Daar is een hoop knutsel-lijm voor nodig, om het zo even te formuleren. Een stukje zalm wordt niet opeens zalm, daar is een hoop knutsel en kunst en vliegwerk ( letterlijk ) voor nodig. Er wordt veel in gestopt, maar ook wordt er veel voor gebakken. Dit levert in de meeste gevallen extreme vet-bommen op. Zeker als er basisgrondstoffen zijn gebruikt die erg absorberend zijn. Kijk eens wat kritischer naar het bakje waarin jouw vleesvervangers komen…….meestal liggen de vervangers te zwemmen in een vet-badje. Ze zijn in de meeste gevallen daarom ook erg rijk aan calorieën. Het zijn aandachtspunten die jij ook eens mee zou moeten nemen, als je dit soort producten gebruikt.
TEMPEH HEEFT DE HOGE UITZONDERING WAT BETREFT FYTATEN
Alhoewel ik al bijna veertig jaar vegetarisch / veganistisch ( 98% ) leef, heb ik mij nooit gewaagd aan al die meuk. Ik eet het dan ook nooit en koop het ook nooit, wat erg gunstig is voor mijn portemonnee, want deze plantaardige alternatieven zijn een flink stuk duurder. Toen ik net stopte met vlees / dierlijke vetten, heb ik altijd gekozen voor tofu en tempeh en seitan, om te gebruiken als basis om zelf mijn vervangers te maken. Ik zorg daarnaast voor goed opneembare aanvullers die ik niet uit mijn voeding haal. Tempeh ( of tempé) is altijd mijn nummer één geweest, omdat dit gaat om GEFERMENTEERDE SOJABONEN, en ik altijd alleen voor biologische varianten ga. Ik vond het erg fijn om te lezen, dat de Zweedse onderzoekers het met mij eens waren. Zij zeggen in de studie, dat tempé de uitzondering op de regel is, wat betreft fytaten/ opname. Tempeh bevat bijvoorbeeld een grote hoeveelheid ijzer wat goed door het lichaam kan worden opgenomen. Dit komt, omdat de fytaten worden afgebroken tijdens het fermentatieproces. Zorg in ieder geval dus wel, dat je tempeh koopt die daadwerkelijk op de juiste manieren is gefermenteerd, want ( zucht…🙄) ja, ook daar zitten verschillen in. Deze vind je meest in de biowinkel. Wil je meer lezen over tempeh? KLIK HIER
WAT MOETEN WE HIERMEE ????
Ik kan mij zo voorstellen dat jij nu een beetje met je ogen de lucht in kijkt 🙄…want zucht…..moeten we dan ook maar helemaal geen plantaardige alternatieven meer kopen???? Ik zeg JA EN OOK NEE. Want natuurlijk hebben al die plantaardige alternatieven een positieve invloed op onze vleesconsumptie, en het milieu. Het is alleen ab-so-luut NIET ONSCHULDIG. En raadzaam, om niet dagelijks ( veel) van deze producten te consumeren. Reduceer het naar ongeveer één product per dag. En gebruik niet meteen grotere hoeveelheden tegelijk. Eet bijvoorbeeld niet meteen een beker kokosyoghurt op, of beleg je boterhammen niet met een heel kuipje vegan spread. Wees vooral alert. Lees je in, doe wat kennis op van het lezen van voedingswaarden en ingrediënten. Staar je in ieder geval niet blind op trends, hypes en invloeden van buitenaf. Ik zie te vaak in groepen op Facebook, hoe men elkaar “ influenst “ door groots te vermelden dat zij bij de AH weer een nieuw soort vegan KAAS OF WORST hebben gevonden. Naast dat smaken verschillen, worden zo de meeste producten winstgevend verkocht, ten koste van jouw gezondheid en portemonnee.
Ga er dus verstandig mee om. En wees realistisch. Want hoe echt sommige dingen ook lijken, het is en blijven replica’s. Waar heel erg veel in is gepropt om iets op iets te laten lijken.
Tot slot wil ik zeggen, dat dierlijke componenten niet meteen allemaal zo SLECHT zijn, of heel erg schadelijk voor mens, dier en milieu. Naar mijzelf kijkend, maak ik zeer bewuste keuzes in wat ik wel aan dierlijke componenten eet, en dat doe ik al jaren. Niet vanwege een trend of hype. Ik koop mijn kwark en yoghurt bijvoorbeeld biologisch / dynamisch, en ik kies voor verse eitjes van de boer als ze beschikbaar zijn gemaakt door de dames die op een erf rond scharrelen. Als deze dames geen zin hebben, koop ik ze in de biowinkel. ( Demeter ) Op deze manier kun je gerust dierlijke producten kiezen, al blijft dat voor iedereen uiteraard iets persoonlijks. Kijk ook eens naar HET OER EI . Deze is in opkomst, en een geweldig goed alternatief op de reguliere eieren. KLIK HIER voor meer informatie.
Laten we in elk geval er met zijn allen wat luchtiger mee omgaan, in plaats van elkaar af te branden als iemand besluit het nét even anders te doen dan de regeltjes, want bedenk je dan één ding : wie heeft deze regeltjes bedacht ? Dat komt ook voort uit IEMAND, onthoud dus goed dat iedereen zijn eigen regels mag maken en moet doen waar hij / zij zich het beste bij voelt.
Eet gerust plantaardige alternatieven, maar onthoud goed dat dit geen life-savers zijn, wat betreft ( essentiële ) voedingsstoffen, en onthoud dat 9/10 producten in regel ongezond tot zelfs extreem ongezond zijn. Wees matig en hou het gebruik beperkt. Kies bovendien liefst voor pure basissen, als tempeh , tofu , seitan en lupine, om zelf iets in elkaar te zetten, dat is geen rocket science. KLIK HIER voor inspiratie !
Heel blij met jou hoe je alles tot de bodem uitzoekt en ons daarover informeert. Dank je wel.
heel erg dank je wel!!!!
Inderdaad, heel blij met jou dat je veel uitzoekt en aan ons vermeld. Dank je wel
Mooi dat je niet alleen maar roept dat we minder vlees moeten eten ,maar ook de alternatieven kritisch on de loep neemt en niet maar klakkeloos roept dat plantaardig zoveel beter is, maar dat ook daar geldt alles met mate. Zelf ben ik flexetarier en vleesverangers eet ik eigenlijk nooit, wel af en toe een dag gewoon geen vlees en als ik het wel eet zijn de hoeveelheden kleiner dan voorheen .
dank voor het uitzoeken, maar wat doe jij dan met de toevoeging gistextract enzo, dat is eigenlijk ook meuk voor je lichaam. dat is iets wat ik echt mijd. ik zie dat, dat wel in de tempeh zit die je gebruikt.
Gistextract is nummer 621 kankerverwekkend,echt vermijden.Ziehet boekje” Wat zit er in uw eten”Door Corinne Gouget,en Will Jansen.Uitgeverij: Bouillon.
Dank je wel Monique. Klopt het dat peas maker wel een goed product is?
Grote groet,
Anne
Ben daar ook wel benieuwd naar of peasmaker stukjes ook een goed alternatief zijn zoals tofu, seitan etc.
Ik vind ze geweldig (maar niet goedkoop)
Het smaakt naar niks, maar zijn zo goed te marineren!
Van bijvoorbeeld ‘wellen’ in groenten’bullion’ en smaakvol wokken tot marineren als knapperige zoute bacon stukjes op de pizza.
Maar het kost dan wel € 5,83 voor een maaltijd voor 4 personen
EN…weet je ook wat dit met je gezondheid doet ?
Precies daar ben ik ook benieuwd naar, is het echt gezond? Peas makers zijn gemaakt van 3 ingrediënten: Erwteneiwitconcentraat (79,8%), tuinboneneiwitconcentraat (19%) en zout (1,2%). Geen andere toevoegingen, dat klinkt wel goed, toch? Hoop ik…
Vandaag ga ik een veel gestelde vraag behandelen: de PEAS MAKER, een hip en trendy product wat door social media heen raast. Het gaat om een “ multifunctionele” vleesvervanger, op basis van hapklare brokken. De brokken zijn alleen online te bestellen en verkrijgbaar in zakjes van zes en zakjes van twaalf. De prijzen rijzen de pan uit, voor zes zakjes van 125 gram per zakje betaal je € 35.00 en voor twaalf zakjes van 125 gram betaal je maar liefst € 55 euro.
WAAR GAAT HET OVER ?
Het gaat over brokken die zijn gemaakt uit 79,8% erwteneiwit-concentraat en 19% tuinbonen-eiwitconcentraat. Het bevat volgens de fabrikant “ een beetje “ zout maar ik persoonlijk vind 1,2 gram zout niet “ een beetje “ maar een beetje “ veel “. Laten we inzoomen op de concentraten die zijn gebruikt, te beginnen met het ertweneiwit-concentraat ( EEC voor het gemak ff afgekort ) Dit wordt meest gewonnen uit gele spliterwten, omdat de eiwitten op diverse manieren zijn te scheiden van de rest van de erwt. Het bestaat uit verschillende eiwit-klassen, als prolaminen, globuline, en albumine, die volledig in water oplosbaar zijn en zo’n 20% van het geheel uitmaken. Er is een natte en een droge methode om de eiwitfractie te scheiden van de rest van de erwt. Dit levert het uiteindelijke eiwit-concentraat en isolaat op. Het erwteneiwit-isolaat levert meer eiwitten op maar bevat ook nauwelijks koolhydraten. De natte methode : De erwten worden gezuiverd, gesplitst en ontdaan van de schilletjes. De erwten worden vervolgens vermalen tot poeder en opgelost in water. De ph waarde in de oplossing wordt veranderd, waardoor eiwitmoleculen kunnen samenklonteren en neerslaan. De neerslag wordt met een hydrocloon ( = een soort centrifuge ) gescheiden van andere bij producten, en verder ingedikt. Het wordt verder gesproei-droogd. De droge methode : hier worden de erwten in droge toestand vermalen en fracties gescheiden op basis van verschillende deeltjes-grootte en dichtheid. Het tot meel vermalen erwten goedje wordt gefluïdiseerd, wat inhoudt dat een vast poeder precies zoveel lucht ingeblazen wordt dat het geheel zich als een vloeistof gedraagt. Door middel van een classificerings-wiel worden de kleine eiwit deeltjes gescheiden van de rest. Tot grote tegenstelling van soja eiwitten ( lees mijn “ leuk of meuk “ van gisteren ) zijn hier totaal geen chemische middelen nodig voor de extracties. Dit geeft ook lagere milieu kosten, en ook hebben de spliterwten geen kunstmest nodig. Al met al een veel betere keuze dan de gehydrolyseerde soja eiwitten die te pas en te onpas worden gebruikt in heel veel eiwitpoeders / levensmiddelen.
Betreft de tuinboon-eiwitconcentraat, dit is nog maar recentelijk in opkomst. Het bewerkingsproces komt in feite op hetzelfde neer als alle andere peulvruchten ( zie hierboven )
WAT ZEGT HET ????
Terug gekoppeld naar de hapklare brokken van PEASMAKER : wat we hier zien is een zeer lucratief ideetje, want meer dan wat geconcentreerd peulvruchten concentraat en zout omvat het niet. En uiteraard klopt het, dat het voldoet aan veel eiwitten, en voedingsvezels. Per zakje, wat wordt beschouwd als ongeveer 25 gram per portie per persoon, krijg je gemiddeld per maaltijd 7,5 gram eiwitten bonnen, en zo’n 3-4 gram voedingsvezels. Dat is op zich niet heel erg schokkend veel, maar zeker ook niet te weinig. De brokken worden gemaakt via een droog mechanisch proces. De verpakking is gemaakt van plastic wat recyclebaar is.
Is het volledig ? Ja en nee, want er mist toch het één en ander aan volledigheid, maar het is zeker niet zo dat het niets vervangt.
MEUK OF LEUK ?
Geen regelrechte meuk, maar absoluut ook niet leuk. Om te beginnen stoor ik mij vreselijk aan het hele verdienmodel achter dit merk. Het is alleen verkrijgbaar op hun eigen website en in hun eigen webwinkel. Dan de zeer hoge verkoopprijs, voor wat je inhoudelijk krijgt. € 35 euro voor zes zakjes is uiteraard afgrijselijk DUUR betaald, als je je bedenkt, dat je ook een pot erwteneiwit-concentraat kunt kopen en een pot tuinboon-eiwitconcentraat for-that-matter, en dit over je voeding strooien. Dat is vele malen goedkoper en bovendien net zo effectief, zonder het zout en de verpakking en de verzending. Als je graag voor gemak en zout kiest, be my Guest, maar ik persoonlijk zou mijn goede geld hier niet aan uitgeven. Het is GEEN ECHT voedsel, maar mishandeld en in elkaar geknutseld voedsel wat echt voedsel van de kaart wil maaien. Wil je graag extra eiwitten ? Extra voedingsvezels ? Koop dan gewoon gedroogde ( biologisch of niet ) peulvruchten, en zet deze dagelijks op je menu in plaats van hapklare brokken. We zijn mensen, toch en geen huisdieren ?
MIJN EINDOORDEEL ;
Lekker laten , dit spul. Te duur voor wat je krijgt. Maak het zelf, kies voor ECHT voedsel, zoals moedertje-natuur het ook voor ons heeft bedacht . Wil je wat inspiratie ?
https://moniquevandervloed.nl/doe-meer-met-peulvruchten/
Ook een vraag voor mij die je in deze rubriek graag uitgelicht wilt zien? Laat je reactie hieronder achter !
Hoi, tuurlijk natuurlijke producten zijn zeker beter, maar voor iemand die een makkelijke vleesvervanger wilt gebruiken, is dit best een gezond alternatief tov alle vega vleesvervangers in de winkel. Wat betreft het zout,die 1,2gr is per 100gr. Een portie voor 1 persoon bestaat maar uit max 50gr peasmaker stukjes, dat betekent 0,6gr zout pp. Dat valt dan toch wel mee? Wij gebruiken ze ook af en toe, omdat we toch soms een bite missen in het eten. Wij vinden het een goed alternatief