Stevia: drie categorieën

Als je nog maar net bent over gestapt van gewone suiker naar 100% suikervrij, dan kan er nogal een geheel nieuwe, maar vooral verwarrende wereld voor je open gaan. Als je het echt 100% meukvrij (100% natuurlijk, puur, vers en biologisch) wilt houden, wordt deze verwarring alleen nog maar groter. Met miljarden fabrikanten en ook supermarkt-ketens die allemaal willen dat wij juist voor hun product kiezen, is het zoeken naar juiste informatie tegenwoordig nog lastiger dan het klimmen van de Mount Everest.
De overvloed aan informatie is net zo hoog als de Mount Everest en vind dan maar eens uit als onwetende consument wat nu wel en niet goed is. Zeker als het komt op stevia, een 100% natuurlijk zoetmiddel, is het vandaag de dag echt ontzettend lastig geworden om uit te vinden welke pot/zak nu wel ” echt” is en welke niet. Zoals het met vele andere hypes en trends vergaat, ontkomt ook stevia nadat het in 2011 officieel werd toegelaten in Europa niet aan een complete wildgroei. Gevolg: overvolle schappen bij zowel supermarkt als biowinkel en gezondheidswinkels. De ene pot stevia is de ander niet. Dit zaait niet alleen verwarring op bij de consument, ook wordt de goede naam die stevia heeft beschaamd omdat erg veel producten hooguit zijn verrijkt met een vleugje steviolglycosiden ( het extract van de bladeren van de steviaplant). De rest, het grootste gedeelte, is veelal opgevuld met “ alias” suikers als maltodextrine en isomalt. Dit kan nogal voor wat miskopen zorgen bij consumenten. Gelukkig wordt er wel, mede dankzij oplettende organisaties als Foodwatch, steeds meer duidelijker omtrent de verschillen. Omdat ik dagelijks veel vraagstellingen krijg over de verschillen, bedacht ik drie categorieën om de verschillen tussen zuivere en nep-stevia te kunnen onderscheiden en het hopelijk ook zo gemakkelijker te maken de juiste keuze te maken.

CATEGORIE EEN: MEEST PURE STEVIA

Meest pure stevia die we kunnen vinden is uiteraard het plantje zelf. In Nederland is het plantje nog steeds vrij slecht verkrijgbaar, maar zijn de zaadjes om zelf te kunnen telen wel redelijk goed verkrijgbaar. Soms verkopen biowinkels de plantjes,en ook sommige tuincentra’s. Stevia is ook nooit biologisch, hoe tegenstrijdig dit ook mag klinken, omdat het gaat om een natuurlijk kruid. Dit is ook de reden waarom biologische winkels het plantje ook niet verkopen. De regels omtrent het benoemen van stevia als zodanig biologisch worden op dit moment aangescherpt zodat er waarschijnlijk wel snel een keurmerk gebruikt mag worden. Het telen moet in dat geval zijn gebeurd onder de strenge regels. De zaadjes kun je zelf planten. Volgend op het plantje zelf zijn de groene ,gedroogde stevia blaadjes. Dit wil zeggen dat de bladeren geen meerdere processen hebben ondergaan dan het drogen en vergruizen. De kleur is ook groen gebleven. Nadeel van deze groene stevia is wel dat het eigenlijk vrijwel ongeschikt is om mee te bakken. Deze bladeren worden vooral gebruikt om thee van te trekken.

IMG_8339

Steviabladeren, gedroogd en vervolgens vermalen

Er is engelengeduld ( ook bij het plantje overigens) voor nodig om een juiste dosering te vinden. De groene stevia is erg bitter. Het maakt het hierdoor lastig om precies het juiste aantal te gebruiken, gebruik je nét even teveel, dat is een baksel of iets anders wat gewenst is om te zoeten al meteen bijna niet eetbaar meer vanwege de zeer bittere smaak, Ook een nadeel: vanwege de hype op dit moment op groene stevia, zijn er ook hier nep-varianten in de omloop. Deze varianten hebben  meerdere bewerkingen ondergaan, en zijn weer terug groen gekleurd met een natuurlijke kleurstof. Dit zelfde proces gebeurt bijvoorbeeld ook met ( bruine) rietsuiker. Echte pure groene stevia die handgeplukt direct naar de consument gaan is moeilijk vindbaar, maar er zijn wel een aantal webwinkels op internet te vinden die hun product meest zuiver aanbieden. Koop groene stevia nooit in ” vage” winkels. Er is ook een 100% steviolglycoside verkrijgbaar: stevia STAR. Deze is echter zo vreselijk sterk in zoetkracht dat het vrijwel ongeschikt is voor consumptie. Je kunt deze stevia wel net als de groene stevia proberen juist te doseren. Meer lezen? KLIK HIER 

CATEGORIE TWEE: MEEST ZUIVERE STEVIA

Volgend op de groene stevia zijn de meest zuivere soorten. Deze bestaan uit 98% steviolglycosiden( puurheid) en zijn voor de overige 2% aangevuld met erythritol en/of inuline. Deze soorten zijn wit van kleur en hebben geen extra bewerkingsprocessen ondergaan dan hoogst nodig. De processen die zijn vervaardigd zijn meest natuurlijk gebleven en zijn nodig om een suiker te verkrijgen die wel geschikt is voor consumptie. Velen vragen zich af waarom stevia suiker wit van kleur is. Bij de meest zuiverste vorm van bewerken worden de steviolglycosiden, die worden gewonnen uit de blaadjes, met behulp van heet water uit de gedroogde blaadjes gewonnen. In grote stalen tanks worden deze opnieuw met heet water vermengd en enkele malen gereinigd, zonder enige bijkomstigheid van chemische hulpstoffen, enkel dus het hete water. Dit proces ( met enkel heet water) duurt langer dan het reinigen met een chemisch hulpmiddel. Het ruwe extract ( steviol) wordt vervolgens gefilterd en ingedikt. Na dit proces houden we een wit poederachtige substantie over: de stevia die we het meest kennen. Er zijn dus verschillende bewerkings-processen, en daarom ook verschillende structuren in stevia: van kristalsuiker tot poedervorm. Dit lijkt nog het meest op lichte poedersuiker. Kristallen zijn meest zuiver. Deze soorten zijn meest geschikt voor consumptie. Ze geven niet indirect/erg meteen een zeer bittere ( na) smaak. Het is meest geschikt om mee te bakken. Het is hittestabiel tot circa 200 graden, en geeft geen enkele karamellisering bij het verhitten. Stevia met een percentage aan steviolglycosiden van 98% is hoogst haalbaar om te consumeren. Alles wat een percentage ( puurheid ) heeft van onder de 95% valt zo’n beetje onder de volgende categorie: de meuk. Meer lezen? KLIK HIER 

CATEGORIE DRIE: DE MEUK

Tja, er is geen ander woord voor te bedenken : alles wat we in de supermarkt, discount winkels, en tegenwoordig ook toko’s en markten kunnen kopen valt onder meuk. Deze soorten zijn dan vrijwel ook goedkoop tot zelfs spotgoedkoop. Als je je bedenkt dat steviolglycosiden vandaag de dag nog steeds tot één van de duurste grondstoffen behoort, snap je misschien ook dat er in zo’n pot meer meuk zit dan stevia. Twee meest voorkomende bulkmiddelen zijn maltodextrine en isomalt. De potten bestaan  voor het grootste gedeelte uit deze twee alias-suikers. Het gaat erg vaak hooguit maar om 2 tot 3% steviolglycosiden. Het loont sowieso altijd de moeite om etiketten te lezen, maar als goede graadmeter kun je ook aanhouden: hoe goedkoper, hoe meer meuk. Kom je een pot stevia tegen die nog geen 1.59 kost, dan kan daar bijna onmogelijk veel stevia in voorkomen, mits de fabrikant het leuk vind om er flink op toe te leggen.  Alleen al het produceren kost erg veel geld, en moet dan ook zo goedkoop mogelijk gebeuren, met meest goedkopere hulpstoffen. Ook potten met een gemiddelde prijs van rond de 3/4 euro zijn vrijwel altijd opgevuld met hulpstoffen. Dit geeft ook erg veel verwarring. Zeker als er op potten en zakken ook nog eens flink duidelijk wordt gemaakt dat het product stevia bevat door middel van mooie illustraties en claims. Een ” aanvaardbaar” soort stevia begint bij een prijs van 6/10 euro. Maar ook bij de duurdere varianten blijft de stelregel: lees de etiketten. Wat je in ieder geval nooit moet doen is stevia in de supermarkt kopen. Daar worden de meest goedkopere varianten aangeboden die dus vooral bestaan uit maltodextrine. ( alias suiker) De beste keuzes kun je maken in gezondheidswinkels en biowinkels, laat je aldaar goed informeren. Goed opgeleid personeel kan jou er dan erg veel over vertellen.

GEZONDHEID

Stevia is vooral bekend geworden vanwege de vele grote gezondheidsvoordelen. Zeker ten opzichte van gewone geraffineerde suiker is het een fikse tegenhanger. De fabrikanten achter de kunstmatige zoetstoffen ( aspartaam) zijn aardig zenuwachtig geworden nu stevia zijn grote opmars heeft weten te maken. Juist omdat er voorafgaand jarenlang erg veel gekonkel en gesjoemel heeft plaatsgevonden rondom stevia, met name om stevia uit de markt te houden,i s er veel wetenschappenlijk onderzoek geweest. Al deze onderzoeken wezen vooral uit dat stevia 100% veilig is en een zeer positieve invloed heeft op de ( volks) gezondheid. Tot vandaag de dag zijn er geen neveneffecten en/of nadelige gevolgen bekend. Dit is net als met alle andere producten die we consumeren, natuurlijk of kunstmatig, altijd een blik in de toekomst werpen maar niets kunnen voorspellen. Vooralsnog heeft stevia erg goede papieren op zak ( let op: ik spreek hier wel over de PURE varianten en niet over categorie drie!) Stevia is, net als superfoods, ook geen medicijn, maar levert wel enorm grote gezondheidsvoordelen op. Zeker de positieve en stimulerende invloed op insulinegehalte gooit hoge ogen. Daarnaast is ruimschoots bewezen dat stevia zeer tandvriendelijk is ( met name stimulerend voor het tandvlees) en bloeddrukverlagend werkt. Er wordt nu ook veel gesproken over het ” foppen van ons brein” bij gebruik van stevia. We zouden verkeerde signalen krijgen bij het gebruik en afgeven aan het lichaam waardoor deze ontregeld kan raken. Dit is echter nog nooit bewezen verklaard en ook recent onderzoek heeft niets uitgewezen. Daarnaast lijkt het mij ook wat vreemd als je het wat genuanceerder bekijkt. De Indiaanse bevolking van Paraguay wordt beschouwd als één van de meest gezondste bevolkingsgroepen ter wereld. Als je je bedenkt dat deze zelfde bevolking al reeds 1500 jaren pure stevia plantjes consumeren dan lijken mij deze beweringen nogal wat vaag. De tijd zal het ook in dit geval leren. Het klinkt allemaal erg logisch, maar het zou ook dan wel logisch moeten zijn dat de bevolking van Paraguay ook last heeft van welvaartziekten, kwalen, overgewicht door een ontembare drang naar zoet, en ander lichamelijk ongemak waar wij in de Westerse landen juist meer dan ooit mee te maken hebben gekregen. Ik heb het idee dat pure stevia prima voldoet en volstaat. Nogmaals zal de tijd het leren.

Resumerend

Lees altijd goed de etiketten. Koop geen producten uit de supermarkt . Gebruik ook stevia matig, het is geen vrijbrief om volop suiker te kunnen gebruiken zonder enige gevolgen: ook een overdosis aan stevia kan nadelig uitpakken.

 

 

18 Reacties op “Stevia: drie categorieën

  1. In de snoepjes die ik kocht van een bekend merk 😉 staat dat ze met steviolglycosiden zijn vervaardigd maar ook met isomalt. Koolhydraten waarvan 96% polyolen… Tja, verwarrend allemaal.

  2. een beetje suiker elke dag is helemaal niet verkeerd, alleen de hele dag suikers eten is niet goed. je wilt alleen maar die stevia verkopen omdat je erdoor gesponserd word, jammer heel jammer

  3. Beste Monique, waar haal jij je stevia? Mss handig om het hier even te vermelden. Dank alvast!

  4. Ik heb gisteren voor het errst de échte stevia gebruikt voor een recept uit het prachtige bakboek.
    Als je suiker gewend bent, smaakt stevia ‘niet lekker’…
    Is dit een kwestie van wennen?

    • Oh, absoluut! Bekijk het ook van de realistische kant: Stevia is om te beginnen GEEN suiker. Daarnaast heeft het een geheel andere zoete smaak. En al helemaal niet de zoete smaken die we zo gewend zijn in al ons voedsel. Bijna 95% van al ons voedsel uit de supermarkt bevat wel enige vorm van suiker. Logisch dus dat je even aan een andere smaak moet wennen. Geef het dus even wat tijd. En wen je echt niet aan stevia, gebruik dan erythritol suiker. Deze heeft vrijwel een identieke suikersmaak. Succes!

  5. Hoi Monique,
    ik lees alles van je met veel belangstelling. Ik heb een vraag over de stevia, dat ik uit de biowinkel haal. Daar staat op: Stevia Raubadiana 96% ( Glycoside ) uit Paraquai, verrijkt met inuline. Heb ik dan meuk, of toch de juiste te pakken??

    • Hai,
      Dit klinkt als een zuivere variant. Het bevat 96% en dat ligt boven de zuiverheid-grens dus daar zit het goed mee. En er is geen meuk gebruikt als vul/bulkmiddel. Een goede keuze. Wel kan ik weinig vertellen over de afkomst van de stevia en hoe deze is bewerkt. Dit kun je navragen bij de fabrikant! Suces!

  6. Er bestaat inderdaad nogal wat verwarring rond steviaglycosiden , de echte goede zoete stevia is afkomstig van een bepaalde steviaglycoside , niettemin zou men in donkere bittere chocolade best de gewone stevia kunnen gebruiken.
    Ik kan iedereen aanraden vanaf het kind stevia te gebruiken ipv suiker en suikerhoudende producten, ahornsiroop, honig, rietsuiker ze bevatten allemaal suikers soms enkelvoudige zoals bij druiven fructose maar in de meeste gevallen sacharose , het zijn die suikers die als jeer teveel van neemt giftig zijn .

  7. Om de vraag te beantwoorden waar ik mijn stevia haal : http://www.steviaproducts.be
    dan ben je zeker dat je de goede stevia hebt trouwens ze verkopen ook nog limonades etc op basis van Stevia , Delhaize heft nu een product in de handel “Cola” een groen blikje hier is ook enkel stevia gebruikt heerlijk hoor

  8. Je zegt, ‘En wen je echt niet aan stevia, gebruik dan erythritol suiker’. Waar vind je deze variant dan?

  9. Goedemorgen,
    Ik lees in (jouw) recepten altijd over druppels maar ik heb stevia in poedervorm. Hoeveel druppels is één theelepel steviapoeder?
    Alvast bedankt voor je antwoord.

  10. Beste Monique, 25 jaar geleden, toen stevia nog niet als zoetmiddel verkocht mocht worden, maar een vitaminewinkel het verkocht, de vloeibare, als een tandvlees-geneesmiddel, heb ik de vloeibare steviadruppels wel degelijk als geneesmiddel voorgeschreven gekregen. Een electro-acupuncturist schreef het me voor, omdat mijn insuline onregelmatig en constant doorging, in plaats van alleen als het nodig was. Kreeg een dieet, zonder koffie en alcohol o.a. en 3x per dag steviadruppels. Mijn insuline-afgave is daarna geheel genormaliseerd, tot op de dag van vandaag.

  11. Hallo Monique. Stevija in Drachten verkoopt Stevia vloeibaar naturel voor 76.60 per liter. Is dit goede stevia of Meuk,en is dt product direct door de consument te gebruiken.grt Peter.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *