Maak zelf VEGANISTISCHE gecondenseerde ” melk” en maak daar een heerlijk romige karamel van!
Vroeger was het de gewoonste zaak van de wereld, iedereen had wel een blikje gecondenseerde melk in huis. Ik herinner mij, dat ik deze blikjes altijd bij mijn oma in de voorraadkast zag staan en ook mijn moeder nam deze gewoonte over van haar moeder. Oma maakte er de lekkerste toetjes mee, en vooral de romige, mierzoete smaak herinner ik mij nog zeer goed.
Als kind wist ik niet beter, ik vond het super-lekker, nu zal ik niet kopen / consumeren. Want erg gezond is het niet. Anno 2020 worden de blikjes nog steeds verkocht in supermarkten. Het is geen hardlopend product meer, maar ze worden nog altijd aardig afgenomen. Dit komt, omdat gecondenseerde melk voor verschillende doeleinden geschikt blijkt. Het is niet alleen zeer geschikt om een snel toetje te maken, ook kan het worden gebruikt om een romige karamel te maken, gebruikt als melk voor in de koffie of de beroemde Zuid-Amerikaanse DULCE DE LECHE ( daarover later meer )
Het is helaas-pindakaas niet al te gezond. Het bevat vreselijk veel suiker ( de helft van het blikje ) en transvet-zuren. Ik heb daarom een uitdaging gemaakt door een gecondenseerde melk te ontwikkelen die wat gezonder is en bovendien geschikt voor veganisten. Dat is me gelukt. Maar eerst: wat is gecondenseerde melk precies?
WAT IS GECONDENSEERDE MELK?
Gecondenseerde melk wordt gemaakt van koemelk waarbij , onder toevoeging van suiker, een deel van het water aan de melk wordt onttrokken. De suiker werkt als conserveermiddel. Hierdoor is steriliseren niet nodig en kunnen we de blikjes jarenlang in de kast laten staan.
De melk wordt eerst ingedampt. Dit gebeurt in een zeven-traps-indamper. In de eerste indampen stroomt de melk aan de bovenkant naar binnen en gaat via verschillende pijpjes naar beneden via zwaartekracht. Deze pijpjes zijn van binnen verwarmd, waardoor een gedeelte wat het water in de melk wordt verdampt. De melk bereikt vervolgens de onderkant van de indampen en wordt naar de bovenkant van de volgende indampen gepompt. Dit proces herhaalt zich tot alle zeven indampend zijn doorlopen waarna er een dikke, stroperige massa overblijft. Omdat het resterende deel van het water in de melk is gebonden aan suiker, hebben bacteriën geen basis om te groeien.
Gecondenseerde melk is vooral erg populair in het midden Oosten. Daar worden er ook veel toetjes van gemaakt, maar ook gebruikt als koffiemelk.
DULCE DE LECHE
Meest populaire gerecht met gecondenseerde melk is DULCE DE LECHE. Dit is ee typisch Zuid-Amerikaans dessert. Er zijn verschillende manieren om de DULCE DE LECHE te maken. Meest toegepast is om het blik ondergedompeld in water in te koken. Dit verkleurt de melk en laat de melk karameliseren. Dit kun je doen in een pan op het vuur, in de oven, of uit blik in een pan opgewarmd en ingekookt. Het levert een mierzoete karamel op, die je voor verschillende doeleinden kunt gebruiken. Je kunt de gecondenseerde melk ook uit blik in een pannetje inkoken. Dit levert een lichte karamel op. ( zie foto)
ERG ONGEZOND
Gecondenseerde melk is niet gezond. Het is zeer rijk aan suiker en ook bevat het aardig wat aan verzadigde vetzuren. Het is tevens niet bijzonder rijk aan eiwitten, wat soms nogal eens wordt gedacht. We kunnen gecondenseerde melk nog het beste vergelijken met een zeer geconcentreerde suiker-melk wat meest lijkt op vruchtenconcentraat. Dit wordt ook gemaakt van ingedikt sap om het later met water te verdunnen. Dit kun je met gecondenseerde melk ook, zodat je er bijvoorbeeld ( gezoete) melk van kunt maken.
Met name het suikergehalte is flink, waardoor de melk ongezond wordt. Het gemiddelde gehalte kan per merk verschillen, maar ligt ongeveer op de helft van de inhoud van een blikje. Dat is natuurlijk gruwelijk veel.
ZELF MAKEN!
Je kunt gecondenseerde melk zelf maken. Dit maak je door melk en suiker op het vuur in te koken. Dit kost ongeveer een uur tijd. Of je het nu zelf maakt of niet; het blijft een ongezonde toestand.
Ik ben daarom eens gaan nadenken of ik niet iets kon verzinnen om een gezondere variant te maken. Iets wat bovendien veganistisch was. Dat was best even een uitdaging want ik moest dus iets verzinnen ZONDER BASIS ( suiker en melk) wat toch de textuur zou krijgen van gecondenseerde melk. Met wat experimenteren is het mij uiteindelijk wel gelukt. Uiteraard is het niet helemaal gelijk aan de karamel-smaak, maar ik ben er enorm dichtbij gekomen. Ik neem stap voor stap door hoe je de gecondenseerde veganistische “ melk” maakt en….hoe je daarmee een romige karamel kunt maken.
VEGANISTISCHE GECONDENSEERDE MELK MAKEN DOE JE ZO:
Dit is wat je nodig hebt:
- 650 ml water
- Circa 100 gram ongezouten gemengde noten
- Circa 3 eetlepels biologische lijnzaad olie
- Circa anderhalve volle eetlepels Johannes broodpitmeel
- circa vijf -8 druppels stevia karamel
( Op zoek naar de ingrediënten ? Klik op de linkjes, deze zijn verkrijgbaar bij www.puurenfit.nl )
Wat je nog meer nodig hebt is een ( liefst HS ) blender, een kom en een zeef, en een stukje hydrofiele doek, kaasdoek of een schone theedoek. Doe de noten en het water in de blender en maal fijn. Drapeer het doek over de zeef boven de kom. Schenk de “ melk” uit op het doek, pak de uiteinden samen en begin voorzichtig zachtjes uit te knijpen. Gooi de opgevangen “ melk” in de kom terug n de blenderkan, en voeg de stevia, olie en Johannes broodpitmeel toe. Laat dit op hoogste stand een poosje draaien zodat de massa wordt verdikt. Je gecondenseerde veganistische melk is klaar.
Om een romige karamel te maken, heb je zuivere kokosolie en 100% pure cichorei nodig. Je kunt het beste de 100% pure, gevriesdroogde cichorei korrels gebruiken, die je in je blender fijn vermaalt. Dit levert de beste smaak op. Maar je kunt uiteraard ook een geroosterde cichorei gebruiken. Je kunt de original-chicorei ( korrels, ook geschikt om als filter koffie-vervanging te gebruiken) vinden in de meeste biowinkels onder het merk LIMA. O.a bij EKO PLAZA en GIMSEL ( Rotterdam) verkrijgbaar. Als je deze pure cichorei gebruikt, krijg je niet alleen een betere smaak, maar ook een leuke structuur in je karamel. Je kunt ook een cichorei wortel-vezel gebruiken, KLIK HIER om dat te bestellen.
Gebruik ALSJEBLIEFT een ZUIVERE KOKOSOLIE. Dit is heel erg belangrijk voor de smaak van de karamel. Een zuivere kokosolie is o.a de kokosolie van ROYAL GREEN. Die kun je vrij goed overal kopen. Investeer in zuivere kokosolie.
Schenk ongeveer 300 ml Vegan-gecondenseerde “ melk” in een steelpan, en voeg hieraan 45 gram kokosolie en een eetlepel gemalen pure chihorei toe, roer dit goed door elkaar. Zet op het vuur en blijf voortdurend roeren, tot alles is gesmolten. Laat kort door koken. Laat daarna afkoelen. Je romige karamel is klaar. Wil je alles net wat zoeter ( gecondenseerde melk is immers lekker zoet) wilt, kun je nog wat druppels stevia karamel toevoegen naar smaak. Blijft de karamel na afkoeling te vloeibaar? Klop met de garde da nog een eetlepel Johannes broodpitmeel door de karamel, en warm kort op in een steelpan. Laat opnieuw afkoelen.
Monique dank voor deze TIP(s)!
Eén vraag nog:
Hoe kan ik fudge maken?
Ook op deze manier en dan Johannes broodpitmeel toevoegen of toch anders?
Bvb dank.
Groet,
Paul