Lychees

Sommige soorten groente en fruit blijven, ondanks dat ze al jaren goed verkrijgbaar zijn, een beetje in het zwarte schaduwhoekje zitten. Veel mensen kennen de groente/fruitsoorten wel, of herkennen ze zodra ze deze zien. Maar echt gegeten…..daar haken de meesten af. Lychee is zo’n vrucht. We herkennen de vrucht, maar hoe het heet en hoe het smaakt…… Maak eens kennis met de lychee, het is naast een heerlijk zoete vrucht ook een enorme gezondheidsbom! 

WAT ZIJN LYCHEES?

Lychees, het Engelse woord voor Litchi, komt van oorsprong uit China. Het zijn exotische vruchtjes met de grootte van een kleine pruim. De schil heeft een harde, leerachtige, geschutte structuur, en het vruchtvlees is mooi helder wit en sappig. In het midden zit een zwarte pit, die niet eetbaar is. De lychee wordt vanwege de vorm en oorsprong ook wel de Chinese aardbei genoemd. 

Lychees groeien in trossen van 5 tot 30 stuks aan bomen, die wel 20 meter hoog kunnen worden. We vinden de lychee bomen niet alleen in het zuiden van China, maar ook in de zuidelijke delen van de VS, India, de filipijnen, en Zuidoost-Azië. De lycheevruchten worden, net als de kers, de pruim, en de abrikoos, een steenvrucht genoemd, vanwege de steenachtige pit. 

Het vruchtvlees is enorm sappig en heeft een glazige witte laag. De smaak wordt meest vergeleken met kruidig, roos-achtig, en vanille-achtig. 

GEZOND?

Aan de lychee worden tal van geneeskrachtige capaciteiten gekoppeld. Om te beginnen bevat de lychee ontzettend veel vitaminen en mineralen. Ze zijn zeer rijk aan vitamine C, maar bevat daarnaast ook erg veel Vitamine B1, B2, B3. B6 en B 11. Qua mineralen bevatten de kleine steenvruchten ook aardig wat onder hun leerachtige huid: fosfor, kalium en koper. Daarnaast zijn ze erg rijk aan polyfenolen, zoals Cyanide-3-glucoside ( een belangrijke anthoccyanide) en het bevat in mindere mate malvidin-3 glucoside.Wetenschappelijk onderzoek ( op ratten) wees ook uit, dat lychees erg heilzaam zijn voor de lever. Het versterkt de zuiverende werking van de lever. 

Lychees zijn getest op zijn werking tegen candida. Daaruit bleek, dat de lychee de schimmel candida de baas is. Het polyfenol oligonol is hier verantwoordelijk voor.  

Andere onderzoeken ( op muizen)  wezen uit dat lychees een gunstig effect hebben op de bloedsuikerspiegel ( en dus gunstig is voor diabeten) en een gunstig effect hebben op het hart. In China wordt de lychee overigens al eeuwenlang als medicatie gebruikt. Daar worden ze verpoederd en gebruikt als supplementie .

WAT KUNNEN WE ERMEE?

Lychees worden, vooral in toko’s in blik op sap verkocht, als thee, en als siroop. Daarnaast worden snoepjes veel verrijkt met het sap van lychees. In de Nederlandse supermarkten komen we deze producten nauwelijks tot niet tegen. We komen het soms tegen verwerkt in zuivelproducten, of als aroma in thee. Vers zijn ze nauwelijks verkrijgbaar, en moeten we het echt zoeken op markten, en groentespeciaalzaken, en uiteraard toko’s. Soms heeft supermarktketen Lidl een grote partij in de wintermaanden, deze kun je daar dan zeer voordelig scheppen in zakken. Standaard vind je verse lychees helaas moeilijk. 

Lychees zijn vers op hun best. De lychees in producten verwerkt bevatten vaak veel suiker. Vers gegeten zijn de hierboven geschreven gezonde voordelen van toepassing, op producten met lychee geldt dit minder tot helemaal niet. Het stugge leerachtige velletje kun je vrij eenvoudig afpellen. Met een kleine inkeping van je nagel laat het vel al gemakkelijk los. Waar wel op gelet moet worden is de pit. Geef de lychees bijvoorbeeld niet aan kinderen om zelf af te pellen en op te snoepen. De pit in het midden is enorm glad, en kan zeer gemakkelijk in de keel schieten. Ook volwassenen moeten daarmee oppassen. Haal liefst de pit eruit met een mesje alvorens je het vruchtvlees opsnoept. 

De pitten zijn rauw niet eetbaar. Je kunt ze wel roosteren, dan zijn ze wel eetbaar. 

Lychees zijn enorm veelzijdig. Je kunt ze vers uit het vuistje snoepen, maar ook verwerken in toetjes en gerechten. Er wordt ook veel jam gemaakt van verse lychees. Ook worden ze ter garnering of decoratie gebruikt.  Je kunt er ook heerlijke thee van zetten. Lychee’s zijn ook bijzonder lekker door een salade, of door pannenkoekenbeslag! Je kunt van de lychees ook een diksap maken. 

Lychees kun je het beste direct na aankoop in de koelkast bewaren. Daar blijven ze gemiddeld twee weken houdbaar. Buiten de koelkast blijven ze gemiddeld 4/5 dagen houdbaar op een koele plaats. 

Als je lychees vers inkoopt, moet je goed op de schil letten. Die met mooi roze/rood zijn gekleurd, en geen vlekken of verkleuringen vertonen. De smaak van een verse lychee is sappig, kruidig en zoet, een oude lychee smaakt muffig en licht bitter. 

Om lychee’s in grote hoeveelheden tegelijk te pellen, is nogal een werkje. Doe dit niet als je haast hebt of dit even snel-snel-tussendoor wilt doen. Het ontvellen en ontpitten vraagt om wat tijd. Maar heb je de klus eenmaal geklaard, kun je volop gaan experimenteren met het verse vruchtvlees!

Ik bedacht een heerlijke, romige “ melk” . Zeer eenvoudig om te maken! 

DIT HEB JE NODIG:

15 verse lychee’s, gepeld en ontpit

een flinke eetlepel stevia kristal sweet Xtra

een eetlepel Johannes broodpitmeel

250 ml vers gezette thee ( liefst groene thee)

ZO MAAK JE HET:

Doe alles in een ( liefst gietijzeren) pan en breng alles op middelhoog vuur onder regelmatig roeren aan de kook. Zodra de massa begint te borrelen, met een staafmixer alles glad pureren. Kok nog even kort door. Schenk over in een schone, glazen, goed afsluitbare fles. Laat afkoelen. Bewaar daarna in de koelkast.