Q10…Wat is dat, en waar is het goed voor ?
Misschien heb je er nog nooit van gehoord, misschien gebruik jij het al : Q10. Het is een stof die we steeds vaker in talloze supplementen tegenkomen. Het heeft verschillende benamingen als CO ENZYM Q10 / COQ10 / VITAMINE Q UBIQUINOL en UBIQUINON. Het stofje komt zo’n beetje in iedere lichaamscel voor en valt onder de zogenoemde co-enzymen in het lichaam. Het vervult nogal belangrijke rollen in ons lichaam, zo ondersteunt een co-enzym de eiwit-enzymen in hun functie, en we weten inmiddels dat dit geen onbelangrijke functie betreft. Maar het is ook onmisbaar voor de energieproductie in de lichaamscellen. Dit is wat Q10 als suppletie ook erg interessant maakt. Alhoewel het lijkt dat het eeuwen bestaat, werd het pas in 1957 ontdekt. Nog steeds wordt de stof geschaard onder vitaminen, maar eigenlijk klopt dit niet. Vitaminen zijn namelijk geen stoffen die van nature voorkomen in ons lichaam, we halen het uit voedsel. Q10 wordt wel door het lichaam aangemaakt, met de kanttekening, dat de Q10 productie door verschillende oorzaken kan afnemen. Q10 is ook een zeer krachtige antioxidant.
Q10 EN HOE HET WERKT…..
Alhoewel er best vrij weinig bekendheid omheen hangt, is Q10 essentieel, we zouden zelfs niet kunnen overleven zonder Q10, want energie = tenslotte leven. Q10 is echt onmisbaar voor de energieproductie in onze lichaamscellen. Voor de werking moeten we even iets dieper in de materie duiken. Ons menselijk lichaam is opgebouwd uit vele miljarden lichaamscellen, in iedere cel in ons lijf vinden we MITOCHRONDIEN, wat we in beeldvorming nog het beste kunnen inbeelden als kracht en energiecentrales. Voedingsstoffen worden omgezet in energie. Dit proces wordt ATP genoemd, en gebeurt in vijf verschillende fases. De stof Q10 helpt de mitochrondiën om de energie op te wekken en te verspreiden.
Er komen van nature TWEE vormen van Q10 in het lichaam voor :
– de actieve vorm UBIQUINOL, in het lichaam omgezet naar ubiqinol
– de geoxideerde vorm UBUQUINON
Het meeste gaat daar waar het meeste energie nodig is, zoals de hartspier en andere spiercellen. Ook in organen als de nieren , de alvleesklier, en de lever komt Q10 voor. Zo wordt Q10 aangemaakt in de lever, en zijn hiervoor weer bepaalde aminozuren, vitaminen en mineralen nodig. Tot slot krijgen we via onze voeding Q10 binnen. Het zit o.a in vette vis / noten / sojabonen / orgaanvlees / eieren / aardbeien / en ( groene ) groenten. Bij groenten en eieren moet de kanttekening worden gezet, dat een zeer groot deel van Q10 verdwijnt als deze worden gebakken of gefrituurd, bij een stoom en kookproces verdwijnt de Q10 niet.
WAAR IS HET GOED VOOR ?
Na ons veertigste levensjaar krijgt ons lichaam meer moeite om de geoxideerde vorm ubiquinon om te zetten naar de actieve vorm ubiquinol. Ook kunnen er talloze andere oorzaken zijn, waardoor je lichaam minder of minder goed in staat is om Q10 aan te maken. Dat heeft vooral voor de groepen die veel energie nodig hebben, zoals het hart ( de spier ) en de spiercellen, mogelijk nadelige gevolgen. Het kan leiden tot minder vitaliteit, vermoeidheid, minder spierkracht en een verminderde energie. Er zijn bovendien nog een aantal andere oorzaken die een tekort aan Q10 kunnen veroorzaken, zoals stress/spanningen, intensief sporten, roken, overgewicht, cholesterol verlagende medicatie ( statines ), en een tekort aan voedingsproducten met Q10. Het hart is trouwens het orgaan, waar Q10 het snelst afneemt. De wetenschap heeft onderstreept, dat het Q10-niveau lager ligt bij hartpatiënten, bij deze patiënten bevat het hart veel minder Q10.
In 2015 kwam er een groot opzienbarende studie vrij, de zogenoemde KiSel-10 studie, vernoemd naar de plaats waar het revolutionaire onderzoek heeft plaatsgevonden, Kisa. An dit onderzoek deden zo’n 450 zeventig plussers mee. Eén helft kreeg dagelijks Q10 en selenium suppletie, de andere helft kreeg placebo’s. De groep die suppleerden, hadden 54% minder kans om te komen overlijden aan hart / vaatziekten, en bovendien was de hartspier bij deze groep vele malen sterker.
In september 2014 kwam er ook al eerder een zeer revolutionaire studie naar buiten, de zogenoemde Q-symbio studie. Deze studie toonde aan dat de overlevingskans van mensen met een zwak hart of een verzwakte hartgezondheid opmerkelijk verbetert. Het is wetenschappelijk onderstreept: Q10 kan, zeker naarmate we ouder worden, zeer essentieel zijn voor ons hart en onze hartgezondheid. Maar ook als we een goede balans in energie en vitaliteit willen behouden. Tot slot kan het zeer gunstig zijn voor onze spieren, en het onderhoud daarvan.
WAAR ZIT Q10 VAN NATURE IN ?
Eerder vertelde ik, dat Q10 ook van nature voorkomt in bepaalde voedingsmiddelen. Het loont de moeite, om deze wat meer op je menu te gaan zetten, zeker na je veertigste. Een rijtje :
– VETTE VIS zoals zalm en haring
– NOTEN , en dan liefst ongezouten / biologische, de nootsoorten met de meeste Q10 zijn walnoten, pistache noten, pinda’s ( geen noot ) , en hazelnoten
– SOJABONEN, kies voor de Nederlandse biologische gedroogde sojabonen
– SESAMZAAD
– EXTRA VIERGE PURE BIOLOGISCHE OLIJFOLIE
– AVOCADO
– BIOLOGISCHE BROCCOLI
– BIOLOGISCHE VERSE PETERSELIE OF VERS BIOLOGISCH GEDROOGDE PETERSELIE
– BIOLOGISCHE ZOETE AARDAPPELEN
– NATTO ( gefermenteerde sojabonen)
– BIOLOGISCHE BOEKWEIT KORRELS
– BIOLOGISCHE GIERST
– VERS BIOLOGISCH ORGAAN VLEES ALS LEVER / HART / NIERTJES / ROOD VLEES /
– VERSE BIOLOGISCHE GROENE BLAD GROENTEN als spinazie, boerenkool, palmkool, en andijvie
– BIOLOGISCHE KIP EN KALKOEN
– BIOLOGISCHE RAUWE MELK bijvoorbeeld de biologische rauwmelkse zuivel van THE RAW MILK COMPANY
– VERSE EIEREN met name de eidooier
– BIOLOGISCHE AARDBEIEN
Er zijn wat punten waar je op moet letten. Zo vernietigt bakken en frituren alle Q10 die van nature in voedingsmiddelen aanwezig zijn. Het zou dus niets uithalen, als je spinazie gaat roer-bakken. Of als je een ei gaat bakken. Wat betreft koken en stomen is het een ander verhaal. Kook / stoomprocessen wijzigen het gehalte aan coQ10 niet. Kook je groente dus, en maak zoveel mogelijk in de oven klaar. Eet groente liefst gewoon rauw, indien dat gewoon mogelijk is, zoals bij bladgroenten. Ook is het kiezen voor zo puur en onbewerkt mogelijk een grote sleutel in de aanwezige hoeveelheden Q10. Hoe bewerkte een product, hoe minder Q10 er nog aanwezig zal zijn. Een potje spinazie van HAK zal daarom maar bar weinig Q10 bevatten.
HET ENE PILLETJE IS HET ANDERE NIET…..
Je zou nu kunnen denken “ WAY YO! 😀…ik ren naar het Kruidvat voor een potje Q10! “ Voordat je je renschoenen aantrekt, lees dan vooral even door. Want het ligt helaas niet zo simpel. Als je om welke reden ook besluit om extra Q10 bij te suppleren, zijn er een aantal zaken waar je echt ontzettend goed op moet letten. Zoals DE VORM, en….de KWALITEIT. Daarin zitten nogal wat cruciale verschillen. Zo wordt de Q10 bij poedervormige Q10 tabletten minder dan 1% van de Q10 opgenomen. Bij deze suppletie zul je naar alle waarschijnlijkheid dan ook geen wezenlijk effect merken. De biowinkel dan maar ? 🥺
Nee, ook daar ligt het eigenlijk nét zo genuanceerd als de reguliere alternatieven. Het heeft alles te maken met de kristalvorming van Q10 in suppletie. Diverse studies en gericht onderzoek heeft getoond dat dat het lichaam de Q10 suppletie optimaal opneemt als deze zijn ontwikkeld via een speciaal verhittingsproces en als deze in een specifieke olie worden opgelost. Wil je dus ECHT een supplement kopen die WERKT, kies dan ALTIJD voor HOOGWAARDIGE suppletie. Lees je in, en koop niet zomaar iets. Laat je GOED informeren. Daar heb jij als koper ook het volste recht op.
Eerder had ik het over de vormen van Q10, in de wereld van suppletie zijn de twee vormen ook verkrijgbaar ( Ubiquinon / ubiquinol ) Wat zijn de verschillen? Wel, Ubiquinon wordt in het lichaam omgezet naar Ubiquinol. Ubiquinol is tevens in water oplosbaar waardoor het voor het lichaam wat gemakkelijker is om op te nemen.
Er zijn diverse doseringen beschikbaar : 30 mg / 50 mg /100 mg en 200 mg. Om het in verhoudingen terug te brengen:
-> het lichaam krijgt via onze voeding een gemiddelde van 3-5 mg Q10 binnen
-> een supplement moet gemiddeld tien tot dertig keer de hoeveelheid Q10 leveren dan wij via onze voeding binnen krijgen
-> het ( bij) suppleren van Q10 heeft geen invloed op de hoeveelheden Q10 die ons lichaam van nature zelf aanmaakt
Je zou het beste kunnen kiezen voor een suppletie met Ubiquinol, zoals je eerder kon lezen, heeft deze de beste papieren wat betreft opname, het heeft een directe beschikbaarheid aan antioxidanten en heeft een veel langere halfwaardigheid dan Ubiquinon. Het wordt aangereden, om een Q10 supplement tijdens een maaltijd in te nemen, omdat de opname zo nog beter wordt.
Het is nog steeds niet precies duidelijk, hoeveel Q10 we nodig hebben. Het ligt aan erg veel factoren, zoals leefstijl, leeftijd, medicijn ( statine ) gebruik, of gebrek aan energie. Het algemene advies ligt tussen de 100-400 mg co-enzym / per dag.
