Bestrijdingsmiddelen van groente en fruit afwassen met azijn/ bakingsoda……werkt dat echt?

Ik eet zoveel mogelijk ( lees: zoveel als de portemonnee het toelaat) biologisch. Omdat ik erg veel verse groente eet, kan dit nog wel eens een uitdaging zijn. Ik ga daarom wekelijks af op koopjes en aanbiedingen in mijn nabije omgeving, maar ik heb ook het grote geluk, dat ik van alles krijg toegestopt van mensen uit mijn buurt die moestuinen hebben en vaak zoveel hebben dat ik dozen vol heerlijk vers uit de grond getrokken groente krijg,. Een geschenk noem ik dat, ik kan daar oprecht heel erg blij en gelukkig van worden. Eén van de allergrootste reden waarom ik liever voor biologische groente en fruit kies, is dat ik zo weinig mogelijk pesticiden ( bestrijdingsmiddelen) in mijn lijf wil pompen. Ontkomen doen we daar niet geheel aan, tenzij je een zeer goed gevulde portemonnee hebt en werkelijk alles biologisch in kunt kopen. Maar zelfs al koop je alles biologisch, dan nog krijg je bijvoorbeeld via kruisbesmettingen sporen van pesticiden binnen. Maar goed…..alle beetjes helpen en dus kies ik zorgvuldig mijn biologische groente. 

 

Op internet en social media duiken om de haverklap artikelen en berichten op, waarin wordt verteld, dat we ons bespoten groente en fruit af kunnen wassen in bivoorbeeld azijn-badjes of badjes van baking soda. Er wordt dus flink “ gebadderd” en aangenomen dat we dan op zijn minst minder bestrijdingsmiddelen meehappen. Maar is dit wel zo??? Ik ben er in gedoken.

BESTRIJDINGSMIDDELEN

Allereerst zeer kort wat over bestrijdingsmiddelen. Bestrijdingsmiddelen ( en/of pesticiden)  zijn chemische stoffen, die in de teelt wordt gebruikt om ongedierte, rotting, ziekten en andere schadelijke invloeden van buitenaf te weren van groente en fruit. Sommige soorten zijn erg vatbaar voor bepaalde ziekten, pesticiden helpen dit voorkomen. Pesticiden zijn in regel giftig. Voor de mens zijn ze vooral giftig of toxisch als er méér wordt gebruikt dan wettelijk is toegestaan. Als hoeveelheden de wettelijke normen overschrijden, dan hebben we een probleem. De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid ( EFSA) moet ervoor zorgen dat de normen niet worden overschreden. Zij houden geregeld steekproeven. van ruim 80 duizend stuks groente en fruit. Uit deze steekproeven blijkt dat ongeveer 98% van de onderzochte groente en fruitsoorten binnen de wettelijke norm blijft. Maar 2% dus wel eens de boel kan overschrijden. Je wordt niet vrolijk, als dat net jouw bloemkooltje blijkt te zijn. Al overschreed de 2% de grenswaarde slechts lichtjes, en leveren de overschreden hoeveelheden geen directe gevaren op voor de volksgezondheid omdat het EFSA de grenswaarden enorm streng afstelt,  een lekker idee is het niet. Toch staat het wel in schril contrast met het gezondheidsverlies door het eten van minder groente en fruit. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert continu op de aanwezigheid van resten bestrijdingsmiddelen op groente en fruit. Jaarlijks worden er meer dan 4.000 monsters op de Nederlandse markt, in supermarkten en van importproducten geanalyseerd op de aanwezigheid van resten. Steekproefsgewijs worden ook dierlijke producten hierin meegenomen. Via veevoer kunnen namelijk ook resten bestrijdingsmiddelen in vlees, vis of zuivel terechtkomen. Er wordt meer bemonsterd op producten waarvan wordt verwacht dat er meer bestrijdingsmiddelen op zitten. Dit heet risicogerichte screening. Zo worden geïmporteerde producten uit een aantal niet-Europese landen extra in de gaten gehouden. Over het algemeen kan gesteld worden dat 98% van de producten voldoet aan de wettelijke eisen. Het aantal overschrijdingen is dus gering.

In Nederland worden ook controles door het bedrijfsleven zelf uitgevoerd. Dit wordt gedaan in verband met diverse kwaliteitsstandaarden. In Nederland is er het monitoringssysteem van Stichting Food Compass die bij veel groothandels en importeurs onafhankelijke risicogerichte controles uitvoert. In alle gevallen moeten normoverschrijdingen bij de NVWA gemeld worden. Als de NVWA overschrijdingen vindt van de MRL, dan onderneemt ze actie. Kleine overschrijdingen leiden meestal tot een boete. Een overschrijding van de MRL is meestal niet schadelijk voor de gezondheid. Maar soms komt het voor dat de ARfD wordt overschreden. Dat betekent dat de overschrijding wel schadelijk kan zijn voor de gezondheid. In dat geval wordt de partij uit de markt genomen. In een zeldzaam geval komt het voor dat de partij al is verkocht, omdat het een tijdje duurt voordat de analyses zijn uitgevoerd. In die situaties beoordeelt de NVWA ook de gezondheidsrisico’s voor de consumenten en wordt het internationaal gemeld, zodat zowel de overheid als het bedrijfsleven extra op kan letten of vergelijkbare overtredingen niet nogmaals plaatsvinden.Tot nu toe worden alleen incidentele overschrijdingen gevonden van de ARfD. De ADI wordt met resten van bestrijdingsmiddelen in voedsel nooit overschreden.

Bestrijdingsmiddelen niet afwasbaar

Vele artikelen, filmpjes en posten via social media vertellen ons, dat we ons groente en fruit kunnen ontdoen van de opgespoten bestrijdingsmiddelen, door azijnbadjes, of badjes met baking soda te maken en de groente en fruit hierin te laten zwemmen. Het klinkt allemaal ontzettend aannemelijk, omdat zowel bakingsoda als azijn bekend staan om hun zuiverende, reinigende werking. Maar helaas is dit een fabeltje. Worden groente en fruit bespoten, blijft dit erop zitten en krijg je dit er niet meer af. De wet heeft hier ook rekening mee gehouden betreft de ADH bestrijdingsmiddelen, omdat we de gehele groente en vruchten eten, dus ook schil en stronk en blad. Als je pesticiden met kraanwater en azijn/ bakingsoda af zou kunnen wassen, zou een fikse regenbui hetzelfde doen. Een boer zou dan na iedere regenbui opnieuw bestrijdingsmiddelen moeten aanbrengen op zijn groente en fruit. De meeste pesticiden zijn daarom niet wateroplosbaar en trekken ook de plant in. Boenen, schillen, de bovenste lagen wegsnijden….het heeft geen enkele zin. Het zal een klein beetje opliggende bestrijdingsmiddelen wegnemen, maar het niet geheel wegnemen. Eenmaal bespoten = bespoten.  Moraal van het verhaal: helaas werken de azijn en bakingsoda badjes niet. Maar is het dan allemaal complete onzin? 

GOED WASSEN

Nee, zeker niet.  Want het is juist ontzettend belangrijk, om je groente en fruit goed en zorgvuldig te wassen. niet alleen vanwege mogelijke sporen en restjes pesticiden te verwijderen, maar voornamelijk om vuil van buitenaf, zoals klei, zand, steentjes en andere bacteriën weg te wassen. En dan zijn azijnbadjes en bakingsoda-badjes absoluut zinvol. Ik heb zelf een keer ervaren, dat zo’n bacterie zeer onzichtbaar is. Alhoewel ik mijn groente zeer zorgvuldig was, is het mij eens overkomen dat ik twee dagen flink ziek was geworden van een bacterie op een zoete aardappel die ik op een biologische markt kocht.  Na deze ervaring ben ik mijn groente met appelazijn gaan wassen. Om water te besparen, neem ik telkens een beetje azijn in mijn handpalm, en smeer de groente in, en spoel af. Vergeet namelijk ook niet, dat al die waterbadjes enorm veel water kosten. Was in ieder geval je groente en fruit zorgvuldig, dit geldt ook voor biologische groente en fruit. Daarop kunnen zelfs méér bacteriën zitten omdat er minimale ( biologische) bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Was ook het groente en fruit uit moestuintjes zorgvuldig. 

Tips

Enkele tips om zo gezond mogelijk van groente en fruit te genieten:

  • Was alles zorgvuldig. Je hebt hierboven kunnen lezen waarom het echt ontzettend belangrijk is. Dit geldt ook voor biologische groente en fruit
  • Sommige soorten groente en fruit zijn meer kwetsbaar en daardoor meer vatbaar voor schadelijke invloeden van buitenaf. Zo is zacht zomerfruit bijvoorbeeld heel kwetsbaar, en zeer aanvankelijk voor schimmel en rotting.

Deze soorten worden daarom extra bespoten en met andere bestrijdingsmiddelen dan ander fruit. En kunnen meer bevatten dan bijvoorbeeld appels. Er rouleren vele lijsten rond op internet, waarin je af kunt lezen welke soorten groente en fruit meest en minst zijn bespoten met pesticiden. KLIK HIER om naar mijn uitgezochte lijst te gaan.  Ik heb dit lijstje inmiddels in mijn hoofd zitten en kan daarmee juiste keuzes maken in biologisch en niet-biologisch.

 

  • Was altijd zorgvuldig je handen voordat je voedsel gaat bereiden. Het is een beetje een cliché, maar wel waarheid. Op onze handen slepen we heel erg veel bacteriën mee.
  • Heb je, zoals ik, niet veel budget? Maak dan gerichte keuzes. Speur de wekelijkse aanbiedingen af van biowinkels en supermarkten, kijk of er iets in de aanbieding is in de gewone supermarkt aan biologische groente en fruit, en kies niet-biologische soorten die het minst zijn bespoten. Zoek in je nabije omgeving eens naar mensen met moestuinen. Je zult verbaasd zijn hoeveel mensen inmiddels een moestuin bezitten. Vaak hebben zij wat over en geven ze dit erg graag weg.
  • Kies zoveel mogelijk groente en fruit van Hollandse bodem. Dit kun je het beste in de seizoenen doen, dan wordt alles vrij goedkoop aangeboden. Naast dat het milieuvriendelijker is, geeft het in regel minder risico op mogelijk aanwezige bacteriën omdat de weg van land naar winkel veel korter is.
  • Bewaar groente en fruit zo hygiënisch mogelijk. Hou de bewaaradviezen aan, en zorg dat de plaatsen waar je de groente en fruit bewaart schoon is. Bewaar liefst op een koele, donkere plaats, zoals een kelder.

Middelen op de markt om bestrijdingsmiddelen van groente en fruit af te wassen?

De voedselindustrie zit nooit stil, zeker niet als het komt op hot-topics als bestrijdingsmiddelen. Er zijn inmiddels honderden middelen op de markt die claimen bestrijdingsmiddelen van groente en fruit te kunnen wassen. Mij leek dit een vrij vreemde ontwikkeling, omdat ik in mijn research ( lees alles hierboven) heel wat anders had geleerd. Veel middelen zijn gebaseerd op baking soda. En eigenlijk stelt het niet zoveel meer voor dat een pakje baking soda kopen. Er zijn ook andere fabrikanten die met bijzondere producten op de markt komen. Zo is er een product, wat claimt dat het poeder van Sint Jacobschelpen bestrijdingsmiddelen van groente en fruit kunnen wassen/ verminderen.  Het merk claimt het volgende”

” …TerraWash +Sea is gemaakt van sint-jakobsschelpen. Terwijl de meeste mensen  gebruik maken van de binnenkant van de schelp, gebruiken wij de schelp zelf zodat we de natuurlijke hulpbronnen nog efficiënter kunnen gebruiken. Wanneer de sint-jakobsschelpen een poedervorm worden vermalen nadat ze in zeer hoge temperaturen met een speciaal proces zijn gecalcineerd, kan het poeder worden gebruikt als groente- en fruitreiniger om meststoffen, pesticiden, bacteriën, kiemen en dergelijke te verwijderen / te verminderen, met als resultaat schoner en veiliger voedsel!..

( bron: www.terrawashsea.com)

Ik ben verhaal gaan halen bij DR P. Spanoghe, een hoogleraar / professor aan de Universiteit van Gent, die zich specialiseert in de faculiteit bio-ingenieur wetenschappen. Hij houdt zich dus bezig met bestrijdingsmiddelen op groente en fruit. Ik lag hem een aantal vragen over dit product voor, zijn antwoord was helder:

Even duiden: er bestaan bestrijdingsmiddelen met contactwerking en met systemische werking. De contactmiddelen dringen het groente en fruit niet binnen. De systemische daarentegen wel. Die gaan als een zalf door de huid, het gewas naar binnen en worden getransporteerd naar verschillende plaatsen in de plant. Tussen contact en systemisch zijn er nog gradaties: middelen die zich vastankeren in de waslaag, een vette beschermingslaag op de plant waardoor dauwdruppels zich vormen, en middelen die van de bovenzijde naar de onderzijde van het blad begeven.

Dit allemaal om te zeggen dat het voorgeschreven product niet in staat zal zijn de middelen die zich dieper in het plantenweefsel bevinden er zomaar door onderdompeling uit te halen.

Er bestaan op de markt meer dan 1000 verschillende werkzame stoffen. Het spreekt voor zich dat zo’n product uit Japan met een aantal van die werkzame stoffen, bestrijdingsmiddelen wel mooie resultaten zal geven (afwassen contactbestrijdingsmiddelen). Dit zal hun claim ondersteunen waardoor zij het zo op de markt kunnen brengen. Let op er kan ook een verschil in aanbod zijn tussen bestrijdingsmiddelen in Japan en Europa.De hoge pH zorgt inderdaad voor een minder ideale omgeving voor bacteriën. Maar micro-organismen zijn mijn expertise niet.Op zich denk ik dat u met dreft afwasmiddel voor de vaat, even mooie resultaten zoniet betere, zal bereiken dan met de Jacobschelp. De reclame stelt ook niet dat uw groente of fruit pesticidenvrij wordt. Onze resultaten wezen op een afname van 20% voor en na het waterbad.

Mijn stelling is dat het weinig nut heeft om groenten en fruit te wassen met het oog op afname van pesticiden. Interessanter is om het stof en andere op die wijze te verwijderen. Ik spreek hier wel over Europa en niet over landen in Afrika waar nog heel wat oude spuitpoeders (contactmiddelen) gebruikt worden. Daar zie je het middel op de producten. Dat afwassen heeft wel zin.

Tot slot, groenten en fruit beantwoorden aan de EU normering naar hoeveelheden bestrijdingsmiddelen die zij maximaal mogen bevatten. Er is geen noodzaak om die na aankoop in de winkel nog extra te verwijderen. Hun consumptie is gezond bevonden voor een leven lang.

Hij bevestigt wat ik ook aannam. Ik denk absoluut niet, dat een product als deze Terrawash onnozel is, want het is zeker gunstig om al het vuil en de bacteriën van groente en fruit af te wassen. En eventuele restjes bestrijdingsmiddelen verwijdert. Maar we moeten absoluut niet de illusie hebben dat deze middelen de bestrijdingsmiddelen er compleet af wassen, of uit de groente en fruit wassen. Het is nog steeds het beste advies, om voor biologische groente en fruit te kiezen.

( met dank aan DR P.Spanoghe)

Maar…..

Goed, nu we bevestigd hebben dat al dat schrobben en poetsen met zogenaamde reinigers om bestrijdingsmiddelen niet erg zinvol zijn, hoeven we deze niet meteen naar het donkere hoekje in de gootsteen- keukenkast te verbannen. Want zoals ik in dit artikel vele malen aangeef, is het zorgvuldig wassen van verse groente en fruit ( ook biologisch) ontzettend belangrijk. Sterker: we zouden ons DAAR juist meer zorgen over moeten maken dan de bestrijdingsmiddelen op groente en fruit. Export, verbouw, vervoer, verwerking in de supermarkten…..het gaat er allemaal niet al te hygiënisch aan toe. Als we zouden zien en weten hoe er met groente en fruit wordt gesmeten en omgesprongen, zouden we geen hap meer willen eten. De algemene regel is daarom zeer duidelijk en helder naar de consument toe:..WAS ALLES ZORGVULDIG.… Dit is echt niet voor niets als advies uitgegeven. En ik kan het weten, na mijn ” zoete aardappel-ervaring”.  Het is sowieso een frisser idee om je groente en fruit te wassen, god betert, wie er allemaal aan heeft gezeten, met schone of vieze handen. Als we groenten koken, zullen vrijwel alle schadelijke bacteriën ( de bacteriën die je ziek kunnen maken ) boven een temperatuur van gemiddeld 75*C worden vernietigd, maar fruit eten we meest rauw en in schil. Het is daarom zeker betreft fruit erg belangrijk deze goed en zorgvuldig af te wassen. En daar kunnen de zogenaamde ” pesticiden-reinigers” zeker nuttig in zijn. De meesten zijn op basis van ontsmettende ingrediënten als alcohol. Dit werkt zeker vele malen beter dan enkel afspoelen onder de kraan, baking soda badjes en/ of azijn-badjes, omdat de ontsmettende ingrediënten veel beter hun werk kunnen doen. In dit daglicht gezet, zijn al deze producten zeker gunstig. Maar nogmaals wil ik benadrukken, dat het geen bestrijdingsmiddelen verwijdert.

 

 

Ik kreeg n.a.v dit artikel enorm veel vragen. Logisch, want het speelt enorm, en al deze zogenaamde ” pesticiden reinigers” ploffen als paddenstoelen uit de grond. Ik persoonlijk vind ze vreselijk misleidend en commercieel. En vooral heel erg duur betaald. Toch werd mij veel de vraag gesteld, welke manieren en / of producten nu in ieder geval wel geschikt waren om groente en fruit meest hygiënisch te reinigen. Velen vroegen zich bijvoorbeeld ook af, of zij hun reeds gekochte ” pesticiden-middel” nog konden gebruiken. Natuurlijk kan dat. Geen enkele probleem, zelfs meer dan prima. Ook werd mij gevraagd, of er een spray of middel bestond, speciaal om groente en fruit hygiënisch te reinigen. Daar ben ik naar op zoek gegaan, en kwam terecht bij ATTITUDE, een favoriet merk van mij.  Het heet ” FRUIT & VEGETABLE WASH ” wat ” fruit en groente reiniger ” betekent. Uiteraard legt Attitude ook op dit product wat focus op het pesticiden verhaal, maar dat kunnen we negeren. Waar de focus gelukkig voornamelijk op wordt gekegd is het hygiënische aspect. Daarom koos ik voor deze spray. Het bevat bovendien  alcohol en enkel natuurlijke ingrediënten die afkomstig zijn uit minerale en plantaardige bronnen. Het bevat verder geen rare conserveermiddelen, wat je bij conventionele sprays nogal eens kunt tegenkomen. Het is verder hypoallergeen, geurloos en VOC vrij. ( VOC = vluchtige organische stoffen ) De spray is op basis van 30% water. Daaraan is 5 % caprylilglucoside toegevoegd, 5% myristylglucoside, 5% laurylglucoside, 5% alcohol, terpineol uit citrus, decanaal uit citrus, en 5% allyl caproate uit zoet zacht fruit gewonnen. Allen met zeer ontsmettende eigenschappen.

Hoe gebruik je zo’n spray?

De spray is onwijs handig en snel te gebruiken, en dat werkt zeker stimulerend om groente ren fruit vaker en zorgvuldiger af te wassen. Een badje van bakingsoda en / of azijn haalt uiteraard ook veel uit, maar het is en blijft wel een tijdrovend gedoe, ook kost het vrij veel water. Mensen kunnen daardoor sneller gedemotiveerd raken om hun groente en fruit af te wassen. Deze spray werk supersnel en heel erg grondig en effectief. Je pakt de spray sneller op dan dat je eerst een badje moet maken. Daarom ben ik voorstander van deze spray. Het werkt megasimpel. Alles wat nodig is, is water en eventueel ( aan te raden ) een speciale zachte borstel. Op de borstel kom ik verderop terug, want ook daar ben ik naar op zoek gegaan.

Het is simpel. Een kind kan het. Spray wat van de spray op het te wassen product en borstel het met een borstel af. Haal vervolgens een nat gemaakt zacht doekje over het stukje groente / fruit en droog eventueel of laat aan de lucht drogen. Dat is alles. Het scheelt niet alleen tijd, maar ook een heleboel water. Ik heb de spray binnen gebracht bij Puur & Fit. Het kost € 4,29 voor 800 ml, dat s dus een stukje goedkoper en prijsvriendelijker dan andere zogenaamde reinigers. KLIK HIER als je de spray wilt bestellen. Sinds ik deze spray heb ontdekt gebruik ik hem dagelijks, met zeer grote tevredenheid. Het werkt supersnel.

Een goede borstel is eigenlijk ook een pré. Er zijn vele borstels verkrijgbaar, kies in elk geval een borstel die zachte haren heeft. Er zijn speciale borstels verkrijgbaar die zijn bedoeld om groente en fruit schoon te boenen. Ik vond een hele fijne in mijn biowinkel, van het merk AH! Table, ook weer zo’n erg fijn meukvrij merk uit Frankrijk.  Deze borstel heeft twee typen haren, die zijn gemaakt uit agave vezels. De greep is gemaakt uit beukenhout. Het harde gedeelte haren ( de zwarte haren ) zijn geschikt om harde soorten af te wassen als pompoen, knollen, appels, enzovoort. Het zachtere gedeelte van de borstel, de witte haren, zijn geschikt om de meer kwetsbare stukken groente en fruit af te wassen. Dankzij de zachte haren zal het de groente en fruit niet beschadigen. Deze borstel heb ik binnen gebracht bij Puur & Fit, en kost € 4,30. KLIK HIER als je de borstel wilt bestellen.

 

 

 

 

 

 

16 Reacties op “Bestrijdingsmiddelen van groente en fruit afwassen met azijn/ bakingsoda……werkt dat echt?

  1. Jammer, ik had het op het Better health Event gekocht in de veronderstelling dat DIT product echt kon helpen. Dank voor je verhelderende artikel weer!

  2. Hallo,

    Ik, en meerdere mensen in mijn omgeving, voeg een druppel treft toe aan het water waar ik mijn groenten en fruit in was, om het achteraf nog eens te spoelen met zuiver water.
    Ik kom dit hier nu weer tegen…
    Raad je dit aan of is het beter om die backing soda te gebruiken?

    Groetjes Katia 😀

    • zoals je kunt lezen, is water voldoende om de groente en fruit zorgvuldig om te spoelen voor de hygiëne. Bestrijdingsmiddelen zitter erop en blijven erop, wat je ook gebruikt.

  3. Ik koop mijn groenten en fruit bij de zorgboederij (hier wonen en werken mensen met een verstandelijke beperking) bij mij in de buurt. Al hun groenten en fruit zijn biologisch zo ook hun kaas, eieren van eigen kippen en vlees.
    Zij vullen hun assortiment aan met groenten en fruit van een biologische teler zodat de winkel diverse producten heeft.
    De prijzen zijn soms lager dan gewone groenten in de winkel 😉 Echt een uitkomst!

  4. Ik lees juist op betrouwbare bronnen (Hardvard etc) dat baking soda WEL helpt om bestrijdingsmiddelen te verwijderen. Sterker nog het wordt aangeraden door Amerikaanse artsen en dietisten.

  5. Hoeveel geld hebt u gekregen om reclame te maken over dat stupid spray en borstel . U bent zelf een Leugenaar en Reclame Geldmakerij . U probeert met uw idiote verhalen producten verkopen en u verkoopt uzelf als een goed mens maar in de wezens u bent HEEL SLECHT MENS.
    SODA BICARBONAAT WERKT 100 %
    EN IS SUPER GOED OOK TANDEN POETSEN 1 keer per week.GA WEG JIJ

    • bedankt, je hebt weer een glimlach op mijn mond gebracht! 😉 Ik ga snel mijn tanden maar eens poetsen met soda bicarbonaat, en de dag weer eens vol gaan maken met shoppen, want wat moet ik anders met al dat geld uit reclame-geldmakerij hé? Ik wens je een fijne dag! Groetjes van dat slechte mens 😉

    • Misschien is het beter om de teelt van bespoten groenten en fruit niet te ondersteunen. Er komt nooit een einde aan deze manier van landbouw als we blijven kopen.

  6. GDM, er is nu een apparaatje op de markt die WEL 99,9% van deze middelen eraf krijgt. De “AQUAPURE”.
    Verkrijgbaar via “A Healthy for Life”.

  7. Hallo
    Wat is inderdaad jou mening over de Aquapure pesticide reiniger die Raymond ook al meld.
    Die verkrijgbaar is op ahealthylife.nl webwinkel
    Is een mooie optie om groente en fruit te reinigen.
    Daar er in vele supermarkten niet veel biologische groente en fruit te kopen is.

    vriendelijke groet
    Edwin

  8. Naast de uitvoerige reactie , en diverse adviezen, blijft het diep triest dat groete en fruit zo word bespoten met van allerlei bagger .zoals ; glyfosaat, mancozeb, manen, fungicide (MZ) .
    Zoals bekend trekken hersenonderzoek ers aan juist aan de bel ivm de toename van Parkinson, en Alzheimer, Dementie. Toegeschreven o.a. aan de toevloed van pesticiden en bestrijdingsmiddelen vanuit de spuit industrie. O.a. Bayer Monsanto.
    Juist het stapeling effect kan op latere leeftijd deze neurologische problemen veroorzaken. Zolang het kan toch maar biologische groete en fruit , en wassen . Het eeuwige leven heeft niemand , maar zo lang mogelijk vitaal is het streven .

  9. Azijn in hand en wassen. Ik vond het nogal verkwistend van mijn azijn.
    Een oude nevelspray-flacon schoongemaakt en gevuld met azijn. De nevel versoreid gmheel mooi over fruit en groente. Intrekken, afwassen, uitlekken en opbergen… en ik ben klaar.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *