Chemische / synthetische stoffen in zowel natuurlijke als conventionele cosmetica en verzorgingsproducten, hoe zit dat precies?
Over de jaren leer je met een extreem gevoelige huid veel. En besef je, hoeveel meuk er in verzorgingsproducten schuil gaan. Mijn huid is een graadmeter geworden om al die chemische stofjes er haarfijn uit te pikken door te reageren. Wat dat betreft werkt mijn huid beter dan een speurhond, die aanslaat als hij drugs ruikt. Mijn huid reageert direct met roodheid, irritatie, uitslag, zwelling, jeuk, en in het ergste geval open barsten van de huid.
Ik moet erg voorzichtig zijn, met wat ik op mijn huid smeer. De conventionele producten kan ik sowieso links laten liggen omdat dit geheid problemen geeft. Gelukkig zijn er natuurlijke / biologische alternatieven. Daar heeft mijn huid verder geen problemen mee.. En geeft het de nodige verzorging zonder dat ik daar verdere last van krijg. Toch blijft het ook betreft de natuurlijke alternatieven een kwestie van opletten en soms een miskoop doen omdat ik ook niet tegen een bepaalde natuurlijke stof lijk te kunnen. Zo kan ik slecht tegen wolvet / lanoline, iets wat vrij vaak wordt toegepast in natuurlijke verzorgingsproducten. Ook daar moet ik dus goed op letten.
LIJST MET STOFFEN DIE MIJN HUID NIET VERDRAAGT
Over de jaren heb ik in mijn hoofd inmiddels een lange lijst ontwikkeld, met stoffen waar ik zeer slecht op ga. Dit gaat vrijwel altijd om synthetische / chemische stoffen. Sommige stoffen geven een heftige reactie, anderen iets minder, maar in regel kan ik veel stoffen het beste mijden.
Soms tref ik een stof aan, waar mijn huid zo heftig op reageert, dat het kan openbarsten. Ik noem een paar van deze stoffen.
PHENOXY ETHANOL
Phenoxy ethanol is een olie-achtige, kleurloze vloeistof. Als grootste functie werkt het bacterie-dodend ( een bactericide vloeistof ) en het wordt dan ook veelvuldig gebruikt als conserveermiddel in cosmetica en verzorgingsproducten. De stof heeft vele voordelen. Zo is phenoxy ethanol zeer stabiel, waardoor het kan worden toegepast in heel veel producten. Zo komen we het o.a tegen in zonnebrandmiddelen, crèmes, en in parfums, om de geur te fixeren. Omdat het verschillende texturen goed kan combineren wordt het tevens veel toegepast als “ meng-paneel” in vele producten die uit meerdere ingrediënten bestaat, die met elkaar moet worden opgelost.
De oplossing is giftig. Maar is door de EU in cosmetische producten ( Europese Cosmeticaverordening ) toegestaan tot een maximale concentratie van 1 %. Waarom wordt er een giftige stof toegestaan en gebruikt in cosmetica en verzorgingsproducten? Puur omdat het een zeer effectief conserveermiddel is. Het doodt bacteriën als geen andere stof dit kan. Gebruikt de fabrikant netjes minder dan, of precies 1% in zijn product, dan zijn de concentraties laag. Maar wel aanwezig. En ondanks dat de EU de stof tot 1% veilig verklaart, zijn er veel bijwerkingen. Deze zijn:
– irriterend tot zeer irriterend op de huid
– ontvettende werking waardoor de huid kan uitdrogen
– plaatselijke roodheid, zwelling
– irriterend voor de luchtwegen bij inademing
– bij langdurige blootstelling aan dezer stof kan de stof een effect hebben op ons centraal zenuwstelsel , wat kan uitmonden tot een verstoorde werking.
– hoofdpijn
Phenoxy ethanol staat in de top 10 lijst van meest voorkomende stof bij allergie en allergische reacties. Er is een studie, die uitwijst dat PE tot een allergische reactie kan leiden die zelfs kan eindigen in een anafylactische shock. Ook is er een verband gesteld met dermatitis ( een goedaardige huidontsteking )
Veilig verklaard wil in dit geval niets zeggen over de bijwerkingen. Het grootste probleem is dat het in heel erg veel cosmetica en verzorgingsproducten voorkomt, zelfs in “ natuurlijk gewaande” producten. Ook blijft het linksom of rechtsom een giftige, chemische stof. Als je bijvoorbeeld drie producten dagelijks gebruikt waarin deze PE voorkomt, kun je zeker de veilige marge overschrijden. Ik reageer direct op deze stof met acute roodheid, zwelling en in sommige gevallen open barsten van de huid. Het blijft voor mij een groot raadsel, waarom deze stof gewoon is toegestaan, en in zeer massaal voorkomt in tal van producten die we dagelijks gebruiken.
DIMETHCONE
Dimethicone is een olie gebaseerd op siliconen. Het gaat om een chemische stof. Het komt niet alleen in cosmetica / verzorgingsproducten voor, maar ook in voeding ( E900 ) Het heeft een vochtinbrengende werking op de huid, en het hydrateert en beschermt de huid en haren tegen uitdrogen.
Er is geen wettelijk maximum vastgesteld door de EU, zij laten dit aan de fabrikant over om dat te bepalen. De fabrikant moet dus onderbouwen, of het gebruikte percentage veilig is. Betreft voeding is er wel een veilige dagelijkse inname vastgesteld: 1,5 mg per kg/ lichaamsgewicht.
Er zijn verschillende soorten, maar dimethicon is een zware vloeibare siliconensoort die niet vervliegt. Dit zorgt er o.a voor dat het de huid kan afsluiten ( als een soort gaasje op de huid ) waardoor er puisten kunnen ontstaan. Ook kun je er huidirritaties van krijgen, wat bij mij het geval is. Dimethicon werkt zelfs zo verstikkend op het haar dat het een uitstekend middel is tegen hoofdluis. Het legt een ondoordringbare laag op het haar waardoor luizen en neten verstikken. Net als minerale oliën zijn siliconen slecht voor het milieu. Ze zijn gemaakt van aardolie en zeer slecht afbreekbaar. Het komt o.a veel voor in shampoo’s en verzorgende reiniging voor de huid, zoals make up doekjes. In haarverzorgingsproducten zorgen siliconen ervoor dat het natuurlijke volume van je haar verdwijnt en dat stoffen die ons haar juist wel goed kunnen verzorgen , niet goed in het haar kan doordringen. Daarnaast kan het de natuurlijke talgproductie op de hoofdhuid verstoren waardoor de hoofdhuid zowel trekkerig als vettig kan worden / kan aanvoelen.
Er zijn vele bijwerkingen bekend. Naast jeuk en schilfers op de hoofdhuid, kan het haaruitval geven en irritaties op de huid en de ogen. De stof kan ook allergische reacties geven. ( bron : bijwerkingscentrum LAREB )
PEG’S
PEG staat voor “ polyethyleen glycol. PEG is de afkorting, wat wordt gevolgd door een nummer , bijvoorbeeld PEG-40, PEG-8 enzovoort. De nummers geven het aantal ethyleen-glycogeen eenheden aan in de polyethyleen ketting. Het gaat om een gesynthetiseerd ingrediënt. In cosmetica en verzorgingsproducten wordt het veelvuldig toegepast als emulgator. Het wordt in reinigende verzorgingsproducten toegepast omdat het als geen enkele andere stof vet , water en verontreiniging aan elkaar vindt waardoor alles met behulp van water moeiteloos kan worden weg gespoeld. In basis wordt de synthetische stof door een olie ( meestal een natuurlijke) gedragen.
Over PEG’S wordt veel geschreven, meestal erg negatief. Het zou kunnen leiden tot vroegtijdige veroudering, onze vocht huishouding aan kunnen tasten, en het veroorzaakt huid irritatie. Dit is deels terecht. Als PEG’S op een pure manier wordt geproduceerd, is het relatief veilig bestempeld door de EU. Helaas gebeurt dit niet altijd, waardoor de hierboven genoemde klachten terecht zijn. Hoe zit dat? Wel, bij producties van PEG’S kan er 1.4 dioxaan ontstaan. Dit is volgens de EU CLP-indeling een zogenoemde “ carcinogeen” in de tweede categorie ( waar inhoudt dat het wordt verdacht van het veroorzaken van kanker) Hier is on-voldoende bewijs voor bij mensen, maar meer dan voldoende bewijs bij dieren. De EU heeft PEG’S alleen goedgekeurd, als deze zuiver zijn gemaakt en vrij zijn van deze 1.4 dioxaan. Dankzij verbeterde zuiveringstechnieken verdween deze “ dreiging “ min of meer naar de achtergrond, maar laaide weer op toen het Nederlandse NVWA ( Nederlands Voedsel en Waren Autoriteit ) een onderzoek deed naar de hoeveelheden PEG’S in verzorgingsproducten die in Nederland vrij verkrijgbaar zijn. Er werden in dit onderzoek 105 producten getest op de aanwezigheid van dioxaan. In 52 van de 105 geteste producten werd 1.4 dioxaan aangetroffen. Alhoewel de concentraties zodanig laag waren waardoor er geen direct gevaar was voor de volksgezondheid, was het groot nieuws, en terecht, want het hoort er natuurlijk niet in te zitten. In twee producten ( haargels ) werd het wel in zulke hoge concentraties aangetroffen dat de producten van de markt zijn gehaald.
Ook hier geldt, dat een veilig verklaard product niet wil zeggen dat het echt veilig is en dat het de nodige irritaties op de huid en haar kan geven. Ik ga erg slecht op PEG’S. En met mij vele andere mensen. Vergis je ook hier niet in “ natuurlijke alternatieven” waar wordt gewaand dat er geen PEG’S aanwezig zijn. Ik tref tot mijn grote verbazing regelmatig veel PEG’S ( verschillende nummers ) aan in zogenaamde natuurlijke en zelfs biologische alternatieven.
WOLVET / LANOLINE
Wolvet is, zoals de naam het zegt, het vet wat voorkomt in de wol van schapen. Het wordt uit het wol gewonnen door de wol te wassen en vervolgens het water te laten verdampen. Daarna wordt het gereinigd. Wolvet bestaat voor het grootste deel uit esters van cholesterol. Daarom wordt het ook vrij veel toegepast als grondstof voor het maken van cholesterol ( bijvoorbeeld supplementen ) Alhoewel het wolvet heet, is het eigenlijk geen echt vet. Het bevat nauwelijks tot geen triglyceriden. Het bestaat voor het grootste deel uit was.
Een klein deel van de bevolking ( en zucht…ja daar val ik ook natuurlijk weer onder…) heeft last van een allergie voor deze wol-alcoholen. Dit kan zich uitmonden van lichte huidirritaties en uitslag, tot zware huidirritaties en eczeem ( contact-eczeem ten gevolge van lanoline )
Omdat wolvet als iets natuurlijks wordt gezien, wordt het erg veel toegepast in natuurlijke en biologische alternatieven. Oppassen geblazen dus, als je net als ik alleen natuurlijke en pure producten gebruikt. Ook hier kun je risico’s lopen om huid irritaties op te lopen.
ALCOHOLEN
Alcoholen zijn een veel voorkomend en omstreden ingrediënt in verzorging en cosmeticaproducten. In iedere ingrediënten lijst op een verzorging en/ of cosmeticaproduct vinden we wel een vorm van alcohol. Het is voor veel mensen een raadsel, waarom dit erin wordt gestopt. Alcohol in verzorging en cosmeticaproducten heeft een slecht imago. Is dit nu terecht of onterecht? En wat is dat alcohol nu precies?
We kennen het voornamelijk in de vorm van een drank. De officiële naam van deze soort alcohol is ETHANOL of ETHYL-ALCOHOL. Terwijl we denken, dat dit de enige soort alcohol is die er bestaat, vallen onder alcohol vele groepen. Alcoholen kunnen uit verschillende verbindingen bestaan. Deze verbindingen kunnen sterk met elkaar matchen, maar sommigen ook weer niet. Het gedeelte wat verschilt bepaalt uiteindelijk de kenmerken van het soort alcohol, en de werking van alcohol.
Waarom wordt het in verzorging en cosmeticaproducten gestopt? Wel , om verschillende redenen. Ethanol denat is een veel voorkomende alcoholsoort. Het is een alcohol waaraan een stofje wordt gekoppeld om het zo niet drinkbaar te maken. De middelen die daarvoor gebruikt worden zijn vaak van synthetische herkomst en maken deze alcohol ondrinkbaar. De gedenatureerde alcohol is een goedkope grondstof die veel in de cosmetica- productie wordt gebruikt. Hiermee ontlopen bedrijven de hoge accijns op drinkbare alcohol. Deze zogenaamde cosmetische alcohol kan, door de gebruikte synthetische middelen, aanleiding geven tot allergische reacties. . Het voorkomt in elk geval, dat alcoholisten deze non-food-producten gaan drinken. Dit heet DENATURED ALCOHOL ook wel ALCOHOL DENAT. ( SD ) Het wordt in de cosmeticawereld ook wel “ de vieze / slechte alcohol” genoemd. Het wordt meestal in vrij hoge concentraties toegevoegd om bacteriën te doden, waardoor de houdbaarheid gewaarborgd kan worden. Deze alcohol Denat vinden we ook in hoge concentraties terug in tonics en lotions tegen acné, om de onzuiverheden en verspreiding van bacteriën te verminderen op de huid. Daarnaast wordt alcohol ook toegepast om ingrediënten die normaal niet met elkaar willen mengen, te kunnen vermengen. In parfums wordt alcohol ook als basis gebruikt. Ook wordt het heel veel als oplosmiddel gebruikt, met name in zonnebrandproducten met een hoge factor. Het voorkomt schuimvorming, heeft een sterk verdunnende werking en geven aan bijvoorbeeld toners een ontvettend effect waardoor wij dat bekende en gewilde frisse gevoel ervaren.
Benamingen die onder deze slechte alcohol vallen zijn o.a:
– ETHANOL
– ETHYL ALCOHOL
– BENZYL ALCOHOL
– ISOPRPYL ALCOHOL
– METHANOL
Als je deze benamingen in een ingrediënten lijst tegenkomt en ook nog eens op één van de eerste plekken, loop deze dan liefst voorbij. Dit betekent, dat het product voor het grootste deel uit alcohol bestaat, wat zeker bij een kwetsbare en gevoelige huid veel schade aan kan richten. Staan één van de boven genoemde SD-alcoholen onderaan in een lijst, dan wordt het voornamelijk toegepast om te mengen, en hoef je je niet zo heel erg veel zorgen te maken.
Omdat alcohol zeer snel verdampt , kan het de huid in rap tempo uitdrogen. Je kunt dit nog het beste vergelijken met GLASSEX. Dat spul bestaat voor het grootste deel uit alcohol. Als je het opspuit verdampt dit direct en trekt het oppervlak kurkdroog zodat jij enkel nog wat droog kunt poetsen met een doek of velletje keukenpapier. Deze werking is zo’n beetje hetzelfde op je huid. Het droogt je huid gigantisch uit. Daarnaast lost het de natuurlijke vetten op in het oppervlakkige gedeelte van je huid. Dit zorgt ervoor, dat de natuurlijke barrière van je huid die er o.a voor zorgen dat er geen agressieve stoffen binnen kunnen dringen, kapot gaat. Alcohol wordt ook mede hierom vaak toegevoegd om zo alle stoffen in een créme of zalf of serum goed op te laten nemen door de huid. Daarmee doe je zowel goed als kwaad, want niet alleen de goede stoffen in een product worden opgenomen, maar ook de vervelende, als bewaarstoffen en andere synthetische stoffen. Allemaal triggers die de huid irriteren, uitdrogen en aantasten. SD-alcohol heeft nog een zeer vervelend staartje: SD-alcohol zorgt ervoor dat de voorlopers van vitamine A ( retinol ) niet verder worden omgezet tot vitamine A -zuur. Als je huid hier tekort aan komt, zet de veroudering bijvoorbeeld ook veel sneller in.
GEZONDE ALTERNATIEVEN
Voordat je wanhopig met je handen in de lucht vliegt en je je afvraagt hoe je in hemelsnaam je huid moet verzorgen, wees gerust. Er bestaan gelukkig erg gezonde en onschuldige alternatieven op SD-alcoholen in verzorging-en-cosmeticaproducten. Sterker nog, dit zijn alternatieven die de huid juist verzorgen. Dit gaat om:
– VETALCOHOLEN
Vet-alcohol is een onderdeel van natuurlijk vet of olie. Een voorbeeld: laurinezuur wordt verkregen door een destillatie uit kokosvet. Onder druk wordt waterstof aan het vetzuur toegevoegd. Het eindproduct van vetzuur en waterstof is een vetalcohol: een wasachtige compacte substantie. Alhoewel het chemisch gezien wel tot de alcoholgroep behoort is het niet te vergelijken met pure alcohol en zijn eigenschappen.
– WOL-ALCOHOLEN
Ook wel wolvet of lanoline genoemd. Het gaat om een complex mengsel van alcoholen en vetzuren dat vaak wordt toegepast in cosmetica , met name zalf en crémes en balsems. Het heeft goede water-bindende en emulgerende eigenschappen en wordt uit natuurlijke bron gemaakt ( schapenwol ) Het serum wordt aan de wol onttrokken , gereinigd en bewerkt tot annydrous lanoline. Nadelen zijn er ook: het is ongeschikt voor veganisten en er zijn veel mensen, waaronder ikzelf, die allergische reacties vertonen.
– PANTHENOL ( B5)
Al deze vettige alcoholsoorten zijn in staat veel vocht vast te houden. Ze houden de huid daarom zachter. Ze irriteren ook vrijwel nooit. Het zijn natuurlijke alternatieven op de gedenatureerde alcoholen die industrieel enorm veel worden gebruikt. Deze natuurlijke alcoholen komen we voornamelijk tegen in 100`$ natuurlijke, biologische producten en sommige producten die zijn ontwikkeld voor de kwetsbare huid. Soms wordt er overigens gekozen voor oliën en wordt er helemaal geen alcohol gebruikt. Als je één van de volgende namen in een ingrediënten-lijst tegenkomt, zit je goed:
– CETYL ALCOHOL
– CETEARYL ALCOHOL
– MYRISTYL ALCOHOL
– STEARYL ALCOHOL
TOT SLOT: stel, je hebt een potje créme waarin onderaan de lijst aan ingrediënten een foute alcohol staat vermeld. Maak je daar niet al te bezorgd over. Net als in de voedingsmiddelenindustrie geldt dat het laatst genoemde ingrediënt het minst tot nauwelijks aanwezig is in het product. In het geval van alcohol gaat het meestal om een spoor om bijvoorbeeld de ingrediënten goed met elkaar te vermengen. Dit tast de huid nauwelijks aan. De mate waarin alcohol aanwezig is, is bepaald door het INCI, wat staat voor de INTERNATIONALE NAAMGEVING VOOR COSMETISCHE INGREDIENTEN . Dit is echter knap lastig om te ontcijferen omdat de procenten vaak niet worden vermeld. We kunnen uitgaan van de volgorde van een ingrediënten lijst.
LASTIG
Zoals je hebt kunnen lezen, ben ik voor vrij veel stoffen die erg veel industrieel worden toegepast, gevoelig. Dit is nog maar het topje van de ijsberg, omdat er ontzettend veel synthetische en chemische stoffen zijn. Dit maakt het juist zo ontzettend lastig, om uit te vissen waar jij nu nét zo vervelend op reageert. Het heeft mij jaren gekost om de stoffen te achterhalen waar ik slecht op ga.
Naast dat ik op veel synthetische / chemische stoffen slecht ga, wil ik deze stoffen ook mijden, en ver van mij vandaan houden. Heel veel van deze stoffen zijn, ondanks dat ze dus gewoon door de EU veilig zijn verklaard en zijn goed gekeurd, niet goed voor onze gezondheid. Veel stoffen kunnen hormoonverstorend werken, of de huid “ pesten”. Ook komt zo’n 65% van wat we op onze huid smeren, in de bloedbaan terecht. Dat zouden we gewoon niet moeten willen.
Heeft de EU en ook de wetenschap dan ongelijk, als zij een stof goedkeuren en grondig op de effecten hebben onderzocht? Nee. Absoluut niet. Maar het probleem zit hem in twee belangrijke dingen:
– het ( dagelijks) gebruik van verzorgingsproducten en cosmetica
– de verscheidenheid aan reacties
We gebruiken dagelijks veel verzorgingsproducten en vrouwen maken zich dagelijks op met verschillende cosmeticaproducten. Denk aan make up, tandpasta, douchegels, shampoo’s, crèmes, lotions, haarstyling enzovoort. We gebruiken per dag dus niet slechts één product, maar meestal meerdere. Stel dat je een shampoo, reinigingsdoekjes en een crème gebruikt waar phenoxy ethanol in zit. Die grens van 1% kan dan gemakkelijk worden overschreden. Hoe goed is dit voor onze gezondheid op langere termijn? We krijgen de afgelopen jaren steeds meer te maken met onverklaarbare aandoeningen, ziekten en chronische ziekten. We zouden eens wat kritischer naar ons gebruik van al die cosmetica en verzorgingsproducten moeten kijken, als je het mij vraagt. Maar aangezien NIEMAND mij dit vraagt en het ook verder aan NIEMAND wordt gevraagd, blijft het één grote doofpot.
En dan zijn er de vele verschillende reacties. Mijn huid is het jouwe niet en andersom. Het kan dan allemaal vast 100% veilig zijn verklaard, veel mensen kampen met diverse reacties.
WAT DAN WEL?
Ik kan mij zo voorstellen, dat je na het lezen van dit artikel een beetje wanhopig naar jouw verzameling aan verzorging en cosmetica kijkt. Gelukkig kunnen we gerust verzorgingsproducten ( en cosmetica) blijven gebruiken, maar het is meest verstandig, als je dan zoveel als mogelijk kiest voor natuurlijke / biologische alternatieven. Niet gezegd dus, dat al deze alternatieven 100% veilig en “ clean” zijn, want helaas zijn er ontzettend veel producten en ook goeroe’s en bloggers die jou op de mouw willen spelden dat het aangeprezen product 100% veilig en clean is. Onthoud, dat je dan eerst eens zo’n persoon na moet trekken en of dit wordt gesponsord. Vrijwel alle goeroe’s bloggers worden betaald en kijken niet naar ingrediënten.
Vertrouw op echt 100% betrouwbare fabrikanten. Dit zijn zeldzaamheden op de markt, zijn 100% transparant, en maken geen geheim van hun ingrediënten. Nog enkele tips:
– KIES VOOR 100% PUUR EN BIOLOGISCH
– KIES VOOR EEN BETROUWBARE FABRIKANT / LEVERANCIER
– LEES GOED EN AANDACHTIG DE ZAKEN DIE JE ALLEEN MOET LEZEN: INGREDIENTEN
– GOOGLE JE PRODUCT, LEES ERVARINGEN
– TREK BLOGGERS / GOEROE’S NA ALS ZIJ EEN PRODUCT 100% NATUURLIJK EN PUUR VERKLAREN, EN TREK DE INGREDIENTEN NA
Zelf ben ik allergisch voor methylisothiazolinone, een heel naar conserveringsmiddel dat heel veel wordt toegepast. Sinds dat spul is toegestaan is het aantal allergieën ervoor explosief toegenomen. Bizar dat het dus nog steeds toegepast mag worden. Dermatologenwillen liever dat het spul verboden wordt.
Klopt helemaal wat je zegt! er zitten zoveel synthetische toevoegingen in de produkten .
Heel moeilijk om de pure er tussen uit te vinden.
Ik heb hetzelfde met voedingssupplementen, mijn vak:)
Groetjes Yvonne
Hallo Moniqu,
Fijn dat je al die produkten test. Zelf gebruik ik alleen een conditioner (af en toe), maar geen styling gel. Mijn zoon wel en dan natuurlijk die troep. Ik ga het hem wel zeggen dat er verschillende goede produkten zijn van LOGONA en geen LEGONA, Santé stylinggel. Al eens eerder iets natuurlijks aan hem gegeven waar hij echt niet tevreden over was. Ik weet geen merk meer, helaas.
Misschien wil hij deze proberen. Die troep is echt slecht, want hij is nog jong en is al jaren aan het haar verliezen boven op zijn hoofd, jammer. Groetjes Eliza.