Kaliumchloride , ook wel KCI, is het chloridezout van kalium, en komt van nature voor in ons lichaam. Het speelt een zeer belangrijke rol in de regulatie van het kloppen van ons hart.  Het wordt meest gewonnen uit het mineraal sylviet. In een laboratorium kan het in een zeer exotherme reactie worden geproduceerd door chloorgas langs elementair kalium te leiden. Het wordt vrij veel ingezet als geneesmiddel, in de Pharma industrie wordt het ook wel elektrolyten genoemd. De stof is opgenomen in de lijst van essentiële geneesmiddelen van het WHO. Inhoudelijk bekeken gaat het om een zout dat van nature als één van de noodzakelijke elektrolyten in het menselijk lichaam voorkomt, maar ook in het lichaam van vele diersoorten. Naast de essentiële rol van de klop-regulatie van ons hart is het zeer belangrijk voor de regulatie van de vochtbalans en het functioneren van onze spieren.

In de industrie wordt het langzaam maar zeker geïntroduceerd ter vervanging van gewoon tafelzout. We eten wereldwijd via ons voedsel teveel zout. Daarom is de wet al heel wat jaren bezig om het zoutgebruik in ons voedsel te reduceren, en is de industrie gaan stoeien met kaliumchloride. Deze geeft een goede zoute smaak en textuur in voedingsmiddelen. Het gaat vaak om een mengsel van natriumchloride ( keukenzout ) en kaliumchloride in verhoudingen van ongeveer 33% tot 66% en 25% tot 75%, deze laatste kennen we als natrium-arm-zout. Diverse studies tonen, dat voldoende kalium eten een bloeddrukverlagend effect heeft, en ook, dat de meeste mensen niet genoeg kalium binnen krijgen. Daarom worden er in vele zoutvervangers kaliumchloride gebruikt om een deel van het natriumchloride ( keukenzout ) te vervangen.

KCI heeft het E nummer E508, en wordt toegepast in de industrie als een zoutvervanger en smaakversterker. Denk aan chips, om de zoute smaak te versterken. Oraal bekeken staat de ADH van kaliumchloride op een plasmakaliumconcentratie van ≥ 3,0 mmol/l: 1,5–6 g kaliumchloride (= 20–80 mmol kalium) per dag, bij een plasmakaliumconcentratie tussen 2,5–3,0 mmol/l: 6–12 g kaliumchloride (= 80–160 mmol kalium) per dag. De dagdosis verdelen over meerdere doses, max. 3 g (= 40 mmol kalium)/keer. Dit gaat dan over de medicinale kaliumchloride.

Wat wij per dag aan kalium binnen mogen harken staat de ADH op 3.500 milligram per dag / per volwassene. Voor chloride zijn er in Nederland geen aanbevolen hoeveelheden vastgesteld. Door het IOM ( Institute Of Medicine ) is er wel een adequate inname bepaald, voor volwassenen ligt dat op 2,3 gram chloride per dag. Dit is afgeleid van de adequate inname van natriumchloride .

Er raast momenteel ( Juni 2024 ) een post over sociale media, waarin staat dat KCI darmstoornissen, darmzweren, overgeven, diarree, verzwakking, schock, en interne bloedingen opleveren. Deze post wordt massaal gedeeld en bij mij stromen dan altijd de vragen meteen binnen. Hoe zit dat ?

Om te beginnen ben ik alle gemaakte claims eens nagelopen op wetenschappelijk gebied.  Ik start met de darmen. Deze studie uit Februari 2024 bestudeerden het effect van zowel KCI als NaCi  ( natrium chloride ) op de groei en de verzuring van 31 LAB stammen. Daarnaast werd het effect van zouten op in totaal 93 willekeurige paarsgewijze stamcombinaties geëvalueerd. Stammen en co-culturen werden getest bij 3% NaCI, 5% NaCI en 3% KCI op een vast medium met behulp van een geautomatiseerde aanpak en beeldanalyse. De resultaten toonden aan dat de groei van LAB aanzienlijk werd verminderd ( 68% ) bij 5% NaCI. De verzuring werd veel minder beïnvloed door zoutstress, zowel bij monoculturen als co-culturen. Wat opmerkelijk is, is dat KCI een veel kleinere impact heeft op zowel groei als de verzuring in vergelijking met natriumchloride. Sommige stammen vertoonden een significante toename in groei bij 3% KCI. As far alle andere beweringen, daar kan ik kort over zijn. Deze kloppen, als je naar de MEDICINALE bijwerkingen kijkt. Dus als je KCI op doktersrecept ALS GENEESMIDDEL gebruikt. In alle bijsluiters lees je al deze claims. Wat overigens niets nieuws is, aangezien het om een zeer hoge concentratie KCI gaat. Deze hoeveelheden, en al zeker niet in deze hoge concentraties, komen als smaakversterker / zoutvervanger in ons voedsel niet voor, omdat dit simpelweg is verboden.

Als geneesmiddel wordt KCI vaak gebruikt bij hypokalemïe en hyperkalemïe.

Goed, dit alles bij elkaar opgeteld, geeft de conclusie, dat KCI als GENEESMIDDEL altijd onder begeleiding van een arts moet worden gebruikt. En dat wij ons niet heel erg veel zorgen moeten maken over de beetjes KCI in ons voedsel. Maar het ligt wel genuanceerder. Dat heeft met een aantal factoren te maken :

Wat vaststaat is, dat teveel zoutinname bijdraagt aan nierschade, en dat natrium ( keukenzout , KLIK HIER ) in ons voedsel een ware boosdoener is. Uit diverse onderzoeken is echter ook gebleken, dat kaliumchloride ook nu niet bepaald bevorderlijk is voor de nieren. Maar dat staat weer lijnrecht tegenover het feit dat voldoende kalium juist gunstig is voor nierpatienten. Professor DR Ewout Hoorn van het Erasmus UMC vond het een beetje vaag, en besloot enkele jaren geleden samen met collega’s van drie andere UMC’s de zogenoemde KALIUMSTUDIE te gaan houden.  Deze studie loopt nog steeds. Er valt nog veel te bestuderen, maar er zijn al een aantal opmerkelijke zaken aan het licht gekomen. Zo is aangetoond, dat het toedienen van kalium tot de ADH ( dus 3.500 milligram / per dag ) veilig is voor de meeste nierpatienten. Daarnaast werd er iets opvallends ontdekt. Dae effecten van natrium ( keukenzout ) zijn in den treuren onderzocht en bestudeerd, maar chloride is maar betrekkelijk weinig bestudeerd. Daarin kan ik mij vinden, in mijn research vond ik inderdaad betrekkelijk weinig echte info.

Er werd ontdekt, dat chloride bij nierpatiënten leidt tot een verzuring van het bloed. Dit kan weer leiden tot nierschade. Ook nam het bloeddrukverlagende effect af van kalium. Het is op dit punt nog onduidelijk wat chloride precies doet in de nierbuisjes van het laboratorium, en hoe het zich aanzet tot verzuring van het bloed. Hoorn heeft nog veel onderzoek te verrichten.

Resumerend kunnen we zeggen dat KCI bij nier patiënten, net als natrium, met veel voorzichtigheid moet worden geconsumeerd.

We hoeven ons geen zorgen te maken over darmstoornissen, darmzweren, overgeven, diarree, verzwakking, schock, en interne bloedingen , dit is enorm veel angstzaaien. We vinden geen grote hoeveelheden in ons voedsel. Maar….. het betekent zeker NIET dat het onschuldig is. Net als bij vele andere omstreden hulpstoffen / E nummers is het belangrijk, dat je er verstandig mee omgaat. Zoals ik eerder aangaf, kunnen grotere hoeveelheden / in hogere concentraties zeker bijwerkingen geven. Als je KCI als geneesmiddel slikt, moet je je strikt aan de gebruiksaanwijzingen houden, en onder begeleiding van je arts. In ons voedsel kan je het alleen erg bont maken, als je teveel meuk ( junkfood ) nuttigt, waar KCI in is verwerkt. Aangezien de industrie op dit moment bezig is om verplicht het zoutgebruik in ons voedsel te reduceren, wordt er veel KCI ingezet, wat betekent, dat het steeds vaker en meer in levensmiddelen gaat voorkomen. Eet jij uit pakjes / zakjes, eet je te eenzijdig, eet je teveel meuk, eet je niet voldoende producten waar essentieel mineralen en vitaminen in voorkomen, en eet en drink je dit in vrij grotere hoeveelheden per etmaal, dan kan je wel mogelijk enig risico lopen op bijwerkingen. Maar nogmaals ; dan moet je het echt bont maken.

Niet alleen in chips komt KCI voor. Nu dat de overheid wil, dat het zout ( natrium ) gebruik in ons voedsel moet worden teruggeschroefd, moet de industrie andere dingen bedenken. KCI wordt momenteel steeds vaker gespot in diverse levensmiddelen. Vaak gaat dit om junk-food, ongezonde producten zoals kant en klaar en imitatie producten ( plantaardig / veganistisch ) en alle producten waar veel zout in omgaat. Door deze producten te mijden, kom je al echt een heel eind.

Het lastige tot nu toe is, dat KCI niet overal vermeld staat. Dit komt bijvoorbeeld, omdat het is gemengd met natrium ( keukenzout ) Het komt voor in brood, kaas, kruidenmixen, worst, zoutvlees, zoutjes, snacks, veganistische vleesvervangers, pizza, en nog veel meer. Wat je voor nu kunt doen, is letten op je voeding en waar je echt koopt. Kijk naar de ingrediënten. En vooral : de percentages aan natrium en kalium. Als je meukvrij leeft en eet ( veel verse intacte bio-groente / fruit / volkoren granen, pure bio-dynamische zuivel, verse eieren, verse kruiden een specerijen, noten, zaden, pitten ) heb je eigenlijk niet erg veel te vrezen. Ook niet, als je zo nu en dan een bakje chips eet. Of een pizzapunt. Hou de balans goed. Beweeg dagelijks, hou de spanningsbogen zo klein mogelijk, hou een vaste regelmaat in je dag en nachtritme, en ga zuinig om met genotsmiddelen als alchohol en snoep. Ja….inderdaad…de bekende gezondheidsadviezen. Saai, maar wel altijd de adviezen die echt werkren.

Kalium is echt heel erg belangrijk voor je, dat heb je in het begin al een beetje kunnen lezen. Kalium is een essentieel mineraal. Samen met natrium en chloride is het bijvoorbeeld betrokken bij het regelen van de vochtbalans en de bloeddruk. Het zorgt ook voor een goede geleiding van zenuwprikkels, en dat spieren zich goed kunnen samentrekken. Ongeveer 90% van het kalium uit onze voeding wordt via de dunne darm in ons lichaam opgenomen. Ons lichaam regelt zelf, of wij niet teveel of te weinig kalium in de lichaamscellen en in het bloed krijgen. De nieren spelen hierin de belangrijkste rol, zij zorgen ervoor dat het kalium in ons lichaam constant blijft. Gemiddeld wordt zo’n 90% van het kalium via onze urine uitgeplast, de rest verlaat het lichaam via de ontlasting. Er wordt nogal eens gedacht, dat we veel kalium verliezen via transpireren, maar dat is niet waar, we verliezen via ons zweet maar een kleine fractie aan kalium.

Gelukkig komt kalium in erg veel voedingsmiddelen voor. Zoals :

Daar zit vast wel het één en ander voor je bij ! Als je bovenstaande producten iedere dag gebruikt, zul je niet heel snel een kalium tekort oplopen. Ik wil vooral benadrukken, dat we ons niet zo vreselijk angstig moeten laten maken . We horen veel, lezen veel, krijgen iedere dag ontzettend veel prikkels. Het probleem zit hem een beetje ( …veel ) in het feit, dat we door deze angst inboezemingen niet rationeel meer nadenken. We zijn zelfs gestopt met zelf nadenken. We anticiperen op wat we horen / zien en lezen, nemen alles direct voor waarheid aan. Onthoud goed, dat het grootte deel wat op sociale media handel voert, dit uit winstgevend oogpunt doet. Een klik op een sensationele titel levert meteen inkomsten op. ( click-bite ) Elkaar beïnvloeden levert de industrie goud geld op. Angst is nooit een beste raadgever. Daarom ;

– als je iets leest / hoort of ziet wat jou raakt, ga dan eerst na, wat ervan klopt. Google naar het product of het onderwerp, zoals in dit geval kaliumchloride. Graaf verder, en loop bronnen na. Hoe betrouwbaar zijn deze ?

– angst inboezemen is in mijn boek het meest vreselijkste wat je een consument aan kunt doen, ik doe daaraan dan ook never-nooit mee. Het maakt enorm veel kapot. Als we dan toch moeten praten over wat schadelijk en gevaarlijk is, dan zet ik mijn pijlen op angst zaaierij. Helaas iets wat veel voorkomt op sociale media, waarvan deze ophef rondom kaliumchloride er eentje is. Er is totaal NIET gekeken naar achtergrond, bronnen en of de gemaakte claims wel kloppen aan wat er wordt getoond. ( de kaliumchloride in de zak chips ) Er wordt gewoon iets van internet af getrokken, niet gecontroleerd, niet nader bekeken. Niets. De consument leest dit ( het veroorzaakt  darmstoornissen, darmzweren, overgeven, diarree, verzwakking, schock, en interne bloedingen ) en krijgt de angst om het hart. En mijden de chips. Terwijl het in duizenden andere producten voorkomt, waar dan geen woord over wordt gerept. Kortom : ga eerst zelf op zoek, voordat je iets klakkeloos aanneemt.

Waar ik mij overigens wat betreft de getoonde zak chips met kaliumchloride meer zorgen over zou maken is de nogal scheve NUTRI SCORE. Een B score voor deze meuk ? Lees er alles over DOOR HIER TE KLIKKEN.

7 Reacties op “Kaliumchloride schadelijk ?”

1. Fijn deze snelle, zeer complete uitleg van Zouten…. Aardig wat wijzer geworden, gebruik zelf: Lo Salt
   Natrium chloride 33.3% Max
   Kaliumchloride 66%
   Jodium. 50 mg
   Magnesium ( antiklont) o. 5%
   Dit alles per 100 gram product

   Reageer

2. Een zeer uitgebreid en gedegen onderzoek van kaliumchloride. Inderdaad veel wijzer geworden.
   Top !!

   Je noemde ergens ‘chipzaad’, zou dat wellicht chiazaad moeten zijn?

   Reageer

3. Moet ik dus nog beter opletten. Heb hoog kalium.

   Reageer

   • Monique, je bent een heldin! Weg met de ‘Broodje Aap verhalen ‘

     Reageer

4. Super!
   Bedankt voor je uitleg over KCI.
   Had nog geen ophef erover gehoord of gelezen. Maar altijd fijn om goede info te krijgen

   Reageer

5. Bedankt voor je informatie!
   Vanwege keto eten kom ik kalium en natrium tekort. Dit is ook uit bloedonderzoek gebleken.
   Ik eet dagelijks van de lijst met producten in het artikel maar toch heb ik tekorten.
   Ik nam juist daarom Lo salt maar blijkt dus geen goed idee als ik het goed begrijp.
   Ik gebruik nooit keukenzout en eet geen bewerkte meuk. Als zout gebruik ik keltisch zeezout.
   Hoe kan ik dit op een natuurlijke manier aanvullen? Zijn hier natuurlijke supplementen voor?

   Reageer

   • ik zou zeggen, voeg meer producten toe aan je voeding. Eet bijvoorbeeld twee bananen meer per dag, zet rijkelijk de groenten die rijk zijn aan kalium op je menu,Eet wat meer verse vette vis kortom, vul je voeding extra aan. Daarnaast zou ik zeker overleg plegen met je behandelend arts als je echt tekorten op hebt gelopen. Succes

     Reageer