Bak-bananenmeel…wat is dat en is dat gezond?

Nu dat we steeds meer glutenvrij zijn gaan eten, komen er veel nieuwe meel-soorten op de markt. Het lijkt dan vaak, alsof ze nieuw op de markt verschijnen, maar vaak gaat het om meelsoorten die in omringde landen of landen buiten Europa al jarenlang worden gebruikt. Neem nu bak-banaanmeel. Het is wat de naam al zegt, meel gemaakt van bak-bananen.  Bak-banaanmeel wordt in landen als Suriname al jarenlang gebruikt. Allereerst maar even een kort lesje over de bak-banaan. Wat is bak-banaan precies?

SAM_6023-1200x800

We weten zo’n beetje allemaal wel, dat een bak-banaan er net zo uitziet als een gewone banaan .Velen vragen zich voornamelijk af wat nu het verschil is tussen een gewone banaan en een bakbanaan. Anders dan de naam doet vermoeden, behoren bakbananen meer thuis bij de groente-familie dan bij de fruit-familie. Bakbananen zijn enorm rijk aan zetmeel, en worden in subtropische landen als Suriname gegeten als basisvoedsel. Bakbananen worden in Suriname ook wel ” de Surinaamse aardappel” genoemd. Bakbananen kunnen niet rauw worden gegeten, zoals bij gewone bananen wel het geval is. Door het zeer hoge zetmeelgehalte zijn bakbananen onbereid erg moeilijk tot niet verteerbaar voor de mens. Bakbananen kunnen groen, geel , roodachtig en zwart zijn. Bij de toko kun je bakbananen in deze verschillende kleuren vinden. Zijn de bakbananen nog groen, zijn deze onrijp, en kunnen ze worden gebruikt ter vervanging voor aardappelen, pasta en rijst. Gele bakbananen zijn al een stuk rijper en daardoor meer zoet geworden. Gele bakbananen worden gebruikt bij desserts en zoete baksels. Roodachtig naar zwart zijn de bakbananen tenslotte overrijp en zoet. Deze worden gebruikt om veel gerechten een zoete smaak te geven.

SAM_2202

Bak bananen zijn gezond. In andere landen worden ze gegeten zoals wij de aardappel eten. Ze zijn zeer rijk aan vezels, magnesium, fosfor, kalium, en zijn rijk aan vitamine A. Bakbanaan zijn niet zo makkelijk te schillen als een gewone banaan. Zeker de groene bakbananen zijn erg lastig om te schillen, ze bezitten een zeer stugge schil. Je hebt een mesje nodig om de schil open te snijden. Hoe rijper de bakbanaan, hoe makkelijker de schil los zal laten. Als je de bakbanaan open hebt, komt er een melk-achtige stof vrij. Dit moet je onder de stromende kraan goed afspoelen. Bij rijpe bananen is dit niet nodig. Bakbananen rijpen het best op kamertemperatuur. Als je de bakbananen langer wilt bewaren, leg ze dan koel weg. Bewaar ze echter niet in de koelkast, onder temperaturen van 8 graden gedijen bakbananen niet goed. Zijn de bakbananen zwart en overrijp, kunnen deze wel worden bewaard in de koelkast. Overrijpe bakbananen kun je ook ( geschild) invriezen.

Van bak bananen wordt vooral veel bananenchips gemaakt. Je kunt het beste bananenchips maken van niet al te rijpe groen/gele bakbananen. Deze geven tevens een licht zoete smaak. Groene bakbananen zijn smaakloos, en moeten met wat toevoegingen als kruiden en specerijen, of zout, worden verrijkt. Je kunt ook stevia sweet Xtra en/of erythritol gebruiken. Het voordeel met bakbananen is dat de chips echt knapperig wordt, als je gewone bananen gebruikt kunnen deze zacht blijven. Wil je bananenchips maken met gewone bananen, gebruik dan groene bananen en besprenkel ze met citroensap. Bakbananen zijn inmiddels in vele supermarkten verkrijgbaar. Maar bij de toko vind je ze in allerlei varianten ( rijpheid) Wil je ook bananenchips maken? Klik hier. 

SAM_2379

BAK-BANAANMEEL

Bak-banaanmeel wordt gemaakt van onrijpe, rauwe ( dus groene) bak-bananen. Hierdoor behoudt het meel een erg groot vezelgehalte. Onrijpe, groene bakbananen bezitten naast een neutrale smaak ook een hoog gehalte aan resistent zetmeel, ( resistent strarch, of RS2) Dit zijn koolhydraten, die niet kunnen worden afgebroken door spijsverteringsenzymen. De koolhydraten komen hierdoor onverteerd in de dikke darm terecht wat vele gezonde voordelen heeft. Zo neemt de bacteriële massa toe waardoor de stoelgang verbetert. Dankzij de aangemaakte korte keten vetzuren krijgen de darmen een beschermend effect. RS2 zorgt tevens voor een daling van de PH ( zuurtegraad) wat ervoor zorgt dat vitaminen en mineralen beter oplossen en eiwitten beter worden afgebroken. Een ander voordeel van het hoge zetmeel gehalte is dat je bij het bereiden van recepten minder bakbananenmeel nodig hebt. Je kunt ongeveer 40% minder meel gebruiken ten opzichte van de aangegeven hoeveelheid bloem of meel in het recept.Nog een voordeel is dat in tegenstelling tot ‘gewone koolhydraten’ RS2 niet afgebroken kan worden tot glucose eenheden (oftewel druivensuiker). Dit is een gunstige eigenschap voor als je op je suiker inname moet of wil letten. Alleen onrijpe bakbananen brengen dit voordeel met zich mee. Als een banaan rijpt, wordt zetmeel namelijk wel omgezet in suiker. Door een proces van schillen, snijden, drogen en vermalen wordt van bakbananen meel gemaakt. Het is een eenvoudig proces, maar uit wetenschappelijke literatuur is gebleken dat als je de voordelen wil behouden, je het wel op de juiste manier moet uitvoeren. Zo moet de droogtemperatuur niet hoger dan 57 graden zijn om het zetmeel in tact te houden (zie o.a. Tribess et al. 2009). De gemiddelde voedingswaarden:

Schermafbeelding 2017-08-07 om 02.37.07

Bak banaanmeel is vrij van gluten, lactose, soja, noten en zaden, ei, nachtschades, en kunstmatige additieven.  Het bakbanaan meel van Puur & Fit is 100% biologisch en wordt volgens de juiste manier geproduceerd.. Het heeft geen bananensmaak, zoals velen wellicht denken. De smaak is neutraal, licht mild zoet. Hoe kan het dat het wel om bananen gaat, maar er geen specifieke bananen smaak aanwezig is ? Wel, dat komt door het rijpingsproces en de productie van bakbanaan meel. De bakbananen worden gedroogd en daarna tot meel vermalen, wat het rijpingsproces verwijdert. In dit rijpingsproces worden juist suikers omgezet, waardoor de smaak niet alleen zoeter wordt maar ook een meer specifieke smaak krijgt. 

SAM_2383

WAT KUN JE ERMEE?

VEEL!  Je kunt het meel niet 1:1 vervangen voor ander ( glutenvrij) meel. Dit komt door het hoge vezelgehalte wat vocht onttrekt. Dit betekent, dat het meel onwijs zuinig is in gebruik. Je hebt ongeveer 40% minder bak-banaanmeel nodig t.o.v gewone meel. De mogelijkheden zijn enorm. Van koekjes tot pannenkoekjes, van cake tot een vezelrijke smoothie. De muffins zijn bijvoorbeeld zo gefikst in de airfryer, maar je kunt ze ook in de oven bakken op 185 graden, ongeveer 25 minuten ( blijf tussentijds controleren) 

DIT HEB JE NODIG:

  • 150 gram bak-banaanmeel
  • 10 gram ( wijnsteen) bakpoeder
  • twee eetlepels biologische erythritol
  • warm water
  • Om te garneren: vanille bourbon en ceylon kaneelpoeder

ZO MAAK JE ZE:

Roer de droge ingrediënten door elkaar in een kom, en voeg beetjes water toe tot het punt dat er een mooi smeuïg beslag ontstaat. Maak het niet te nat. Vul cupcake vormpjes met het beslag en zet in de baklift van de airfryer. Bestrooi ze met vanille en kaneel.  Zet de temperatuur op 180 graden en bak de muffins gaar in ongeveer 12-14 minuten, blijf tussendoor controleren. 

SAM_2392

Of wat dacht je van heerlijk wakker worden met deze voedzame smoothie? Gooi anderhalve eetlepel bak-bananenmeel, een eetlepel zonnebloempitten, een eetlepel sesamzaad, een mespuntje vanille bourbon, 3 druppels stevia chocolade met 200 ml water of kokoswater in je blender en maal tot romig! GENIETEN MAAR!

SAM_2390

Waar kan ik het kopen / bestellen, en waar let je op?

Bak-bananenmeel is populairder geworden, waardoor er ook veel meer verschillende merken op de markt zijn verschenen. Enerzijds super-tof, omdat het toegankelijker is geworden, anderzijds minder tof, omdat vrij veel niet op de juiste manieren is geproduceerd ( lees hierboven meer over de juiste productie-wijze) Waar je op moet letten, is dat de bak bananenmeel 100% van BIOLOGISCHE AFKOMST is. De producties zijn strenger gecontroleerd, en de wet en regelgevingen zijn ook veel nauwer dan niet-biologische meel. Koop in bij BETROUWBARE verkooppunten, zoals je eigen biowinkel of favoriete webwinkel. Puur en Fit v verkoopt een loepzuivere biologische bak-bananenmeel in eigen productie. KLIK HIER om deze te bestellen.

 

resistent zetmeel

Bak banaan meel verleent zich niet alleen uitstekend om mee te bakken, je kunt het ook perfect gebruiken om aan je resistent zetmeel te komen….Resistent zetmeel, ook wel ” resistant starch” of afgekort RS genoemd, is een onverteerbaar soort zetmeel, die nutteloos is voor onze enzymen. Een groot deel van het zetmeel verlaat onverteerd ons lichaam via de ontlasting. RS is eigenlijk een soort vezel. RS wordt niet in de dunne darm door enzymen verteerd, maar wordt pas in de dikke darm verteerd. De dikke darm produceert onder invloed van bijvoorbeeld RS vitaminen en gezonde vetten. Ook maken de gezonde darmbacteriën gifstoffen onschadelijk, wat weer zeer gunstig kan zijn voor mensen met darmproblematiek. RS voedt namelijk de goede darmbacteriën. Resistent zetmeel komt voor in sommige granen, vele soorten groente en fruit, peulvruchten , groene bananen en in enkele zuivelproducten. Er bestaan vier soorten RS:
 
  • TYPE 1: de niet verteerbare vezels, omdat deze zijn gebonden aan de celwanden van de vezels. Hieronder vallen o.a peulvruchten, zaden en granen.
  • TYPE 2 : de zetmeelrijke soorten, zoals ongekookte aardappelen,groente en onrijpe, nog groene bananen.
  • TYPE 3: afgekoelde zetmeelrijke groente. Via het retrogradatieproces keert het zetmeel terug naar resistent zetmeel. Dit gebeurt bijvoorbeeld na het koken van aardappelen en rijst soorten.
  • TYPE 4: de bewerkte producten. dit resistent zetmeel ontstaat alleen via een chemisch proces.
 
Resistent zetmeel is een echte verwennerij voor je darmen. RS kan ontstekingsprocessen tot rust brengen ( PDS!) en reduceert de zuurtegraad in de darmen. Uit onderzoek is ook gebleken dat RS de opname van mineralen sterk verbetert. Meestal kun je producten die rijk zijn aan RS, het beste rauw eten, maar het beste is om het kort te koken en af te laten koelen.  Zoete aardappelen vallen  bijvoorbeeld onder type 3. Je kunt bataten  goed rauw eten, maar echt smakelijk zijn ze dan niet. Wat je wel kunt doen is de rauwe aardappel raspen of in zeer kleine blokjes snijden om ze door een koude salade te verwerken. Wil je optimaal profiteren van RS uit de zoete aardappel , dan is het meest verstandig beste om de aardappelen zeer kort te koken en de volgende dag pas te consumeren. Het retrogradatieproces heeft dan het beste zijn werk kunnen doen. 
 
 
 
 
Met name groene bananen zijn interessant wat betreft resistent zetmeel,  Een studie uit 2019 toont, dat het resistent zetmeel in groene bananen de niet-alcoholische vetophoping in de lever vermindert en de productie van korte-keten-vetzuren verhoogt bij vetrijke door voeding veroorzaakte obesitas bij muizen. Daarnaast bevatten onrijpe / groene bananen vrij veel pectine wat prebiotisch werkt. Studies toonden dat het resistent zetmeel in onrijpe / groene bananen een verbeterde thermische stabiliteit geven door warmte en vochtbehandeling, wat het zeker interessant maakt om tot meel te verwerken. Het verbetert het vermogen om de ophoping van lichaamsvet te verminderen en de darmmicrobiotica te moduleren. Helemaal zo’n gek plan dus niet om wat vaker groene bakbanaan-meel te gebruiken .  Je kunt ermee bakken, maar ook goed door bijvoorbeeld smoothies verwerken of gebruiken als verdikkingsmiddel in pap, toetjes en desserts.
Er zijn tot op heden geen ADH voor resistent zetmeel. Wel tonen vele studies, dat er gezonde voordelen zijn te onderstrepen bij gebruik van circa 30 gram RS per dag. Een middelgrote zoete aardappel ( om even bij het voorbeeld te blijven 😁) in de schil , gekookt en de volgende dag gegeten is dan ruim voldoende . Uiteraard zit er niet alleen in zoete aardappelen resistent zetmeel. Waar kun je het nog meer in terug vinden ???
 
 HAVER ( MOUT )
– PEULVRUCHTEN ( GEDROOGD EN GEKOOKT / AFGEKOELD ) 
– VOLKOREN / BRUINE RIJST
– GRAANSOORTEN ALS VOLKOREN ROGGE, VOLKOREN SPELT EN VOLKOREN GERST
– GROENE BANANEN 
 
 
Voor alle resistent houdende producten geldt dat je deze het beste kort kunt koken en dan af laat koelen, en liefst de volgende dag consumeert. ( retrogradatieproces )  Bij de groene banaan is het bijvoorbeeld belangrijk dat deze nog echt groen en onrijp is. Zodra de banaan rijpt, zet het zetmeel zich om in suikers. Je kunt groene bananen rauw eten maar sommigen kunnen daar wat maagklachten door krijgen. Je zou de banaan dan ook in dit geval even kort kunnen koken en de volgende dag consumeren. Haver en havermout kun je ook het beste kort koken / afkoelen / de volgende dag consumeren, om zoveel mogelijk te profiteren van het resistent zetmeel. Je kunt van kort gekookte havermout bijvoorbeeld overnight oats maken door deze na afkoeling in de koelkast te bewaren voor de volgende dag.
Een andere zeer handige tip is om veel voor te koken / af te laten koelen/ in de koelkast te bewaren. Maak bijvoorbeeld porties havermout, of snij de kort gekookte groene bananen in porties, om in de koelkast te bewaren. Je kunt ook volkoren zilvervlies rijst in porties tegelijk koken / af laten koelen en in de koelkast bewaren. Dit scheelt niet alleen in tijd, het is ook alleen maar beter om het aandeel in RS te verhogen. Denk ook aan aardappelen en zoete aardappelen, en peulvruchten als linzen, zwarte bonen en kikkererwten.

Een reactie op “Bak-bananenmeel…wat is dat en is dat gezond?

  1. Ha Monique,
    Ikeet vaak havermout als ontbijt en kook het altijd voor meerdere dagen
    Gaat het RS gehalte achteruit als je het weet opwarmt?
    Groeten Marga

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *