Wist jij….dat pleisters behoorlijk belastend zijn voor mens dier en milieu?
We staan er niet bij stil, maar wist jij, dat zelfs de simpele pleisters naast behoorlijk schadelijk voor mens, dier en milieu, ook voor wat huid irritaties / problemen kan zorgen? Iedereen heeft wel ergens een pakje pleisters in de kast, lade of EHBO kast liggen. Dit is eigenlijk ook zoals het hoort. Iedereen hoort een goed gevulde EHBO kast of kistje in huis te hebben. Daarin zijn pleisters onmisbaar. Zeker voor de kleine ongelukjes in huis zijn pleisters een directe oplossing. Maar……hoe meukvrij zijn pleisters eigenlijk? En hoe schadelijk zijn ze voor mens, dier en milieu? En vooral: zijn er gezondere alternatieven?
HOE WORDEN PLEISTERS GEMAAKT?
Er zijn duizenden soorten pleisters op de markt. Pas als je erbij stilstaat ( of erin duikt zoals ik moest doen voor dit artikel) besef je HOEVEEL er op de markt is. Van kinderpleisters, tot pleisters die speciaal voor bepaalde beroepstakken zijn ontwikkeld, bijvoorbeeld de horeca
….valt een pleister onverhoeds in de sla, dan is hij zeer snel te traceren…..
Deze pleisters zijn opvallend blauw van kleur, en bevatten een aluminium-laagje. De blauwe kleur is vooral gedaan om de pleister direct te ontdekken in het te bereiden voedsel, mocht het onverhoeds daarin terechtkomen. Het aluminium laagje is gedaan om de pleister direct op te merken mochten deze onverhoeds in machines terechtkomen.
We kennen de pleisters :
– afzonderlijk verpakt per stuk
– in lange repen, die je zelf kunt afknippen
– in speciale vormen, om bijvoorbeeld een specifiek deel van de huid ( vingertop bijvoorbeeld) te bepleisteren
– in verschillende kleuren en materialen
– bedrukt of ongebleekt
– waterafstotende pleisters
In pleister-fabrieken staan geavanceerde machines die in no time miljoenen pleisters per uur produceren. Groot genomen worden gigantische rollen textiel in repen gesneden. Deze rollen zijn zo’n twee kilometer lang, en kunnen 1,8 miljoen kleine, of zo’n 300.000 grote pleisters produceren. Deze rollen worden in een kleefstof gedrenkt en in stukjes gesneden terwijl er een wondkussen op wordt gedrukt. Dit gaat razendsnel. Daarna wordt het papier erop gedrukt en verpakt.
De materialen, dat is een ander verhaal. Deze kunnen namelijk uit van alles bestaan. Meest voorkomende zijn:
– niet geweven textiel
– elastisch textiel
– standaard textiel
– plastic
De standaard textiel en plastic zijn niet rekbaar. Elastisch textiel wel. Het niet geweven textiel rekt ook niet erg goed mee. Sommige fabrikanten ( o.a het bekende pleistermerk Hansaplast) gebruiken bijzondere technologieën. Een bekende is de zogenoemde HI DRY TEX technologie. Dit is een pleister wat bestaat uit drie lagen. Het materiaal is van geïmpregneerde textiel Impregneren betekent dat het textiel is bewerkt met een andere stof. Hierdoor krijgt het textiel extra functies, zoals water-afstotend, ademend, en bacterie-werend.
HOE GEZOND ZIJN DIE STOFFEN?
Het textiel wat wordt gebruikt kan dus zijn bewerkt met al van andere stoffen. De vraag is in hoeverre deze stoffen schadelijk zijn voor mens, dier en milieu. Vooral de kleefstoffen die worden gebruikt kunnen behoorlijk belastend zijn , ook voor de huid. Veel mensen kunnen niet tegen deze kleefstoffen, waardoor zij bijvoorbeeld flinke uitslag krijgen of zelfs een allergische reactie.
Het gekke is, dat pleisterfabrikanten erg moeilijk doen over “ het recept van de kleefstof”Ze geven hun recept niet prijs. Wel weten we, dat water een hoofdingrediënt is. Maar de rest? Daar wordt over gezwegen. En dat kan nu juist de cruciale ontbrekende informatie zijn voor mensen met allergieën en overgevoeligheden.
De kleefstof kan zowel uit dierlijke als plantaardige stoffen zijn gemaakt. Van konijnenhuid tot vis, van beenderen tot huiden, alles van een dier kan worden gebruikt om een kleefstof te maken.
Wat vrij vaak wordt gebruikt om pleisters te maken is COLOFONIUM. Dit is een plantaardige kleefstof, wat bestaat uit een mengsel van verschillende hars-soorten. Het komt voor in de harsen van de dennenboom en de sparrenbomen. Het is een mengsel van verschillende zuurhoudende harsen. Het hoofdbestanddeel is obiëtinezuur.
Veel mensen reageren allergisch op colofonium. Omdat er op pleisters nauwelijks allergie-informatie is af te lezen kunnen pleisters fikse boosdoeners zijn. In kleefstof worden tevens weekmakers gebruikt. Deze zorgen er bijvoorbeeld voor dat de pleister elastisch blijft en je de pleister weer makkelijk van de huid kunt trekken. Weekmakers zijn naast slecht voor de huid ook slecht voor het milieu.
Ook het wondkussen materiaal kan huidproblemen geven. Normaliter wordt dit gemaakt van katoen en viscose, maar vaak wordt dit wondkussen bewerkt met bijvoorbeeld desinfecterende stoffen. Dit kan de huid ook irriteren. Pleisters kunnen tot slot niet ademend zijn, waardoor de huid flink kan verkleuren en afsterven.
Plastic pleisters kun je, zeker milieu-wise-bekeken, beter helemaal niet kopen. Kinderpleisters zijn meestal gemaakt van plastic.
BESTAAN ER MEUKVRIJE PLEISTERS?
Het was enkele jaren geleden nog vrij ondenkbaar, maar dankzij de gezonde, biologische trends kunnen we nu gelukkig ook terecht in de biowinkels en gezondheidswinkels om meukvrije pleisters te kopen. Ze zijn anno 2019 nog niet explosief verkrijgbaar, maar ze lijken langzaam maar zeker binnen te druppelen, en hopelijk is het nog een kwestie van tijd dat ook de grotere spelers op de pleistermarkt meukvrije pleisters gaan produceren zodat deze ook toegankelijk worden voor iedere consument. Zou heel fijn zijn, toch?
Het heeft voor mij even geduurd, maar uiteindelijk vond ik voor dit artikel een doosje meukvrije pleisters in mijn biowinkel. Deze pleisters zijn gemaakt van 78 % biologisch gecertificeerd katoen, en 22`% natuurlijk biologische kleefstof. Ook hier wordt niet prijs gegeven hoe de kleefstof is samengesteld, maar gezien dat er rekening is gehouden met het milieu, moet deze kleefstof in elk geval vrij zijn van weekmakers. De pleisters zijn dermatologisch getest. Ze bevatten microponen, die ervoor zorgen, dat onze huid onder de pleisters kan blijven ademen.
De pleisters zijn gemaakt van biologisch gecertificeerd katoen. Dit katoen moet aan zeer strenge ( milieu) eisen voldoen. De certificaten zijn afgegeven door “ ECOERT GREENLIFE” en deze zijn volgens het GOTS-referentieel ook na te lezen via www.ecoert.com. De vezels in dit katoen is afkomstig van 100% biologische landbouw.
De pleisters bevatten ook geen PVC. Dit is een veel gebruikte synthetische stof voor pleisters. PVC ligt al enige tijd flink onder vuur, omdat het één van de meest milieu-onvriendelijkste plastic soort ter wereld is. Daarnaast komen er steeds meer onderbouwde geluiden, dat PVC slecht is voor de gezondheid. Alhoewel de eisen om bijvoorbeeld dagelijkse gebruiksartikelen als flessen, speelgoed en ook pleisters zijn aangescherpt, is PVC nog altijd een zeer veel gebruikt plasticsoort. PVC ligt voornamelijk onder vuur om hun schadelijke stoffen als dioxines, en vinylchloride. Heel veel pleisters bevatten een PVC laagje. Niet alleen plastic pleisters zijn dus pleisters om te mijden, maar ook heel erg veel conventionele pleisters.
De pleisters vind ik erg prettig. Ze zijn wit van kleur en ongebleekt gebleven. Daarnaast is de kleeflijm niet heel heftig, waardoor er niets achterblijft aan resten op de huid. Ze zitten prettig, zijn aardig rekbaar en elastisch en ik voel ze niet zitten. Zoals jullie weten heb ik een zeer overgevoelige huid, waardoor pleisters bij mij ook vaak een drama zijn. Ik krijg meestal last van roodheid en uitslag. Ik heb voor dit artikel 24 uur een pleister op mijn huid geplakt, dit gaf geen enkele reactie. Trouwens: ook de verpakkingsmaterialen zijn 100% milieuvriendelijk.
Zijn meukvrije pleisters Vegan?
Tja, ook hier blijft deze vraag een beetje rondzingen. Omdat fabrikanten hun recept voor de kleefstoffen niet prijsgeven is het goed mogelijk dat ook in meukvrije pleisters dierlijke componenten zitten. Je kunt dit dus het beste even navragen bij een fabrikant. In regel worden de eisen aan biologische pleisters zeer hoog gesteld. En hebben ze goede papieren ook vegan te zijn, maar wil je 100% zeker zijn, neem dan even contact op met een fabrikant om dit na te vragen.
WAAR KUN JE DEZE MEUKVRIJE PLEISTERS KOPEN / BESTELLEN?
Ik vond de pleisters van Anae in mijn biowinkel-supermarkt. Daar kostte het mij € 3,25 voor 30 stuks, afzonderlijk verpakt. Je kunt deze pleisters ook in repen kopen, die je zelf kunt knippen. Ik heb best lang moeten zoeken naar meukvrije pleisters. Er zijn er nog niet zo bijzonder veel op de markt. Het is best even zoeken. Maar ze zijn on line wel bestelbaar.
WAAR MOET JE OP LETTEN BIJ HET KOPEN VAN PLEISTERS?
Stel, je vindt echt nergens biologische meukvrije pleisters. Welke kun je dan het beste kiezen als je wel erg graag rekening houdt met mens, dier en milieu? Enkele tips;
* Koop GEEN PLASTIC pleisters. Dit kun je vaak vanaf een verpakking niet aflezen, maar wel via afbeeldingen op het doosje. Kinderpleisters bestaan vaak uit plastic, Er zijn ook pleisters waar je kunt zien dat deze zijn bewerkt met een PVC laagje. Ook deze zijn soorten om te vermijden.
* Heb je net als ik een zeer gevoelige huid? Er zijn “ sensitive” pleisters verkrijgbaar die tenminste de huid wat meer met rust laten. Onthoud echter dat ook deze varianten weekmakers bevatten en niet meukvrij zijn, tenzij dit is vermeld op de verpakking.
* Kies geen goedkope meuk. Vele discounters verkopen pleisters voor nog geen € 50 cent. Supergoedkoop natuurlijk, maar niet gezond voor jou, dier en milieu.
* Ben je inventief aangelegd? Neem dan contact op met een fabrikant en vraag hem wat hij aan grondstoffen gebruikt. Alhoewel zij het achterste van hun tong nooit zullen laten zien, kun je tenminste wat extra info verschaffen.
* Zorg dat je pleisters koopt die ademend zijn. Veel soorten pleisters sluiten de huid volledig af.
Hoi Monique, zijn de biologische ook vrij van COLOFONIUM? Of is dat niet bekend? Want daar kan ik inderdaad niet tegen.
Dat is inderdaad, zoals ik schreef in mijn artikel, niet goed duidelijk. Je zou daarom het beste even contact kunnen zoeken met de fabrikant, maar gezien de strengere eisen aan biologische pleisters vermoed ik niet dat deze kleefstof is gebruikt, maar zekerheid kan ik je niet geven Warme groet!
Meukvrije pleisters, en alle kleine beetjes helpen, maar is bedoeld voor kleinere wondjes. Maar wanneer je een bacterie opgelopen hebt, operatief ingegrepen is en daarna er 3x p.d. (2 1/2 mnd) gespoeld en verband en plaktape gewisseld worden dan is het toch een behoorlijk duur ‘grapje’. Want de zgn. witte tape (via zkhs) voor gevoelige huid werkt na zo lange spoelperiode (2 mnd) voor gevoelige huid niet goed. Is er ook meukvrije plaktape voor een grotere wond dat met verbandgaasjes afgeplakt moet worden?