Laten we bij het begin beginnen. Azijn is een levensmiddel, wat ontstaat wanneer gegiste producten verzuren door de juiste bacteriën. Azijn wordt toegepast als conserveermiddel, maar ook in de vorm van schoonmaak azijn als reinigingsmiddel. Chemisch bekeken is azijn een oplossing van 4-15% azijnzuur in water met geur en smaakstoffen. Zodra azijn minder dan 4% azijnzuur bevat, mag het volgens de Nederlandse wet en regelgevingen geen azijn genoemd worden. Er zijn nogal wat variaties in azijn. De “ gewone huis / tuin / keuken “ azijn is wit/ transparant en is een natuurproduct wat ontstaat tijdens gistingen van wijn. Er wordt een bacterie aan toegevoegd die van nature voorkomt in hout, wat alcoholen omzet in azijnzuur. We vinden deze azijn soorten onder de naam WIJN AZIJN. Dit zijn de goedkopere plastic azijn flessen die we in supermarkten kunnen kopen. Er zijn ontzettend veel verschillende soorten, die culinair worden gebruikt, maar er zijn dus ook verschillende soorten azijn die zijn gemaakt om mee schoon te maken. Velen vragen zich af, wat daarin nu het wezenlijke verschil is. Het heeft alles met sterkte te maken, de wijnazijn is veel milder en minder sterk dan een schoonmaak azijn. In principe kun je met “ gewone wijn azijn” ook prima schoonmaken, maar echte schoonmaak azijn is dus iets krachtiger en heeft bovenden vaak nog wat extra ingrediënten die de reinigingskracht versterken. Alhoewel je gewone wijnazijn dus WEL kunt gebruiken om mee te reinigen, geldt dit dus NIET voor schoonmaak azijn. Deze is NIET GESCHIKT VOOR CONSUMPTIE. Controleer voor alle zekerheid dan ook ALTIJD de fles. In schoonmaakazijn wordt vaak maar liefst TWEE KEER MEER azijnzuur gebruikt wat in de maag zeker voor zeer vervelende gevolgen kan zorgen. Ook bevatten de meeste schoonmaak azijnsoorten de stof METHANOL. Schoonmaak azijn is synthetisch.

Voor beide azijnsoorten kun je sowieso het beste voor natuurlijke alternatieven kiezen die je in een biologische winkel kunt kopen.

Azijn wordt zowel in de voedsel en levensmiddelen industrie als thuis door de consument gebruikt als conserveermiddel. Het is in staat ingrediënten een andere structuur te geven en te activeren, denk aan bakingsoda. Door veranderingen van het zuurgehalte neemt het ingrediënt tevens veel meer smaak op.

Er wordt erg veel gezond geclaimd rondom azijn. Het zou ons ontzuren, het zou gunstig zijn voor het cholesterol gehalte in ons bloed, het zou de opname van mineralen uit ons voedsel verbeteren, en het zou overgewicht tegen kunnen gaan. Daar zijn inderdaad talloze dunne studies van vindbaar, maar geen enkele onderstreept er maar iets van en onderstreept juist wel, dat er nog veel meer studies voor nodig zijn. Vooral appel-cider-azijn is een hippe trend geworden ( KLIK HIER ) maar ook hier ontbreekt iedere onderbouwing. Alle claims worden dan ook dicht getimmerd gebracht onder “ het kan mogelijk…..” Dit heeft wel gezorgd voor een extreme toename in het gebruik van azijn ( appel cider ) waardoor deze een enorme vlucht maakte en anno 2023 nog steeds razend populair zijn. De vraag is : hoe gezond is azijn ?? Om een zeer neutraal antwoord te geven, is azijn niet ongezond, maar ook niet gezond. Het zwemt daar een beetje tussenin. Het drinken van azijn kan dus in regel geen kwaad zolang je het zeer verstandig doet en met mate. Maar gezien de enorme vage vlek rondom alle gemaakte claims zou ik het niet dagelijks gaan drinken. Al helemaal niet voor je tanden en kiezen, waarbij dit goedje nogal agressief kan zijn. Ook zijn er veel gehoorde klachten van gebruikers. Waaronder maagklachten, oprispingen, zuurbranden en slokdarm branden. Dit wordt veroorzaakt door de zuurtegraad. Ook bevatten de meeste azijnsoorten sulfieten ( KLIK HIER ) wat allergieën kunnen opwekken. Het is dus zeker NIET onschuldig. Er zijn geen onderstreepte ADH bekend, maar uit diverse studies is wel naar voren gekomen dat 30 ml azijn gebruik per dag niet erg schadelijk is. Dit is gelijk aan twee eetlepels.

Voor onze gezondheid hoeven we geen azijn te consumeren. Het bevat bijvoorbeeld geen vitaminen. Azijn is meer goed ter conservering en als smaak verrijker. Zo moet je azijn dus ook beschouwen. Uiteraard kun jij daar je eigen conclusies en ervaringen uit trekken, maar zolang er geen enkele wetenschappelijke onderbouwing is, zou ik het persoonlijk op persoonlijke ervaringen houden.

Sommige azijnsoorten kunnen daarnaast best aardig wat suikers bevatten, als er bijvoorbeeld fruit aan wordt toegevoegd. Denk aan appel azijn.

Azijn moeten we voornamelijk gebruiken als smaak verrijker en conserveer middel. Daar is het aanvankelijk ook voor bedoeld. Azijn geeft een gerecht erg veel smaak, kleur en geur . Zo leerde ik van mijn moeder, om verse plakjes komkommer in azijn te weken, om deze een heerlijke zurige smaak en geur te geven. Ook kan azijn een conservering bieden waardoor producten langer goed blijven. Wist je, dat tomatenketchup ook voor een groot deel uit azijn bestaat ? Azijn is in de culinaire wereld dan ook onmisbaar. Maar ook in de voedsel en levensmiddelenindustrie.

Thuis kunnen we ook erg veel met azijn. Er zijn inmiddels ontzettend veel soorten op de markt, naast natuurazijn, die ieder zo zijn specifieke smaak-explosies geven. In Nederland zijn bepaalde soorten meest populair, deze neem ik kort door :

Inmaak azijn heeft een wat hogere zuurgraad dan natuurazijn, door er minder water aan toe te voegen. Inmaak azijn wordt gebruikt om in te wecken, denk aan zoetzuur als augurk. Door de hogere zuurgraad komt de smaak in de ingelegde producten beter naar boven.

Dit is een azijn, wat wordt gemaakt op basis van bier, net zoals dit ook met wijn gebeurt om wijnazijn te maken. In Engeland is deze azijnsoort erg populair, het wordt vaak gebruikt als dip bij de beroemde Fish & chip gerechten. In Engeland wordt het malt-vinegar genoemd.

Het is sterk in opkomst in Nederland: vruchtenazijn. Het wordt inderdaad gemaakt van verschillende soorten vruchten , van framboos tot granaatappel. Ik vind zelf persoonlijk de framboos azijn ( biologische ) heerlijk, het heeft een zoet zurige smaaknoot. Het wordt vaak toegepast over salades.

Balsamico azijn wordt ook wel “ de champagne onder de azijnsoorten “ genoemd en is meest populair in Europa. Ook in Nederland is het de best verkochte azijn soort na natuurazijn. Het wordt gemaakt van trebbiona druiven die afkomstig zijn uit ( Noord )  Italië. Het proces lijkt in beginsel op die van gewone azijn, maar de balsamico azijn krijgt een aantal jaar rusttijd om volledig te rijpen. Dit zorgt voor indikking en de bekende diepbruine kleur. De uiteindelijke smaak wordt voor een groot deel bepaald van het houtsoort waarin de azijn rijpt. Balsemico azijn wordt traditioneel soms wel meer dan 12 jaar gerijpt. Dan heet het ACETO BALSEMICO. Je kunt begrijpen, dat er aan deze aceto soorten een flink prijskaartje hangt. Kort gerijpte balsamico azijn heeft dan ook eigenlijk niets met deze echte pure aceto azijn te maken, volgens kenners komt de smaak van kort gerijpte balsamico niet in de buurt van aceto.

Rijstazijn kennen we vooral uit de Aziatische keuken, waar deze azijnsoort veel wordt gebruikt. Het wordt gemaakt van witte rijst of andere rijst soorten, als bruine en rode rijst. Dan wordt het ook bruine of rode rijstazijn genoemd. Rijstazijn wordt geprezen om zijn zeer milde smaak, waar het zuurtje ergens op de achtergrond blijft. De Japanners gebruiken om deze reden het liefst deze azijnsoort.

Kruidenazijn wordt verkregen door verse kruiden toe te voegen aan azijn, dat kunnen alle mogelijke soorten zijn. Meest gebruikt is de wijnazijn, omdat deze het beste conserveert zonder het erg zuur te maken, zoals inmaakazijn. Je kunt de kruiden zelf in de azijnfles stoppen, maar ook kant en klaar kopen. Door zelf je eigen kruiden en specerijen toe te voegen, kun je de uiteindelijke smaak van de azijn bepalen, en bepalend laten zijn bij welke gerechten je het wilt gaan gebruiken. Je kunt ook een noten azijn maken door noten toe te voegen aan azijn.

Veel smaken om uit te kiezen, maar welke je ook kiest, kies altijd voor een NATUURLIJKE en liefst BIOLOGISCHE azijnsoort. Conventionele azijn is in de meeste gevallen synthetisch gemaakt en met diverse stoffen nagemaakt. Zo kan er bijvoorbeeld een alcoholazijn  aan water zijn toegevoegd waardoor je eigenlijk een fles water met een beetje azijn koopt,. Daarnaast lopen deze varianten veel meer risico om sulfieten te bevatten.

De nummer één prioriteit is dus : koop een azijnsoort wat op een natuurlijke manier is gemaakt, daarna geldt hoe puurder, hoe beter. Hoe beter de kwaliteit van de grondstoffen, hoe meer smaak en kwaliteit. De biowinkel heeft de beste papieren. Daar wordt er juist op kwaliteit gelet. Biologische appelazijn wordt bijvoorbeeld gemaakt van biologische appels en biologische natuurazijn. Dat proef je absoluut terug in de smaak.