Angsthazen in Nederland….terecht of onterecht?
Vorig jaar ( Augustus 2017) raasde er een eier-schandaal door ons land. Het leek zich als een olievlek uit te vloeien. De eier-verkoop is volledig ingestort en alhoewel er inmiddels weer eieren verkrijgbaar zijn die 100% “ veilig” zijn verklaard, is het kwaad al zo’n beetje geschied en zijn we zeer terughoudend geworden in het kopen van ons eitje. Ons eens zo onschuldige eitje. Het eitje waar erg veel gezonde voordelen aan kleven. De toekomst zal moeten uitwijzen of de eier-markt deze vreselijke val kan overleven. Dit ligt sterk aan hoe angstig we zijn geworden, of beter gezegd, zijn GEMAAKT.
Want zonder dat ik de ernst van de situatie wil bagatelliseren is er onnodig veel angst en paniek gezaaid door overheden, media en sensatie-zoekers. We onderschatten nog altijd de kracht van internet en social media. Jaren geleden werden we via radio en tv gewaarschuwd. En dan ging het ook vaak om echt serieuzere zaken. We zien nu iedere dag wel tientallen berichten voorbij komen die ons angstig, alert, of zelfs in grote paniek kunnen brengen. Dankzij de komst van social media heeft deze paniekzaaierij een enorme vlucht gemaakt. Ik ondervind er dagelijks “ last” van. Dagelijks vast kost, de vele mailtjes vol met vragen als “ kan ik dit eten? “ of “ is dit giftig?” of “ ik lees net dat dit/dat/zus/zo giftig is!”
Consumenten hebben het in deze tijd absoluut niet gemakkelijk. Ze lezen van alles, zien en horen van alles om hen heen, en moeten daarnaast ook nog eens opboksen tegen de sprookjesverhalen van de voedselindustrie.
Als we een supermarkt binnen wandelen kun je je afvragen of je niet een biowinkel binnen bent gewandeld. Als je alle kreten, claims en illustraties op de verpakkingen moet geloven, dan kunnen we niets ongezonds meer kopen. Alles is gezond. Of heeft tenminste één gezond dingetje. Snoep is plotseling gezond, frisdrank krijgt opeens een gezond imago omdat er “ echt vruchtensap” in is verwerkt, alles is 100% natuurlijk, opeens lijkt alles glutenvrij, suikervrij, en vrij van E nummers en andere enge griezelige additieven. Zodra iets opeens een trend lijkt, zoals gluten mijden, suiker mijden, E nummers mijden en het meest recente, veganistisch eten/drinken, dan past de voedselindustrie zich hier haarfijn op aan. Trends zorgen voor een grotere verkoop. Fabrikanten hebben het hier erg druk mee. Zodra er weer een nieuwe trend heerst, passen zij hun producten en verpakkingen hierop aan. En kan het zomaar wezen, dat een oud product opeens geen gluten meer bevat. Of iets opeens uit de schappen is gehaald om plaats te maken voor een hip nieuw veganistisch product waar de gezondheidsclaims je op de verpakking om de oren slaan.
Als we verder kijken op verpakkingen, lezen we bij de ingrediënten dat het vaker wel dan niet om een ongezond product gaat. Ongezond in de zin van onnodig veel meuk. Suiker in grote hoeveelheden, zout en transvetzuren in grote hoeveelheden, vele smaak/geur en kleurversterkers, kortom, alles waar we toch op zijn minst een beetje terughoudender in zijn geworden.
ZIJN AL DIE ADDITIEVEN ECHT ZO GEVAARLIJK EN ONGEZOND?
Alle stoffen ( E nummers) die in ons voedsel worden gebruikt, zijn door de EU goedgekeurde stoffen. Je kunt alles over E nummers lezen, in mijn uitgebreide artikel over E nummers:
In het artikel kun je o.a lezen, dat er bepaalde E nummers nodig zijn om voedsel eetbaar te maken en te conserveren ( houdbaar) Het is echter sterk afhankelijk van wat een fabrikant kiest. Hij kan synthetische E nummers gebruiken, maar ook natuurlijke. Denk aan augurken. Deze kunnen worden geconserveerd in synthetische additieven, maar bijvoorbeeld ook in azijn. We kunnen, linksom of rechtsom, de E nummers niet mijden. We gebruiken E nummers al jaren. En je kunt ze gerust gebruiken. Maar er zitten kanttekeningen aan. En kunnen we concluderen, dat de angst en terughoudendheid niet geheel onterecht is.
Afgelopen jaren zijn fabrikanten namelijk “ cocktails” gaan gebruiken. En daarnaast gebeurt dit vaak boven de toegestane hoeveelheden. Cocktails zijn E nummers, die in één product in tiental of zelfs méér worden toegevoegd zodat het product er bijna uit bestaat. Daarnaast kan het gaan om te grote hoeveelheden, denk daarbij ook aan suiker, zout en transvet. Dit zorgt voor ongezond voedsel. We zijn ook méér gaan eten. We beperken ons niet meer tot drie hoofdmaaltijden per dag, en hooguit één of twee tussendoortjes. Omdat we in een 24 uurs economie zijn gaan leven, eten en drinken we ook 24 uur per dag. Loop eens door een drukke stad, en kijk om je heen. Het komt nog maar zelden voor, dat je mensen passeert die niet eten of niet drinken. Voedsel is geen schaarste of luxe, tenminste, niet in Westerse Landen. zeker afgelopen decennia wordt eten en drinken overal getolereerd. En mogen zelfs leerlingen tijdens lesuren gewoon snacken en drinken. Tot slot zijn de portie-groottes veel groter dan jaren geleden. We kunnen inmiddels nauwelijks nog literflessen frisdrank kopen, deze beginnen vaak pas bij anderhalve liters.
Dit alles zorgt ervoor dat we teveel synthetische stoffen binnen krijgen en dat kan leiden tot vervelende gevolgen. Dit beeld zien we afgelopen jaren. Het aantal mensen met ( morbide) obesitas groeit nog steeds en extra zorgelijk: ook het aantal kinderen met ( morbide) obesitas groeit. Daarnaast zijn ernstige aandoeningen zoals kanker, hart en vaatziekten en diabetes meer regel als uitzondering geworden. Er zijn afgelopen jaren tevens méér aandoeningen aan organen geconstateerd. Levercirrose is hier één groot voorbeeld van. Deze lever verschrompeling komt voor bij mensen die teveel/overmatig alcohol gebruiken, maar inmiddels is alcohol opzij geschoven door ons voedsel. Met name de lever heeft zwaar te lijden. uiteraard hebben meerdere factoren, zoals een leefomgeving en leefomstandigheid ook invloed, maar de wijsvinger kan toch wel naar ons voedsel worden gewezen, omdat we er te onbedachtzaam en te slordig mee omspringen en fabrikanten veel wet en regelgevingen aan hun laars lappen.
Anders geformuleerd: E nummers zijn inderdaad veilig en bij een normaal gebruik, ook niet schadelijk. Helaas komt een normaal gebruik nog maar zelden voor, waardoor ons voedsel ongezonder wordt. Daarnaast eten we meer en in grotere hoeveelheden. Of we nu een fles frisdrank kopen van anderhalve liter of twee liter, dit maakt niets uit, want het gaat net zo hard op. Fabrikanten kunnen op deze manier veel meer winst maken.
ANGST TERECHT?
Ja en nee. Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, is het niet zo zwart/wit. Je kunt als consument wel de beste/juiste keuzes maken:
– maak alles ZELF. Door zelf alles “ from scratch” te maken, hou je de complete regie over wat je in je lichaam stopt. En in die van je “ loved ones”.
– kies zoveel mogelijk biologisch. Onbespoten is al-tijd een gezondere keuze dan bespoten groenten en fruit
– eet minder/tot geen vlees. We kunnen de belangrijke ( essentiële) voedingsstoffen ook halen uit plantaardige bronnen. Hiermee bespaar je niet alleen op levensjaren, maar ook op het milieu. Natuurlijk is het niet zo zwart/wit en moet je deze stap verstandig zetten. In dit artikel kun je er alles over lezen.
– mijd bewerkt en kant-en-klaar voedsel. Dit bevat altijd additieven en worden producten sowieso een stuk ongezonder
– lees ingrediënten. Laat de producten die cocktails bevatten liggen in de schappen.
– zorg voor een goede balans in je voedingspatroon. Eet bijvoorbeeld niet de hele dag door, maar eet om de drie/vier uur kleine gezonde korte maaltjes. Hou vaste eet tijden aan, zeker voor kinderen ontzettend belangrijk.
– verdiep je in gezonde voeding. Je hoeft geen opleiding te volgen of een deskundige te worden, maar een gefundeerde basis helpt je absoluut op weg om betere en verstandige keuzes te maken.
– bagatelliseer niet. Als iets erg lekker is, wil dit niet zeggen dat het daarom ook meteen moet kunnen. Uiteraard kan een keertje niets verkeerd doen, maar onthou dat het om een luxe of een verwennerij gaat. Je geniet er dan bovendien ook veel meer van!
– pas als een overheid alarm slaat, laat dan een omstreden product liggen. En wees wat bedachtzamer met het consumeren van het desbetreffende product. Laat je absoluut geen angst inboezemen via horror-verhalen in de media. Hou de informatie direct van de bron in de gaten en lees de vele artikelen die altijd verschijnen op een schandaal, niet. Het kan onnodig veel angst en paniek zaaien.
– Zoek BETROUWBARE bronnen op. Er zijn veel bekende deskundigen actief op internet die je wel van juiste en zorgvuldige informatie kan voorzien.
En die eitjes? We gaan het beleven. De toekomst zal gaan uitwijzen of de eieren in gezonde imago nog kunnen redden. Ik eet er ondertussen geen eitje minder om. Wel vers van de boer, dat dan weer wel 😉 Of DEMETER eieren. Maar dat doe ik al jaren.
