Er heerst nogal verwarring over de naamgeving. Is het nu goudsbloem of calendula? Overigens is het niet zo vreemd, dat we een beetje “ in-de-warrie” raken, omdat veel fabrikanten deze verwarring stimuleren door op de ene verpakking “ goudsbloem” te vermelden en op de ander “ calendula” Officieel heet het calendula Officinals.  Daar zijn vrij  veel theorieën over. De meest aannemelijke is dat calendula “ kleine klok” betekent De bloem sluit zich zodra het donker wordt.  De bloeitijd begint vrijwel altijd aangaande de periode van een nieuwe maan. De mooie goudsbloem is familie van het madeliefje. Het is een éénjarige plant die ongeveer 50 cm hoog kan worden. De bloemen bloeien de hele zomer door, vlinders zijn echt dol op de calendula bloemen. Ze ziet ze dan ook vrij vaak om deze bloemen heen fladderen.

De calendula is een gecultiveerde bloem, die naar alle waarschijnlijkheid van oorsprong uit Azië en Oost-Europa. Tegenwoordig komt het in het wild nauwelijks nog voor.

De calendula bloemen zijn er in verschillende kleuren, waarvan oranje en geel meest voorkomende zijn. Er zijn ook witte calendula’s, en calendula’s in verschillende kleuren van wit naar oranje. De bloem bevat lange rechte blaadjes. De bloem is eetbaar. De blaadjes kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om iets te kleuren. Ook kunnen de bloemen een salade verfraaien, wat zeker erg mooi zal staan op een feestelijke tafel. Ondanks dat de bloem prima eetbaar is, wordt het vooral gebruikt als sierbloem / plant in de tuin.

Ik vertelde eerder al over de bijzondere , wetenschappelijk onderbouwde medicinale eigenschappen van de calendula. Het bevat om te beginnen een grote verscheidenheid aan fytonutriënten. Deze bio-identieke hormonen zijn zeer gunstig tegen tal van ontstekingen in ons lichaam.  Calendula is ook ruim vertegenwoordigd in:

De blaadjes bevatten aardig wat aan vitaminen en mineralen, en de calendula bezit maar liefst 16 verschillende soorten etherische oliën. Zoals je kunt lezen geen ongezond bloemetje. Het heeft dan ook talloze gunstige eigenschappen voor kwalen van binnen uit en van buiten, in het bijzonder de huid. Daarover verderop meer.

Er zijn vele studies verricht op de werkzaamheid van calendula. KLIK HIER om naar een overzicht te gaan. Op zowel de antimircobiële werking als op de antiphlogistische werking  zijn er veel studies verricht die allen een zeer positieve uitslag hadden.

De gunstige antimircobiële werkingen worden met name toegeschreven aan de vele etherische oliën die aanwezig zijn. Maar waar de calendula voornamelijk bekend door is geworden is de geneeskrachtige werkingen op onze huid.

Maar niet alleen de huid profiteert. Ook innerlijk kunnen we veel hulp krijgen van de calendula. Zo werkt calendula weldadig voor onze spijsvertering. De bitterstoffen en glucuronzuur in calendula werkend gladwrijvend en bevorderen de galsecretie. Dit heeft bijvoorbeeld een gunstige invloed tegen het ontstaan van galstenen. Calendula werkt slijmvlies-samentrekkend en krampwerend wat zeker in onze spijsvertering een gunstige invloed kan hebben op o.a kolieken, maag en darmklachten en galweg-ontstekingen. Overige klachten ( ziekten) waarbij calendula een zeer gunstige invloed heeft zijn o.a tegen koude handen en voeten ( winterhanden en voeten ) keelpijn ( gorgelen met aftreksel van de calendula )  en spataderen.

Calendula komen we voornamelijk tegen in zalfjes,,sprays,  balsems, tinctuur, druppels  crémes, en andere huidverzorgingsproducten. En dat is niet voor niets. Calendula is letterlijk en figuurlijk een ware weldaad voor je huid, maar ook voor huidproblemen. Je kunt het daarom voor veel doeleinden voor de huid inzetten. Als dagelijkse verzorging  ( bijvoorbeeld een gezichtscréme ) maar ook als herstellende factor voor tal van huidproblemen. Daarbij kun je denken aan:

Calendula heeft een anti-bacterieel vermogen. Het is wetenschappelijk bewezen in staat om bacteriën te doden. Het werkt tevens huidverzachtend. En kalmerend. Het ondersteunt ons afweersysteem, en draagt mede hierdoor positief bij aan tal van functies in ons lichaam. Denk daarbij aan het optimaal houden van onze luchtwegen, ondersteuning van de stofwisseling, verbeterde verteringsprocessen, betere opname van ons voedsel, en het bevordert onze eetlust.

Heb je een tuin? Dan kun je biologische zaadjes planten, om optimaal van de calendula te genieten in pracht, culinair, en het is ook fijn voor insecten als vlinders. Op internet vind je talloze artikelen en filmpjes hoe je de calendula zelf kunt telen.

“ VERSE “ bloemen kun je niet kopen. Ik ben het tenminste nog niet eerder tegengekomen. Ze zullen vast hier en daar in speciaalzaken verkrijgbaar zijn, omdat we steeds vaker eetbare bloemen gaan consumeren, maar in de supermarkt kom je ze waarschijnlijk voorlopig niet tegen.

Calendula wordt meest gedroogd verkocht en in talloze smeersels. Gedroogde calendula kun je vinden in de biowinkel. Met de gedroogde biologische variant kun je eigenlijk nét zoveel als met de verse bloemen. Je kunt de gedroogde bloemen uitstekend gebruiken om bijvoorbeeld thee of tinctuur van te trekken, iets waar ik het zelf voornamelijk voor gebruik. Maar je kunt er bijvoorbeeld ook een huidcréme van maken. Recepten volgen verderop.

Culinair kun je de bloemblaadjes gebruiken om bijvoorbeeld rijst te kleuren. Laat wat blaadjes mee koken met de rijst. De bloemblaadjes zijn rauw eetbaar, en te verwerken dor salades. Maar je kunt er ook geweldig mee bakken. KLIK HIER om bijvoorbeeld deze zeer lekkere en bijzondere cake te maken.

Uiteraard heerlijk om thee van te trekken. Je kunt alleen de blaadjes gebruiken, maar ook mengen met andere bloemen, planten en theeblad.

Calendula heeft dus een helende en herstellende, verzachtende en kalmerende werking op onze huid. Mijn huid is meer dan extreem overgevoelig, waardoor het op het minste geringste reageert. Ik ben daarom jaren geleden begonnen met het werken met calendula. Ik maak crémes, als mijn huid weer eens erg onrustig is, ik maak tincturen, om mijn huid de EHBO te geven, en ik maak een heerlijk verfrissend reiniging / tonic / water van de gedroogde calendula. Dit lijkt een klus, maar het grappige is dat het helemaal geen klus is. Zie de volgende recepten.

Een tinctuur maak je, door ongeveer twee tot drie volle eetlepels gedroogde calendula te overgieten met 250 ml kokend water. Laat dit trekken en afkoelen. Zeef de massa daarna. Bewaar de tinctuur liefst in een donker glazen flesje, met een pipet. Door de aangedane delen van de huid dagelijks aan te tippen met deze tinctuur krijgt de huid hulp bij het herstellen.

Je kunt ook een olie maken. Roer ongeveer drie tot vier eetlepels van de tinctuur  door 150 ml extra vierde olijfolie.

Een huidcréme maak je in een handomdraai. Je hebt nodig:

Doe de olijfolie samen met de calendula in een pannetje en laat dit 20 minuten zachtjes koken. Pers de massa goed uit door een fijn vergiet. Je kunt ook een stukje hydrofiele doek, of kaasdoek gebruiken om de massa uit te persen.  Voeg aan de opgevangen olie de lavendel olie en de bijenwas toe, en laat langzaam de was volledig versmelten. Blijf roeren. Giet de massa over in een schoon glazen potje en laat afkoelen. Je kunt de créme gebruiken voor het gehele lichaam.

Mijn grote favoriet  ( zeker in de zomermaanden! ) is mijn homemade calendula water. Ik maak dit van gefilterd water. Dit hoeft uiteraard niet, maar het werkt wel extra weldadig op de huid, Doe flink wat gedroogde calendula in een glazen potje en vul deze met gefilterd water. Draai het deksel goed dicht en schud flink. Laat dit ongeveer een uur trekken. Zeef de massa en van het water op. Ik gebruik een spray, wat echt ontzettend lekker aanvoelt op mijn gezicht. Je kunt het water gebruiken na het reinigen van je gezicht met een melk, als verfrissen op een warme dag, of als je een onrustige huid hebt. Ik kan eigenlijk niet meer buiten deze spray. Het geeft mijn huid echt een boost.

Calendula kunnen we kopen verwerkt in smeersels, maar ook in meer pure vorm, zoals gedroogd en in een olie en / of tinctuur. De pure olie kun je vinden in de meeste biowinkels en via internet. Daar vind je ook de tincturen en de etherische oliën. Ook kun je daar de druppels vinden ( DR.Vogel )

Verder kun je calendula in heel veel ( huid ) verzorgingsproducten tegenkomen. Dat gaat van vaste stukken zeep tot douche gel. Er zijn ook speciale rolletjes verkrijgbaar om bijvoorbeeld hoofdpijn en migraine te verminderen. Calendula wordt dan vaak vermengd met andere oliën.

4 Reacties op “Calendula ( goudsbloem, en hoe bijzonder hij is! Met zelfmaak-recepten!”

1. Bedankt voor de aandacht voor goudsbloem. Een inspiratie om weer eens een olie of watertje te maken. Lezend vroeg ik me af of het bloemhoofdje helemaal buitenspel is gezet en dat het alleen om de blaadjes gaat?

   Ik heb ook veel komkommerkruid/Borage. Heb je daar ook nog iets speciaals voor of hetzelfde idee?

   Reageer

2. Dank je wel voor de uitgebreide informatie!
   Het oranje bloemetje groeit hier (Ostuni, Puglia) als onkruid. Toen iemand vertelde hoe dat onkruid heet ben ik gaan zoeken op internet en in m’n supplementen boeken.
   Wat een weelde in mn tuin (2 ha) tussen de olijfbomen. Samen met onze eigen biologische olijfolie kan ik nu olie en zalf maken en gebruiken bij de massages van onze gasten.
   Zonnige groet uit Hartje Puglia
   Yolanda

   Reageer

3. “Een tinctuur maak je, door ongeveer twee tot drie volle eetlepels gedroogde calendula te overgieten met 250 ml kokend water. Laat dit trekken en afkoelen”.
   Opmerking: Een tinctuur wordt niet gemaakt met water maar met alcohol.

   Reageer

4. Fijn artikel! Ik heb inderdaad ook begrepen dat een tinctuur gemaakt wordt met alcohol. Weet je dan de verhouding? Kun je ook verse bloembladeren gebruiken? Zo ja hoe is dan de verhouding? Hoe droog je de bloemblaadjes?

   Reageer