Hoe gezond is bakpapier?

Bakpapier is zoiets “ gewoons” waar we niet echt veel bij stilstaan. Als we wat lekkers willen bakken, halen we een rolletje en gebruiken dit zonder nadenken. Tot voor kort deed ik dit ook. Bakpapier was voor mij bakpapier. En ik gebruikte het bakpapier waar ik de beste ervaringen mee had. Daar zit namelijk wel wat verschil in, heb ik gemerkt. Sommige varianten blijven bijvoorbeeld enorm kleven, of waren in nog geen half uurtje in de oven donkerbruin verkleurd. Pas toen ik onlangs een aantal vragen gesteld kreeg over de gezondheid van bakpapier, ben ik mij ook gaan afvragen hoe dat precies zit. Hoe gezond is bakpapier eigenlijk? Ik ben erin gedoken.

WAT IS BAKPAPIER?

We weten allemaal wel wat bakpapier is. Speciaal papier voor in de oven. Maar hoe wordt dat nu precies gemaakt? 

Bakpapier is gemaakt van papier pulp net als elk normaal papier , Het wordt echter gedompeld in zwavelzuur of zinkchloride (zuur behandeling). Na behandeling met een van deze oplossingen, verliest het papier de chemische stoffen en wordt het verstevigt of bedekt met siliconen met olie gebaseerde coatings.  Dit wordt gevolgd door het drogen. Het resultaat is het perkament of bakpapier, wat extreem licht in gewicht is, het heeft een hoge dichtheid, en is warmte en temperatuurbestendig .Dit proces zorgt ervoor dat het bakpapier niet plakt en dat de voedingsmiddelen niet bederven. 

Natuurlijk klinkt het allemaal wat “ luguber” maar bakpapier is 100% veilig. Maar het maakt wel degelijk verschil WELKE je gebruikt. Zeker goedkopere ( massa) producties zijn niet altijd “ gezond”. Niet dat we direct doodgaan als we het gebruiken, maar het ene merk gebruikt wat meer meuk als de ander tijdens zijn productie. Zeker massa producties zijn zo goedkoop mogelijk vervaardigd wat vaak betekent dat er wordt gewerkt met zo goedkoop mogelijke middelen. Net als met ons voedsel wordt er met zo goedkoop mogelijke productie-processen gewerkt om de meeste winst te behalen. 

VERSCHILLENDE SOORTEN

Bakpapier wordt van verschillende materialen gemaakt. Meest gebruikt is het zogenoemde perkament papier. Perkamentpapier is een machineglad, houtvrij papier met een gewicht vanaf 50g/m² dat is gemaakt van een met zwavelzuur en glycerine behandelde celstof of katoenvezel.

Het is zeer vetdicht, watervast en in hoge mate luchtdicht en daardoor heel geschikt voor het verpakken van boter, vet en vis. Daarnaast heb je gesiliconeerd plantaardig perkament papier. Dit papier is bestand tegen heel hoge temperaturen, ( tot wel 230 graden Celcius) en heeft de bekende “ non-stick” eigenschappen. Deze soort is ontwikkeld voor meerdere keren gebruikt te worden en zijn vaak gemaakt voor grootbedrijven zoals bakkerijen. 

Je hebt ook bakpapier wat is gemaakt van waxpapier. Dit papier is gewaxt in een triple coated parafinewax bad. Het verschil tussen waxed bakpapier en perkament is de hittebestendigheid. Wax papier heeft een veel lagere hittebestendigheid, het smelt al bij vrij lagere temperaturen wat ervoor kan zorgen dat er vieze smaakjes terechtkomen in je voedsel. Wax papier wordt dan ook vaak gebruikt als vetvrij papier onder je baksels na het bakken.

De leuke witte papieren taart/ gebakspapiertjes zijn bijvoorbeeld gemaakt van waxed papier. 

Je kunt in de supermarkt ook bruin bakpapier kopen. Deze zijn vaak ongebleekt, maar bevatten wel een dubbele anti kleeflaag. Deze zijn ook veel duurder 

GIFTIGE STOFFEN

Zoals je hebt kunnen lezen, worden chemische stoffen middels een zuur behandeling verwijderd. Daarna worden er laagjes ( meestal van siliconen met olie)  op gespoten, wat het papier vuurvast en hittebestendig maakt tot een gemiddelde temperatuur van 200-220 graden. Die laagjes kunnen bestaan uit verschillende componenten. Er wordt ook veel gewerkt met teflon laagjes. Teflon lagen zie je vooral terug op bak-matten en matten die je meerdere keren kunt gebruiken. 

Waar de crux een beetje zit zijn de bewerkingsprocessen van de vele fabrikanten. Welke stoffen en in welke hoeveelheden, maar ook of er bijvoorbeeld wordt gewerkt met 100% siliconen. Bij de goedkope varianten ( supermarkt, discounters) komen we vaker versnelde producties tegen wat vaak duidt op meer giftige stoffen. Nogmaals benadruk ik, dat de verkochte soorten bakpapier zijn goedgekeurd door de EU, en daardoor 100% veilig zijn verklaard. Het betekent dus niet dat het gangbare bakpapier giftig is. Het kan wel bestaan uit teflon laagjes en niet zuivere siliconen. 

GIFVRIJ BAKPAPIER

Wil je verzekerd zijn van gifvrij bakpapier, dan kun je terecht in de biowinkel. Daar worden gifvrije en milieuvriendelijk geproduceerde rollen bakpapier verkocht. Het bakpapier is niet gebleekt, en chloorvrij. Ook de verpakking is gemaakt uit gerecycled karton, en zijn er plantaardige inkten gebruikt voor de bedrukking. Zelfs aan het lijm is gedacht, deze is ook gifvrij. Dit gifvrije bakpapier is gemaakt met 100% natuurlijke siliconen. Goedkoop is het niet ( een rol met 70 vellen kost gemiddeld 3,95) maar je kunt het papier meerdere keren gebruiken. Het bakpapier is ook in de webwinkel te bestellen, klik hier

BAK MATTEN

Industrieel worden deze vaak gebruikt vanwege de duurzaamheid, ze zijn meerdere keren te gebruiken. Bak matten kun je na gebruik afwassen. Bakmatten worden gemaakt uit siliconen. Daarop worden vaak nog lagen gespoten ( meestal teflon) om de duurzaamheid te verlengen. Voor thuisgebruik zien we vaak bakmatten in alle kleuren van de regenboog. Ook hier moet je goed opletten, want vaak zijn deze matten gemaakt van het slechte soort siliconen ( met weekmakers) Verzeker jezelf ervan dat de mat is gemaakt uit 100% siliconen en geen extra teflonlaagjes bevat, Deze vind je niet in discount winkels of in supermarkten, maar bij toonaangevende kook/bakwinkels. Meer info lezen over siliconen? Klik hier. 

KWALITEIT

Ook in het land van bakpapier zijn er grote kwaliteitsverschillen te ontdekken. Dit ontdekte ik zelf ook afgelopen jaren dat ik bakpapier inkoop. Sommige varianten ( de goedkopere) zijn minder “ anti-kleef” en bevatten maar een laagje siliconen/olie. Ook kan je bakpapier sneller bruin verkleuren in de oven dan de ander. Toch hoeft een duurder betaald rolletje bakpapier niet beter te zijn dan een goedkopere rol. Het is sterk afhankelijk van de productie. Zo kan een fabrikant kiezen voor één of twee lagen, of voor 100% of onzuivere siliconen. Dit merk je uiteraard ook in kwaliteit, terwijl de prijs vaak niets zegt. 

Resumerend: het is waar je zelf voor kiest. Wil je 100% veilig gewaarborgd, kies dan voor de gifvrije varianten. Daar bak ik voortaan ook mee….De gangbare soorten zijn 100% voedselveilig. Ik persoonlijk ben geen voorstander van herbruikbare bak-matten. Naast een bron van bacteriën kunnen er altijd verbrande resten achterblijven ( bekijk je bakplaten maar eens voor de grap…) en ik kies dan liever voor bakpapier.