Naast verhitting is hydrogenering een andere bewerkingsmethode die vaak toegepast wordt. Hydrogenering is een chemisch proces dat plantaardige olie bij kamertemperatuur verhardt, zodat die smeerbaar wordt en gebruikt kan worden in snoep, gebak, koekjes, chips, crackers enz.Het maakt de olie nog langer houdbaar en extra bestand tegen verhitting. Een groot nadeel van dit proces is dat het transvetten produceert. Transvetten zijn (zoals vele wetenschappelijke onderzoeken onderschrijven) zeer ongezond.In Amerika moeten transvetten worden vermeld op de verpakkingslabels, maar Europa loopt hier nog op achter.Helaas is duidelijke etikettering de enige manier om zeker te weten of een product wel of geen transvetten bevat.Let op, als je op een pak koekjes ‘zonnebloemolie’ leest, gaat het vaak om de ongezonde gehydrogeneerde vorm.Dit probleem geldt dus alleen voor bewerkte producten, niet voor de zonnebloemolie zelf. Plantaardige oliën bevatten van nature geen transvetten. Oliën en vetten zijn onmisbaar voor een goede gezondheid. Ze leveren calorieën en helpen vetoplosbare hormonen en vitamines door je lichaam te transporteren (in het bijzonder vitamine A, D, E en K) Vetten en oliën bestaan altijd uit een mix van verzadigde en onverzadigde vetten. De voedingswaarde wordt bepaald door de combinatie van de verschillende soorten vetzuren.Het is belangrijk te onthouden dat het bij je inname van vetten bovenal gaat om een correct evenwicht, niet per se om de vraag of een bepaald vet ‘goed’ of ‘slecht’ is (behalve transvetten – die zijn ronduit slecht voor ons ) Zonnebloemolie bevat een combinatie van twee verzadigde vetten (palmitinezuur en stearinezuur), enkelvoudig onverzadigde (oliezuur, of omega 9) en meervoudig onverzadigde vetzuren (linolzuur, of omega 6) .Zonnebloemolie die je gewoonlijk in de schappen van de supermarkt tegenkomt, heeft doorgaans een verhouding van 60-80% omega 6 en ca. 20% omega 9.Het grote probleem is de hoeveelheid aan omega 6 in zonnebloemolie. Je lichaam kan veel verschillende vetten zelf aanmaken. Ze zijn dus niet noodzakelijk om ze regelmatig in je voeding op te nemen.Een uitzondering hierop zijn de essentiële vetten omega 3 en omega 6. Deze moet het lichaam wel uit je voeding  halen.Maar er zit nog een addertje onder het gras. Het is niet alleen belangrijk dat je alle twee de vetzuren binnenkrijgt, het is ook belangrijk dat je ze in de juiste verhouding binnenkrijgt.Wetenschappers zijn het erover eens, dat die verhouding, de dagelijkse ratio, van omega 6 tot omega 3 moet zijn: 3:1.  of liever zelfs 1:1. Echter: in ons Westerse voedingspatroon ligt die ratio eerder rond 15:1.Eet wat kip, ei, een handvol noten, en je krijgt al meer dan genoeg omega 6 binnen. Gebruik je dan ook nog zonnebloemolie om je maaltijden te bereiden, dan zadelen we ons lichaam onnodig op met een ‘overdosis’ omega 6.Te veel omega 6 veroorzaakt een ongezonde verhouding met omega 3. Deze ‘onbalans’ maakt je vatbaar voor infecties, hart- en vaatziekten, arthritis, netvliesveroudering en auto-immuunziekten. Een juiste balans verkrijg je om meer omega 3 te consumeren en minder omega 6. Het is dus niet alleen voldoende om meer omega 3-rijk voedsel te eten. Het is tegelijkertijd belangrijk dat je veel minder omega 6 consumeert.Zo trek je de balans sneller weer terug naar een gezonde 1:1 (in plaats van de ongezonde 15:1 – die de meeste mensen nu in hun voedingspatroon hebben).Je begrijpt nu dat het niet verstandig is om een olie te gebruiken met hoge omega 6-waarde.Daarom wordt veel afgeraden om gewone zonnebloemolie te kiezen. Zoek naar een alternatief voor je salades en bakken en braden – met zo min mogelijk omega 6 (linolzuur) en veel omega 9 (oliezuur).Het goede nieuws is dat dit gezonde alternatief al bestaat…: de “high oleic”-zonnebloemolie. In tegenstelling tot de huidige, ‘ouderwetse’, soorten die de markt nog domineren, kun je deze variant wel veilig gebruiken.

DE GEZONDE VARIANT ZONNEBLOEMOLIE

Halverwege de jaren negentig onderkende de zonnebloempitten-industrie in Amerika het hierboven beschreven omega 6-probleem, en begonnen telers nieuwe, hybride, zonnebloemen te kweken.Niet via GMO, maar via traditionele, natuurlijke kruisbestuiving.De oliën die uit deze pitten worden gewonnen, bevatten van nature hoge percentages – 60 tot 90% – enkelvoudig onverzadigd vet (omega 9) en slechts 9% meervoudig onverzadigd vet (omega 6).Het tegenovergestelde van de originele zonnebloemolie dus. Deze waarden van de high oleic-variant, die sinds 2000 op de markt is, zijn vergelijkbaar met die van avocado’s en olijfolie.Recente medische studies bevestigen dat high oleic-zonnebloemolie onder meer LDL-cholesterol helpt verlagen en het risico beperkt op beroertes en hartfalen.Vergeleken met olijfolie heeft de high oleic-zonnebloemolie bovendien een hogere rookgrens, is ze minder gevoelig voor oxidatie en daardoor langer, tot twee jaar, houdbaar.Deze soort is ook dikker en heeft stabielere moleculen dan gewone zonnebloemolie. Daardoor heeft ze minder te lijden van hoge temperaturen.Je ziet dan ook dat de high oleic-variant snel is geadopteerd door de voedselindustrie, en hydrogenering wordt teruggedrongen.

Ingeval dit niet vermeld staat, kun je ook zelf op het etiket aflezen of de olie wel of niet high oleic is. Kijk naar de verhouding tussen de enkelvoudig onverzadigde en meervoudig onverzadigde vetzuren: die ratio moet minimaal 5:1 zijn.Goede alternatieven voor de huidige zonnebloemolie zijn olijfolie voor koud gebruik, over salades en in sauzen en dressings; en zuivere  kokosolie om mee te bakken en te braden. In veel supermarktproducten zitten helaas de geraffineerde, bewerkte oliën en vetten verwerkt. Het zijn vooral de koek, gebak, zoutjes en snacks die rijk zijn aan foute vetten. Bekijk altijd de ingrediëntendeclaratie op het etiket van het product. Alleen producten met de volgende aanduidingen hebben een goede vetkwaliteit