Hoe natuurlijk zijn natuurlijke verzorging en cosmeticaproducten?
Sinds langere tijd hou ik mij niet alleen bezig met meukvrije voeding, maar ook met meukvrije verzorging en cosmetica. Net als in de wereld van voeding lijkt dit ook een enorm oorlogsveld als het komt op gezonde aspecten. Sterker nog, we mogen gerust concluderen, dat het een graad erger is. Al ben ik absoluut geen cosmetica deskundige, er valt in deze hoek enorm veel op te sporen aan misstanden. Waar het betreft voeding / levensmiddelen voor de consument nog enigszins is te ontcijferen, is het bij verzorging en cosmetica een ware strubbel . De INCI regels maken het niet eenvoudiger. Daarnaast moet je maar blind vertrouwen op wat een fabrikant jou vertelt. In vrijwel de meeste gevallen zijn er geen papieren ( certificeringen / rapporten) aanwezig, waardoor je als consument van het kluitje in het riet wordt gezonden. Goddank zijn er fabrikanten die hun zaakjes wel netjes op orde hebben, maar deze kun je op één hand tellen. Onlangs hield ik een grote natuurlijke douchegel + bodylotion test waarin ik veel merken heb getest en beoordeeld. Tijdens mijn research stuitte ik op heel veel bagger. Zeer bekende, aantoongevende merken lieten behoorlijke steken vallen door bijvoorbeeld niet correct / onvolledig te zijn betreft ingrediënten, of niet transparant. In veel ingrediënten lijsten kom je gewoon synthetische ingrediënten tegen terwijl wordt beweerd dat er 100% troepvrij wordt gewerkt. Het is voor de consument dan ook nauwelijks te achterhalen.
NIET NATUURLIJKE COMPONENTEN IN NATUURLIJKE PRODUCTEN
Omdat heel veel onder de INCI regels wordt vermeld, is het voor de consument erg lastig om iets te kunnen ontcijferen. INCI ( INTERNATIONAL NOMENCLATURE COSMETIC INGREDIENT) staat voor een Internationale naamgeving voor cosmetische ingrediënten, ontwikkeld door de Europese en Amerikaanse cosmetica-industrie. De benamingen op deze zeer lange lijst zijn internationaal gestandaardiseerde stoffen die in cosmetica en uiterlijke verzorgingsproducten worden verwekt. Bij alle cosmetica is het verplicht om de benamingen te vermelden zoals deze staan omschreven in het INCA register. Dit zijn nogal ingewikkelde benamingen. De lijst van benamingen is bedoeld, om gebruikers van cosmetica en verzorgingsproducten te informeren over de samenstelling van een product. Je kunt het een beetje vergelijken met de verplicht gestelde ingrediënten tabellen op voedingsmiddelen. Net als in voeding, is het erg belangrijke informatie. Zo kunnen mensen met bepaalde allergieën en overgevoeligheden goed bestuderen of een product wel of niet geschikt is. Ook beroepsmatig ( schoonheidsspecialisten, kappers, dermatologen ) De internationale lijst is oneindig lang. Gelukkig bestaat er op internet een handige zoek-functie, die je internationaal kunt raadplegen. ( KLIK HIER ) Deze website behoort tot de Europese Unie.
INCI is een internationaal systeem, zodat je ook buitenlandse producten kunt “ lezen”. Dit is ook handig als je naar het buitenland verhuist op op vakantie gaat. De namen zijn meestal in Latijns en / of Engels. Pigmenten en kleurstoffen worden over het algemeen aangeduid met een nummer ( bijvoorbeeld een CI nummer ) Je vraagt je vast af, waarom juist de meest ingewikkeldste woorden worden gebruikt. Dit is voor velen Chinees. Dit is verplicht gesteld door de EU. Zoals ik eerder vertelde maakt een meest uitgelezen ingrediënt het meeste duidelijk naar de consument toe. In Nederland zet een leverancier soms onder de INCI ingrediënten een Nederlandse vertaling. .Ook SUIT MATTERS heeft een website vol gezet met duidelijke taal. Maar helaas gebeurt het zelden, dat een fabrikant zoveel extra moeite wil doen.
Net als bij een ingrediënten tabel op een voedingsmiddelen etiket, begint een lijst aan ingrediënten op cosmetica en verzorging ook met het ingrediënt waar het product in basis uit bestaat, zo uitlopend naar het allerlaatst genoemde ingrediënt in de lijst. Daar zit het minst van in. Dit is vooral met cosmetische en verzorgende ingrediënten belangrijk. De plaats waar een ingrediënt staat, zegt namelijk heel veel over de hoeveelheden van zo’n ingrediënt. Fabrikanten willen uiteraard hun producten verkopen, en claimen dan ook graag met zeer goed aangeschreven ingrediënten, bijvoorbeeld Aloë Vera. Dit kunnen we groot op een verpakking lezen. Maar het zegt verder niets, over de hoeveelheden. Dit kun je dan via de ingrediënten lijst achterhalen.
Van een INCI lijst kun je helaas nooit echt precies aflezen hoe hoog een bepaalde concentratie is, maar het is zeker een goede leidraad.
Het is meteen het grote struikelblok om goed te kunnen ontcijferen of iets nu wel of niet echt natuurlijk is gebleven. Naast al deze ingewikkelde woorden zijn er ook talloze hulpstoffen die worden toegevoegd. Over het algemeen moeten deze stoffen op een 100% veilige marge worden gebruikt, conform de wettelijk vastgestelde doseringen wat 100% veiligheid garandeert. Helaas, zoals ik eerder vertelde, kun je deze concentraties nooit of zelden aflezen. Sommige fabrikanten vermelden wel heel netjes bijvoorbeeld de procenten aantallen , maar dit is niet verplicht gesteld. En nog eens helaas houden niet alle fabrikanten zich netjes aan deze regels. De kans dat deze tegen de lamp lopen is erg klein. Pas als er bijvoorbeeld een officiële klacht wordt ingediend bij het NVWA zal deze de zaak gaan opnemen en onderzoeken. Aangezien de gemiddelde consument niet eens de ingrediënten lijstjes kunnen ontcijferen zal er geen haan naar kraaien. Wellicht heb ook jij vast eens met een product in handen gestaan en wat verdwaasd 🥺 gekeken naar de ingrediënten lijst……en hebben gedacht “ ..het zal wel” . 😕 Met jou velen.
Fabrikanten zijn wettelijk verplicht de ingrediënten op hun verpakkingen te vermelden, maar het hoeft niet gedetailleerd. Wel is verplicht om gebruikte stoffen te vermelden die in het allergie-register zijn opgenomen. Het kan dus voorkomen, dat je tussen een rijtje natuurlijke ingrediënten opeens iets als PROPYLEEN GLYCOL tegenkomt ( een hulpstof gewonnen uit aardolie ) omdat een ander ingrediënt, bijvoorbeeld een extract, daarmee is bewerkt. Fabrikanten kunnen dit voluit vermelden of verpakt in een plantaardig jasje. Linksom of rechtsom is het een ware veldslag voor consumenten om iets te vinden wat echt puur en eerlijk en transparant is. Of het nu gaat om een goedkoop merk, een duurder merk, een bekend merk, een onbekend merk, een hoog aangeschreven merk met een goed imago of een gangbaar merk, het blijft overal hetzelfde.
NASTY’S IN NATUURLIJKE PRODUCTEN
Na het lezen van het boven staande kun je de conclusie trekken dat we eigenlijk worden bedonderd waar we bijstaan. En dat klopt helaas voor een groot deel. Maar gelukkig zijn er net als in de wereld van voeding krenten om uit de pap te vissen. Dit zijn fabrikanten, die wel hun nek boven het maïsveld durven uit te steken, durven te investeren, en zorgen voor goede onderbouwing middels de juiste rapporten en certificeringen. Dit gaat meestal om de wat kleinere ondernemingen. Globaal gezien kun je als uitgangspunt nemen, dat een product pas echt, puur en natuurlijk is als er bewijsstukken weerlegbaar zijn in de vorm van certificeringen. Deze moeten we kunnen aflezen op verpakkingen of kunnen opvragen. Controleer altijd wat deze certificeringen inhouden, want ook hier wordt veel gesjoemeld. Zo kwam ik ooit eens een zeer imponerend keurmerk tegen op een fles ecologisch wasmiddel, wat achteraf gewoon een zelf bedachte keurmerk bleek van een één of ander vage huishoud-club. 😏 Check de keurmerken dus altijd. Als consument heb je rechten en mag je gerust vragen naar rapporten en certificeringen. Dit geeft een geldig bewijs, dat er gebruik is gemaakt van 100% biologische / pure / natuurlijke grondstoffen. Je mag gerust verwachten van een fabrikant dat deze transparant is, doet deze juist geheimzinnig en / of vaag, dan kun je er vraagtekens bij zetten.
We kunnen vrij veel “ nasty’s “ terugvinden in natuurlijk gewaande verzorging en cosmetica producten. Ben je een klein beetje bewust, dan herken je deze wel. Maar je moet er best even in duiken, om veel begrijpelijk te maken. Ik heb de meest voorkomende “ nasty’s” in natuurlijke verzorging en cosmeticaproducten op een rij gezet met een beknopte uitleg. Ik hoop dat ik jullie hiermee een beetje verder wegwijs kan maken.
PHENOXY ETHANOL
Phenoxy ethanol is een olie-achtige, kleurloze vloeistof. Als grootste functie werkt het bacterie-dodend ( een bactericide vloeistof ) en het wordt dan ook veelvuldig gebruikt als conserveermiddel in cosmetica en verzorgingsproducten. De stof heeft vele voordelen. Zo is phenoxy ethanol zeer stabiel, waardoor het kan worden toegepast in heel veel producten. Zo komen we het o.a tegen in zonnebrandmiddelen, crèmes, en in parfums, om de geur te fixeren. Omdat het verschillende texturen goed kan combineren wordt het tevens veel toegepast als “ meng-paneel” in vele producten die uit meerdere ingrediënten bestaat, die met elkaar moet worden opgelost.
De oplossing is giftig. Maar is door de EU in cosmetische producten ( Europese Cosmeticaverordening ) toegestaan tot een maximale concentratie van 1 %. Waarom wordt er een giftige stof toegestaan en gebruikt in cosmetica en verzorgingsproducten? Puur omdat het een zeer effectief conserveermiddel is. Het doodt bacteriën als geen andere stof dit kan. Gebruikt de fabrikant netjes minder dan, of precies 1% in zijn product, dan zijn de concentraties laag. Maar wel aanwezig. En ondanks dat de EU de stof tot 1% veilig verklaart, zijn er veel bijwerkingen. Deze zijn:
– irriterend tot zeer irriterend op de huid
– ontvettende werking waardoor de huid kan uitdrogen
– plaatselijke roodheid, zwelling
– irriterend voor de luchtwegen bij inademing
– bij langdurige blootstelling aan dezer stof kan de stof een effect hebben op ons centraal zenuwstelsel , wat kan uitmonden tot een verstoorde werking.
– hoofdpijn
Phenoxy ethanol staat in de top 10 lijst van meest voorkomende stof bij allergie en allergische reacties. Er is een studie, die uitwijst dat PE tot een allergische reactie kan leiden die zelfs kan eindigen in een anafylactische shock. Ook is er een verband gesteld met dermatitis ( een goedaardige huidontsteking )
Veilig verklaard wil in dit geval niets zeggen over de bijwerkingen. Het grootste probleem is dat het in heel erg veel cosmetica en verzorgingsproducten voorkomt, zelfs in “ natuurlijk gewaande” producten. Ook blijft het linksom of rechtsom een giftige, chemische stof. Als je bijvoorbeeld drie producten dagelijks gebruikt waarin deze PE voorkomt, kun je zeker de veilige marge overschrijden. Ik reageer direct op deze stof met acute roodheid, zwelling en in sommige gevallen open barsten van de huid. Het blijft voor mij een groot raadsel, waarom deze stof gewoon is toegestaan, en in zeer massaal voorkomt in tal van producten die we dagelijks gebruiken.
DIMETHCONE
Dimethicone is een olie gebaseerd op siliconen. Het gaat om een chemische stof. Het komt niet alleen in cosmetica / verzorgingsproducten voor, maar ook in voeding ( E900 ) Het heeft een vochtinbrengende werking op de huid, en het hydrateert en beschermt de huid en haren tegen uitdrogen.
Er is geen wettelijk maximum vastgesteld door de EU, zij laten dit aan de fabrikant over om dat te bepalen. De fabrikant moet dus onderbouwen, of het gebruikte percentage veilig is. Betreft voeding is er wel een veilige dagelijkse inname vastgesteld: 1,5 mg per kg/ lichaamsgewicht.
Er zijn verschillende soorten, maar dimethicon is een zware vloeibare siliconensoort die niet vervliegt. Dit zorgt er o.a voor dat het de huid kan afsluiten ( als een soort gaasje op de huid ) waardoor er puisten kunnen ontstaan. Ook kun je er huidirritaties van krijgen, wat bij mij het geval is. Dimethicon werkt zelfs zo verstikkend op het haar dat het een uitstekend middel is tegen hoofdluis. Het legt een ondoordringbare laag op het haar waardoor luizen en neten verstikken. Net als minerale oliën zijn siliconen slecht voor het milieu. Ze zijn gemaakt van aardolie en zeer slecht afbreekbaar. Het komt o.a veel voor in shampoo’s en verzorgende reiniging voor de huid, zoals make up doekjes. In haarverzorgingsproducten zorgen siliconen ervoor dat het natuurlijke volume van je haar verdwijnt en dat stoffen die ons haar juist wel goed kunnen verzorgen , niet goed in het haar kan doordringen. Daarnaast kan het de natuurlijke talgproductie op de hoofdhuid verstoren waardoor de hoofdhuid zowel trekkerig als vettig kan worden / kan aanvoelen.
Er zijn vele bijwerkingen bekend. Naast jeuk en schilfers op de hoofdhuid, kan het haaruitval geven en irritaties op de huid en de ogen. De stof kan ook allergische reacties geven. ( bron : bijwerkingscentrum LAREB )
PEG’S
PEG staat voor “ polyethyleen glycol. PEG is de afkorting, wat wordt gevolgd door een nummer , bijvoorbeeld PEG-40, PEG-8 enzovoort. De nummers geven het aantal ethyleen-glycogeen eenheden aan in de polyethyleen ketting. Het gaat om een gesynthetiseerd ingrediënt. In cosmetica en verzorgingsproducten wordt het veelvuldig toegepast als emulgator. Het wordt in reinigende verzorgingsproducten toegepast omdat het als geen enkele andere stof vet , water en verontreiniging aan elkaar vindt waardoor alles met behulp van water moeiteloos kan worden weg gespoeld. In basis wordt de synthetische stof door een olie ( meestal een natuurlijke) gedragen.
Over PEG’S wordt veel geschreven, meestal erg negatief. Het zou kunnen leiden tot vroegtijdige veroudering, onze vocht huishouding aan kunnen tasten, en het veroorzaakt huid irritatie. Dit is deels terecht. Als PEG’S op een pure manier wordt geproduceerd, is het relatief veilig bestempeld door de EU.Helaas gebeurt dit niet altijd, waardoor de hierboven genoemde klachten terecht zijn. Hoe zit dat? Wel, bij producties van PEG’S kan er 1.4 dioxaan ontstaan. Dit is volgens de EU CLP-indeling een zogenoemde “ carcinogeen” in de tweede categorie ( waar inhoudt dat het wordt verdacht van het veroorzaken van kanker) Hier is on-voldoende bewijs voor bij mensen, maar meer dan voldoende bewijs bij dieren. De EU heeft PEG’S alleen goedgekeurd, als deze zuiver zijn gemaakt en vrij zijn van deze 1.4 dioxaan. Dankzij verbeterde zuiveringstechnieken verdween deze “ dreiging “ min of meer naar de achtergrond, maar laaide weer op toen het Nederlandse NVWA ( Nederlands Voedsel en Waren Autoriteit ) een onderzoek deed naar de hoeveelheden PEG’S in verzorgingsproducten die in Nederland vrij verkrijgbaar zijn. Er werden in dit onderzoek 105 producten getest op de aanwezigheid van dioxaan. In 52 van de 105 geteste producten werd 1.4 dioxaan aangetroffen. Alhoewel de concentraties zodanig laag waren waardoor er geen direct gevaar was voor de volksgezondheid, was het groot nieuws, en terecht, want het hoort er natuurlijk niet in te zitten. In twee producten ( haargels ) werd het wel in zulke hoge concentraties aangetroffen dat de producten van de markt zijn gehaald.
Ook hier geldt, dat een veilig verklaard product niet wil zeggen dat het echt veilig is en dat het de nodige irritaties op de huid en haar kan geven. Ik ga erg slecht op PEG’S. En met mij vele andere mensen. Vergis je ook hier niet in “ natuurlijke alternatieven” waar wordt gewaand dat er geen PEG’S aanwezig zijn. Ik tref tot mijn grote verbazing regelmatig veel PEG’S ( verschillende nummers ) aan in zogenaamde natuurlijke en zelfs biologische alternatieven.
WOLVET / LANOLINE
Wolvet is, zoals de naam het zegt, het vet wat voorkomt in de wol van schapen. Het wordt uit het wol gewonnen door de wol te wassen en vervolgens het water te laten verdampen. Daarna wordt het gereinigd. Wolvet bestaat voor het grootste deel uit esters van cholesterol. Daarom wordt het ook vrij veel toegepast als grondstof voor het maken van cholesterol ( bijvoorbeeld supplementen ) Alhoewel het wolvet heet, is het eigenlijk geen echt vet. Het bevat nauwelijks tot geen triglyceriden. Het bestaat voor het grootste deel uit was.
Een klein deel van de bevolking ( en zucht…ja daar val ik ook natuurlijk weer onder…) heeft last van een allergie voor deze wol-alcoholen. Dit kan zich uitmonden van lichte huidirritaties en uitslag, tot zware huidirritaties en eczeem ( contact-eczeem ten gevolge van lanoline )
Omdat wolvet als iets natuurlijks wordt gezien, wordt het erg veel toegepast in natuurlijke en biologische alternatieven. Oppassen geblazen dus, als je net als ik alleen natuurlijke en pure producten gebruikt. Ook hier kun je risico’s lopen om huid irritaties op te lopen.
ALCOHOLEN
Alcoholen zijn een veel voorkomend en omstreden ingrediënt in verzorging en cosmeticaproducten. In iedere ingrediënten lijst op een verzorging en/ of cosmeticaproduct vinden we wel een vorm van alcohol. Het is voor veel mensen een raadsel, waarom dit erin wordt gestopt. Alcohol in verzorging en cosmeticaproducten heeft een slecht imago. Is dit nu terecht of onterecht? En wat is dat alcohol nu precies?
We kennen het voornamelijk in de vorm van een drank. De officiële naam van deze soort alcohol is ETHANOL of ETHYL-ALCOHOL. Terwijl we denken, dat dit de enige soort alcohol is die er bestaat, vallen onder alcohol vele groepen. Alcoholen kunnen uit verschillende verbindingen bestaan. Deze verbindingen kunnen sterk met elkaar matchen, maar sommigen ook weer niet. Het gedeelte wat verschilt bepaalt uiteindelijk de kenmerken van het soort alcohol, en de werking van alcohol.
Waarom wordt het in verzorging en cosmeticaproducten gestopt? Wel , om verschillende redenen. Ethanol denat is een veel voorkomende alcoholsoort. Het is een alcohol waaraan een stofje wordt gekoppeld om het zo niet drinkbaar te maken. De middelen die daarvoor gebruikt worden zijn vaak van synthetische herkomst en maken deze alcohol ondrinkbaar. De gedenatureerde alcohol is een goedkope grondstof die veel in de cosmetica- productie wordt gebruikt. Hiermee ontlopen bedrijven de hoge accijns op drinkbare alcohol. Deze zogenaamde cosmetische alcohol kan, door de gebruikte synthetische middelen, aanleiding geven tot allergische reacties. . Het voorkomt in elk geval, dat alcoholisten deze non-food-producten gaan drinken. Dit heet DENATURED ALCOHOL ook wel ALCOHOL DENAT. ( SD ) Het wordt in de cosmeticawereld ook wel “ de vieze / slechte alcohol” genoemd. Het wordt meestal in vrij hoge concentraties toegevoegd om bacteriën te doden, waardoor de houdbaarheid gewaarborgd kan worden. Deze alcohol Denat vinden we ook in hoge concentraties terug in tonics en lotions tegen acné, om de onzuiverheden en verspreiding van bacteriën te verminderen op de huid. Daarnaast wordt alcohol ook toegepast om ingrediënten die normaal niet met elkaar willen mengen, te kunnen vermengen. In parfums wordt alcohol ook als basis gebruikt. Ook wordt het heel veel als oplosmiddel gebruikt, met name in zonnebrandproducten met een hoge factor. Het voorkomt schuimvorming, heeft een sterk verdunnende werking en geven aan bijvoorbeeld toners een ontvettend effect waardoor wij dat bekende en gewilde frisse gevoel ervaren.
Benamingen die onder deze slechte alcohol vallen zijn o.a:
– ETHANOL
– ETHYL ALCOHOL
– BENZYL ALCOHOL
– ISOPRPYL ALCOHOL
– METHANOL
Als je deze benamingen in een ingrediënten lijst tegenkomt en ook nog eens op één van de eerste plekken, loop deze dan liefst voorbij. Dit betekent, dat het product voor het grootste deel uit alcohol bestaat, wat zeker bij een kwetsbare en gevoelige huid veel schade aan kan richten. Staan één van de boven genoemde SD-alcoholen onderaan in een lijst, dan wordt het voornamelijk toegepast om te mengen, en hoef je je niet zo heel erg veel zorgen te maken.
Omdat alcohol zeer snel verdampt , kan het de huid in rap tempo uitdrogen. Je kunt dit nog het beste vergelijken met GLASSEX. Dat spul bestaat voor het grootste deel uit alcohol. Als je het opspuit verdampt dit direct en trekt het oppervlak kurkdroog zodat jij enkel nog wat droog kunt poetsen met een doek of velletje keukenpapier. Deze werking is zo’n beetje hetzelfde op je huid. Het droogt je huid gigantisch uit. Daarnaast lost het de natuurlijke vetten op in het oppervlakkige gedeelte van je huid. Dit zorgt ervoor, dat de natuurlijke barrière van je huid die er o.a voor zorgen dat er geen agressieve stoffen binnen kunnen dringen, kapot gaat. Alcohol wordt ook mede hierom vaak toegevoegd om zo alle stoffen in een créme of zalf of serum goed op te laten nemen door de huid. Daarmee doe je zowel goed als kwaad, want niet alleen de goede stoffen in een product worden opgenomen, maar ook de vervelende, als bewaarstoffen en andere synthetische stoffen. Allemaal triggers die de huid irriteren, uitdrogen en aantasten. SD-alcohol heeft nog een zeer vervelend staartje: SD-alcohol zorgt ervoor dat de voorlopers van vitamine A ( retinol ) niet verder worden omgezet tot vitamine A -zuur. Als je huid hier tekort aan komt, zet de veroudering bijvoorbeeld ook veel sneller in.
GEZONDE ALTERNATIEVEN
Voordat je wanhopig met je handen in de lucht vliegt en je je afvraagt hoe je in hemelsnaam je huid moet verzorgen, wees gerust. Er bestaan gelukkig erg gezonde en onschuldige alternatieven op SD-alcoholen in verzorging-en-cosmeticaproducten. Sterker nog, dit zijn alternatieven die de huid juist verzorgen. Dit gaat om:
– VETALCOHOLEN
Vet-alcohol is een onderdeel van natuurlijk vet of olie. Een voorbeeld: laurinezuur wordt verkregen door een destillatie uit kokosvet. Onder druk wordt waterstof aan het vetzuur toegevoegd. Het eindproduct van vetzuur en waterstof is een vetalcohol: een wasachtige compacte substantie. Alhoewel het chemisch gezien wel tot de alcoholgroep behoort is het niet te vergelijken met pure alcohol en zijn eigenschappen.
– WOL-ALCOHOLEN
Ook wel wolvet of lanoline genoemd. Het gaat om een complex mengsel van alcoholen en vetzuren dat vaak wordt toegepast in cosmetica , met name zalf en crémes en balsems. Het heeft goede water-bindende en emulgerende eigenschappen en wordt uit natuurlijke bron gemaakt ( schapenwol ) Het serum wordt aan de wol onttrokken , gereinigd en bewerkt tot annydrous lanoline. Nadelen zijn er ook: het is ongeschikt voor veganisten en er zijn veel mensen, waaronder ikzelf, die allergische reacties vertonen.
– PANTHENOL ( B5)
Al deze vettige alcoholsoorten zijn in staat veel vocht vast te houden. Ze houden de huid daarom zachter. Ze irriteren ook vrijwel nooit. Het zijn natuurlijke alternatieven op de gedenatureerde alcoholen die industrieel enorm veel worden gebruikt. Deze natuurlijke alcoholen komen we voornamelijk tegen in 100`$ natuurlijke, biologische producten en sommige producten die zijn ontwikkeld voor de kwetsbare huid. Soms wordt er overigens gekozen voor oliën en wordt er helemaal geen alcohol gebruikt. Als je één van de volgende namen in een ingrediënten-lijst tegenkomt, zit je goed:
– CETYL ALCOHOL
– CETEARYL ALCOHOL
– MYRISTYL ALCOHOL
– STEARYL ALCOHOL
TOT SLOT: stel, je hebt een potje créme waarin onderaan de lijst aan ingrediënten een foute alcohol staat vermeld. Maak je daar niet al te bezorgd over. Net als in de voedingsmiddelenindustrie geldt dat het laatst genoemde ingrediënt het minst tot nauwelijks aanwezig is in het product. In het geval van alcohol gaat het meestal om een spoor om bijvoorbeeld de ingrediënten goed met elkaar te vermengen. Dit tast de huid nauwelijks aan. De mate waarin alcohol aanwezig is, is bepaald door het INCI, wat staat voor de INTERNATIONALE NAAMGEVING VOOR COSMETISCHE INGREDIENTEN . Dit is echter knap lastig om te ontcijferen omdat de procenten vaak niet worden vermeld. We kunnen uitgaan van de volgorde van een ingrediënten lijst.
SODIUM LAURYL SULFAAT ( SLS)
SLS is een detergent ( zeep, reiniger ) wat in staat is vet en andere bevuiling uit onze haren te wassen. De sulfaten iun SLS zoirgren ervoor dat de boel heerlijk gaat schuimen. Dit schuim is er puur voor ons genot en onze beleving, want al dat schuim maakt je haar echt niet schoner dan geen schuim. Er zijn verschillende soorten sulfaten, zoals sodium laureth sulfaat ( SLES) een tweede grote bekende is. SLS is echter de meest venijnige. Het geeft snel irritaties en kan de ( hoofd) huid gigantisch uitdrogen. SLS wordt ook veel toegepast in wasmiddelen om bijvoorbeeld auto’s schoon te poetsen. Dit toont de enorme waskracht. Zowel SLS als SLES vallen onder de zogenoemde oppervlakte actieve stoffen, wat ook wel surfactants worden genoemd. Dit zijn stoffen die in combinatie met water gebruikt kunnen worden om vetten op te lossen. Surfactants verlagen de spanning in de oppervlakten, waardoor de producten gaan schuimen en ze bijvoorbeeld beter smeerbaar te maken. SLS heeft dus aardig wat functies in verzorgingsproducten.
SLS is ontzettend goedkoop als grondstof, en met zijn vele functies daarom extra aantrekkelijk voor de op geld beluste fabrikant om het te gebruiken in vrij grote hoeveelheden.
Surfactants ( en dus ook SLS) liggen erg onder vuur. Met name SLS heeft een zeer uitdrogende en irriterende werking op huid en haar. Buiten talg en vuil lost het ook zeer eenvoudig huidvetten op. Hierdoor raakt onze natuurlijke huid barrière flink verstoord, en kunnen we last krijgen van een gortdroge, pijnlijke, schilferige en barstende huid, puisten, vlekken en andere huidirritaties.
Veel mensen lopen rond met allerlei onverklaarbare huidklachten, en leggen totaal geen link met hun dagelijkse verzorgingsproducten als shampoo. SLS zit niet alleen in shampoo, maar ook in zepen, douche en badverzorgingsproducten, make up, tandpasta’s enzovoort enzovoort, kortom, allemaal producten die we iedere dag gebruiken. Alles bij elkaar genomen kan het gebruik van SLS funest zijn voor je huid en haar.
Uiteraard zijn er door de EU grenzen gesteld voor het gebruik van SLS in producten, en daar houden fabrikanten zich netjes aan. Maar het probleem zit hem in het veelvuldige gebruik van diverse producten waarin SLS aanwezig is. Stel: iemand doucht iedere morgen, wast zich met douchegel, wast haar haren, en gooit er daarna een conditioner in, smeert zich na de douche beurt in met een creme of lotion, gebruikt stylingsproducten, poets de tanden met een tandpasta met SLS, smeert overdag haar handen in met een handcreme…..Het zijn allemaal dagelijkse dingen die we iedere dag gedachteloos uitvoeren. Het kan de huid behoorlijk gaan pesten, met alle gevolgen van dien. SLS is de absolute koning op het gebied van hoofd / haar / huidirritaties.
( NATRIUM) CHLORIDE
Beter bekend als doodgewoon tafelzout. Het wordt toegevoegd aan shampoo’s die SLS bevatten. Het lijkt onschuldig, maar in combinatie met o.a SLS kan het haarverlies geven, en een mogelijke oorzaak van een droge en jeukende hoofdhuid.
MINERALE OLIËN
Dit zorgt er bijvoorbeeld voor dat ons haar zacht wordt en gaat glanzen. Terwijl we he als iets totaal onschuldigs zien, is het verre-van-onschuldig. We verwarren het nogal eens met echte pure mineralen waar bijvoorbeeld natuurlijke bronzers van worden gemaakt. De minerale oliën in shampoo’s is echter een geheel andere stof. Het is een petrochemische stof, afgeleid uit aardolie. Het kan het haar in de haarschacht aantasten.
DIETHANOLAMINE ( DEA) EN TRIETHANOLAMINE ( TEA)
Dit is afkomstig van een ethyl alcohol en amine.Ze zijn toegestaan, maar in zeer kleinere hoeveelheden, omdat het bekend staat de huid gigantisch te irriteren. De stof kan ook reageren met nitrosamines, wat mogelijk kankerverwekkend kan zijn.
PARABENEN
Parabenen zijn een grote groep conserveermiddelen, die in heel veel verzorgingsproducten, cosmetica en medicijnen worden gebruikt. Sommige parabenen mogen niet te pas en te onpas worden gebruikt, bijvoorbeeld voor kinderen onder de drie jaar. Het gaat dan meestal om producten die je niet afspoelt ( crèmes en lotions )
Parabenen zijn afgelopen jaren in een slecht daglicht geplaatst. Een aantal parabenen worden verdacht hormoonverstorend ( EDC ) te zijn. Fabrikanten zijn ze daarom steeds meer uit hun producten gaan mijden. Maar ze komen nog altijd veelvuldig voor. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat parabenen een allergische reactie op de huid teweeg kunnen brengen. Voor mij meer dan genoeg reden om deze stoffen te mijden
COCAMIDOPROPYL BETAINE
Dit is een amfoteer surfacant ( oppervlaktespanning verlagend middel ) Het wordt gebruikt als schuimmiddel. Deze stof staat ook wel bekend als het “ kapper-monster” omdat het contactallergie kan veroorzaken bij kappers en andere mensen die met hun handen werken in bijvoorbeeld schoonheidssalons. Naast schuimmiddel wordt het ook toegepast als verdikkingsmiddel om de viscositeit te verhogen.
LAURETH 4
Dit is een stof wat wordt gebruikt als emulgator. Het zorgt er o.a voor dat plantaardige oliën met een beetje water kan worden vermengd. Het wordt gemaakt van laurylalcohol uit plantaardige vetten, maar is niet natuurlijk. En al helemaal niet zo onschuldig. Om de mengbaarheid van water te verbeteren wordt het bewerkt met stoffen uit de petrochemie. In onverdunde vorm kan laureth-4 ernstige schade toebrengen aan de ogen. Verder kan het zeer irriterend zijn op de huid en de hoofdhuid. Gebruik je dit spul in pure onverdunde vorm ( het wordt op internet verkocht op vele DIY web-winkels ) kijk dan goed uit.
SODIUM / NATRIUM HYDROXIDE
In de volksmond ook wel “ bijtende soda” genoemd wat mij betreft de lading al aardig dekt. Het wordt voornamelijk gebruikt als binder. En… in pure vorm als gootsteenontstopper. Het is absoluut geen vriendelijke stof te noemen. Het wordt industrieel veel toegepast om zeep bij elkaar te houden. Alhoewel het zeer gering is toegestaan in cosmeticaproducten, kan een beetje al zorgen voor behoorlijk wat huidirritaties. In shampoo’s zien we het meestal ergens op een laatste plek staan in een ingrediënten lijstje.
GLYCOL DESTEARATE / PROPYLEEN GLYCOL
Propyleen glycol wordt industrieel gebruikt als vochtdrager ter vervanging voor glycerine. Het trekt veel beter en sneller in de huid en is vele malen goedkoper als grondstof dan glycerine. Propyleen glycol heeft met name een zeer uitdrogende werking op de huid en hoofdhuid. Daarnaast kan het gemakkelijk worden opgenomen in de bloedbaan via de huid.
VERWARRING RONDOM NATUURLIJK OF SYNTHETISCHE VORM
Om het allemaal nog “ gemakkelijker” te maken voor de consument, zijn er tevens erg veel stoffen die zowel synthetisch als natuurlijk kunnen worden toegepast. Een goed voorbeeld is zijn de minerale oliën. Deze kunnen uit pure en natuurlijke winning bestaan of synthetisch, afgeleid uit aardolie. Ook hier zijn de keurmerken en certificeringen belangrijk. Al hoeft dit geen volledige 100% garantie te bieden, het is meest betrouwbaar. Let goed op WAT ER NIET wordt vermeld op verpakkingen. Staat er in een ingrediënten lijst bijvoorbeeld “ propyleen glycol” en verder geen enkele verwijzing of vermelding naar een verdere informatie, dan kun je uitgaan van een synthetische vorm. Een fabrikant zal immers zeker een bron vermelding geven om het product 100% natuurlijk te claimen. Gebeurt dit niet, dan kun je daar zeker je vraagtekens bij zetten.
GEZOND IMAGO ZEGT NIETS
Vaak gaan mijn nekharen overeind bij het zien van het zoveelste product die zich een zeer gezond en groen imago heeft aangekletst. Deze merken zijn totaal niet transparant en werken niet natuurlijk terwijl ze dit wel via een zorgvuldig opgebouwd imago naar buiten brengen. Ik bemoei mij daar regelmatig tegenaan in de vorm van zo’n merk benaderen, of uitlichten, waardoor een merk mij benadert. Een goed voorbeeld was de 2-1 shampoo van MARCEL’S GREEN SOAP, een favoriet merk van mij notabene. Ik ben fan van hun wasmiddelen. Voor mijn natuurlijke shampoo en conditioner test kreeg ik de 2-1 shampoo in handen. En schrok me te pletter:
Zoals je ziet zit deze fles vol met meuk. Ik heb mijn frustraties uitgelicht op mijn social, waar erg veel reacties op kwamen, inclusief een mail van Marcel’s. Ze hebben het zeer netjes geformuleerd en waren het zeker ook met mij eens. En ze beloofden dat de formule zou worden veranderd. Inmiddels is het augustus 2020 en ik controleerde zojuist nog of deze formules inmiddels waren aangepast. .. 🥺 NOPE. Alhoewel de respons op mijn zeer kritische mail aanvankelijk goed werd opgepakt, blijft de verbetering uit en worden deze flessen meuk gewoon nog verkocht. Velen geloven dankzij het “ groene” imago van dit merk, dat het ook vast moet gaan om een goede, gezonde, meukvrije shampoo. Zoals je ziet kom je bedrogen uit.
BOTTOM LINE:
– Let op de verpakkingen. Kijk of er geldige certificeringen / keurmerken aanwezig zijn
– Let op de ingrediënten, bekijk of je er geen “ nasty’s “ tussen ziet staan
– Kies voor zo kort mogelijk gehouden ingrediënten lijstjes
– Check recensies / ervaringen van merken
– Wees kritisch, ga niet lukraak af op een mooi praatje van een fabrikant
– Vraag deskundig advies van een deskundige voor meer info
Net als jij ben ik helemaal afgeknapt op Marcel’s green soap. De handzeep, douchegel en shampoo zit vol troep die je huid/haar enorm uitdroogt. Schande! Goed dat jij dit aan de kaak stelt.