Pindakaas….we zijn er dol op. Wereldwijd. In Amerika staat “ peanutbutter” nog altijd op de eerste plek als meest gegeten broodbelegging en ook in Nederland staat er een pot pindakaas standaard in de keukenkast. Het is lekker, goedkoop en snel op je boterham te smeren. En ja, als je de goede pindakaas te pakken hebt of het simpelweg zelf maakt, is het ook gezond bij matige consumptie. Het bevat zeer veel goede en essentiële voedingsstoffen. Wel is het belangrijk, m een juiste pindakaas te kiezen. Die moeten bestaan uit 100% pinda’s. Niets meer, en niets minder.
Alhoewel er steeds meer merken een “ 100`% pinda-pindakaas” op de markt brengen, blijven de gangbare potten meest verkocht en meest populair. Iedere supermarkt heeft een huismerk in hun assortiment. Anno 2019/ 2020 zijn er 600 gram potten verkrijgbaar. Allen hebben ze zo’n beetje dezelfde samenstelling. En dat is 85% pinda’s, gehard palmvet, zonnebloem olie en zout. Dat geharde palmvet, dat is nogal de party-poeper in al deze varianten. Dit heet ook wel “hard vet”, en is gehydrogeneerd. Hydrogeneren is een proces waarbij onverzadigde bindingen door toevoeging van waterstofjes worden omgezet in verzadigde bindingen. Door deze kunstmatige processen worden de plantaardige vetten langer houdbaar gemaakt. Anders geformuleerd is het dus: het omzetten van plantaardige vloeibare vetten in hard vet (vast vet, ook wel transvet). Met dat transvet weet ons lichaam niet goed raad. Ons lichaam bestaat voor een groot deel uit water en lipiden, een soort verzamelnaam voor alle vetten. Zowel onverzadigde als verzadigde vetten worden door het lichaam verwerkt, maar met verzadigde vetten heeft het lichaam meer moeite. Transvetten worden ook wel eens vergeleken met synthetische smeerolie voor je auto. Het is een vetsoort, maar wel een soort waar je lichaam niet veel mee kan. Er zijn erg veel gezondheidsrisico’s bekend, zoals een te hoog cholesterol, overgewicht, het dichtslibben van aderen, en inflammatie. Geen grapjes. We komen deze transvetten ontzettend veel tegen in koek en koekjes. Een goede reden om dit transvet zoveel mogelijk te mijden. Er is een ADH bekend, deze staat op 1% van het aantal calorieën dat je per dag binnenkrijgt. Stel dat je een calorie-inname hebt van 2000 kcal per dag, dan mag je maximaal 20 calorieën binnen krijgen aan transvetten. Een gram transvet bevat bijna 10 calorieën, de maximale hoeveelheid is dan 2 gram. In Nederland eten we per dag per persoon gemiddeld 4,3 gram transvet. Dit halen we het meest uit kant-en-klaar meuk, en….broodbeleg…. Naast deze bezwaren is het voor velen ook zwaarwegend, dat deze palmolie vele oerwouden verwoesten, Dit gaat ten koste van leefgebieden van bijvoorbeeld de orang oetans. Omdat we hier steeds meer tegen in opstand komen, zien we dit weer terug in de nieuwste producten. Vele fabrikanten kiezen voor duurzame palmoliën, maar vaak worden deze ook gewoonweg gehydrogeneerd. De consument denkt dus dat er een eerlijk product wordt ingekocht, maar de gezondheidseffecten zijn vaak hetzelfde. Zo kiezen veel fabrikanten bijvoorbeeld voor een RSPO-gecertificeerde palm en kokosolie. Dit bevestigt een duurzame winning. Maar hoe de olie verder wordt bewerkt in het uiteindelijke product wordt niet gezegd. Palmolie wordt na stomen en persing in vaten verscheept naar raffinaderijen. Daar wordt de olie gezuiverd, gefilterd, ontkleurd en worden kleur en geur geneutraliseerd. Daarna kan het als olie ( ongehard) worden verwerkt, of doorgaan in proces en worden gehard. De olie wordt, rechtsom of linksom, of het nu gecertificeerd is, of duurzaam gewonnen, ALTIJD BEWERKT. Er zijn gelukkig enkele uitzonderingen op de regel, maar deze zijn niet eens op één hand te tellen. Uit alle soorten pindakaas die ik heb onderzocht, kwam ik maar twee varianten tegen die met pure palmoliën werken, zonder deze te hydrogeneren .Palmvet wordt in pindakaas erg veel gebruikt. Het geeft pindakaas smeuïgheid en textuur. Negen van de tien potten pindakaas bevatten gehydrogeneerde palmvetten. Pindakaas wordt op deze manier minder gezond. Als we thuis pindakaas maken, maken we dit met ( biologische) ongezouten pinda’s. Meer is er ook niet nodig. Wil je het allemaal wat smeuïger, kun je er een beetje zuivere kokosolie aan toevoegen. De potten uit de supermarkt bevatten naast pinda’s en palmolie ook suikers ( meestal dextrose) Dit alles zorgt ervoor, dat pindakaas verre van gezond is. En dat we hier, zeker bij dagelijks gebruik, gezondheidsproblemen van kunnen krijgen. Er zijn steeds meer fabrikanten die suikers weglaten uit hun pindakaas, maar verhogen ook het palmvet, om de smaak te vervangen. Water-naar-de-zee dragen verhaaltje dus.
AH VERSUS LIDL
De meest gekochte pindakaas in Nederland zijn die van de AH en de Lidl. Beiden kosten ze € 2,09 voor 600 gram. Deze pindakaas zijn de echte koplopers in het assortiment van beide supermarkt-ketens. Niet zo vreemd dus dat ik over deze twee potten pindakaas de meeste vragen gesteld krijg. Ondanks dat ik deze varianten sowieso afraad, vanwege de geharde vetten en het zout, blijven consumenten deze goedkopere varianten verkiezen boven de 100% pinda-pindakazen en / of de biologische pindakazen. Waarom? De prijs. Want de biologische en de 100% pindakazen zijn inderdaad in de meeste gevallen wel 2 x zoveel duurder. Wat een beetje gek is, aangezien er in de 100% pinda-pindakaas alleen maar pinda’s gaan. En je zou verwachten dat , hoe meer er is toegevoegd, hoe hoger een verkoopprijs wordt. Maar ook hier zie je een zeer goed voorbeeld hoe er flink verdiend wordt aan een trend / hype. We willen 100% puur? Dat kan. Maar voor deze “ luxe” hippe trend moet je wel extra betalen. Je betaalt bijvoorbeeld voor een potje 100% pinda-pindakaas van 350 gram ook € 2.09, juist, precies hetzelfde wat je voor 600 gram “ gewone” pindakaas betaalt.
En tja, “ ons-bien-zuuunig” is de Nederlandse mentaliteit, en zal alleen de echt bewuste consument het ervoor over hebben. Vandaar dat de gangbare potten als zoete broodjes over de loopband blijven rollen bij alle supermarkten.
Afgezien van het feit dat het een stuk ongezonder is, heb ik de twee potten eens naast elkaar gezet en ben ze gaan vergelijken. Zijn er verschillen, en zo ja, welke? Hoe zit het met de verschillen in smaak en textuur? Ik ben in de twee potten gedoken om dat uit te vissen.
Laten we beginnen met de AH pindakaas. Daar zit in:
85% PINDA’S , PLANTAARDIGE PALM EN ZONNEBLOEM OLIE , ZOUT
Deze pindakaas bevat GEEN gehard palmvet. Dt is opmerkelijk, want de rest van al deze gangbare soorten bevatten wel gehard, of gedeeltelijk gehard palmvet. Dit neemt niet weg, dat het ook in de pot van de AH gaat om gehydrogeneerd palmvet. Deze pindakaas bevat aardig wat zout. ( 0,50 gram per 100 gram ) En is ook niet misselijk in het verzadigde vet: per 100 gram maar liefst 11 gram. Het is onduidelijk, of de pinda’s worden geroosterd of niet, maar gezien het zeer hoge verzadigde vet-percentage vermoed ik dat ze ongebrand zijn gebleven. Dit maakt de productie ook een stuk sneller en goedkoper.
Zoals je ziet wordt hier wél vermeld, dat het om geroosterde pinda’s gaat. Daarnaast wordt ook vermeld, dat het om gehard palmvet gaat. AI. ☹️ Qua verzadigde vetten ligt deze Lidl pindakaas een stuk lager dan de AH, per 100 gram 6,8 gram, wat echt aanzienlijk lager is . Dit is vermoedelijk te danken aan het gebruik van geroosterde pinda’s. Dit verandert de vetzuur-samenstelling van pinda’s. Nog iets opmerkelijks tussen de twee: deze pot van de Lidl bevat opmerkelijk meer zout, per 100 gram 0,55 gram. Toch geven ze beiden in portie grootte een zoutpercentage van 0.08 gram. Ik denk zelf dat de voedingswaarden “ breed zijn ingeschat”.
Zien we nog meer opmerkelijks? Niet echt. Wel zien we op de AH pot, dat ze eerkijk vertellen dat het om 85% pinda’s gaat. En de Lidl wil goed uit de verf komen door “ zonder toegevoegde suikers” op de pot te vermelden. Verder verschillen ze eigenlijk ook niet zoveel in etikettering, op de illustraties na natuurlijk 😊 Lidl gebruikt een extra plastic seal op de pot. Waarschijnlijk is dit gedaan omdat er gehard vet is gebruikt wat de pindakaas knikker-hard kan maken als er bijvoorbeeld teveel lucht en kou bij komt. Extra belastend voor het milieu.
Dan komen we op de smaak en textuur test. In mijn pindakaas-test uit 2017 kwam de AH als meest smeuïge uit de test, en dat is anno 2019/2020 niet veranderd. Nog steeds die prachtige, smeuïge textuur, waar ik echt mijn petje voor afzet, want het kost volgens mij heel wat moeite om een pindakaas zo mooi smeuïg te verkrijgen. Een lepeltje in je mond lost snel op, zonder dat je verhemelte vol lijkt te zitten met kleefpasta. Geur is top, textuur is top, smaak is top. Daar valt niets op aan te merken.
De Lidl laat wat steekjes vallen. Door het harde palmvet is deze pindakaas harder en stugger van textuur en heeft het ook een vrij donkere kleur. Ook de smaak blijft wat achter t.o.v de AH. Jammer, want de Lidl is voor mij de betere supermarkt onder de supermarkten. Maar in hun pindakaas vallen ze diep, als het op smaak en textuur komt.
WELKE IS NU “ BETER”?
Laat ik voorop stellen, dat geen van deze pindakaas een beste keuze is. Omdat ik veel vragen kreeg over deze twee potten, heb ik ze eens vergeleken. En de grootste verschillen zijn:
– AH bevat geen gehard palmvet, de Lidl wel
– AH bevat minder zout dan de pot van de Lidl, al zet ik vraagtekens bij de analyses
– LIDL bevat aanzienlijk minder verzadigd vet, AH springt wat dat betreft vreselijk uit zijn pot met 11 gram per 100 gram
– AH is meest smeuïg
– AH is rijker aan vezels: 7,5 gram/ 100 gram ten opzichte van de 5,4 gram / 100 gram van de Lidl
Verder zijn er geen verschillen. Prijs exact hetzelfde, dezelfde inhoud, geen toegevoegde suikers, 85% pinda-aandeel.
Hoe zit het met de 100% pinda-pindakaas?
Bijna iedere grote supermarkt-keten heeft zijn eigen huismerk in pindakaas. Daar komt steeds meer bij, zoals de zogenoemde ” 100% pindakaas”. Dit zijn varianten die alleen uit fijn vermalen pinda’s bestaan. Daaraan wordt verder dus niets aan toegevoegd, zoals zout, suiker ( dextrose) of palmvet. In dat opzicht zijn deze varianten sowieso een veel betere keuze dan de hierboven beoordeelde potten pindakaas van de Lidl en de AH. Velen vragen mij toch, of het allemaal wel zo brandschoon is als wordt beweerd. Zitten er geen adders onder het gras? Stiekempjes toch geen extra toevoegingen gedaan? En hoe wordt het eigenlijk gemaakt?
Het wordt inderdaad alleen gemaakt van pinda’s. Dit zijn niet biologische, ongezouten , en ongeroosterde pinda’s, die niet vrij zijn van GMO. In de fabriek worden ze vermalen in grote vaten en afgevuld in potten. Omdat er geen hulpstoffen ( bijvoorbeeld zout en palmvetten) aan worden toegevoegd om de pindakaas een dikkere structuur te geven, ziet de consument bij het openen een laagje olie op de pindakaas liggen wat eerst goed door de pindakaas geroerd moet worden. Ook zie je een duidelijk kleurverschil, de met-palmvet-verrijkte soorten pindakaas zijn veel donkerder van kleur.
Dit geeft veel voordelen, zowel voor de voedingswaarden als smakelijkheid. De 100% pindakaas is vele malen smeuïger en iets meer vloeibaar, waardoor je veel minder op je mes uit de pot haalt. Dit zorgt voor een verminderde portie-grootte, en het gaat langer mee. Daarnaast bevat het veel minder aan verzadigd vet. Je lepelt voornamelijk de goede vetzuren uit de pot.
Zijn er dan echt geen adders? Nee, eigenlijk niet, op de prijs na. Want dat is echt belachelijk duur. Je betaalt gemiddeld €2.10 voor 350 gram. Een zak ongezouten / ongebrande pinda’s met een inhoud van 500 gram kost gemiddeld maar € 2,50. En wat een fabriek doet, kun jij zeer simpel thuis ook. Meer dan pinda’s in de blender gooien en op hoogste snelheid draaien tot de massa smeuïg is, vraagt het niet. Het is een zeer lucratief handeltje, die ” 100% pinda-pindakaas”, onthoud dat goed. Je spekt de voedsel en levensmiddelenindustrie er enorm mee, en schijt in je eigen zak. Resumerend: deze varianten zijn in de supermarkt zeker de beste keuze, maar niet biologisch, niet vrij van GMO en heel…HEEL ERG DUUR betaald.
GA VOOR ZELF MAKEN!
Wil je echt voordelig en gezonder uit zijn? Maak het dan zelf. Zoals ik eerder vertelde heb je niets meer nodig dan een zak ongezouten / ongebrande pinda’s, goed voor 500 gram pindakaas. Alles wat je nodig hebt is een blender. KLIK HIER.
Beste vrienden, ik eet helemaal geen pindakaas waar palmolie in zit. Palmolie is één van de ongezondste oliën die er bestaat. Van de toegevoegde palmolie is nooit te achterhalen hoe het gemaakt is, en waar het vandaan komt. Meestal is het basismateriaal beschimmeld en kuis verrot. En eigenlijk bestemd voor veevoer. Al zou ik geen vlees willen eten, dat met palmolie is gevoed. Als het gereinigd is, is daar niets meer van te merken. Op dit vet is de winst enorm. Voor de gebruiker is het kankerverwekkend, en uitermate slecht voor de bloedvaten. AH presteert het zelfs om in een potje ‘biologische pindakaas palmolie te doen. Palmolie is altijd bewerkt dus nooit biologisch. Zelfs als je het er in groene micro lettertjes op zet. Alsof ze zich schamen voor de tekst. Als AH zich werkelijk om de gezondheid van haar klanten bekommert, zouden ze er wel raapzaadolie in doen. Maar ja die is veel duurder. Biologische palmolie is nergens in Nederland te vinden. Maar zelfs bij biologische palmolie blijf ik veeeeeeer uit de buurt.
AH heeft wel degelijk 100 % pindakaas. Ingrediënt : pinda
Deze pindakaas is gemaakt van 100% pinda’s. Door een natuurlijk proces ontstaat er na enige tijd een laagje olie op de pindakaas. Dus eerst even roeren.
Zit in n pot van 350 gram.
Koop altijd pindakaas van Jori zonder toevoegingen van…….
Is wat duurder. Zag dat calve ook op de gezonde tour gaat met hun pindakaas. Biologisch is dat waar Monique.
Met het verschil van 0,01 per 100 gram heb ik geen zin om m’n blender smerig te maken en te moeten schoonmaken etc.. Dus dat “schijten in eigen zak” valt wel mee. Schoonmaken en electriciteit voor de blender en je eigen tijd is ook niet gratis.
Ik hoor niemand over de vieze randen aan de bovenkant van de pot bij de 100% pindakaas, (zie foto) vaak van aluminium (soms van plastic) elke keer dat je de pot open en dicht doet loop je kans dat er aluminium resten in de 100% pindakaas komen. Aluminium is niet gezond en zou niet als pot afsluiting gebruikt moeten worden.
Hoi Monique,
Wij kopen de pindakaas via bulk poeders. Via internet. Zitten alleen pinda’s in volgens de beschrijving.
Hoi Monique, de pindakaas van De Pindakaaswinkel is erg lekker en heel puur. Vind dat een echte aanrader.
Jaaaaaa heerlijke pindakaas in diverse smaken en hele toffe lui werken daar👊
Beste vrienden, ik eet helemaal geen pindakaas waar palmolie in zit. Palmolie is één van de ongezondste oliën die er bestaat. Van de toegevoegde palmolie is nooit te achterhalen hoe het gemaakt is, en waar het vandaan komt. Meestal is het basismateriaal beschimmeld en kuis verrot. En eigenlijk bestemd voor veevoer. Al zou ik geen vlees willen eten, dat met palmolie is gevoed. Als het gereinigd is, is daar niets meer van te merken. Op dit vet is de winst enorm. Voor de gebruiker is het kankerverwekkend, en uitermate slecht voor de bloedvaten. AH presteert het zelfs om in een potje ‘biologische pindakaas palmolie te doen. Palmolie is altijd bewerkt dus nooit biologisch. Zelfs als je het er in groene micro lettertjes op zet. Alsof ze zich schamen voor de tekst. Als AH zich werkelijk om de gezondheid van haar klanten bekommert, zouden ze er wel raapzaadolie in doen. Maar ja die is veel duurder. Biologische palmolie is nergens in Nederland te vinden. Maar zelfs bij biologische palmolie blijf ik veeeeeeer uit de buurt.
AH heeft wel degelijk 100 % pindakaas. Ingrediënt : pinda
Deze pindakaas is gemaakt van 100% pinda’s. Door een natuurlijk proces ontstaat er na enige tijd een laagje olie op de pindakaas. Dus eerst even roeren.
Zit in n pot van 350 gram.
Koop altijd pindakaas van Jori zonder toevoegingen van…….
Is wat duurder. Zag dat calve ook op de gezonde tour gaat met hun pindakaas. Biologisch is dat waar Monique.
de LIDL heeft ook 100% pinda
Met het verschil van 0,01 per 100 gram heb ik geen zin om m’n blender smerig te maken en te moeten schoonmaken etc.. Dus dat “schijten in eigen zak” valt wel mee. Schoonmaken en electriciteit voor de blender en je eigen tijd is ook niet gratis.
Hoi Monique, Lidl heeft ook een biologische variant Pindakaas, heb je daar wel eens naar gekeken?
Ben benieuwd?!
Smaakt heeft een pindakaas waar volgens het etiket geen suiker en geen palmolie in zit.
Pindakaas Lidl loopt zowat uit de pot, lijkt wel pindasaus!
Ik hoor niemand over de vieze randen aan de bovenkant van de pot bij de 100% pindakaas, (zie foto) vaak van aluminium (soms van plastic) elke keer dat je de pot open en dicht doet loop je kans dat er aluminium resten in de 100% pindakaas komen. Aluminium is niet gezond en zou niet als pot afsluiting gebruikt moeten worden.