Para noten
Geplaatst op maart 3 2025 door Monique van der Vloed
3 Comments
De para noot blijft toch een beetje in het luchtledige hangen qua populariteit. Ze worden matig verkocht, terwijl andere noten als zoete broodjes over de toonbank vliegen. Toch zouden we wat meer aandacht aan deze bijzondere noot moeten schenken, want hij bezit in het bijzonder ontiegelijk veel selenium. Hoe gezond dit is, lees je verderop.
WAT ZIJN PARANOTEN?
Paranoten zijnde vruchten van de paranotenboom. Ze worden ook vaak brazil-niuts genoemd. Deze boom groeit in Zuid-Anerika en behoort tot de grootste bomen uit het regenwoud. Ze kunnen maar liefst 60 meter hoog worden. Alhoewel de Engelse benaming voor de paranoot ( brazil nut) doet voorkomen dat de bomen enkel in Brazilië groeien vind je de bomren ook in Suriname, Venezuela, Peru en Bolivia. Een boom krijgt jaarlijks tot veertig vruchten. De noten zitten verpakt in een schil, samen met vele anderen in een hard omhulsel. Per vrucht zitten zo’n acht tot twaalf zaden. ( de noten)
GEZOND
Ook de paranoot bevat, net als andere noten, zeer veel vitaminen, mineralen en gezonde vetten. Naast een ruime aanwezigheid aan fosfor bevat de paranoot bizar veel selenium -> verderop lees je daar meer over. 100 gram paranoten bevatten 1917 mg selenium, wat neerkomt op ruim 3000% van de ADH, Selenium is een zeer krachtig antioxidant die de lichaamscellen beschermt. Daarnaast vermindert het de schadelijkheid van zware metalen. Vooral onze schildklier is afhankelijk van selenium. Het werkt krachtig tegen verschillende vormen van kanker . Nu moet je ook niet meteen volluit gaan met het eten van paranoten, want dan loop je juist weer kan dat je teveel selenium binnen krijgt. Er wordt aangeraden om niet meer dan 2-3 paranoten per dag te eten. Let daarnaast ook goed op je overige voeding, waar mogelijk ook vrij veel selenium in kan zitten van nature. Het selenium in de paranoten is een goed opneembare soort. Slechts twee paranoten laten de antioxidantenenzymen in het bloed meetbaar stijgen. Daarnaast kan een handje paranoten de cholesterolspiegel enorm verbeteren.
De reden waarom ik de paranoot de volle aandacht wil gaan geven, is vanwege het feit, dat deze specifieke noot zeer rijk is aan SELENIUM.
Laten we bij het begin beginnen. Selenium is een mineraal wat behoort tot de sporen elementen. Wat zoveel betekent, dat ons lichaam er maar heel erg weinig van nodig heeft. Het is een essentieel onderdeel van de stof GLUTATHION, wat wordt beschouwd als één van de grootste antioxidanten. Deze stof kunnen we in al onze lichaamscellen vinden, vanwege de beschermende rol als antioxidant. Daarnaast is de stof verbonden aan de ontgiftingsprocessen van de lever, geen onbelangrijke stof dus.
Selenium wordt gezien als een zeer krachtige antioxidant wat in ons lichaam wordt ingebouwd in enzymen, zoals die glutathion ( peroxidase ) .
We hebben gelukkig vrij weinig selenium nodig. We lopen daarom niet snel iets tekort. De ADH in Nederland ligt op 50 MCG voor vrouwen, en 60 MCG voor mannen.
Selenium is wellicht best een beetje THE UNDERDOG onder de mineralen, het heeft een gigantische lijst aan voordelen voor ons. Zo is het in staat om ontstekingen in het lichaam te verlagen, waardoor het meteen helpt om ons cardiovasculaire stelsel gezond en optimaal te houden . Wat veel mensen niet weten, is dat selenium een belangrijke rol speelt in de productie van onze schildklierhormonen. Mensen met schildklierproblemen kunnen mogelijk tekorten hebben opgelopen van selenium. Selenium kan de hoeveelheid witte bloedcellen ( type CD4 ) verhogen wat weer mogelijk gunstig kan zijn voor onze weerstand. Kortom, dat mineraaltje is zo gek nog niet en in mijn beleving nogal onderschat ..
Selenium komt in ons voedsel voor, maar niet in erg grote hoeveelheden en bovendien niet in erg veel voedingsmiddelen. Alhoewel het vrij weinig uit onze voeding is te haken, is het toch het beste om het uit onze voeding te haken, omdat het selenium dan is vergezeld met meer voedingsstoffen die ons lichaam wel kan gebruiken. Bronnen waar we selenium in kunnen vinden :
– chiazaad
– sardines / makreel / haring/ verse tonijnmoot en andere diverse vissoorten
– zonnebloem pitten
– cashew noten
– kip
– eieren
– Shi-take paddenstoelen
– kokosnoot ( vers )
– peulvruchten, in het bijzonder witte bonen
Maar de allergrootste bron is toch wel de PARANOOT. Eén paranoot levert al zoveel selenium op dat je meteen aan je ADH zit. Ga dus niet meteen volop aan de paranoten, want teveel is in dit geval niet alleen niet onschuldig, maar ook gevaarlijk. Omdat de paranoot-bomen groeien op verschillende bodems, kan het aantal selenium in de noten zelf sterk verschillen. Eet eigenlijk nooit meer dan vier paranoten. De veilige bovengrens voor selenium is gesteld op 300 MCG per dag.
OPMERKELIJKE STUDIE : SELENIUM BESCHERMT TEGEN ONTWIKKELEN VAN HARTFALEN
In 2022 deed postdoc onderzoeker Nils Bömer van het UMCG dit nogal vrij interessante onderzoek,
KLIK HIER. Deze studie stelde vast, dat mensen die voldoende selenium in hun bloed hebben, een verlaagd risico hebben op hartfalen/ hartfalen te ontwikkelen. Ook blijken zij minder risico op overlijden te hebben, dan mensen die een selenium tekort hebben. Ook komt in dit onderzoek naar voren, dat de Nederlandse bevolking een relatief lage selenium-concentratie in het bloed heeft. Dit komt mede door de relatief lage hoeveelheid selenium in de bodem van Europa, in vergelijking met bijvoorbeeld Amerika. Verbouwde voeding van Europese bodem bevatten daardoor minder selenium. Een leuk weetje : het HOOGSTE selenium gehalte is vindbaar in de bodem van Nebraska ( Verenigde Staten ) In China vinden we daar tegenover gezet de meest selenium-arme bodem.
KOMEN WE TEKORT ?
Omdat we er weinig van nodig hebben, is het risico algemeen genomen niet hoog om tekorten op te lopen. Zoals je eerder kon lezen, kunnen we selenium goed uit ons dagelijks voedsel halen. Toch zijn er risicogroepen, mensen die dus een groter risico lopen tekorten op te lopen. Dat zijn :
* mensen die roken
* mensen die alcohol drinken, ook de gelegenheid drinkers
* vrouwen die langere tijd borstvoeding geven
* mensen met diverse opname stoornissen, waardoor selenium niet goed kan worden opgenomen
* mensen die dialyseren, door de zuivering kan er veel selenium verloren gaan
Het is vrij lastig om te ontdekken of je een selenium tekort hebt ( opgelopen) omdat de symptomen vreselijk divers zijn. De meest voorkomende :
* vermoeidheid
* spier & gewrichtsklachten, zoals kramp, pijn en stijfheid
* lagere weerstand
Zoals je ziet kunnen deze meest voorkomende symptomen zeer gemakkelijk worden gekoppeld aan vele andere klachten / ziekten en aandoeningen. Als je een vermoeden hebt, dat je selenium tekort komt, is het dan ook meest verstandig om dit te laten controleren bij de huisarts.
MOETEN WE AAN DE SUPPLETIE ?
Als er bij jou een selenium tekort is vastgesteld, kun je aanvulling voorgeschreven kunnen krijgen. Maar in regel wordt vaker door verwezen naar een diëtist die dan een dieet wat rijk is aan selenium voorschrijft. Selenium is namelijk ontzettend makkelijk uit onze voeding te halen. Anders gezegd zijn selenium supplementen een beetje overbodig, en kunnen -> bij verkeerd gebruik -> zelfs gevaarlijk zijn.
Want…..als jij een teveel aan selenium binnen krijgt, kan dat best zeer vervelende gevolgen hebben voor je gezondheid. Als je stelselmatig een teveel binnenkrijgt kun je allerlei vage klachten ervaren als :
– een vieze rare metaalachtige smaak in je mond
– aandoeningen aan het zenuwstelsel
– verlies van haren / nagels en zelfs in het ergste geval verlies van tanden en kiezsn
– diaree, misselijkheid, algehele malaise
– huiduitslag en huidbeschadigingen
– vermoeidheid
– maag en darmklachten
Zoals je leest zijn het vrij breed getrokken klachten die je niet direct aan een teveel aan selenium zal koppelen. Wat is nu de ADH per dag voor selenium ? Wel, het EFSA heeft de maximale dagelijkse hoeveelheid selenium vastgesteld op 255 microgram voor een volwassene. En wordt vooral geadviseerd dit uit voeding te halen, niet uit ( synthetische of natuurlijke ) suppletie. Wees daar echt erg voorzichtig mee, want een selenium vergiftiging wil je niet, geloof mij, daar kun je echt heel erg ziek van worden en erger. Het is eigenlijk meest verstandig, om geen selenium suppletie te gebruiken tenzij anders is voorgeschreven door een arts. Als je selenium slikt, doe dat dan altijd onder professionele kundige begeleiding. Ga in geen geval op eigen houtje selenium supplementen slikken.
SELENIUM VIA PARANOTEN
Terug naar de paranoot. Want als we dan toch selenium binnen willen harken, dan zijn deze specifieke noten de aangewezen noot. In één paranoot zit ongeveer 77 microgram selenium. Dat komt neer op ongeveer TWEE paranoten per dag. Als jij dus de gewoonte maakt, om bijvoorbeeld om de dag of per drie of vier dagen 1-2 paranoten te eten, kom je nooit selenium tekort. Je moet daarbij uiteraard wel goed kijken naar de rest van je voeding. Als jij bijvoorbeeld dagelijks al reeds vrij veel voeding eet waar aardig wat selenium in zit, heb jij geen twee paranoten per dag nodig. Dat meet nauw : denk bijvoorbeeld aan muesli waar bijvoorbeeld ook noten en zaden en pitten in zijn verwerkt. Of als je veel kip / eieren en vis eet. Dan heb je echt geen extra selenium nodig, maar uiteraard kun je wel zo nu en dan lekker genieten van wat paranoten, want gezond zijn ze absoluut! Wat betreft het risico met een overschot aan selenium, als je één keertje wat teveel paranoten eet, dan kan dat uiteraard geen kwaad. Teveel selenium verlaat via de urine het lichaam, en je lichaam is prima in staat dit op te ruimen. Het gaat vooral om het LANGDURIGE gebruik, in het bijzonder de suppletie, wat toxisch kan worden. Dus -> als je iedere dag selenium tabletten slikt terwijl je eigenlijk niks tekortkomen, of iedere dag bakjes vol paranoten weg stauwt.
KIES DE JUISTE PARANOTEN: BIOLOGISCH / ONGEBRAND EN ONGEZOUTEN
Goed, je weet nu het één en ander over paranoten m.b.t selenium. Je wilt ze gaan consumeren, welke dan ? Want tja, tegenwoordig verkoopt iedere discounter en supermarkt paranoten. Toch is het, zeker wat betreft voedingswaarden, meest verstandig om BIOLOGISCHE / ONGEBRANDE / ONGEZOUTEN paranoten te kiezen. En dat je echt erg goed let op kwaliteit en WAAR je ze koopt. Met alle respect ; supermarkt / toko-kwaliteit komt niet in de verste verte in de buurt van echt goede paranoten. Als je even de tijd neemt om goed te zoeken, vind je ook echt goede verkoopprijzen. Ik heb die zoektocht voor jullie al gedaan en kan jullie doorzetten naar webwinkel puur & fit, die én de allerhoogste kwaliteit verkoopt, maar ook hun prijzen MOREEL houden. Zo betaal je voor 500 gram biologisch gecertificeerde paranoten uit Peru afkomstig -> het land waar de beste vandaan komen -> €8,50. Als we andere -> biologische -> verkoopprijzen gaan vergelijken, dan kom je uit tussen de € 10-17 euro per 500 gram. Doe daar dus je voordeel mee!
PARANOOT-HAVERCAKE
Heb je zin gekregen om iets lekkers te maken met paranoten? Maak dan deze verrukkelijke cake eens! Anders dan anders, en daarom super-lekker!
Wat heb je nodig?
- 400 gram paranoten, in de blender tot een fijne massa vermalen ( bewaar 20 gram noten )
- 500 gram havermout, in de blender tot meel vermalen
- 15 gram wijnsteen bakpoeder
- vier eetlepels biologische erythritol
- vijf eetlepels cacaopoeder
- boekweit flakes -> KLIK HIER
- warm water
…En zo maak je het:
Verwarm de oven voor op 170 •C. Gebruik een grote vierkante ovenschaal, bekleed deze met bakpapier. Roer de havermout door de paranoot-meel, en voeg bakpoeder, de losse noten, en erythritol toe. Roer goed door elkaar en voeg kleine beetjes water toe toe de massa vrij vloeibaar is geworden. Stort de helft in de ovenschaal en druk aan. Meng de cacaopoeder door de rest en voeg water toe om de massa weer vloeibaar te maken. Stort deze massa op de laag in de schaal en druk aan. Bestrooi tot slot met haver flakes en druk deze ook iets in . Bak de cake in het midden van de oven gaar in ongeveer 45-60 minuten, blijf tussentijds controleren.
Weet jij of noten, paranoten in dit geval, hun voedingsstoffen verliezen bij verhitting?
Paranoten worden sowieso verhit in het land van oorsprong. Dit om schimmel te voorkomen én om de noot (eigenlijk een zaad) los te krijgen van de harde dop. Daardoor verliezen ze wat vocht, maar verder gebeurt er niks mee.
Diepe buiging voor het wederom
een artikel te ontvangen met zulke belangrijke informatie.
Ik gebruik veel noten (eet geen vlees) en hoorde van vriendin dat je sommige noten liever een nachtje kunt weken.
Monique, kun jij daar wat over vertellen?
Dank en hartegroet