Persoonlijk blog: waarom ik supermarkten snoep-warenhuizen noem…..
Geplaatst op juli 17 2021 door Monique van der Vloed
3 Comments
Onlangs bekeek ik een oudere aflevering terug van “ Keuringsdienst van Waarde” die werd herhaald. Het ging deze keer over de stiekeme toegevoegde suikers in theezakjes. Ik heb het opnieuw met een triestig gevoel bekeken. Want HOE triest en bedroevend is het niet, dat we ( de consument) zo gigantisch worden belazerd, om de tuin worden geleid , misleid en worden voorgelogen? En vooral, waarom mag dit allemaal wettelijk bekeken? Sinds ik mij bezig hou als kritisch health blogger heb ik mij dit wel 10.000 x afgevraagd, maar ik vrees dat ik het antwoord hierop nooit zal krijgen. Sommige wet en regelgevingen zijn nog krommer als een banaan. En daarom is het mogelijk, om stiekeme suiker-korrels in thee te stoppen, zogenaamde melk-vervangers te mogen verkopen die voor 98% uit water bestaan. Vlees waar het water bijna uit ontploft, zoete koek voor gezonde koek verkopen, vanille vla waar geen spoortje vanille in zit, veganistische zuivelproducten die meest bestaan uit een blikje kokosmelk met wat tapiocameel, brood wat zo zout is dat een lik uit een zoutpot verbleekt, kokosolie waar alles uit is getrokken als een gezond bakvet verkopen, gezonde dropjes waar de dunne stront door je onderbroek naar je sokken loopt door de kunstmatige zoetstoffen, frisdranken als 100% puur verkopen omdat er geen suiker in zit maar rietsuiker, vegan-kaas wat zo vol zit met transvet zuren dat je aderen al dicht slibben als je er alleen maar naar kijkt, kruiden mixen die bestaan uit 99% zout, groenteconserven in pot vol suiker, …..🙄……de lijst is oneindig.
Ik noem supermarkten tegenwoordig snoep-warenhuizen. Als ik zelf een schatting zou moeten maken, dan denk ik, dat zo’n 85% van wat we daar kunnen kopen een vorm van suiker bevat. En misschien ben ik hier zelfs nog wat te optimistisch in schatting. Meest grappig vind ik nog wel dat het snoep-vak ( dus de “ echte” snoep-goedjes) vrij klein wordt gehouden in de trend van “ kijk ons eens meedenken om de wereld gezonder te maken “ terwijl de rest van de schappen uitpuilen van de suiker-sjit. Ik vind dat wel meest gevaarlijk. Want juist hierom worden we steeds ongezonder, steeds dikker, steeds zieker en steeds geloviger in al die sprookjes.
Ik vind, dat we de consument hier niet volledig voor kunnen aanrekenen. Want hoe vaak horen we wel niet kreten en uitspraken als “ je bent zelf verantwoordelijk voor wat je in je mond stopt! “ of “ niemand wordt zomaar uit het niets dikker, dat zijn keuzes die men zelf maakt “ of “ je bepaalt zelf wat je wel / niet koopt “.
Voor al deze uitspraken valt iets te zeggen. Want natuurlijk klopt het dat wij eigen baas zijn over onze portemonnee, zelf kunnen bepalen wat we wel / niet kopen en wat we wel / niet in onze monden proppen of laten klokken. Maar een consument van 2021 moet wel zeer voedings-kundig zijn, spitsvondig, scherp, veel kennis opdoen, en zelfs in principe cursussen volgen, om de ingrediënten en voedingswaarden enigszins te kunnen ontcijferen en leren begrijpen.
Daarnaast schijnen ontzettend veel etiketteringen niet te kloppen. Nu zijn voedingswaarden a
l GEMIDDELDEN, wat zoveel betekent dat ze nooit nauwkeurig op de ml / mg af correct kunnen zijn, maar soms worden er serieuze grove fouten gemaakt. Meer over dit onderwerp kun je
IN DIT ARTIKEL lezen.
Ik verbaas mij vaak over de hardnekkigheid due mensen ontwikkelen door al deze sprookjes. We gaan er daadwerkelijk in geloven. Ik snap dit wel, want hoe mooi is het immers wel niet om gezond ijs te eten? Vegan kaas en worst te kunnen eten? Heerlijke mierzoete ontbijtgranen eten in de morgen en dat als iets goeds en gezonds beschouwen? Dat willen we toch allemaal? Ik zou dat ook erg tof vinden. Maar sorry, het IS 9/10 keren niet waar. Ontbijtgranen zijn één van de meest ongezondste producten due we in de supermarkten kunnen kopen. Ijs is niet lekker zonder suiker, vet en smaakstoffen dus waarom zou je dit wel geloven als er op een beker “ only 99 kcal /100 ml “ op staat? Naast dat over smaak valt te twisten, waarom zou je veganistische kaas willen eten die bestaat uit een bonk vet met wat kleur / geur / smaak knutselwerk?
Aan de ene kant is het zo, dat we ons graag in het ooitje laten nemen. We willen het graag. Ik wilde vroeger ook wel eens meer snoepjes eten dan ik kreeg, maar kreeg deze ook niet van mijn ouders. Daar lag ik mij als kind bij neer. Nu is alles zo bereikbaar, beschikbaar, voor handen, maakbaar, dat er geen stop meer op zit. Ik zie kleine kinderen in de supermarkt hun proviand inladen en naar de kassa’s lopen om af te rekenen. Het mag, het kan. Dit was in mijn jongere jaren ondenkbaar. Ook waren de supermarkten in deze tijd ( jaren 70/80 ) een stuk minder groot, minder verleidelijk en er WAS gewoonweg niet veel keuze. We hoefden daarom nooit zo lang na te denken. We konden enkele informatie van etiketten aflezen en daar moesten we het ook mee doen. Vla was vla. Vet, room en suiker. Punt. Er was keuze uit chocoladevla, vanille vla en blanke vla. Punt. Duidelijk, helder en we wisten dat we niet teveel van deze toetjes moesten eten. Nu kunnen we kiezen uit honderden soorten via, het ene pak nog gezonder geclaimd dan het ander. We kunnen dus van vla met 0% vet en 0% toegevoegde suikers lekker eten! Zo werken onze breinen. Het is daarom niet allemaal naar de voeten van de consument te vegen, dat we er zo in stinken.
WAAROM MAG HET?
We zouden het meer moeten zoeken in het waarom. Waarom MAG dit allemaal? Daar valt een simpele verklaring voor te geven. GELD. Alles wat maar enigszins IETS oplevert is goed genoeg om de consument om de tuin te willen leiden. Denk je echt, dat een mega concern als Coca Cola zo is begaan met ons welzijn? Tuurlijk niet. Coca Cola heeft over de gehele wereld miljoenen consumenten aan hun merk vast geketend. En deze mensen blijven dit meestal de rest van hun leven drinkren. Peperdure commercials, het levert hen vast geketende klanten op. Het mag allemaal. Ook al is cola één van de meest ongezondste dranken ter wereld. En kan dit spul ons echt ziek maken. Het is vrij verkrijgbaar, er zijn geen limieten vastgesteld op cola drinken, we mogen en kunnen zoveel cola drinken wat we willen en dat DOEN we dan ook. Ik ken enorm veel mensen, die per dag aan zo’n twee tot drie liter cola zitten. In 100 ml cola zit bijna 11 gram suiker. Tel dus de twee / drie liter in suikers maar eens uit. Je schrikt je de tering. En dan heb ik het nog niet eens over de cafeïne, de kleurstoffen, de zuren die ons gebit aanvallen, en geen stukje glazuur meer overlaat op onze tanden. Het is wettelijk toegestaan ons zo bloot te stellen aan deze gezondheid-killers. Wij worden geacht zo “ verstandig” te zijn om er “ verstandig” mee om te springen. Maar hoe verstandig is het brein van een puber op gebied van weten wat wel / niet goed is voor je gezondheid? Hoe kan een consument weten hoeveel cola er gedronken mag worden? En hoe kan de consument in godsnaam alle gezonde en rooskleurige claims filteren? We worden gespekt met mooie kletspraatjes, in de ingrediënten lijst van coca-cola lezen we dat het niet van water wordt gemaakt maar van SPRANKELEND water. We lezen op een pak suiker, dat het 100% natuurlijk is. We lezen op de verpakkingen van lolly’s dat ze 0% vet bevatten. We lezen NOOIT, dat dezelfde lolly’s uit suiker bestaan. En dat juist zo’n lolly erg lang in de mond blijft ( we sabbelen en zuigen ) rouleren waardoor het gebit erg kan worden aangetast. Heb je je ooit eens afgevraagd waarom er zoveel randproblematiek bestaat? Verrote melk-gebitten omdat er al aan baby’s “ baby-koekjes en chocolade pasta” wordt gegeven? En toch MAG dit. WAAROM?
Geld speelt de grootste rol. Maar er zijn nog veel meer rollen weggelegd voor het waarom. Als er wettelijk bekeken niet zoveel zou mogen, zouden we geen mierzoete snoep-supermarkten hebben, die zoveel meuk verkopen, dat we ons allemaal geketend houden aan al die verslavende teringzooi wat tegenwoordig “ levensmiddelen” wordt genoemd. Stel nu even, dat Coca Cola een limiet stelt op het gebruik van cola. En dat er groot op de etiketten zouden komen te staan “ niet meer dan één glas ( 250 ml) per dag consumeren” Het hele concern zou in elkaar donderen. Want als men zich daaraan houdt, zal de verkoop meer dan de helft verminderen. Daarom zegt de wet “ ga gerust je goddelijke gang Coca Cola, want zo verdienen we er allemaal wat aan “ Inclusief zorg, want daar komen we steeds vaker in terecht omdat we zo vreselijk overmatig en ongezond eten en drinken. Alles dient wettelijk VOEDSEL VEILIG te zijn. Voor de rest zijn het maar zeer matige lijntjes waaraan fabrikanten zich moeten vastleggen. Geen vastgestelde limieten dus op consumpties. Wat resulteert in een hek die altijd wijd open blijft staan, en wij het als uitnodiging zien er meer en meer en meer van te willen.
Wat mij betreft is een eerste goede stap in de juiste richting dan ook LIMIETEN stellen op consumpties. Wat heeft iemand aan een waarschuwing als “ overmatige consumptie kan een laxerende werking geven” als er overal op het zakje suikervrije dropjes staat dat het zo gezond is en verantwoord? Suikervrij, gezoet met stevia….Als er een limiet wordt vastgesteld, bijvoorbeeld “ niet meer dan drie dropjes per dag consumeren “ dan zou het voor de consument helder zijn en inderdaad dan een keuze om wel of niet meer te gaan consumeren. Maar…..de wet en regelgeving vind een waarschuwing voldoende, en niet altijd verplicht. Daarnaast staat het vaak zo klein aangegeven dat het zeer snel over het hoofd wordt gezien. Kleine lettertjes lezen, daar zijn we slecht in. En dat komt veel fabrikanten mooi uit.
Ik kom dagelijks wel weer iets tegen waarvan ik denk “ waarom mag dit?” DAGELIJKS. Als de wet en regelgevingen eens zouden worden herzien, aangescherpt en veranderd, dan denk ik dat we op level van gezondheid en welzijn al meteen 50% hebben ingehaald. Er mag teveel. Teveel is slappe hap, teveel is te mooi om waar te zijn, teveel wordt besjoemeld en onder het kleed gehouden, terwijl dit wettelijk is toegestaan. Ik vind, dat een pak suiker NIET 100% natuurlijk is te noemen, ook al heeft de wet bepaald dat dit wel mag, omdat het van oorsprong uit suikerbieten wordt getrokken en ja, die zijn natuurlijk. Alhoewel je dit tegenwoordig met de genetische manipulaties ook sterk in twijfel mag trekken.
Ik vind, dat de explosie aan veganistische alternatieven op vlees / worst / kaas / eieren/ weet-ik-niet-wat INHOUDELIJK zouden moeten worden bekeken en beoordeeld. Veganisten houden zich voornamelijk bezig met het NIET CONSUMEREN van vlees en dierlijke producten. Wat er voor de rest in zit interesseert hen geen ene hol. En ze zijn bereid, daar ook honderden euro’s voor neer te lappen. Leuke goudmijn voor de voedsel en levensmiddelenindustrie, maar een regelrechte aanslag op de volksgezondheid. Vooral het vet-gebruik in al deze producten is schrikbarend. Ik krijg er soms echt spontaan buikpijn van, zonder dat ik deze meuk consumeer. Social media, in mijn beleving de nieuwer STER reclameblokken waar de consumenten zelf de hoofdrollen pakken, stroomt iedere dag bomvol met posten en berichten van mensen die lyrisch hun nieuwe schat tonen die zij vonden in een supermarkt. Dat loopt als een vuurtje, iedereen wil dan ook meteen naar de AH om die nieuwe veganistische geraspte kaas te kopen. Hoe duur ook, het MOET worden gekocht en geproefd. AH kan niet gelukkiger zijn met deze gratis promoties.
Stel nu, dat er op dat zakje vegan-geraspte kaas “ gemaakt van ontgeurd kokosvet, zout, maltodextrine en heerlijke conserveermiddelen” zou staan af te lezen, zou iedereen dan op hetzelfde drafje naar de AH rennen? Sommigen waarschijnlijk wel. Maar het zou op zijn minst moeten worden vermeld dat zo’n product zeer rijk is aan transvet zuren, net als een pak ontbijtgranen tegenwoordig RIJK AAN VEZELS is. Maar dat is denk ik een weg die nooit zal worden bewandeld. En dus moeten we het zelf maar zien uit te dokteren, wat nu wel en niet gezond is in de supermarkten.
Als we allemaal het heft in eigen hand zouden moeten nemen, als het komt op ons welzijn en onze algemene gezondheid, dan zouden we allemaal kennis op moeten doen. Uitvinden wat koolhydraten zijn en wat ze doen, waar ze goed voor zijn en dat ze niet als vijand moeten worden beschouwd dankzij de vele koolhydraat-arme hypes. Uitvinden wat nu een goed vet is en wat niet om onderscheid te kunnen maken tussen verzadigde vetten en onverzadigde vetten. Suikers kunnen onderscheiden in VRIJE suikers en TOEGEVOEGDE industriële suikers in ons voedsel. Eiwitten niet bekijken in de commerciële ogen van de fabrikanten, maar voor waar het ECHT goed voor is. Ons niet meteen bang laten maken door indianen verhalen. ZELF leren nadenken voordat we handelen. Niet meelopen met de kudde als mevrouw A zegt dat deze koekjes gezond en lekker zijn. Zoek voor JEZELF uit of dat nu wel zo is. Onthoud tevens, dat de meeste bloggers / vloggers / you-tube sterren betaald krijgen voor hun aanprijzing, hun sappige en gretige happen in een stuk veganistische worst, betaald krijgen als zij voor hun camera met veel smaak een kom veganistische yoghurt uit lepelen. Ze hebben zelf geen flauw benul WAT ze eten en dat interesseert hen vaak dan ook geen reet, zolang het maar lekker betaalt. Daar hangt de consument zijn oordeel dus aan vast.
Zorg dat je bronnen betrouwbaar en accuraat zijn. En denk na voor jezelf.
Ik blijf hopen op een normale, gezonde supermarkt, maar ik vrees dat ik mijn werk als kritisch health blogger voorlopig nog zal moeten blijven voortzetten……
Beste Monique,
Bedankt 🙏🏽 weer voor je reminder…. Het is zo waar dat je het op een gegeven moment niet meer weet waar je het zoeken moet.
Groetjes
Astrid
Hoi M0nique bedankt voor je verhaal. Heb inderdaad de indruk dat de meeste mensen liever niet nadenken over wat ze eten. Hoop mensen zijn ook blij met de Airfryer en denken dat ze geen vet binnenkrijgen. Ze lezen de etiketten niet waarin veel troep zit zoals zonnebloemolie. En daar betaal je dan ook nog 2x zoveel voor. Heb je artikel op facebook gedeeld maar weet dat de meeste mensen voor de makkelijke weg gaan. Geen voeding maar vulling. Bedankt voor je interessante artikel.
Ja en al die ongezonde troep in de supermarkt is nog maar het begin van de verdien-keten. Mensen worden er niet gezonder van en dan gaat big farma verdienen.