Sperziebonen, lekker en supergezond!
Ik kan er geen genoeg van krijgen……sperziebonen! Zeker de verse uit het seizoen ( van Juli tot September ) zijn voor mij niet te weerstaan. Echte Hollandse sperziebonen smaken net even anders dan de geïmporteerde soorten . Sperziebonen zijn aardig populair, maar echt veel weten we er niet over te vertellen. Veel mensen hebben geen flauw idee hoe gezond ze zijn. Daarom ga ik dit uitlichten.
WAT ZIJN SPERZIEBONEN?
Sperziebonen zijn peulvruchten die wel als groente wordt beschouwd. Het zijn de omhulsels van zaden en de zaden zelf, Ze zijn lid van de vlinderbloemenfamilie. Oorspronkelijk komt de sperzieboon uit Zuid-Amerika. Op dit moment is China s’werelds grootste producent van de sperzieboon.
Sperziebonen zijn frisgroen van kleur, stevig en recht. Ze bevatten aan de uiteinden takjes, die eventueel weggesneden kunnen worden. Andere benamingen voor de sperzieboon is prinsessenboon en slaboon. Naast de sperzieboon zijn er ook nog vele andere soorten waaronder de boterboon ( licht geel van kleur ) en de haricots Verts ( lange dunne boon) Sperziebonen zijn het gehele jaar door verkrijgbaar dankzij import en kasteelt. Het seizoen ligt in de Lente tot het begin van de Herfst.
In het seizoen vinden we in de meeste supermarkten verse Hollandse sperziebonen. Deze zijn van Hollandse bodem en dus beter voor het milieu. Hollandse sperziebonen zijn in regel een stuk groter en dikker dan de standaard maat sperzieboon, en voelen meer “ fluweel-achtig” aan. De beste kwaliteit bonen vind je in de biowinkel, daar worden veelal enkel Hollandse varianten aangeboden die biologisch en bio-dynamisch zijn geteeld.
ONTZETTEND GEZOND
Alhoewel sperziebonen bescheiden zijn in vitaminen en mineralen, blinken ze uit in carotenen. Ze bevatten o.a luteïne, bétacaroteen, violaxantine, en neokantine. Hierdoor hebben sperziebonen een enorm krachtige antioxidant werking. Deze werking wordt verder versterkt door de aanwezigheid van flavonoïden ( quercetine, kaernpferol en catechines )
Onderzoekers hebben ontdekt dat sperziebonen kunnen beschermen tegen het ontstaan van diabetes type 2. Ze bevatten extreem veel vezels die onze darmbacteriën kunnen voeden. Om het allemaal nog mooier af te romen, bevatten ze amper calorieën waardoor ze perfect passen in een aangepast vermageringsdieet.
NIET RAUW EETBAAR
Ik ken er genoeg die het wel gewoon doen, maar rauwe sperziebonen eten is echt geen goed en gezond idee. In de sperzieboon komt de natuurlijke gifstof lectine voor. Gelukkig kost het enkele minuutjes koken om deze gifstof volledig te laten verdwijnen. Eet liever geen rauwe boontjes, je zal er niet aan doodgaan, maar het is een ongezonde gewoonte . Plantengifstoffen zijn in kleine hoeveelheden niet schadelijk voor de gezondheid. De kans dat in Nederland iemand ziek wordt van deze stoffen is klein , maar het is ook niet nodig om bewust gifstoffen te eten. Je krijgt onnodig veel gifstoffen binnen.
Verse sperziebonen moet je niet te lang koken, dan worden ze slap. Het vraagt hooguit om ongeveer 10 minuten kooktijd om ze beetgaar te krijgen en volledig te ontdoen van gifstoffen. Gekookte sperziebonen leveren geen gevaar op voor de gezondheid. Je kunt rauwe sperziebonen ook wokken /roerbakken.
Sperziebonen uit de diepvries en uit pot kun je wel direct eten, deze zijn voorgekookt.
KOPEN, BEWAREN
Verse sperziebonen zien er stevig en mooi diepgroen uit. Verse bonen moet je kunnen knakken. Breken ze niet, dan zijn ze niet vers. Koop ze het liefst vers in en als het even kan in de biowinkel. Daar krijgen de boeren ook een eerlijke prijs. Koop het liefst Hollandse sperziebonen. Deze herken je aan de grootte en dikte. Sperziebonen zijn 4 dagen op een koele plaats of 2 dagen in de koelkast houdbaar. Sperziebonen kunnen bruine plekken krijgen en bederven als ze te koud worden bewaard.
Was de sperziebonen altijd zorgvuldig voor gebruik en snij de puntjes af. Om ze zo snel mogelijk gaar te krijgen kun je ze het beste in stukjes breken.
Sperziebonen hebben in augustus en september een lage klimaatbelasting. De rest van het jaar is de klimaatbelasting hoger. Ze worden dan verwarmd geteeld of geïmporteerd. Er is aanvoer uit Spanje en Marokko per vrachtwagen. Sperziebonen komen ook met het vliegtuig uit Egypte en Kenia. Hiervan is de milieubelasting het hoogst. Er zijn sperziebonen te koop met het Max Havelaar Keurmerk. Ze komen van bijvoorbeeld van plantages uit Egypte of Kenia. Max Havelaar draagt bij aan verbetering van de leefomstandigheden van de arbeiders.
WAT KUN JE ERMEE?
Wat niet? 😉
Sperziebonen zijn onwijs veelzijdig. Lekker om zo uit het vuistje te eten, bij een warme maaltijd, door talloze gerechten en ovenschotels, maar wist je dat je er ook prima mee kunt bakken ???? Ik bedacht deze heerlijke hartige sperzieboon-quiche, die ook nog eens in een handomdraai klaar is te maken en 100% meukvrij en veganistisch is!
Dit heb je nodig:
- 450 gram havermoutmeel ( havermout in de blender tot meel vermalen)
- 15 gram ( wijnsteen) bakpoeder
- twee eetlepels komijnpoeder
- twee eetlepels kerriepoeder
- een eetlepel bieslook
- 400 gram sperziebonen gekookt en uitgelekt
- een koffiekopje zonnenbloempitten
- warm water
Om te garneren:
- pijnboompitten
Zo maak je het:
Verwarm de oven voor op 200 graden, en bekleed een ronde dichte vorm ( 20 cm) met bakpapier. Maal in de keukenmachine de sperziebonen met wat water tot een fijne massa. Roer dit door de rest van de ingrediënten, voeg steeds water toe tot de massa mooi smeuïg is geworden. Stort de massa in de vorm en verdeel. Bak de quiche in het midden van de oven gaar in ongeveer 35 minuten, blijf tussentijds controleren. Laat afkoelen. Garneer met de pijnboompitten.
Zo ziet mijn aardappelen ciche er momenteel ook uit 😅