Alles over de darmen, en waarom we er zuinig op moeten zijn!
Er wordt steeds meer bekend over de invloed van onze darmen op de algehele gezondheid. Darmen werden vooral gezien als een voeding-verwerkingsfabriek. Maar dat dit de lading niet dekt, is inmiddels steeds bekender. We leren steeds meer over de vele darmbacteriën in de darmen, de immuuncellen, en de miljoenen zenuwcellen die in voortdurend contact staan met de hersenen,Het mag duidelijk zijn geworden dat we over onze darmgezondheid moeten waken. In dit dossier lees je alles over deze prachtige en bijzondere fabriek in ins lichaam, welke aandoeningen en ziekten veel voorkomen, en wat we zelf kunnen doen om onze darmen zo optimaal en gezond mogelijk te houden.
WAT ZIJN DARMEN?
Je zult je waarschijnlijk helemaal geen voorstelling kunnen maken, maar onze darmen zijn in totaliteit zo’n zeven tot acht meter lang. Het ligt allemaal netjes geordend in onze buikomgeving. We kunnen de darmen indelen in meerdere vormen. Zo is daar de dunne en de dikke darm, waar allerlei onderdelen aan vast zitten. We beginnen met de dunne darm. Deze bestaat uit de onderdelen:
TWAALFVINGERIGE DARM ( 25 centimeter)
DE NUCHTERE DARM ( twee meter)
KRONKELDARM ( drie meter)
De dunne darm heeft een laagje bindweefsel en een laagje slijmvlies. De dubbele spierlaag zorgt ervoor dat het voedsel wordt voort gestuwd en gekneed. De dunne darm produceert vervolgens sappen om het voedsel te verteren. De zeer sterk geplooide darmwand is zeer flexibel en heeft een groot oppervlak, waardoor het mogelijk is om voedingsstoffen uit ons voedsel te absorberen. De dunne darm “ kiest” als ware welke voedingsstoffen er wel en niet worden opgenomen.
In de twaalfvingerige darm worden maagsappen geneutraliseerd, dit is nodig omdat de brij zo zuur is, dat het de darmwand aan zou tasten. De nuchtere darm zorgt voor vochtopname en en voor opname van half afgebroken peptiden ( eiwitten) Dit kan de kronkeldarm ook, maar is daar veel minder goed in dan de nuchtere darm. De kronkeldarm is veel beter in staat om de geheel afgebroken eiwitten ( losse aminozuren ) op te nemen.
De dikke darm bestaat uit:
DE BLINDE DARM
DE APPENDIX
KARTELDARM
ENDELDARM ( rectum)
De dikke darm bestaat uit vele onderdelen die aan elkaar verbonden zijn. De darmwand van de dikke darm bestaat uit spierlagen, slijmvlies en bindweefsel.De dikke darm neemt de voedingsstoffen op die de dunne darm niet heeft opgenomen / heeft kunnen verwerken. Het onttrekt vocht uit de voedselbrij, en zorgt voor verwerking van de voedingsvezels. Deze voedingsvezels worden gebruikt als voedingsstof voor bacteriën. De dikke darm wordt, zodra je wat eet, in werking gezet, bevat veel meer darmbacteriën dan de dunne darm en maakt vitamine K aan. Aan het begin van de dikke darm bevindt zich de blinde darm, volgend door de dunne darm. Een veel geziene aandoening aan de blinde darm is de blindedarmontsteking. Anders dan wordt gedacht is het niet de blinde darm zelf die ontstoken is, maar het worm-vorige aanhangsel ( appendix) Als de ontsteking zodanig erg is, moet dit “ doodlopende stukje darm” vrijwel direct worden verwijderd, dat de kans aanwezig is dat deze openbarst. Lange tijd werd overigens gedacht, dat dit stukje darm nutteloos in het lichaam aanwezig was, maar er zijn aanwijzingen gevonden waaruit blijkt dat dit stukje darm een nuttige opslagplek voor onze “ goede” darmbacteriën. Stel, je moet een antibiotica kuur gebruiken. Zo’n kuur kan de darmflora behoorlijk onderuit trappen. De bacteriën die in de blinde darm aanwezig zijn worden dan losgelaten om de boel te herstellen. Als dat klusje is geklaard trekt het legertje bacteriën zich weer terug in de darm, klaar voor de volgende uitrukking.
Volgend op de blinde darm komt de karteldarm. Hier wordt de ontlasting ingedikt en krijgt het zijn bruine kleur. Het laatste stukje dikke darm is de endeldarm. Hier wordt de ontlasting verzameld. Zodra de endeldarm vol zit, krijgen wij via de hersenen een seintje dat we naar de WC moeten voor de grote boodschap. Ontlasting kan tot wel drie dagen in de dikke darm blijven zitten. Zelf nog veel langer, dan spreken we van verstopping ( daarover verderop meer )
Ons poep weegt ongeveer 350-500 gram, de poep van de man weegt gemiddeld 100 gram meer dan de poep van de vrouw, Poep bestaat uit voedselresten, dode cellen, galkleurstof, slijm, water en zouten.
EEN HELE REIS
We eten gedachteloos, en staan totaal niet stil wat er met ons gekauwde voedsel gebeurt zodra we het hebben doorgeslikt. Maar daar begint het aan een lange reis. Een reis van maar liefst negen meter door ons spijsverteringskanaal.Ter vergelijking: de oppervlakte van onze huid ( volwassene) is ongeveer twee vierkante meter. Ons spijsverteringskanaal heeft met al zijn plooien en kronkels een oppervlakte van maar liefst 32 vierkante meter. De spijsvertering werkt via drie belangrijke spelers:
– de mond
– slokdarm
– maag en darmen
Als we wat eten, passeert dit via de mond , de slokdarm, en komt het in de dikke en de dunne darm terecht. In de dunne darm vindt het allerbelangrijkste deel van de spijsvertering plaats. Het voedsel wordt daar afgebroken tot voedingsstoffen,, die via de darmwad in het bloed terechtkomen. De resten aan voedsel die voor het lichaam onbruikbaar zijn, woorden afgevoerd naar de dikke darm waar vocht en zouten worden onttrokken. Dit eindigt vervolgens in ontlasting in de endeldarm. De reis duurt zo’n 24-tot wel 72 uur. Onderweg gebeurt er ontzettend veel. Het begint met het afbreken tot kleine bouwsteentjes.en voedingsstoffen die door het lichaam worden opgenomen. Hoe snel de spijsvertering is, ligt aan het type voedsel, de hoeveelheden, en aan het lichaam. Als je erg graag wilt weten, hoe snel jouw spijsvertering werkt, kun je dit testen met rode bietjes. Als je een flink portie rode bietjes eet, zal je ontlasting door de kleurstof rood kleuren. Je kunt dus de tijd bijhouden van “ mond tot kont” om het zo te formuleren. Doorgaans zitten de bieten ongeveer drie uur in de maag, drie tot acht uur in de dunne darm en zo’n 30 uur in de dikke darm. Eenmaal in de endeldarm, het eindstation voor je ontlasting, kunnen de bieten het soms ook nog wel tot 24 uur volhouden.
DARMEN EN DARMBACTERIËN BELANGRIJKER DAN GEDACHT
Als je bovenstaande in je hebt opgenomen, dan snap je beter, waarom het best vreemd is te noemen, dat pas afgelopen jaren onze darmen meer aandacht hebben gekregen in de wetenschap. Darmen zijn bijzonder. En dat wordt steeds meer duidelijk. We konden voorheen alleen de bacteriën identificeren en onderzoeken die buiten de darmen in leven blijven en kunnen worden opgekweekt in een laboratorium. Naar schatting was dit zo’n drie % van het geheel. Echter zijn er massa’s méér soorten bacteriën die alleen zijn op te sporen via DNA-sporen die deze achterlaten. De gentechnologie wordt steeds geavanceerder, wat het meer toereikend maakt om meer bacteriën te identificeren. Dit zorgt voor veel beter onderzoek naar de werking van bacteriën, de invloed die deze op elkaar hebben en op allerlei processen in het lichaam.
Onze darmen bevatten zo’n 200 miljoen zenuwcellen. Dat is minder dan in onze hersenen, maar meer dan in ons ruggenmerg en perifere zenuwstelsel samen. We hebben een heus “ darmbrein”. Het is niet zo, dat onze darmen ons leren rekenen en schrijven, maar het darmbrein communiceert wel met onze hersenen. Dit gebeurt via een zenuw en nervus-vagus. Je kent vast de term “ onderbuikgevoel”. Dit is geen verzinsel, het klopt inderdaad dat ons darmbrein ons een onderbuikgevoel geeft. Net als vlinders in onze buik voelen als we verliefd zijn, of een rare kriebel in je buik voelen als je in de achtbaan zit. Een ander mooi voorbeeld is diaree ontwikkelen als je ontzettend gestrest bent.
Een groot deel van ons immuunsysteem huist ook in onze darmen, dat is niet erg bekend. Als er schadelijke bacteriën, virussen, en schimmels ons lichaam binnen dringen wordt dit in de darmen herkend en direct door de aanwezige immuuncellen onschadelijk gemaakt.
Afgelopen jaren zijn we tevens meer de focus gaan leggen op de darmbacteriën. De levensmiddelen industrie heeft hier op ingesprongen door met talloze probiotica producten op de markt te komen. KLIK HIER om er het e.e.a over te lezen. Studies op muizen naar de samenstelling van de darmflora tonen dat specifieke darmbacteriën of heel veel, of juist ontzettend weinig voorkomen bij bepaalde gezondheidsklachten en ziektebeelden zoals obesitas, allergieën en astmatische aandoeningen. Toch zeggen deze verbanden niet dat het één met het ander te maken heeft. Daar zijn de studies nog te wankel voor. Wat al wel wetenschappelijk is vastgesteld is het verband tussen de darmflora en diabetes. In Februari 2019 is door de Universiteiten van Oxford aangetoond, dat een bepaalde samenstelling van de darmflora een directe invloed heeft op de suikerstofwisseling en daarmee het risico op diabetes type 2.
DARMFLORA
Iedereen heeft een unieke darmflora, we kunnen het een beetje vergelijken met een vingerafdruk. De darmflora bestaat uit goede en slechte bacteriën. En is essentieel voor een algehele goede gezondheid. Hoe een gezonde darmflora eruit ziet ( welke typen bacteriën, welke verhoudingen ) is nog niet duidelijk te zeggen. De Groningse professor in de genetica Cisca Wijmenga ontdekte in 2016 dat voeding en medicijnen circa 20% van de verschillen in de darmflora verklaren. Ook bleek, dat gezonde mensen een veel gevarieerdere darmflora bezitten dan mensen met een ongezonde leefstijl.
We lezen, horen en zien veel over zogenoemde detox en ontslakking. Wat het inhoudt is dat we door middel van vasten ( en bijvoorbeeld een week lang alleen sapjes drinken) en laxeren en darmspoelingen via de anus ( klysma’s) de darmen legen. Het idee erachter is dat we onze darmen reinigen, de darmslakken verwijderen, en daarmee alle afval en gifstoffen uit onze darmen verwijderen. Het klinkt allemaal zeer aannemelijk. Het zou een boost betekenen voor je darmen, en daarmee indirect je algehele gezondheid, omdat onze darmen zoals je eerder hebt kunnen lezen, aan onze gezondheid wordt gekoppeld. En je zou er bakken energie van krijgen. Het grote probleem is dat nergens wetenschappelijk is vastgesteld dat dit werkelijk zo werkt. Het is , ondanks vele studies, nog nooit bewezen. Daarnaast: we hebben zelf al ons reinigingsteam in ons lichaam. Betreft afval en gifstoffen: de lever, de nieren én onze darmen zijn 24 uur per dag actief om afval en gifstoffen uit je systeem te werken. Dat is op zich al een prachtige, natuurlijke klysma. Er is naast dat het eigenlijk gewoon een beetje klets en kolder is, ook niet ongevaarlijk. Er zijn mensen, die na een klysma zijn opgenomen in het ziekenhuis omdat zij hun darmwanden hebben geperforeerd, of dat er te hete klysmavloeistof is ingespoten. Niet aan te raden dus. En bovendien een kostbaar grapje.
VEZELS, EN HOE BELANGRIJK ZE ZIJN VOOR DE DARMEN!
KLIK HIER om alles over vezels te lezen, en waarom ze essentieel zijn voor een gezonde darmwerking.
ALS HET FOUT GAAT……
Onze darmen….ze zijn dus heel erg belangrijk en verdienen alle aandacht. En we mogen het best een wondertje noemen, als alles gaat zoals het zou moeten gaan. Want echt, dat is lang niet zo vanzelfsprekend. Als alles niet correct verloopt ( van mond tot kont) kunnen er tal van vervelende tot zeer ernstige gezondheidsklachten ontstaan., In Nederland alleen hebben één op de acht mensen last van maag/ darmklachten. Dit varieert van lichte klachten, tot zeer ernstige klachten als kanker. Er zijn een aantal aandoeningen, die meest voorkomen. Ik bespreek de meest voorkomende beknopt.
COELIAKIE
Coeliakie is een beschadiging aan de binnenbekleding ( darmvlokken ) van de dunne darm als gevolg van gluten. Laten we beginnen om in het kort uit te leggen wat gluten nu precies zijn. Gluten zijn een complex mengsel van eiwitten die van nature aanwezig zijn in graansoorten als tarwe, rogge, gerst, maar ook spelt en kamut. Deze gluten zitten niet alleen in granen. Omdat deze granen ontzettend veel worden verwerkt in bijna al ons voedsel ( met name tarwe) komen we ook gluten in al deze producten tegen. Dat gaat van kunstmatige producten naar natuurlijke producten, van junkfood naar biologisch: overal kan gluten in voorkomen. Zelfs in tandpasta.Coeliakie , ook wel glutonintolerantie, is een chronische ziekte waarbij mensen geen gluten kunnen verdragen. Het lichaam reageert heftig op inname van gluten. Wat gebeurt er precies? Wel, een gezonde dunne darm heeft aan de binnenkant darmplooien met daarop darmvlokken. Door deze plooien en vlokken is er een grote ruimte voor voedselopname. Bij iemand die Coeliakie heeft, ontstaan door het eten van gluten ( eiwitten) ontstekingsreacties in het darmslijmvlies. Het gevolg daarvan is dat de darmvlokken kapot gaan. Dit leidt vervolgens tot ( langdurige) schade waardoor belangrijke voedingsstoffen niet goed meer kunnen worden opgenomen met alle gevolgen van dien. Diaree, of juist verstopping, gewichtsafname of juist toename, krampen, buikpijn, algeheel erg ziek voelen, het kan allemaal voorbij komen als je ziek wordt door het eten van gluten. Hoe eerder Coeliakie wordt herkend, hoe beter.Want elke keer als er weer gluten wordt geconsumeerd, beschadigt de darm opnieuw. En kan het zover komen dat de schade onherstelbaar is. We spreken dan van ” refractaire Coeliakie” Je kunt dan zo glutenvrij mogelijk eten wat je wilt, dit heeft dan geen enkel nut meer, en het ergste is: het risico op kanker verhoogt ook aanzienlijk. Er zijn ook mensen waarbij geen Coeliakie is geconstateerd, maar wel vergelijkbare klachten ondervinden.We spreken dan van “ glutensensitiviteit”. Als alle andere darm aandoeningen zijn uitgesloten komen mensen terecht bij dit ziektebeeld. Deze mensen vertonen dan wel de bekende klachten die bij Coeliakie horen, maar is er na onderzoek niet aangetoond dat het om een auto-immuunziekte gaat. Deze mensen hebben vooral veel baat bij het volgen van een glutenvrij voedingspatroon.
De ziekte uit zich op verschillende leeftijden. De symptomen variëren van vage klachten tot zeer hevige, o.a :
– buikklachten
– pijn in de buikstreek, krampen, steken
– diaree
– hoofdpijn
– vermoeidheid
– uitputting
– jeuk
– uitslag
– gewichtsverlies
– depressie
Soms hoor je mensen praten over een gluten-allergie. Dit is een verkeerde benaming. Coeliakie is een auto-immuunziekte, en geen allergie. Een tarwe-allergie bestaat wel. Coeliakie kan alleen worden vastgesteld door een arts. Je kunt er niet van genezen. Een levenslang glutenvrij dieet is het vonnis. Om erachter te komen of iemand Coeliakie heeft, is een onderzoek bij een maag/darm / leverspecialist nodig. Door middel van een bloedtest kunnen artsen vaststellen of er antistoffen tegen de eigen darmcellen in het bloed zitten. Is dit het geval, dan s de kans op het hebben van Coeliakie zeer groot. Een definitieve diagnose kan worden gesteld door het afnemen van een darmbiopt. Bij kinderen onder de twee jaar met klachten die horen bij Coeliakie en sterk verhoogde antistoffen in het bloed, kan de diagnose worden gesteld zonder biopt.
Soms zijn bij het bloedonderzoek geen antistoffen zichtbaar. Maar dat wil absoluut niet zeggen dat Coeliakie kan worden uitgesloten. Het komt ook vaak voor, dat mensen met Coeliakie ook last hebben van een lactose intolerantie. Dit verdwijnt vaak zodra de darm weer is hersteld.
PDS ( PRIKKELBAREDARMSYNDROOM)
PDS is de meest voorkomende chronische darmaandoening. Volgens de cijfers van de Maag/ Lever/ Darmstichting is het zo’n 1,7 miljoen mensen i overkomen. Patiënten hebben chronisch last van pijn tot zeer heftige zijn in de buik/ buikstreek, en hebben last van verstopping of juist diaree. Naast deze veelgehoorde klachten zijn ook winderigheid en een opgeblazen buik / gevoel veel voorkomende klachten. Als de klachten langer dan drie maanden aanhouden, zonder dat er een achterliggende oorzaak wordt gevonden, dan wordt er gesproken van PDS. Er zijn verschillende factoren waardoor PDS kan ontstaan. De meest voorkomende oorzaken zijn stress, verkeerde voeding/ verkeerd eet en levenspatroon, roken, en te vezelarm en te eenzijdig eten. De klachten van prikkelbaredarmsyndqoom kunnen variërend zijn van minder tot erg veel klachten. Zodra een patiënt meer gaat bewegen, voldoende drinkt, en goed, gevarieerd en gezond eet en drinkt, kunnen de meeste klachten verdwijnen. Ook het FODMAP beperkte dieet kan verlichting bieden. Binnenkort een artikel over PDS. Zodra deze beschikbaar is, zal ik een directe link hier aanvullen.
ZIEKTE VAN CROHN
Crohn is een chronische ontstekingsziekte die kan voorkomen in het gehele spijsverteringskanaal. De ontsteking kan zich langzaam maar zeker gaan uitbreiden wat littekenweefsel in de darmwand veroorzaakt. Crohn ontwikkelt zich het meest bij pubers vanaf 15 jaar, en het treft meer vrouwen, dan mannen. Klachten zijn:
– buikpijn/pijn in de buikstreek
– verminderde eetlust
– diaree
– algehele malaise
– gewichtsverlies
– vermoeidheid tot extreme vermoeidheid
Als de ontsteking door woekert naar andere darmgedeelten en omliggende organen ontstaan er on-natuurlijke verbindingen ( fistels, pijpzweren) Dit gebeurt meestal rond de anus. Een duidelijke oorzaak is niet te noemen, wel is het duidelijk dat externe factoren van invloed zijn. Denk daarbij aan erfelijkheid, roken en stress. Het valt helaas niet te genezen, maar is gelukkig wel erg goed te behandelen. Soms is een endoscopische behandeling of een operatie nodig. Op dit moment worden er veel studies / onderzoek gedaan. In Nederland lijden ongeveer 40.000 aan deze chronische ziekte.
CU ( COLITIS ULCEROSA)
CU is een chronische ontsteking van het slijmvlies in de dikke darm. Zo’n 80.000 mensen in Nederland hebben hier last van. De ziekte komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. De meest gehoorde klachten zijn:
– bloed en slijm bij de ontlasting
– diaree
– van lichte buikpijn tot hevige buikkrampen
– bloedverlies
– een pijnlijke anus
– algehele malaise
– gebrek aan eetlust
– vermoeidheid
Een kwart tot één derde van de mensen met CU ervaren naast bovengenoemde klachtren ook pijnlijke zwellingen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan gezwollen polsen, knieën en enkels. Een op de vijf mensen met UC heeft last van ontstekingsverschijnselen in andere organen als de ogen huid, lever en bloedvaten ( trombose ) Het kan zelfs voorkomen in de botten. Het is helaas een ongeneeslijke ziekte, en in de meest extreme gevallen is het zelfs noodzakelijk om de dikke darm te verwijderen.
DIKKE DARM KANKER
Gemiddeld krijgen 14.000 Nederlanders per jaar de diagnose dikke-darm-kanker Dit zijn tumoren in de dikke darm en de endeldarm. Het vervelende is, dat je eigenlijk helemaal niets merkt. Pas als de darmkanker zo groot is geworden waardoor de doorstroming van de ontlasting moeilijker wordt, kan men last krijgen en dan pas naar de huisarts gaan. De klachten zijn ook vrij breed, waardoor darmkanker ook niet zo snel gelinkt wordt aan bepaalde vage klachten. De meest voorkomende klachten zijn:
– langdurige diaree
– langdurige verstopping
– bloed en / of slijm bij de ontlasting
– opmerkelijk gewichtsverlies
– misselijkheid
– vage buikklachten
Zoals je ziet zijn het klachten die bij heel veel andere ziektebeelden kunnen horen. Het is verstandig om naar de huisarts te gaan als je één of meerdere van bovengenoemde klachten ervaart. Er zijn bepaalde factoren bekend die het risico op dikke-darm-kanker verhogen zoals een hogere leeftijd, erfelijkheid, roken, ( overmatig ) alcoholgebruik, overgewicht en weinig beweging.
ZORG GOED VOOR JEZELF, ZORG GOED VOOR JE DARMEN
Het mag duidelijk zijn geworden dat we zuinig en met heel veel zorg en liefde met onze darmen om moeten springen. Helaas gebeurt dit nog te weinig en springen we slordig om met onze darmen. Veel mensen klagen, dat ze continu moe/ vermoeid en niet fit zijn. Ze staan totaal niet stil, dat dit wel eens aan de verwaarlozing van de darmen kan liggen. Het kan sowieso dus geen kwaad om de volgende tips te gaan gebruiken:
EET GENOEG VEZELS
In MIJN ARTIKEL kun je lezen, waarom het zo ontzettend belangrijk is, om iedere dag de juiste en voldoende vezels binnen te krijgen.
BEWEEG!
Ja, ik weet het…..gaaaaahaaaaap…..maar toch is het een zeer belangrijke tip, als het op het in stand houden van een gezonde darmflora aankomt. Je darmen worden pas echt goed actief als jij berweegt. Je merkt het vaak, als je na een half uurtje op de hometrainer opeens heel erg moet. Dit komt omdat je darmen lekker aan het werk worden gezet. Beweeg daarom iedere dag voldoende. Dat betekent niet uren in de apparaten van de sportschool hangen, maar bijvoorbeeld een stukje fietsen of lekker even wandelen.
EET NIET TEVEEL, MAAR OOK NIET TE WEINIG
Voeding is onlosmakelijk verbonden aan de darmen. Zoals he hebt kunnen lezen maakt ons voedsel een lange reis van mond naar kont. Als je de hele dag door snack, krijgen je darmen geen adempauze wat ervoor zorgt dat ze minder tot slechter gaan functioneren. De drie hoofdmaaltijden zijn niet voor niets. Ze dienen de beste leidraad in je eetpatroon. Eten op vaste tijden, niet de hele dag door en zeker niet teveel werkt het beste voor je darmen, daar doe je ze het allergrootste plezier mee. Belast je darmen ook niet met te zwaar voedsel. Dat is naast ongezond voor je darmen ook geen fijn gevoel. Stop ook als je vol zit, prop jezelf niet vol. Je overlaadt je darmen met een tsunami aan voedsel wat het moet zien te verwerken. Niet doen. Eet ook niet te weinig. We hebben voedingsstoffen nodig, zeker voor het behoud van een gezonde darmflora.
EET DE JUISTE VOEDINGSMIDDELEN
Inkopper, I know, maar toch wel één van de belangrijkste tips in dit rijtje. Als je mij volgt dan weet je het e.e.a af over gezond voedsel. Gefermenteerd voedsel ( zuurkool, kimchi) zijn ware verwennerijtjes voor je darmen en het is dan ook echt helemaal geen verkeerd idee om deze gefermenteerde zaken dagelijks op je menu te zetten. Meer lezen over fermenteren? KLIK HIER. Ook zijn gekookte groenten in regel beter om te eten dan rauwe. De voedingsstoffen in ( kort) gekookte groenten worden veel beter opgenomen dan rauwe ongekookte groente.
Naast gefermenteerde voedingsmiddelen zijn afgekoelde zetmeelrijke groenten een ware traktatie voor de darmen. Het resistent zetmeel is hier voor het grootste deel verantwoordelijk voor. Resistent zetmeel, ook wel ” resistant starch” of afgekort RS genoemd, is een onverteerbaar soort zetmeel, die nutteloos is voor onze enzymen. Een groot deel van het zetmeel verlaat onverteerd ons lichaam via de ontlasting. RS is eigenlijk een soort vezel. RS wordt niet in de dunne darm door enzymen verteerd, maar wordt pas in de dikke darm verteerd. De dikke darm produceert onder invloed van bijvoorbeeld RS vitaminen en gezonde vetten. Ook maken de gezonde darmbacteriën gifstoffen onschadelijk, wat weer zeer gunstig kan zijn voor mensen met darmproblematiek. RS voedt namelijk de goede darmbacteriën. Resistent zetmeel komt voor in sommige granen, vele soorten groente en fruit, peulvruchten en in enkele zuivelproducten. Er bestaan vier soorten RS:
- TYPE 1: de niet verteerbare vezels, omdat deze zijn gebonden aan de celwanden van de vezels. Hieronder vallen o.a peulvruchten, zaden en granen.
- TYPE 2 : de zetmeelrijke soorten, zoals ongekookte aardappelen,groente en onrijpe, nog groene bananen.
- TYPE 3: afgekoelde zetmeelrijke groente. Via het retrogradatieproces keert het zetmeel terug naar resistent zetmeel. Dit gebeurt bijvoorbeeld na het koken van aardappelen en rijst soorten.
- TYPE 4: de bewerkte producten. dit resistent zetmeel ontstaat alleen via een chemisch proces.
Resistent zetmeel is een echte verwennerij voor je darmen. RS kan ontstekingsprocessen tot rust brengen ( PDS!) en reduceert de zuurtegraad in de darmen. Uit onderzoek is ook gebleken dat RS de opname van mineralen sterk verbetert. Zoete aardappelen vallen onder type 3. Je kunt bataten goed rauw eten, maar echt smakelijk zijn ze dan niet. Wat je wel kunt doen is de rauwe aardappel raspen of in zeer kleine blokjes snijden om ze door een koude salade te verwerken. Wil je profiteren van RS uit de zoete aardappel ,is het beste om de aardappelen zeer kort te koken en de volgende dag pas te consumeren. Het retrogradatieproces heeft dan het beste zijn werk kunnen doen.
DRINK VOLDOENDE
Nog zo’n inkoper, maar niet minder belangrijk. We weten dat we vocht nodig hebben voor tal van processen in ons lichaam goed te laten verlopen en de darmen zijn daar een zeer belangrijke speler in. Kies liefst voor water.
KAUW GOED EN EET RUSTIG
We leven in een haastige tijd waar we 24 uur “ aan” staan, en ook eten en drinken. Dit doen we steeds vaker even snel tussendoor, onderweg of staand terwijl we andere dingen doen. Dit zorgt naast veel onrust in de darmen ook voor te grote happen die we doorslikken. De perfecte uitlokkers voor buikpijn, kramp, winderigeid, opgeblazen gevoel en vage steken in de buikstreek. Maak TIJD voor je eetmomenten. Ga rustig zitten en laat je niet afleiden door beeldschermen of andere stoorzenders. Eet rustig en met aandacht, kauw goed. Daar doe je je darmen een groot plezier mee.
Hallo Monique,
Een geweldig artikel over de darmen, het brein van ons lichaam. Nog nooit had ik darmproblemen. Tot 2020, toen ik vage buikklachten kreeg en rare ontlasting. Na veel onderzoeken bleek ik uitstulpingen(divertikels) te hebben in de dikke darm, die behoorlijk waren ontstoken. De aandoening heet diverticulitis. Ik ben geopereerd en er is 12cm dikke darm verwijderd. Inmiddels ben ik 78jr en weer helemaal gezond en slik geen medicijnen. Wel ben ik bewust bezig mijn darmen gezond te houden, middels voedsel, vocht en bewegen. Dank voor dit leerzame artikel. Een gezond 2023.
Groet Marlene