Wat, als reclame en marketing de waarheid zou spreken?

Toen ik gisteren door de allernieuwste editie van ALLERHANDE ( huisblad van AH) bladerde zuchtte ik weer eens diep. Niet omdat ik de recepten niet geweldig vind, maar omdat de adverteerders in het blad het steeds bonter lijken te maken. De vliegende pannenkoeken vliegen ons om de oren, en alles is gezond, goed en rijk aan dit/ dat/ zus en zo. Er lijkt geen grens meer te zijn , en alles lijkt te kunnen. In de wereld van reclame en marketing  lijkt alles op een sprookje. Zo hebben pannenkoeken opeens vleugels gekregen om te vliegen, kunnen geiten biljarten en honden op een banjo spelen. Of valt de hele wereld uit elkaar als er geen cracker van een bepaald merk in huis is. 

Uiteraard moeten we reclame en marketing met een flinke korrel zout en een enorme dosis humor nemen, maar dit wordt eigenlijk negens bij vermeld. Dat zou ook een beetje krom zijn, omdat de geloofwaardigheid van een product dan volkomen verloren gaat. Maar is het niet een stuk krommer, dat we zo gigantisch worden genept?
Want als we de gemiddelde advertenties erop nalezen, lijkt alles “ jonkie-doedel” en is niets nog ongezond. Alles is “ rijk aan…” of “ bevat veel…” Zolang de fabrikant netjes binnen de lijntjes van wet en regelgeving kleurt, is dit toegestaan. Die wet en regelgeving is zo lek als een mandje. Zo mag 100% natuurlijk gewoon op een zak suiker staan. En kraait geen haan over het ( vaak extreme) suikergebruik. Daar zit geen echte wettelijke rem op. In 2016 stelde artsenfederatie KNMG al dat er meer regels nodig zijn tegen vet, zout en suiker. Volgens hen maken we stappen in de goede richting maar zijn deze nog te vrijblijvend. Inmiddels is het 2018 en is er weinig veranderd. Sterker nog, als we een gemiddeld product uit een schap trekken kunnen we er bijna verzekerd van zijn dat er ( een vorm van) suiker in zit.
In 2016 heb ik zelf een zaak gehad met APPELSIENTJE. Deze maakten het vreselijk bont om groot te adverteren dat hun sinaasappelsap net zo goed en gezond is als vers intact fruit. KLIK HIER om naar het artikel te gaan.
Ik heb afgelopen jaren meerdere klachten ingediend bij de Reclame Code Commissie ( RCC) en verschillende zaken gewonnen. Maar veel werden ook afgewezen omdat volgens wet en regelgevingen werd gehandeld, hoe krom en onjuist de claims ook waren.
Zoals ik eerder schreef mag alles zolang de wet dit goed heeft gekeurd. Die wet….ik heb daar zo mijn zeer sterke twijfels over. Natuurlijk is het belangrijk voor de voedselveiligheid. Dit heeft strengere regelgeving. Maar als we gaan kijken naar de toelating op gebied van misleiding, claims en andere sprookjes in de wereld van reclame en marketing, dan vraag ik mij serieus af hoe de verhouding ligt tussen de wetgeving en de voedselindustrie. Als een pak suiker 100% natuurlijk mag claimen, hoe serieus moeten we die wetgeving nog nemen?
IMG_2384

MISLEIDING

Het grootste probleem in deze marketing en reclame praktijken is de misleiding. Er wordt uiteraard nooit verteld hoeveel suiker een product bevat. Dat lees je alleen in een ingrediënten tabel. Voor deze ingrediënten ( en ook voedingswaarde) is steeds minder plek gereserveerd op de verpakkingen. Sterker nog, we moeten vaak zoeken. Alles wordt overschreeuwd door claims en kreten. Om de consument over te halen om het product te kopen. Mooie illustraties, prachtige verhaaltjes…..het zijn allemaal tactieken om de consument vooral het product te laten kopen.
Als we zelf eens heel nuchter tegen al die marketing en reclame aan zouden kijken, dan zien we, dat zeker 95% uit gebakken lucht bestaat.
IMG_8599
Ooit eens op een pak haver-chocolademelk “ met 3% suiker” zien staan? Vast niet. Wel kunnen we lezen dat het geen melk, geen soja en…” wat dan ook” bevat. Kunnen we ergens lezen, dat een glas van 250 ml jou 17 gram suiker oplevert? Nee, wel dat het Zweeds is!
IMG_8974
HHMM… magere milde kwark “ met een vleugje kokos”. Nou ja, kokos…..we praten voornamelijk over kokos-aroma, en een gigantische berg suiker. 23,1 gram per kommetje ( 300 gram) om precies te zijn. Tel jij de suikerklontjes even mee?
IMG_8601
Wat kan er nu mis zijn met groente? Niets toch? Nou……wel. We zien namelijk op een pak biologische diepvries rode kool met appel niet groot op de verpakking “ met rietsuiker” staan. Of “ met appelconcentraat”. Wel prachtige plaatjes, rooskleurige kreten en gezonde keurmerkjes.
IMG_8825

Deze pot biologische ( “ Griekse styl” ) yoghurt maakt het wel erg bont met de suiker, maar dit lees je nergens terug op de pot. Wel “ lekker dik en romig” en biologisch. De yoghurt is aangezuurd met zogenoemde “ anaerobe bacteriën”. Anaerobe bacteriën zijn stammen als Bifida-Bacteriën en Lactobacillus soorten. En deze komen juist enorm veel voor in de yoghurts en drankjes. Anders gezegd bevatten deze verrijkte producten vrijwel allen anaerobe stammen. Die zijn enorm goedkoop en zeer eenvoudig te controleren. Natuurlijk zijn ze absoluut niet slecht voor de darmflora. Maar ze prikkelen het immuunsysteem niet. Wat de meeste claims meteen doet sneuvelen. Een kommetje van 300 gram levert 42 gram suiker….tel je even verder in de suikerklontjes?

Dit zijn nog maar kleine voorbeelden van hoe wij iedere dag weer worden misleid. Melkzuurbacteriën die niet erg werkzaam zijn als probiotica, producten die bestaan uit suiker, benamingen terwijl er geen spoor van de desbetreffende benaming in het product zit, vezelrijke producten waar zeer weinig vezels in zitten, aardbeien yoghurt waar misschien, als je geluk hebt en het niet over het hoofd ziet, één snotterige aardbei in voorkomt terwijl de illustraties op de pot een “ strawberry field” tonen. 

En mag dit dan allemaal zomaar? JA dus. Die wet en regelgevingen zijn nogal “ flexibel” waardoor veel gewoon is toegestaan. En waarom zul je dan denken….nou, ik denk om de zeer eenvoudige reden dat het verkoopt. Wordt er onder één hoedje gespeeld? Ik durf mij daar niet sterk voor te maken, maar als ik mijn vermoeden moet uitspreken, dan denk ik zeker dat hier sprake van is. 

 

BEN IK NOU DEGENE DIE ZO SLIM IS, OF BEN JIJ NU ZO DOM?

Deze gevleugelde uitspraak van Louis van Gaal is inmiddels zo beroemd geworden dat het een tegel wijsheid is geworden. En als we het naast de voedselindustrie neerleggen, is er veel terecht. Want de voedselindustrie is de slimme partij, wij de domme. Laat ik duidelijk vooropstellen, dat we als consument weinig weerbaar zijn, waardoor deze “ dommigheid” geen dommigheid is maar pure naïviteit. We vertrouwen als burgers in goede getrouwe op de wetten en de regelgevingen. Die moeten ons immers beschermen, voorlichten en kennisgeving. Natuurlijk is er ook een stukje weggelegd voor de consument zelf, om eigen verantwoordelijkheid te nemen, maar de consument mag bouwen op de wetten en regels. En daar wringt de schoen. Want in welke mate valt hier nog iets in te vertrouwen, als een pak suiker 100% natuurlijk mag worden verklaard? Als uit steekproeven blijkt dat normen worden overschreden als het komt op pesticiden op ons verse groente en fruit? En pas actie wordt ondernomen als er doden vallen? 

Hoe betrouwbaar is een wet en regelgeving nog als we met zijn alen gigantische hoeveelheden suiker binnen krijgen terwijl de fabrikanten dit stimuleren en toejuichen in plaats van reduceren? Wie wordt hier nu voor dom gehouden? Ik heb afgelopen jaren inmiddels honderden artikelen geschreven over de misstanden in ons voedsel. Het gaat hier niet meer om kleine, onschuldig dingen, maar serieuze risico’s voor de volksgezondheid. Afval kokosolie wat wordt verkocht als  “ zuivere 100% raw”  “ koud geperst” en “ biologisch” voor duizelingwekkende bedragen is een stuitend voorbeeld. Er is afgelopen tijd veel te doen geweest over de gezonde effecten ( of beter gezegd ongezonde effecten) van kokosolie, en het is terecht dat de onderzochte soorten ( afval) zeer ongezond zijn en voornamelijk uit dood vet bestaat. Money talks. Kokosolie is een goudmijn voor de voedselindustrie, waar geen wet en regelgevingen op staan. Dat dit op langere termijn inderdaad veel risico voor de volksgezondheid oplevert, wordt nergens vermeld op een pot. 

SAM_2918-1200x800

De vraag zou ook andersom kunnen worden gesteld. Waarom willen wij sprookjes? Waarom willen wij mooie afbeeldingen van sappige kersen? Waarom willen we alleen maar gezonde en goede dingen lezen en niet hoeveel suiker erin zit? We zouden deze vraag onszelf allemaal moeten stellen en daar eens erg goed over nadenken. Zijn we niet té welwillend? Té goedgelovig? Té gretig? Moeten we zelf niet alle verantwoordelijkheid nemen voor wat wij in onze monden stoppen? Zolang we daar zelf geen echte antwoorden op weten, zal de voedselindustrie niet schromen, en ons meer sprookjes voorspiegelen die ver buiten de realiteit fladderen. Letterlijk. Want zeg nu zelf: zijn we dan zo diep gezonken dat we vliegende pannenkoeken pikken en slikken? Dat we klakkeloos aannemen dat met een ” goed bezig!” reep wij  weer een hele morgen door kunnen? Hoe realistisch zijn wij dan eigenlijk?

 

DOORHEEN PRIKKEN

Misschien moeten we wel met zijn allen ” terug naar de voedsel-school” om een opleiding of cursus ” hoe ga ik om met mijn voeding” te leren. Dat is zo’n gek idee nog niet. Want met een klein beetje kennis kom je echt al een heel eind. Dit zal vast niet gesubsidieerd worden door de voedselindustrie 😉 . Maar wat zou het toch fijn zijn als de consument ( wereldwijd) kennis heeft van het voedsel dat zij dagelijks kopen. Leren, om door de sprookjes heen te prikken en alleen te lezen wat er in het product zit. Werkelijk zit. En geen gebakken lucht meer zal inkopen wat risico’s vormt voor de gezondheid. Wat, als reclame en marketing de waarheid zou spreken? Hoe zou de supermarkt er dan uitzien? Imagine 😉

IMG_8755

Voorlopig moeten we het vooral bij onszelf zoeken. Goed opletten wat je eet en drinkt, wat je inkoopt. En de sprookjes voortaan maar overlaten aan de gebroeders Grimm. Die konden dat toch al veel beter.

 

MEER LEZEN?

Sprookjes, we geloven er massaal in

Supermarkt magazines, sprookjesboekjes

We geloven in mooie verhaaltjes

 

3 Reacties op “Wat, als reclame en marketing de waarheid zou spreken?

  1. En dan kies je voor simpel en gezond en moet je op de prijzen letten. Preiprijs per stuk. Een bakje fruit kan 300,400 of 500 gram bevatten.Boter in 200 en 250 grams verpakking. Boodschappen doen is moeilijk.

  2. Je kunt natuurlijk ook zelf yoghurt en fruit samen in een beker doen. Dan weet je wat je eet. Limoadesiroop (met gewone suiker) aanlengen met water. Dan hoef je die mierzoete troep niet te nemen. Zelf de maaltijden koken, met verse groente, zelf gekookte bonen of kikkererwten.
    Wij kijken regelmatig naar de NDR, waar zeer kijkenswaardige programmas worden vertoond. En zo te zien aan de kritische blik van de makers komt dzar geen sponsoring van welk bedrijf dan ook bij.

  3. Als ze zo hun best (moeten) doen om mij te verleiden dit product te kopen dan weet ik al dat ik dit product beter kan laten staan.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *