Biologisch inkopen..zijn er verschillen tussen de biowinkel en supermarkt in kwaliteit en prijs?
Iedere zaterdag maak ik een wandelingetje naar mijn plaatselijke biowinkel. Daar koop ik in waar ik de hoogste prioriteit aan stel betreft mijn voeding, om biologisch in te kopen. De rest van de week bezoek ik de Lidl. We kunnen tegenwoordig ook veel biologische producten inkopen in supermarkten. Dat lijkt op zich een fijne ontwikkeling. Toch worden er steeds meer vraagtekens gezet bij de mate van biologisch. Begin dit jaar kwam in het nieuws dat veel producten, waaronder honing, vlees, melk en eieren , onterecht het label “ biologisch” kregen opgespeld. Eén op de tien biologische boeren houden zich niet of zelfs helemaal niet aan de regels. Dit onderzoek is gedaan door SKAL. Inspectierapporten toonden, dat dieren vaak in smerige stallen staan, te weinig ruimte hebben, en kunstmest en bestrijdingsmiddelen gebruiken.
De consument koopt graag, en steeds meer biologisch in. Het is duidelijk, dat er een nieuwe sjoemelwereld is opgestaan, die van de biologische producten. Het mag terecht worden betwist HOE biologisch biologisch nog is. Waar kunnen we als consument op letten? En….zijn er verschillen in kwaliteit, assortiment en prijs tussen biologische supermarkt-aanbod en biowinkel-aanbod?
BIOWINKEL VERSUS SUPERMARKT
Laten we beginnen met de verschillen tussen een biowinkel en een supermarkt. Een “ biowinkel” is een afkorting voor een winkel waar alleen biologische producten worden verkocht. Vroeger ( jaren 80 ) werden deze winkels als zweverig gezien en meest genoemd als reform-winkel. ( een winkel waar ongeraffineerd voedsel wordt verkocht maar ook natuurlijke geneesmiddelen ) Inmiddels springen biologische supermarkten als paddenstoelen uit de grond en is het assortiment enorm gegroeid. Het is een beetje de omgekeerde wereld geworden: we kopen nu liever biologisch in dan het supermarkt-voedsel.
Als “ tegen-aanval” begon de supermarkt branche enkele jaren geleden zich ook compleet toe te leggen op biologische alternatieven. In de beginjaren van de” biologische evolutie in de supermarkt” konden we nog maar enkele producten biologisch inkopen. Maar in 2015 had supermarktketen AH al meer dan 1000 biologische producten in zijn assortiment, en dat is anno 2019 alleen maar gegroeid. Mijn collega Juglen Zwaan schreef in 2015 een zeer verhelderend artikel over de echtheid van biologische producten in supermarkten. KLIK HIER om naar dit artikel te gaan. Ook ik heb meerdere keren aandacht besteed aan de biologische producten in supermarkten. Ook heeft voedselwaakhond FOODWATCH zich hier al eerder eens druk over gemaakt. We mogen als consument dus best een beetje argwanend zijn.
Als de vraag naar bepaalde producten toeneemt, stijgt ook de druk in productie. Dit komt meestal nooit ten goede van de producten zelf en daar zijn biologische producten die worden verkocht in supermarkten een goed voorbeeld van. Maar dat geldt ook een beetje voor de populaire producten die we in biowinkels kunnen kopen. Soms vinden we in deze winkels ook gewoon merken die we ook in de supermarkt kunnen kopen, waar het goedkoper wordt aangeboden.
ZIJN ER. VERSCHILLEN?
We klagen allemaal een beetje, dat biologisch zo duur is. Met name in biowinkels kunnen we de beurs flink open trekken. De biologische producten in de supermarkt zijn vaak stukken goedkoper. Hoe komt dat?
Het heeft te maken met kleinere ondernemingen, strengere regels waardoor inkoopprijzen hoger zijn, en eerlijke prijzen betalen aan plaatselijke boeren ( verse groente en fruit) . Als een ondernemer een winkel wil starten in bio-producten, dan kost het hem meer geld dan supermarkt-ketens opzetten. Kleinere ondernemingen kosten meer geld, en dit moet ergens in terugkomen, zoals verkoopprijzen. Dit is bijvoorbeeld ook de reden waarom je bij een kleine biowinkel in regel meer betaalt dan bij een Eko-Plaza.
Daarnaast worden producten streng beoordeeld. Een biologische winkel mag uiteraard geen meuk verkopen. De ingrediënten van ieder product wat in een biowinkel wordt aangeboden moet 100% biologisch zijn., zijn voorzien het biologische keurmerken en zoveel mogelijk EKO. Veel biologische merken zorgen dat hun zaakjes prima op orde zijn, en voldoen aan alle eisen. Merken als Mattisson, Terrasana, Royal Green, De Nieuwe Band, en in zuivel Demeter Zuiver Zuivel zijn een aantal van dit soort merken die 100% garantie kunnen overleggen. Dit vraagt wel om een duurdere inkoop, waardoor je deze merken alleen in een biologische winkel of gezondheidswinkel tegen zult komen, en niet in supermarkten. Dit kan de consument al een eind op weg helpen de juiste keuzes te maken.
Maar……ook biowinkels kunnen vage en onbekende merken verkopen. En kun je gerust producten tegenkomen die je in de supermarkt voor minder in kunt kopen. De supermarkt-ketens gaan steeds meer over op een eigen huismerk, of een eigen “ private labeling”. Dit wil niet zeggen, dat er ook andere ingrediënten worden gebruikt, want het kan makkelijk zo zijn dat er alleen een ander etiket op wordt geplakt. Het werkt hetzelfde als met conventionele merken versus huismerken. Een goedkopere productie, goedkopere verpakking, het kan allemaal verlagingen in verkoopprijzen opleveren, maar inhoudelijk gewoon hetzelfde blijven.
WAAR MOET JE NU INKOPEN?
Supermarkten zijn massale inkopers. Er zijn veel grote spelers: de supermarktketen zelf, de grote fabrikanten, de kleinere fabrikanten, en natuurlijk de voedselindustrie. En iedereen wil geld verdienen. Er gaat dan ook heel veel geld maar ook MACHT in rond. Ik heb schrijnende verhalen gehoord van kleine ondernemingen die met hun echt gezonde producten in het schap van de supermarkt wil komen te liggen of staan. Maar voor de onderste plek in het schap voor zes maanden duizenden en duizenden euro’s moeten ophoesten. Ook wordt er nauwelijks geconcurreerd met grotere merken, die miljoenen betalen voor hun ere-plek.
Hoe voordelig is dit nu voor de consument?
Wel, het is voordeliger. Maar we moeten ons wel afvragen in welke mate een product biologisch is. Soms klopt het, vaak niet. Het is een beetje cherry-picking voor de consument. Nét even die producten eruit weten te vissen die bijvoorbeeld 100% kunnen garanderen 100% biologisch te zijn. Dan kun je wel degelijk voordeliger uit zijn.
Dit geldt niet voor verse groente en fruit. Dit komt om te beginnen vaak uit het buitenland, waar naast andere regels die gelden, ook nooit kan worden nagelopen in hoeverre deze biologisch worden geteeld plus dat de boeren daar een eerlijke prijs voor krijgen.
Het is bovendien een stuk milieu-onvriendelijker. De meeste biowinkels ( waaronder mijn vaste biowinkel) kiezen alleen voor streekgebonden groente en fruit, uit het seizoen, en de boeren krijgen er een eerlijke prijs voor. Daarom leveren bio-boeren ook liefst uit aan deze ondernemingen.
Streekgebonden biologische groente en fruit zijn ook vrijwel nooit verpakt, en worden intact gehouden. Dus worden niet ingesneden, van blad ontdaan, en behouden hun natuurlijke kleur, geur en smaak. Dit is voor mij de reden waarom ik zoveel mogelijk ( zoveel mijn beurs het toelaat) biologische groente inkoop in de biowinkel. Nog een bijkomend voordeel is dat biologische streek-groente meer volume behouden ( blad, stronk) waardoor je ook veel meer kunt gebruiken/ consumeren. Dat maakt een wat hogere prijs ook goed.
We komen steeds meer “ superfoods” en biologische producten tegen in discount-winkels als Action en kruidvat. Dezeproducten worden voornamelijk geproduceerd onder een private labeling. KLIK HIER om daar meer over te lezen.
Het wil niet altijd zeggen, dat deze producten slechter zijn dan de bio-producten uit de supermarkt, want vaak komen zegewoon uit “ hetzelfde vaatje”. Wat hier gebeurt is dat er bijvoorbeeld slecht verkopende producten massaal kunnen worden opgekocht om zo voordeliger aan te kunnen bieden in discounters. Bj de Action kunnen we bijvoorbeeld cacaonibs, kokosmeel, en zaden en pitten biologisch inkopen. Deze kunnen goedkoper worden aangeboden dankzij een private labeling en massale inkoop. Dit betekent meestal wel massalere producties, waar de afkomst een beetje in het vage blijft hangen. Het komt bijvoorbeeld regelmatig voor dat er kinder-arbeid aan te pas is gekomen. En onthoud, dat een zeer voordelige prijs zeker niet bij zal dragen aan een eerlijke prijs voor een boer. Ook de kwaliteit laat vaak te wensen over. Massale producties zijn nu eenmaal minder goed van kwaliteit. Er wordt veel meer bewerkt ( bijvoorbeeld sulfiet, verhitting enzovoort ) om een product geschikter te maken voor export. Of langer houdbaar.
De hamvraag: waar kun je nu het beste je biologische inkopen doen? Ik hou het op deze volgorde:
1) DE BIOWINKEL
Deze kunnen de beste garantie bieden. Veel van de producten kunnen worden getraceerd, of zijn afkomstig van een bekend merk, die zijn zaakjes op orde heeft. Groente en fruit wordt meestal in Nederland ingekocht bij streekgebonden biologische boeren die daar een eerlijke prijs voor krijgen. Ook steun je hier de kleinere ondernemingen mee, die het toch al best zwaar hebben gekregen.
2) DE SUPERMARKT
Niet alles is dubieus, maar het vergt we enige kennis van de consument om de juiste producten in te kopen. Het kan voordeliger zijn, maar soms scheelt het weinig met de prijzen in een biowinkel. Koop liefst je biologische groente en fruit in bij de biowinkel. Dit is milieuvriendelijker, lekkerder en vaak niet eens zoveel duurder. Verstandig je centen uitgeven is het sleutelwoord. Als je bijvoorbeeld dat broodje uit de kantine skipt, hou je voldoende geld over om dit in een biowinkel extra uit te besteden.
3) DE DISCOUNTERS
Hier gelden zo’n beetje dezelfde regels als in de supermarkt ( zie hierboven)
En groente-/fruit van de markt?
Ik zou graag meer biologisch willen eten, maar de prijzen zijn zo hoog.
dat blijft hetzelfde als de groenten uit supermarkten, tenzij anders wordt aangegeven
Ik weet het Monique. Bedankt voor de bevestiging hihi. Maar de portemonnee bepaalt. En in de biowinkel is het echt wel flink veel duurder vind ik.