Nachtschade…en waarom je er soms last van kunt hebben
Ik ben dol op ( rode punt) paprika. Dat eet ik liefst rauw. Soms, als ik echt gewoonweg teveel paprika’s heb gegeten, krijg ik daar wat last van. Dan “ blaas” ik een beetje op, word ik winderig en krijg ik vertering-problematiek, zoals rommelende darmen en krampjes. Het komt gelukkig maar zelden voor. En heb ik er eigenlijk geen enkele hinder van. Ik moet ze alleen niet TEVEEL eten en soms vind ik ze zo lekker dat het wel eens gebeurt dat ik er meer op kan dan goed voor mij is 😉
Paprika’s behoren tot de zogenoemde nachtschade familie. Dit botanische planten geslacht( ook wel Solanaceae genoemd) behoort met maar liefst 1500-1700 verschillende soorten tot het grootste geslacht in deze familie. Over het algemeen zijn de “ gezinsleden” kruidachtig, klimmend en rankend. Er komen ook veel familieleden voor in de tropen, in de vorm van struiken en hoge bomen. Wat is nu precies nachtschade? En wat valt onder nachtschade? Maar vooral: waarom kunnen ze voor de mens soms lastig zijn om te verteren?
WAAROM HEET HET NACHTSCHADE?
De naam klinkt een klein beetje luguber. Het heeft iets griezeligs en onheilspellends. De oorsprong van het woord is onduidelijk. In oude Engelse teksten wordt nachtschade omschreven als karakteristieke planten die vooral actief zijn in de nacht. De meeste van deze planten zijn niet inheems.
Meest bekende nachtschade familieleden zijn tomaten, aardappelen, paprika’s ( met name rode en groene) , aubergine, en diverse pepers ( rode, chili, enz) maar ook gojibessen. Van deze laatste heb ik ook vrij snel last. Naast deze bekende voedingsmiddelen is de tabaksplant ook een grote bekende in de familie. Tabaksplanten bevatten nicotine. Maar ook boven genoemde voedingsmiddelen bevatten, zij het niet in extreme hoeveelheden, nicotine. We lezen vaak, dat nachtschade planten hoge hoeveelheden alkaloïden bevatten. Deze alkaloïden kunnen er o.a voor zorgen dat de botten mineralen, calcium en spoorelementen verliezen doordat deze uit het lichaam worden geweerd. Deze alkaloïden hebben o.a gezorgd, dat veel artsen, wetenschappers en specialisten adviseren deze artritis nachtschadeplanten uit een eetpatroon te weren. De eerder genoemde tabaksplant bevat alkaloïde nicotine. De cacaoplant produceert alkaloïde cocaïne. Beiden hebben zowel medicinale eigenschappen en toepassingen, maar worden ook gebruikt als drug/genotsmiddelen.
HERKENNEN
Er zijn, zonder dat we het wellicht weten, al veel veiligheidsmaatregelen bekend rondom alkaloïden. We weten bijvoorbeeld allemaal wel, dat aardappelen die onder de schil nog groen zijn, giftig zijn, en we die groene gedeelten weg moeten snijden of de hele aardappel niet eten. De groene kleur ZELF is in dit voorbeeld niet schadelijk, maar kan aantonen dat er erg veel solanine aanwezig is in de aardappel ( daarover later meer) We weten ook, dat we bepaalde schillen, stelen en blad niet kunnen eten. Dit zijn inmiddels ingeroeste veiligheidsnormen die jaren geleden al zijn ingevoerd.
Je kunt de aanwezigheid van alkaloïde vooral herkennen aan een zeer bittere smaak. Soms heb je wel eens een “ bitter” stukje aan een uiteinde van een zoete aardappel, of kun je kalebassen ( ook wel sier-pompoenen) ook niet eten omdat ze vreselijk bitter smaken. Gelukkig kan de mens bitter zeer moeilijk handelen waardoor een natuurlijk proces het bittere voedingsmiddel al direct afkeurt om te consumeren.
TOMATEN EN AARDAPPELEN
Er zijn twee verschillende nachtschadeplanten die naast zeer populair ook zeer veel aandacht krijgen : de tomaat en de aardappel. De tomaten en aardappelen zijn niet weg te denken uit het Nederlandse voedingspatroon. Volgens de macrobiotische theorie vormen aardappelen en tomaten een natuurlijk evenwicht tussen zuivel, vlees vetten eng het overmatige zoutgebruik in Nederland. Nederlanders staan bekend als echte aardappel-eters. Aardappelen bevatten solanine, dit is een natuurlijke maar giftige stof. Solanine ontstaat onder invloed van licht in de schil. Solanine is ook aanwezig in de zogeheten “ uitlopers” op en aan de aardappel. Er wordt daarom al jaren geadviseerd deze uitlopers te verwijderen. Solanine kun je voornamelijk “ zien” door de groene verkleuringen op de aardappel. Solanine is in grotere hoeveelheden giftig voor de mens. Met name de spijsvertering en zenuwstelsel kunnen het zwaar krijgen. Veel gehoorde klachten zijn ( acute) diaree, lusteloosheid, buikpijn/krampen, slaperigheid, opgeblazen gevoel, algehele malaise. Niet onderbouwd, maar wel beweerd wordt dat de stof ook van zeer negatieve invloed kan zijn op onze gewrichten. De gifstoffen worden nauwelijks tot niet afgebroken door verhitting. Tegenwoordig worden aardappelen gekweekt met lagere gehaltes aan solanine.
Tomaten bevatten de soortgelijke giftige stof tomatine. Deze stof komt vooral voor in groene en onrijpe tomaten. Het komt zo’n beetje op hetzelfde neer als bij de giftige stof solanine. Ook hier geldt dat deze met verhitting niet verdwijnen. Het is daarom ontzettend belangrijk, dat je RIJPE en RODE tomaten kiest. In de winkels vinden we nauwelijks groene/onrijpe tomaten. Daar liggen vooral tomaten die geschikt zijn voor consumptie.
Rijpe tomaten bevatten in tegenstelling tot onrijpe tomaten de stof lycopeen. Door de tomaten te verhitten maak je deze stof vrij, en werkt het als een sterk antioxidant. Het is daarom meest verstandig om rijpe tomaten altijd te koken. Moestuintjes zijn tegenwoordig heel hip en trendy. Er moet echter wel worden gewaarschuwd betreft het eigen kweken van aardappelen en tomaten. Zorg ervoor dat de tomaten rijp zijn, en de aardappelen niet groen.
MAAR GEEN TOMATEN EN AARDAPPELEN MEER ETEN?
Helaas wordt nachtschade door verschillende gezondheidsgoeroe’s en bloggers compleet met de grond gelijk gemaakt. We moeten het maar mijden, al die lekkere aardappelen, tomaatjes, aubergines, paprika’s en pepers. Gelukkig valt het allemaal enorm mee. Enkel als we kilo’s groene aardappelen wegeten, of kilo’s onrijpe tomaten, kan het gevaar opleveren voor de gezondheid. Al met al kunnen we vaststellen, dat voedingsmiddelen van de nachtschadefamilie bij normale consumpties niet schadelijk is. Integendeel: het draagt enorm bij aan onze gezondheid. Zo bevat mijn geliefde rode puntpaprika extreem veel vitamine C. Vele malen meer dan een sinaasappel en een kiwi bij elkaar.
Er zijn wel wat verstandige adviezen:
– Eet alles RIJP. Verzeker jezelf van rijpheid. Dit geldt overigens voor alles. Koop bijvoorbeeld geen half rode/half groene paprika. Zorg ervoor dat de paprika door-rood is van kleur.
– Bewaar aardappelen op een koele donkere plek, bijvoorbeeld in de kelder of schuur. Dit gaat de vorming van solanine tegen. Snij groene plekken en uitlopers altijd ROYAAL weg, bezuinig niet op de aardappel. Is een aardappel geheel groen van kleur, gooi hem dan weg.
OVERGEVOELIGHEID
Nu komt het voor, dat mensen overgevoelig kunnen zijn voor de nachtschadefamilie. Of bepaalde soorten minder goed kunnen verteren. Zoals bij mij het geval is. Ik heb geen enkel probleem met aardappelen, pepers, tomaten en aubergine, maar soms heb ik last van paprika, en aan gojibessen begin ik niet eens meer omdat ik na een eetlepel al meteen buikpijn krijg. Krijg je klachten na het eten van bepaalde nachtschade, dan is het uiteraard meest verstandig deze uit je voeding te weren. Maar als je gezegend bent met een goed verteringsstelsel, geniet dan volop van de nachtschadefamilie, maar…..MET MATE. Zoals dit voor zoveel voedingsmiddelen geldt.
Dit vind ik super interessant, heb weleens last van ‘nachtschade’ maar had geen idee dat het van deze soort groentes konden zijn !
Dank je wel daarvoor !
Bedankt voor je artikel en je uitleg . Ik heb PDS en vroeg me al af waarom ik na het eten van ( rauwe ) snacktomaatjes acuut buikpijn krijg .
goed artikel.
Solanine wordt inderdaad niet vernietigd door verhitting.Het lost gedeeltelijk op in het kookwater. En is voor de meeste mensen onschadelijk.
Ik schrijf wel “voor de meeste mensen” maar voor niet mij.Ik ben wel extreem gevoelig en heb verschillende intoleranties en allergieen.Zo ook voor aardappelen.Na jaren van zoeken eliminatie en provocatiedieten ben ik moeten stoppen net aardappelen eten. Zelfs weggieten van kookwater en herbeginnen met nieuw water halfweg kon de symptomen niet wegnemen.Stoppen is herleven geweest.Marcel
Mooi artikel, bedankt!
Ik heb vraag:
Ik kweek, voor de Voedselbank, pompoenen en courgettes. Vanwege de enorme groeikracht (woekeren) en groeikracht v d vruchten van de beide soorten, de vorm van debloemen, heb ik het vermoeden dat ook deze soorten solanum zijn.
Ik wil graag weten wat hier de waarheid van is
Internet geeft mij geen antwoord hierop.
Groet, Hans de Man
pompoenen en courgettes zijn beide lid van de komkommerfamilie en dus niet van de nachtschadefamilie
Wanneer je de paprika’s schilt heb je er wijnig last van
Kan een tabaksplant in huis ellergie veroorzaken?
ik ben joey ,ik heb gigantich veel last van deze familie veel onstekingen in gevrichten das het ergste heb veel antibiotica gehad in me leven mischien heeft dat invloed gehad ben ook erg allergies voor gras volgens de tests in praktijk valt het mee ,geen idee wat ik kan doen dokters staan voor raadsel
ik ben Willem, ik ben sinds een jaar of twaalf verschrikkelijk allergies voor de nachtschade en schaal / schelpdieren. dat deze allergie is ontstaan komt mijn inziens daar ik van een arts medicijnen heb gehad voor iets wat ik niet had en sinds dien bij het eten van de tomaat aardappel paprika courgette krab kreeft mossel en ga zo maar door bestaat de kans dat ik zwellingen krijg waarbij het bloed uit mijn lippen komt. De medische wereld kon niet achter halen waardoor de allergie ontstaat. maar via het alternatieve circuit ben ik er achter gekomen dat deze groenten en andere voedingsmiddelen de oorzaak is van deze ellende. waarbij aardappelzetmeel met stip op nummer een staat. Mocht het toch gebeuren dat er bij het eten van deze producten een zwelling op treed dan heb ik medicijnen (een histamine onderdrukker ) om de ergste leed te verzachten. Kortom je hebt het in je lijf en blijft de rest van je leven rondzeuren.
Ik verdraag totaal geen tomaten en paprika. Krijg enorme buikpijn en diarree. Zijn er meer mensen die zo heftig reageren.
Ik heb sinds een paar maanden erge last van paprika vooral maagpijn zo erg dat ik de hele nacht wakker lig en dan maar alles eruit spuug dan na een uurtje of anderhalf zakt het gelukkig. Ik heb gehoord dat je de paprika schilt er minder last van heb dus dat ga ik vanavond proberen, tomaten lust ik niet dus daar kan ik geen antwoord op geven.
Hi Maaike, herkenbaar! Heeft het wat uitgemaakt in de reactie als je de paprika schilt?
Ja, ik heb dat bij paprika, dan krijg ik diarree en moet ik overgeven. Ik ben 30 en heb er sinds kort last van. Heb jij het al heel je leven?
Hallo Moniek, ik heb ergens jou artikel gelezen dat het schillen van aardappelen ten koste gaat van goede stoffen in de schil. Sinds die tijd nemen wij advies ter harte en kopen bio aardappelen en na het wassen koken wij ze. Dus overal gaan ongeschilde aardappelen in.
Nu lees ik iets over het groen onder de schil wat je weg moet schillen, en ben even in de war gebracht.
Doe ik het nu goed of fout.
Hallo Monique, ik kan absoluut niet tegen paprika, eerst wist ik het niet, maar op den duur ben ik erachter gekomen dat de paprika, ook al is het maar een heel klein stukje, mijn maagzuur dermate ophitst, dat ik ’s nachts wakker word van het maagzuur wat mijn longen inloopt en dat is geen pretje, dan heb je echt het idee dat je laatste uur heeft geslagen, een vriend is daar ook inderdaad aan overleden, dus ik pas wel op, van paprikapoeder heb ik geen last
Hoi Peter
Dat is nogal heftig zeg, ik kan er ook absoluut niet tegen en heb ook het idee dat ik dood ga dus spuug ik er alles maar uit ook een beetje gedroogd in de mix van nasipoeder kan ik dus niet tegen en dat is maar 2,6% wat er zit in een zakje, nu heb ik gehoord dat als je de paprika schilt dat het veel minder is dus dat ga ik vanavond proberen want ik vind de geur erg lekker en ook de paprika zelf.
Groetjes Maaike
Ben benieuwd of het idd helpt om ze te schillen.Ik heb ook last van oprisping na het eten van paprika.Gr.Maria.