Wat zijn sojabrokken, en wat kun je ermee?
Als vegetariër in de jaren 80 / 90 waren de sojabrokken enorm populair. In de nog karige en zeldzame biowinkeltjes ( reform-winkeltjes ) kon je ze met grote zakken tegelijk inkopen. Anno 2020 kunnen we ondanks de kant en klaar wereld nog steeds sojabrokken kopen, al is het aanbod karig geworden. Omdat de nieuwere generaties nu opgroeien met klant en klaar alternatieven als sojavlees en zuivel, zijn sojabrokken niet populair meer en worden ze zelfs gezien als raar. Ze hebben hun uiterlijk ook niet bepaald mee, wat al helemaal zorgt voor meer weerstand. Toch zouden we weer eens terug moeten kijken naar deze brokjes, want ze zijn ontzettend gezond voor vegetariërs en veganisten. Ze zijn namelijk nogal rijk aan eiwitten.
WAT ZIJN SOJABROKKEN?
Kort door de bocht worden sojabrokken gemaakt van sojabonen, waar de olie eerst uit wordt onttrokken, en wordt vermalen tot meel. Van dit restproduct wordt een pap gemaakt die machinaal wordt verwarmd en onder druk in allerlei brokjes worden geperst. Daarna worden de brokjes gepoft. Dit geeft een zeer luchtig brokje. Deze brokjes wellen uit zodra ze in contact komen met vloeistof. Ze worden dan klaar voor gebruik. Sojabrokken werden in de jaren tachtig vooral gebruikt ter vervanging voor gehakt. De brokjes werden gekookt in water of bouillon, uitgelekt, en daar werd vervolgens gehakt / gehakt ballen van gemaakt.
In de jaren tachtig werden sojabrokken door critici bestempeld als hondenbrokken wat smaakt naar karton. Dit klopt wel een beetje, als de brokjes zijn geweekt lijken ze op katoen of hondenbrokjes en ruiken ze er zelfs een beetje naar. De smaak is inderdaad ook niet denderend te noemen. Sojabrokken behoren daarom te worden bewerkt met kruiden & specerijen, of tamari, Amins of sojasaus om alles op smaak te brengen. De “ bite” van sojabrokken is erg vlees-achtig waardoor het wel door de veganisten die vlees missen erg wordt gewaardeerd. Bovendien is het enorm veelzijdig.
VEEL NUTTIGE VOEDINGSWAARDEN
Over soja m.b.t de gezondheid wordt erg veel gediscussieerd. KLIK HIER om naar mijn artikel over soja te gaan. Sojabrokken zijn, als deze biologisch worden ingekocht en met mate worden geconsumeerd heel erg gezond en erg nuttig voor veganisten en vegetariërs die op hun eiwit-inname moeten letten.
Soja heeft zeer gezonde voedingsstoffen als vitamine B B1,B2, B6,B9 ( foliumzuur) en vitamine K. Het bevat echter GEEN VITAMINE B12, en vallen daarom ook niet onder de volwaardige vleesvervangers, tenzij dit synthetisch door de fabrikant wordt toegevoegd. Daarnaast is het zeer rijk aan mineralen als koper, magnesium, mangaan en ijzer. Deze voedingsstoffen zijn volop aanwezig in soja maar het wil niet altijd zeggen dat ons lichaam deze ook allemaal opneemt, vanwege de tevens aanwezige antistoffen. Met name ongefermenteerde soja is rijk aan antistoffen zoals fytinezuur. Gefermenteerde soja bevatten deze antistoffen niet meer dankzij het fermentatieproces. Wil je soja eten voor de gezonde voedingsstoffen, is het een zeer belangrijk punt dt je gefermenteerde soja kiest. Tempeh en miso zijn bijvoorbeeld gefermenteerde sojaproducten.
Er kleven nog meer nadelen aan ongefermenteerde sojaproducten. Soja bevat o.a veel eiwitten die in combinatie met andere eiwitten een zeer goede vervanging voor vlees en koemelk kunnen zijn. Het plantaardige eiwit is van zeer hoge kwaliteit. Echter: als de soja op hoge temperaturen wordt bewerkt, gaan veel van deze eiwitten verloren. Ze veranderen van structuur en worden zo sterk verminderd in kwaliteit. Als we sojaproducten tegenkomen waarin ingrediënten zijn verhit, levert dit dus ook aanzienlijk minder eiwitten op.
Soja bevat omega 6 vetzuren, niet te verwarren met omega-3 vetzuren. Omega -6 kan, zeker bij een overmatig gebruik, zorgen voor diverse gezondheidsproblemen. Omega -6 zien we voornamelijk in soja olie, en deze olie wordt industrieel ook enorm veel gebruikt in talloze voedingsmiddelen. Resumerend, als we voedingswaardig naar soja kijken kunnen we concluderen, dat alleen gefermenteerde, niet genetisch gemanipuleerde sojaproducten een gunstige bijdrage leveren aan onze gezondheid. Het is daarnaast niet verstandig om dagelijks veelvuldig sojaproducten te consumeren. Als je gefermenteerde, GMO-vrije soja met gezond verstand consumeert is het gezond. Zo simpel is het eigenlijk.
Nu heb je hierboven gelezen hore sojabrokken worden gemaakt en dat daar een verwarming aan vooraf gaat. Deze verwarming is geen verhitting, het wordt onder een bepaalde temperatuur gehouden ( als het naar behoren gebeurt ) waardoor de eiwitten zo min mogelijk verloren gaan. In sojabrokken vinden we dan ook nog extreem veel eiwitten. Dit kan per 100 gram gemiddeld zo’n 50 gram zijn, flink wat dus. Daarnaast bevatten sojabrokken ook veel voedingsvezels. Kortom, meer dan interessant genoeg om ze zo nu en dan op het menu te zetten.
WAT KAN JE ERMEE?
Zoals eerder gezegd zijn sojabrokken ontzettend veelzijdig. Je kunt ze gebruiken voor alles waar je maar een vlees-achtige structuur aan wilt geven als vleesvervangers, ( rul) gehakt, maar ook om soepen en sauzen te maken. Je kunt er ook sojamelk van maken. Dit maak je zeer eenvoudig met maar zo’n 30 gram sojabrokken op een liter water. Laat 30 gram sojabrokken in 500 ml water weken. Gooi dit samen met nog eens 500 ml water in de blender en maal tot een homogene massa. Zeef de massa met een fijne zeef, of knijp uit in een kaas / melk / hydrofiele doek.
Je kunt er tevens een lekkere, romige , snelle tomatensoep van maken. Verwarm 600 ml water en breng aan de kook, voeg ongeveer 40 gram sojabrokken toe en kook kort al roerend door. Voeg 150 gram tomatenpuree en twee eetlepels lekkere kruiden toe en roer opnieuw goed door. Zet het vuur uit en pureer de massa met een staafmixer. Bestrooi met bieslook. Een heerlijk verwarmend en gezond soepje!
WAAR MOET IK OP LETTEN?
Het is belangrijk, dat je voor BIOLOGISCHE varianten kiest. Deze zijn tenminste GMO vrij . Sojabrokken worden nogal eens in toko’s verkocht, de afkomst daarvan is nogal vaag. Kies liever voor betrouwbare biologische merken. Een fijn merk is DE NIEUWE BAND, ik heb speciaal voor dit artikel hun sojabrokjes bij Puur & Fit binnen gebracht om het beschikbaar te maken voor mijn fans en volgers. KLIK HIER om te bestellen.
Verwarming of verhitting: de vraag is bij hoeveel graden spreek je van verhitting?
Kwam laatst een recept tegen van crunchy tempeh uit de airfryer.
Dit moet er zo’n 20 minuten in.
Zijn de eiwitten dan ook weg?
Ik heb er onlangs gekocht en hoop er een lekkere spaghettisaus mee te maken 🙂
ik wil liever vlees
Hoi Monique,
Ik zit met een vraag (uitdaging). Ik heb laatst de sojamelk te gemaakt van de brokken. Deze had de ongeveer de kleur zoals bij jou op de foto. Sinds kort drink ik heel graag decafé met opgeschuimde sojamelk. Ik heb geprobeerd de sojamelk in de melkschuimer op te schuimen maar dat bleef een zeer waterige vloeistof. Toen heb ik het geprobeerd met sojabonen, 30 gram laten weken, en daarna in de Knappert en zeven door een kaasdoek. Deze zag er wel veel romiger uit, echter ook deze wilde niet opschuimen. Ik gebruik tot nu toe de Isola Bio Sojamelk. Deze bestaat volgens de samenstelling uit alleen water, Italiaanse soja (7,5%) en zeezout. Deze wordt superlobbig, echt zalig. Ik begrijp er helemaal niets van. Wat gaat er mis? Moet ik de bonen soms eerst koken? Of zou er toch iets in zitten wat er voor zorgt dat het zo mooi schuimt?
Ik ben echt superbenieuwd wat jij hier van vindt.
Alvast dank voor je tijd en moeite en graag tot horens.
Hartelijke groet,
Péronne Vermeij
Hoi Péronne, sojamelk moet je altijd koken. Je kunt dat niet rauw gebruiken. (Het zijn bonen)Kijk op YouTube dat staan veel filmpjes op. Succes