Zo maak je de lekkerste 100% meukvrije pepernoten en kruidnoten!
Zo rond de sinterklaas-periode begint het bij velen te kriebelen. We krijgen zin in de winter en al het lekkers wat daarbij hoort. Deherfst wordt tegenwoordig al ingeluid met kruid en pepernoten. Kruid EN pepernoten? 😯 Ja, je leest het goed. Er zijn namelijk twee soorten te onderscheiden. De meest bekendste en meest populaire zijn de kruidnootjes. Maar wist je, dat deze voortkomen uit pepernoten en dat deze verschillend zijn in smaak en vorm? Het zorgt ieder jaar weer voor flink wat verwarring.
HET VERSCHIL
Laten we eerst de wezenlijke verschillen eens uitlichten. De pepernoot heeft een wat misleidende naam, want het bevat tegenwoordig geen peper meer. Zo’n 100 jaar geleden was dit nog wel het geval. Dit werd toegepast omdat de kruiden en specerijen in die tijd erg duur waren, en peper niet. Zodra de kruiden en specerijen betaalbaarder werden, verdween de peper uit het recept. Taai taai en pepernoten waren in het verleden statussymbolen . Er werden huwelijksaanzoeken gedaan met zogenoemde VRIJERS, taai-taai-poppen. Deze werden als een soort huwelijksaanzoek aangeboden aan de bruid-to-be.
Er zijn tegenwoordig kant en klare speculaas / koek / taai-taai kruiden verkrijgbaar, in veel verschillende samenstellingen. Sommige samenstellingen bevatten nog wel peper, maar het komt niet zo vaak meer voor, dat er echte peper wordt gebruikt om pepernoten te maken.
De pepernoot onderscheidt zich van de kruidnoot dankzij de structuur en het meel wat traditioneel wordt gebruikt. Dit betreft roggemeel. Daarnaast wordt er naast een kruidenmengsel meer / extra anijspoeder toegevoegd en een vloeibare suiker als honing of agave. De vorm is ook anders, pepernoten zijn meer kleine dobbelsteentjes. Ze zijn taaier van textuur, ze worden het meest vergeleken met taai taai.
Industrieel worden pepernoten nog maar sporadisch geproduceerd, we lijken de kruidnoot lekkerder te vinden. Industrieel worden pepernoten in de vorm van grote druppels in een bak met roggebloem of tarwebloem gedoseerd die vervolgens op een band terechtkomen waar ze worden gezeefd. Ze worden vervolgens door verwerkt en gebakken, na het afbakken kunnen de klompjes eenvoudig van elkaar worden gescheiden.
De kruidnoot is veel harder en brosser dan de pepernoot. De vorm is anders en ze worden gemaakt met tarwemeel. De kruidnoot wordt meest extra gekruid met kaneelpoeder, zodat het een nét even andere smaak krijgt dan een speculaasje. Ze hebben eigenlijk niets te maken met de pepernoot, maar worden om de één of andere reden wel aan de pepernoot gelinkt zodat de verwarring blijft voortbestaan.
De industriële kruidnoten bestaan voornamelijk uit suiker en tarwebloem. Velen vinden deze lang niet meer zo lekker als de kruidnootjes van vroeger. Het is nog een goede reden, om ze gewoon voortaan ieder jaar ZELF te gaan maken. Het is niet alleen veel lekkerder, ook goedkoper en veel gezonder. En bovendien ontzettend LEUK om te doen. Je huis gaat heerlijk geuren en het is een zeer eenvoudige klus waar niet veel rocket-science bij komt kijken. 😁
DE KRUIDEN EN SPECERIJEN, EEN BELANGRIJK DETAIL
Misschien heb jij ze al eens gezien: de vele kant-en-klare kruiden & specerijenmengsels speciaal voor koek, speculaas en taai taai. Vele supermarkten verkopen verschillende varianten. Het is niet alleen rondom de feestdagen populair, ook het gehele jaar door lijken veel mensen de kruidenmengsels graag te gebruiken. En terecht, want de mengsels zijn ontzettend lekker en meest handig om in huis te hebben. Zo kun je deze mixen ook erg goed gebruiken ter vervanging voor suiker in baksels, het geeft een licht mild/zoete smaak. Uiteraard vervangt het de echte zoete suikersmaak niet, maar het kan je baksels zeker een lekkere smaak geven.
Je kunt deze mengsels zelf maken. KLIK HIER om naar mijn uitgebreide artikel te gaan waarin ik vertel hoe je dit doet. Wil je liever makkelijk en snel, dan zijn de vele kant en klaar mengsels een uitkomst. Maar, let dus wel goed op de SAMENSTELLINGEN. Naast dat veel mengsels aardig wat onnodige toevoegingen kunnen hebben als zout en suiker, verschillen ze ook onderling per merk van elkaar. Ik kocht, om in dit artikel een voorbeeld te geven, twee van mijn meest favoriete kant en klaar speculaas-kruiden. Te beginnen met de grootste favoriet, de biologische speculaaskruiden van HET BLAUWE HUIS. Dit is een meest mild zoet mengsel, zonder al te pittige na-smaken. Het bestaat uit Cassia kaneel, waaraan steranijs, nootmuskaat, kruidnagel, koriander, foelie en kardemom is toegevoegd. Deze mix is bijzonder geschikt om kruidnoten mee te bakken.
De andere persoonlijke favoriet zijn de speculaaskruiden van JONNIE BOER. Deze mix is nét even wat pittiger en kruidiger. Het is op basis van 59% Ceylon kaneel, waaraan korianderzaad, anijszaad, roze peper, citroenschil, 3% gemberpoeder, nootmuskaat, piment en kardemom is toegevoegd. Zoals je ziet verschilt de samenstelling behoorlijk van Het Blauwe huis, die het vooral simpel heeft gehouden. Daarnaast kiest HBH voor het goedkopere Cassia kaneel, Jonnie Boer kiest voor de betere en gezondere Ceylon kaneel. Maar daar staat wel weer tegenover, dat HBH biologisch werkt. Je betaalt voor 30 gram € 2,30 voor HBH, de Jonnie Boer kruiden zitten in een schattig blikje , en kost € 3,89 per 55 gram. Deze mix bevat veel meer anijs, wat het meest geschikt maakt, om pepernoten te bakken.
HOE BAK JE 100% MEUKVRIJE PEPERNOTEN?
Omdat ik 100% meukvrij ( probeer…) te werken, is mijn recept om pepernoten te bakken nét even anders dan het origineel. Ze hebben wel de bekende, traditionele pepernoot-smaak, maar zijn een tikje anders van structuur. Ze zijn minder taai, maar wil je echte taaie pepernoten, dan kun je de noten ook een paar dagen in een schaaltje taai laten worden. Dit kun je als volgt doen: Verpak het schaaltje pepernoten in een papieren zak en zet deze enkele dagen ( 1-2 dagen ) in de kast op een donkere, droge, koele plek. De pepernoten zullen dan vanzelf iets taaier worden. Ik kies liever voor wat minder “ echt” dan dat ik het vol moet proppen met meuk. De pepernoten die ik maak zijn:
– 100% veganistisch
– 100% glutenvrij
– 100% lactosevrij
– 100% “ meuk-suiker” vrij
– 100% vrij van kunstmatige meuk
Gebruik het liefst de speculaaskruiden van Jonnie Boer, als je kant en klaar meest handig vind. Maak je je mengsels zelf ( zie HIER ) voeg dan wat extra anijspoeder toe aan je mengsel.
WAT HEB JE NODIG?
- 500 gram havermoutmeel ( 100% glutenvrij, in de blender tot meel vermalen)
- 10 gram wijnsteen bakpoeder
- Een eetlepel stevia sweet
- Drie eetlepels erythritol
- Vier eetlepels speculaaskruiden
- 50 gram zuivere kokosolie , gesmolten
- Warm water of warme plantaardige melk-achtige drank
- Een grote banaan, gepureerd
ZO MAAK JE HET:
Verwarm de oven voor op 185 *C. Bekleed een bakplaat met bakpapier. Roer alle ingrediënten in een kom samen en kneed goed door. Voeg kleine beetjes warm water toe en kneed tot er een soepele deegbal ontstaat. Draai hier kleine balletjes uit en maak er kleine dobbelsteentjes van. Leg op de bakplaat en bak in ongeveer 35-45 minuten gaar en goudbruin, blijf tussentijds regelmatig controleren. Laat afkoelen.
PEPERNOOT / TAAI-POP MAKEN?
Je kunt met dit zelfde recept ook een taai-pop maken. Daar heb je wel een speciale plank voor nodig. Ik vond al mijn plankjes in de kringloopwinkel, waar ik nog geen euro voor betaalde. Ik adviseer dan ook DAAR eerst eens rond te kijken, voordat je een nieuwe dure plank aanschaft, want ze zijn niet goedkoop. De planken liggen vrij vaak in kringloopwinkels omdat daar veel wordt verkocht wat uit oudere huishoudens afkomstig is. Vroeger had iedereen wel plankjes in huis, omdat we alles zelf moesten maken. Tegenwoordig worden deze plankjes ter decoratie opgehangen in keukens, maar je kunt ze dus ook gewoon gebruiken. Kun je niets vinden in kringloopwinkels? Kijk dan eens bij de betere kook en bakwinkels.
Om de pop te maken heb je niet meer nodig dan zo’n plank en het bovenstaande recept. Druk het deeg in de plank en haal voorzichtig los. Leg de pop op de bakplaat ren bak volgens bovenstaand recept.
SNELLE MEUKVRIJE KRUIDNOTEN MAKEN?
Gelukkig kunnen we ook zelf gezondere kruidnootjes maken. Ook hierin zijn talloze recepten vindbaar, ik bedacht een zeer snel, simpel en eenvoudig meukvrij recept!
WAT HEB JE NODIG?
- 350 gram ( 100% glutenvrij) havermoutmeel ( havermout in de blender tot meel vermalen )
- drie eetlepels stevia sweet
- 45 gram zuivere kokosolie ( Royal Green )
- twee volle eetlepels speculaaskruiden
- warm water
EN ZO MAAK JE HET:
Verwarm de oven voor op 185C en bekleed een bakplaat met bakpapier. Kneed alle ingrediënten door elkaar en voeg steeds kleine beetjes warm water toe , kneed goed door, tot er een stevig deeg ontstaat. Draai hier kleine balletjes uit en druk licht plat op de bakplaat. Bak de kruidnootjes in het midden van de oven gaar in ongeveer 45 minuten, blijf tussentijds controleren. Laat afkoelen, dan worden ze heerlijk knapperig!
ALTERNATIEVEN TE OVER!
Natuurlijk kun je de recepten geheel aanpassen op je eigen wensen. Als je bijvoorbeeld geen enkel bezwaar hebt tegen gluten, kun je in plaats van de havermoutmeel 1: 1 kiezen voor biologisch / dynamisch volkoren roggemeel. Dit komt meest dichtbij het traditionele recept. Ook kun je i.p.v kokosolie kiezen voor 65 gram biologisch / dynamische roomboter. Zo kun je geheel zelf de meest lekkerste pepernoten en kruidnoten maken. Hoe dan ook, maak ze voortaan ieder jaar ZELF. Een stuk gezonder, voordeliger, lekkerder en zo ontzettend leuk om te doen!
Nog meer lekkere kruidnootjes bakken? KLIK HIER!
