Rond mijn 46 ste jaar is bij mij de overgang gestart. Mijn menstruatie begon toen vrij onregelmatig te worden, en ik ondervond in deze beginnende fase van de overgang wat klachten als nachtzweten en “ mood-swings”. De opvliegers , die blijven mij tot de dag van vandaag vrij goed gespaard, op af en toe een kleine hoogvlieger na. Eigenlijk wandel ik tot nu toe heerlijk door de overgang, zonder al teveel klachten, Ik heb mijn overgang goed voorbereid. Ik ben sinds mijn menstruatie zeer onregelmatig werd, meteen mijn voeding aan gaan passen. Ik ben bij de tweede fase aangekomen, de MENO PAUZE. Mijn menstruatie lijkt nu zo-goed-als verdwenen. De menopauze doet dan zijn intrede.

In dit artikel alles over de overgang en de menopauze, wat zijn de meest voorkomende klachten. Wat gebeurt er eigenlijk allemaal in je lichaam? En waarom is het juist bij de overgang en menopauze belangrijk op je voeding en leefstijl te letten?

Iedere vrouw krijgt in haar leven ongeveer een miljoen eicellen. Deze eicellen raakt de vrouw maandelijks via menstrueren kwijt. In de jaren dat deze eicellen echt op beginnen te raken, noemen we DE OVERGANG. De vrouw kan dan ook geen kinderen meer baren, en ook verandert de hormoonhuishouding.

Door de dalende hoeveelheden eicellen in de eierstokken produceren deze steeds minder oestradiol, dit is een vrouwelijke geslachtshormoon. Als de eierstokken volledig zijn gestaakt met het aanmaken van oestradiol, zal de menstruatie uitblijven en nooit meer terugkeren. Anders gezegd geeft de overgang bij vrouwen het einde van hun vruchtbaarheid aan, en maakt de menopauze dit definitief. De duur van de overgang verschilt per vrouw. De gemiddelde tijd tussen het onregelmatig worden van de menstruatie tot aan de menopauze wordt gemiddeld op zo’n vier jaar geschat maar kan sterk uiteenlopen. Soms kan het wel 10 jaar duren tot er echt geen klachten meer zijn.

Er wordt veel gedacht, dat de overgang en de menopauze hetzefde zijn, maar dat is niet zo. De overgang geeft de begin-fase aan van de omkering van vruchtbaar naar onvruchtbaar, de menopauze geeft de laatste fase weer.. De overgang kan zo’n 5-10 jaar duren. De menopauze is alleen DE LAATSTE MENSTRUATIE. De menopauze wordt dan ook “ een moment” genoemd, waarin de laatste menstruatie plaatsvind. Een einde van een overgang is het moment waarop de vrouw geen klachten meer heeft.

Met het opraken van de eicellen, nemen ook de oestrogeen hormonen in een vrouwelijk lichaam af. Dit kan uiterlijke en innerlijke veranderingen teweegbrengen. Zo is het goed mogelijk dat borsten kleiner worden, meer haargroei bijvoorbeeld bovenlip en kin, minder haargroei op het hoofd ( dunner wordend haar ) en een verlaging van stemklank Ook kun je enorme last krijgen van hoofdpijn, omdat het zenuwstelsel een stuk gevoeliger kan worden tijdens de overgang.

Er zijn ook “ typische” klachten die rechtstreeks samenhangen met de veranderingen in de hormoonspiegels in het bloed. Meest voorkomende zijn:

We kunnen ook een droge huid en slijmvliezen verwachten. Hierdoor kan de huid minder elastisch worden en de gevreesde rimpels ontstaan. Ook kan door minder aanmaak van traanvocht en speeksel veel last zijn van een droge mond en droge ogen. Naast bovengenoemde klachten brengt de overgang een aantal risico’s met zich mee. Tijdens en ook na de overgang en de menopauze wordt het risico op hart en vaatziekten groter. Ook neemt het risico op botontkalking toe. Vrouwen moeten hier daarom extra alert op blijven na de overgang en menopauze.

Meest bekende klachten zijn de opvliegers en de nachtelijke zweet-partijen. Wat zijn opvliegers eigenlijk? We kunnen het het beste omschrijven als een plotselinge warmte-aanval. Onze hersenen bevatten een warmtecentrum. Dit centrum bevat een zogenoemde thermoneutralen zone. Dit is een zone waarin de lichaamstemperatuur mag variëren zonder dat het leidt tot corrigerende lichaamsreacties ( blozen, rood worden, zweten ) Als een vrouw in de overgang komt, is deze thermoneutralen zone versmald. Dit is naar alle waarschijnlijk te danken aan de daling van het vrouwelijk hormoon. Een zeer kleine stijging van lichaamstemperatuur kan dan al direct zorgen voor een opvlieger. Dank aan het drinken van een bakje koffie, of een stress-situatie.

Een opvlieger duurt gemiddeld drie tot vijf minuten, maar kan ook bijvoorbeeld een paar seconden duren of zelfs een half uur. Ook het aantal opvliegers kan zeer sterk variëren. Sommige  hebben vrijwel  nergens last van, terwijl andere vrouwen er dagelijks eentje moeten incasseren. Bijna 80% van de Nederlandse vrouwen in de overgang heeft last van opvliegers. Ze komen het meest voor bij vrouwen die zo’n 6-12 maanden niet meer menstrueren. Echter kunnen opvliegers tot jaren na de overgang nog steeds voorkomen.

Tja….het is erg vervelend, al die klachten, maar wel een zeer natuurlijke gang van zaken. Het is een beetje het geluk hebben of de botte pech hebben betreft de duur, het verloop, en de klachten. Onregelmatige menstruaties, opvliegers, en de transpiratie-aanvallen zijn klachten die volgens een natuurlijk verloop ontstaan en ook weer vanzelf verdwijnen. Als je er niet zo’n heel veel hinder en last van ondervindt ( zoals ik, de “ lucky one” ) dan kun je daar verder prima mee leven. Ja, natuurlijk zit je niet te wachten op een opvlieger net nu je een belangrijke presentatie moet geven of dat je eens je bed uit drijft. Maar het gaat over. Het kan echter een ander verhaal worden, als je er echt dagelijks veel last van ondervindt. Dan kan dit een reden zijn om aam medicatie of een speciaal behandelplan te denken. Bij medicatie wordt het tekort aan oestrogeen aangevuld. Dit kan via tabletten , capsules, poeders, pleisters en zelfs neusspray worden toegepast. Ook zijn er implantatie-tabletten die onder de huid wordt aangebracht, vaginale zetpillen, en crémes. Als je specifiek last hebt van opvliegers, kan dit meestal worden verholpen met tabletten zonder hormonen ( clonidine )

Er bestaan ook speciale behandelingen met hormonen, dit wordt hormoon-suppletie-therapie ( HST ) genoemd. Dit is toch best een dingetje om goed in overweging te nemen, of het hormoongebruik echt opweegt tegen de aard van de klachten. Al die hormonen kunnen in je lichaam immers ook averechts uitwerken. Veel gehoorde bijwerkingen van oestrogenen zijn onder andere vocht vasthouden, gespannen en pijnlijke borsten ( afhankelijk van de dosis ). Daarnaast moeten er ook serieuze afwegingen worden gemaakt tegen de ( kleine maar wel bestaande ) risico’s op baarmoederkanker, borstkanker trombose, en hart en vaatziekten bij langdurig gebruik van deze hormonen.

Heb je geen ( extreme ) last en / of hinder van de overgang, dan kun je het beste de natuur zijn werk laten doen En dit ondersteunen met goede en nuttige voeding en een goede levensstijl.

Als je in de overgang terechtkomt, is voeding belangrijker dan ooit. Het is sowieso ontzettend belangrijk om gezond te eten, maar in de overgangsperiode worden een aantal voedingsstoffen iets belangrijker. Alhoewel de overgang erg individueel is wat betreft de vormen / klachten, kun je jaren tevoren al een goede basis opbouwen door middel van goede, uitgebalanceerde voeding te eten. Zo  laten veel studies zien, dat roken de overgang niet alleen met zo’n drie jaar kan vervroegen, ook kan het veel meer gezondheidsklachten geven. Ongezond eten kan de overgang ook nadelig beïnvloeden, net als te weinig of geen beweging. Ook kun je tijdens de overgang ontzettend in gewicht toenemen, als je niet goed op je voeding let. Als we ouder worden, neemt onze spiermassa ook af. Spieren verbruiken vrij veel energie en nemen deze dus af, ontwikkelt zich een tragere stofwisseling. Ook kan door de schommelingen van oestrogenen en progesteron de schildklier van zijn padje raken. Door een minder goede werking kan je ook in korte tijd flink aankomen.

Allemaal redenen om zeker een licht te schijnen op je voeding. Iedere dag voldoende essentiële voedingsstoffen, maar ook wat extra’s om bijvoorbeeld de hormoonhuishouding te ondersteunen tijdens de overgang. Ook kunnen bepaalde voedingsmiddelen de overgangsklachten verergeren. Denk daarbij aan koffie en energiedrankjes, die gemakkelijk opvliegers kunnen triggeren. Ook is het belangrijk, om extra eiwitten ( calcium) te gebruiken, omdat botontkalking op de loer ligt. Je kunt het beste kiezen voor voeding die ( aardig wat ) foto-oestrogenen bevatten, dit zijn stoffen, die van nature in veel planten voorkomen. KLIK HIER om er alles over te lezen. Je kunt deze het beste halen uit peulvruchten en andere PURE voeding, zoals lijnzaad en bepaalde fruitsoorten. Soja is een bekende fyto-oestrogeen-leverancier. Kies echter pure, niet-genetisch-gemanipuleerde en onbewerkte soja. Denk aan biologische sojabonen, tempeh, tofu, miso en mistsoep.

Kies voor aangezuurde bio-dynamische zuivel als kwark en yoghurt ( biowinkel) of maak zelf kefir. De extra eiwitten in deze varianten zorgen voor een goede aanvulling van  o.a calcium.

Naast goede voeding is bewegen ook belangrijk. Hoe fitter en vitaler je bent en blijft, hoe minder de klachten kunnen voorkomen. Ook is het meest verstandig om op een goed gewicht te blijven. Overgewicht kan de klachten ook verergeren.

De huid wordt tijdens de overgang droger, Dit komt omdat het vocht afneemt waardoor de huid droger wordt en ook kan gaan verouderen in een rap tempo. De gevreesde rimpels komen vaak rondom de overgang naar buiten., Helaas, hoe mooi en sprookjesachtig de fabrikanten het voorschotelen, rimpels veeg je niet miraculeus weg met een één of ander smeerseltje. Wel kun je je huis een handje helpen. Er zijn veel crémes ontwikkeld speciaal voor de “ rijpere huid”. Deze zijn meestal verrijkt met een aantal stoffen ( bijvoorbeeld fyto-oestrogeen-extract ) die de huid ondersteunen. Maar echt verdwijnen zullen je rimpels niet met een smeersel.

Het is erg belangrijk om je huid tijdens de overgang wat extra verzorging te geven. Stap over van een bodylotion naar een goede hydraterende créme. En gebruik de juiste dagcrémes voor je gezicht. Smeer wat meer keren per dag de droge plekken op het lichaam in met een créme. Pas ook op met conventionele verzorgingsproducten, de huid is wat gevoeliger en kan vervelende reacties geven  op al die agressieve chemische stofjes. Investeer in een goede verzorging.

Zorg ook goed voor je haar. Het kan ( zoals in mijn geval) op bepaalde plekken wat dunner worden. Bij mij wordt het haar bovenop mijn hoofd dunner, gelukkig niet zodanig dat mijn hoofdhuid zichtbaar wordt, maar toch wel zichtbar wat dunner. Verzorg je haar wat extra door het in top-conditie te houden. Was je haar hooguit 2 x per week met een goede shampoo en conditioner. Geef het 1 x per week een voedend masker, en wees matig met de föhn en de krultang. Dit kan je haar sneller doen afbreken. ” borstel” je har met je vingers, dit zorgt voor zo min mogelijk afbreken van het haar. Wees ook matig met stylingproducten. Kies ook op gebied van haar-verzorging liefst voor 100% natuurlijke, biologische en pure producten.