Daar wordt nog altijd erg veel over geschreven en gediscussieerd. Wat vast staat, is dat we het niet voor lief moeten nemen, omdat een disbalans bewezen zorgt voor hart en vaatziekten. In dit artikel vertel ik alles over cholesterol, en wat we zelf kunnen doen om een goede, gezonde balans te houden. Want ja….oook hier speelt gezonde voeding en een gezonde leefstijl een grote rol.

We hebben cholesterol nodig, en dus is het essentieel. Het is een vet-achtige stof die het lichaam gebruikt als bouwsteen voor onze lichaamscellen, onze gal en onze hormonen. We maken het zelf aan, dit gebeurt het meest in de lever. Een klein gedeelte komt in ons lichaam via voeding.  In ons lichaam is cholesterol OVERAL nodig. Om op de juiste plekken te komen, wordt het via het bloed vervoerd. Normaal gesproken maakt het lichaam precies genoeg cholesterol aan om te gebruiken. Maar onder allerlei omstandigheden kan dit uit balans raken ( daarover verderop meer ) en kan een teveel schade aanrichten in het lichaam.

Cholesterol komt in ons lichaam voor als kleine bolletjes Cholesterol is altijd één zelfde stofje. Om de bolletjes zit een laagje eiwit, wat ervoor zorgt dat het cholesterol door het bloed vervoerd kan worden. Er zijn twee erg belangrijke eiwit-cholesterol deeltjes, waar je vast eerder van hebt gehoord :

Een goed en een slecht cholesterol dus. Laten we beginnen met de slechte. LDL vervoert van de lever naar de rest van het lichaam, hierbij kunnen de LDL-verbindingen zich vast zetten in de binnenwand van de bloedvaten. Ze blijven kleven aan beschadigingen van de vaatwanden.

Deze beschadigingen kunnen zijn opgelopen door bijvoorbeeld roken, ouderdom, of een verhoogde bloeddruk. De bloedvaten slibben langzaam maar zeker dicht waardoor het bloed steeds meer moeite krijgt om er doorheen te stromen. Dit noemen we SLAGARDER-VERKALKING. Als we een hoog LDL in ons lichaam hebben, bevordert dit het ontstaan van deze slagader-verkalking , daarom wordt het een slecht cholesterol genoemd.

HDL zorgt voor transport van cholesterol vanuit de vaatwand naar de lever. Deze zorgt er op zijn beurt voor, dat het cholesterol het lichaam verlaat via de ontlasting. Hoe hoger dit HDL in ons lichaam aanwezig is, hoe beter de afvoer van overtollig cholesterol naar de lever wordt geregeld. Daarom wordt HDL ook wel het goede cholesterol genoemd.

Er zijn twee cholerestol waarden te onderscheiden:

Laten we beginnen met het totaal-cholesterol. Via een bloedonderzoek kan worden aangegeven hoe hoog het cholesterol-gehalte in millimol per liter bloed ( mol/l ) is. Omdat het cholesterol-gehalte in het bloed nogal kan schommelen, worden er meestal meerdere bloedonderzoeken gedaan. Als er namelijk sprake is van een verhoogd cholesterol-gehalte moet er sprake zijn van een constante verhoging. Wat is normaal, en wat is hoog?

En dan is er de cholesterol-ratio. Dit is de verhouding tussen LDL en HDL. Ligt deze verhouding dus niet goed, dan ontstaan er problemen. Zeker als deze ratio een teveel aan LDL vormt. Dit vormt een belangrijk risico voor hart en vaatziekten.

Zo’n ratio wordt berekend door het totaal cholesterol-gehalte ( dus LDL en HDL ) te delen door het HDL. De uitkomst van deze ratio hoort minder dan 5 te zijn.

We zijn er nog niet. Want er is ook nog zoiets als TRIGGLYCERIDEN. Dit is een vet, wat naast cholesterol ook aanwezig is in ons lichaam. De vetten uit ons dagelijks voedsel bestaan voornamelijk in de vorm van deze triglyceriden. Als we wat hebben gegeten treedt er een kortdurende verhoging op aan triglyceriden-gehalten in het bloed. De triglyceriden worden echter onder normale omstandigheden ook zeer snel weer opgenomen uit het bloed. Dit zorgt meteen weer voor een daling in het bloed.

Hoe lager dit triglyceriden-gehalte blijft, hoe beter. Want ook deze trigglyceride draagt bij aan risico’s op aderverkalking, al is het lang niet zo’n sluipmoordenaar als LDL-cholesterol. Hier komt gezonde voeding ook bij om de hoek kijken.

Zoals je eerder hebt kunnen lezen, speelt de lever een vrij belangrijke rol in het gehalte aan cholesterol in het lichaam. De lever zorgt voor een goed evenwicht tussen de hoeveelheden cholesterol die het aanmaakt, en het gehalte in het bloed. Deze hoeveelheden die onze lever aanmaken staan nauw in verbinding met onze leef en eetgewoonten. Het heeft vrij weinig nodig, om de lever flink te verstoren in zijn werk en hem in totale disbalans te brengen. Hierdoor kunnen er ongewenste verschuivingen plaatsvinden wat leidt tot meer LDL. Oorzaken om de lever in disbalans te brengen zijn:

Als we alleen al wat kleine aanpassingen doen in ons “ verknipte” eet en leefpatroon, kunnen we al erg veel winst behalen, en is het zelfs niet nodig om medicijnen te slikken. Dit geeft aan hoeveel invloed onze eet en leefgewoonten zijn op onze gezondheid. Let op: je behandelend arts is LEIDEND in jouw behandelplan en bepaalt of je medicatie nodig hebt of niet. Ga nooit zelf voor doktertje spelen.

Goed.

Ongeacht of je nu wel of niet bent gediogniseerd  met een te hoog cholesterol gehalte, we zouden ALLEMAAL aandacht moeten schenken aan de goede en juiste balans houden. Dat begint met een gezond eetpatroon en een gezonde levensstijl. Maar ook met “ lief zijn” voor je lever.

Onze lever heeft tegenwoordig ontzettend veel te verduren door onze huidige welvaart en leefgewoonten. Supermarkten die propvol liggen met meuk is daar nog maar een klein voorbeeld van. KLIK HIER om alles over de lever te lezen.

We moeten ons dus meer druk maken over de gezondheid van de lever. Want als deze uiteindelijk de moed opgeeft en zegt “ doe het zelf maar” dan heb je een serieus groot probleem. We leven vluchtig, snel en hebben nergens geen tijd meer voor. Al onze aandacht wordt opgeslokt door beeldschermen en piepjes die de hele dag door afgaan.

Eten? …dat doen we tussendoor wel. Bewegen? Alleen het idee al maakt je nog vermoeider dan je al bent. Kortom: te weinig aandacht voor onszelf resulteert automatisch ook in complete verwaarlozing van je lichaam. Dank daar eens goed over na, wat is uiteindelijk belangrijk? Het zoveelste rondje over Facebook en Instagram waar je zo weer een half uur verder de dag mee door kruipt, of je gezondheid?

Veel mensen zoeken ook naar oplossingen voor al hun klachten en kwaaltjes. Het zou andersom moeten zijn. We zouden niet moeten zoeken naar oplossingen maar zoeken naar waar het begint om het zo te voorkomen. Anders gezegd: laat het gewoonweg niet zover komen, dat je moet zoeken naar een “ fix” voor al je lichamelijke klachten. Wellicht dat de volgende tips je wat op weg kunnen helpen:

1) EET HEEL VEEL VERSE GROENTE

Ik eet iedere dag ruim anderhalf tot zelfs twee kilo verse groente. Daar zit iedere dag wel een stronk broccoli bij, pompoen, zoete aardappel en spinazie. Allemaal heerlijke groente die mij ook de nodige plantensterolen en plantenstanolen bieden. Deze remmen de opname van cholesterol in de darm en verhogen de hoeveelheid cholesterol die met de ontlasting wordt uitgeschreide. Zo verlagen ze het cholesterol – gehalte in het bloed. Als je al 2 gram per dag zou eten, creëer je al een daling van gemiddeld 10%. Dit is overigens ook de reden waarom plantensterolen en stanolen worden toegevoegd aan producten die het cholesterol moet verlagen. Als veilige inname houdt de EU een maximum aan van 3 gram plantensterolen en stanolen per dag. Plantensterolen / stanolen vinden we o.a in plantaardige oliën, zaden, granen, noten, en dus verse groente en fruit. Kies met name groene ( blad ) groente.

Ik ben er mijn hele leven al dol op: verse gedroogde peulvruchten. Uit veel verschillende studies komt naar voren dat het dagelijks eten van tenminste 100 gram peulvruchten ( bonen, linzen, pinda’s , maar ook sperziebonen, tuinbonen, peulen, sugarsnaps ) het LDL verlaagt. Ze kunnen overal bij worden gegeten, zijn veelzijdig en ook nog eens rijk aan andere zeer nuttige voedingsstoffen zoals eiwitten. Kies voor verse, gedroogde peulvruchten, week ze zelf en maak ze zelf klaar. Meer info? KLIK HIER

3) NOTEN! 

Ik ben dol op pecan noten en ik vind macadamia’s ook verrukkelijk. Ik eet ze daarom ook erg regelmatig. Een paar noten per dag.. Je zult vast vaker hebben gelezen, dat een handje noten per dag erg gezond is. Ondanks de verzadigde vetten. Een handje van ongeveer 15 noten per dag is inderdaad een erg fijne aanvulling op je eetpatroon. Het bevat de gezonde verzadigde vetzuren en veel eiwitten., Daarnaast heeft onderzoek uitgewezen dat een handje noten per dag kan bijdragen aan het verlagen van LDL.  Ze worden daarom ook gezien als een cholesterol- verlagend voedsel.

Met name macadamia-noten zijn erg gunstig. Macadamia’s bevatten veel omega 9 vetzuren. Deze hebben een gunstige werking op de bloeddruk en het cholesterol-gehalte, Ook walnoten en amandelen zijn erg goede keuzes om het LDL te verlagen.

Kurkuma ( in combinatie met zwarte peper) staat al langer bekend als een uitstekende ontstekingsremmer. Een zeer goed kurkuma supplement is sterk geconcentreerd, waardoor de werking ook goed is. Verse ( longa) geelwortel ( ook met zwarte peper gecombineerd) is niet krachtig genoeg, KLIK HIER om daar meer over te lezen. Het is daarom aan te raden om een goede , natuurlijke suppletie te gebruiken, bijvoorbeeld de TUMERIC van ROYAL GREEN. Kurkuma kan mogelijk bijdragen tot een totale verlaging van LDL, maar dit is nooit goed onderzocht.

Vitaminen zijn belangrijk, maar om je cholesterol op peil te houden hebben we in het bijzonder voldoende vitamine B3 nodig.  Als we voldoende gezonde voeding eten waarin deze vitamine zit, hoeven we niets bij te slikken. We vinden vitamine B3 in o.a : eiwitrijke producten als zuivel, en eieren, vlees, vis, gevogelte, noten, zaden en granen. Met name veganisten moeten goed op hun vitamine B3 inname letten, en indien nodig, deze bij slikken via een supplement.

Vrijwel het belangrijkste advies omtrent cholreserol-verlagende voeding is het consumeren van de JUISTE vetsoorten. Zowat ALLE producten die we in de supermarkt kunnen kopen bevatten een combinatie van verzadigd en onverzadigd vet. Verzadigde vetzuren ( o.a transvet-zuren ) verhoogt het LDL. t.o.v onverzadigde vetten. Het wordt dan ook al jaren geroepen, om minder verzadigd vet te consumeren en meer onverzadigde vetzuren. Gezonde vetzuren vinden we bijvoorbeeld in vette vissoorten, en olijfolie. We vinden veel verzadigde vetten in snacks, kant en klaar voedsel, vaste bakvetten, en volle zuivelproducten ( bv 10% vet yoghurts ) kokosmelk en bewerkte vlees / vleeswaren. Gebruik zo min mogelijk verzadigd vet en kies voor onverzadigde vetten.

Haver is ontzettend rijk aan BETA-GLUCAAN. Beta-glucanen zijn een soort vezels. KLIK HIER om meer te lezen. Beta-glucanen zijn goed in staat om het LDL te verlagen. Zet dus volop volkoren haver ( mout) op je menu, iedere dag tenminste 90 gram consumeren heeft al een groot effect.

Ik lust ze niet graag, maar er is niets zo compleet in voedingsstoffen als een avocado. Het is o.a rijk aan onverzadigde vetzuren en vezels. Wetenschappelijk onderzoek heeft meerdere keren onderbouwd, dat een avocado per dag een gunstige invloed heeft op het verlagen van LDL. Geen verkeerd idee dus, om iedere dag een avocado uit te lepelen.

De toename in hart en vaatziekten wordt zeker beïnvloedt door onze gebrek aan beweging. We zijn afgelopen decennia minder gaan bewegen, meer gaan zitten en anders gaan eten en drinken. De gevolgen zijn steeds meer zichtbaar. Door ons “ zit-gedrag” weer om te ruilen voor wandel en sta-gedrag, kun je al een heleboel winst behalen. Door de bloedsomloop goed en gaande te houden moeten we regelmatig bewegen. Dit betekent niet, dat we als een stel apen iedere dag in de apparaten in een sportschool moeten hangen, maar gewoon even een blokje om, lopend naar de winkels, fietsen, wandelingen maken…..dat is meer als genoeg. Zolang je maar even van je stoel of bank afkomt.

Vind je water wat saai, kun je ook voor groene en witte thee kiezen om dagelijks te drinken. Er is erg veel onderzoek geweest naar de relatie tussen hart en vaatziekten m.b.t groene thee . Groene en ook witte thee bevatten stofjes die het risico op hart en vaatziekten verlagen. Dit heeft vooral te maken met de antioxidanten , en de stofjes  catechine en quercitine. Diverse studies hebben aangetoond dat het drinken van groene en witte thee kan leiden tot een verlaging van LDL. Drink dus lekker een bakje thee!