Frisdranken…het is ECHT zo erg!

In 2015  onderzocht het wetenschappelijk tijdschrift “ Quest” in welke producten de meeste suikers zaten. Daaruit kwam een verrassende nummer één: zuivel. Op de voet gevolgd door frisdranken. Pas daarna zagen we zaken als snoep en koek. Dat was voor velen opmerkelijk. Dit, omdat we toch sneller ladingen suiker verwachten in snoep en koek. Dit is juist de crux. Omdat zowel zuivel als frisdrank vrijwel altijd in vloeibare vorm bestaat, merken we niets van de soms bizar extreme hoeveelheden suikers in deze producten, die we overigens dagelijks veelvuldig consumeren. Hoe erg is het eigenlijk? En waarom steken we onze koppen in het zand hiervoor? 

SUIKER MAKES THE WORLD GO ROUND

Dat het suikergebruik in ons voedsel explosief is gestegen sinds de jaren zeventig, is geen geheim. We kunnen gerust spreken van een versuikerde wereld. In deze wereld gaan duizelingwekkende geldbedragen om, winst en geldbejag. Het welzijn van de consument zelf, daar wordt niet naar gekeken. Het gevolg is afgelopen jaren alleen maar meer duidelijk geworden voor iedereen. Nog nooit eerder waren er zoveel gevallen van extreem overgewicht onder volwassenen en kinderen, diabetes, hart en vaat aandoeningen, aandoeningen aan organen, huidproblemen, allergieën en intoleranties, en algemene slechte conditie. Natuurlijk kun je niet alles op de stoep van de suikers vegen, ook de huidige maatschappij en hoe makkelijker we steeds zijn gaan leven, speelt hierin een rol. Toch kunnen we suiker wel beschouwen als grootste boosdoener. 

Suiker is één van de belangrijkste basisgrondstoffen voor voedsel geworden. Het levert erg veel voordelen ( en dus meer winst) op voor de gehele voedselindustrie overal ter wereld. Het maakt voedsel zoet, geeft conservering, structuur en extra smaak. Allemaal zeer belangrijke factoren om een product aantrekkelijk en winstgevend te maken voor fabrikanten. Het is vooral een zeer goedkope grondstof. Het kost een fabrikant vrijwel bijna niets om hun producten vol te proppen met suiker, maar het levert dus wel erg veel op. Omdat er afgelopen jaren steeds meer gemaksvoedsel is gekomen, in meer soorten, in grotere verpakkingen, is het suikergebruik in producten naar dramatische hoogten gestegen. Consumenten zijn zich daar amper van bewust, omdat dit ongemerkt gaat. Verpakkingen worden ongemerkt, onaangekondigd groter, er worden producten “ verbeterd” zodat het suikergehalte vaak toeneemt in plaats van afneemt, en we eten/drinken hierdoor ook veel meer in één keer. Voor de gemiddelde consument maakt het geen verschil, of we nu anderhalve/twee literflessen frisdrank kunnen kopen in plaats van halve liters/liters. We consumeren het toch wel, en omdat het over de jaren sluipgewijs steeds groter is geworden, zijn wij dit ook geworden:  in omvang wel te verstaan. 

FRISDRANK, EEN OCEAAN VOL SUIKER

In mijn loopbaan ben ik het heel veel tegen gekomen en kom het, anno 2016, nog steeds veel tegen. De totale onwetendheid betreft de suikers in frisdranken. Velen denken dat dit enorm meevalt. En drinken of dagelijks veel tot heel veel frisdrank, of vinden dat één glaasje per dag moet kunnen. Veel mensen zijn tegenwoordig meer bezig met wat er in hun voedsel zit, en dat is iets wat we kunnen toejuichen. Echter blijft frisdrank een vaag vlak, waar amper naar gekeken wordt of aandacht aan wordt gegeven. Anders gezegd, frisdranken lopen onder alles uit. Terwijl zaken als koek en snoep, repen, snacks, brood en koemelk flink worden beoordeeld, lijkt frisdrank overal tussendoor te druppelen, met een soort van stilzwijgende acceptatie. Terwijl frisdranken een veel grotere zorg zijn dan de gluten in ons brood. 

Omdat frisdrank vloeibaar is, merken we totaal niet hoevéél suiker we in één keer binnen krijgen. Op You Tube staat een zeer treffend filmpje. We zien hier een jongen als een bezetene zakjes suiker in één keer achter elkaar achterover slaan, terwijl mensen naast hem, sippend aan hun frisdrank, hem zeer vreemd en storend aanstaren. Het kon niet beter worden verwoord, want dit is inderdaad wat er in werkelijkheid ook gebeurt, als we een glas cola of ranja drinken. Wat we werkelijk doen is zakjes suiker tegelijk in één keer opdrinken. Een glas cola bevat gemiddeld zo’n vijf zakjes suiker. Daar denk je vast niet aan, als je het zonder enige aandacht leegdrinkt. Het smaakt zoet en het lest de dorst. Maar het brengt meer schade toe in je lijf dan je denkt. En dan heb ik het niet eens over de schade aan ons gebit. Zo’n glas “ het-moet-kunnen-voor-een-keer” frisdrank tikt aardig aan. Wis ook de vele pakjes hippe en super-handige sapjes en blikjes en flesjes niet uit, daar schuilen zelfs nog meer suikers in dan literflessen frisdranken. Om je een wat realistischer beeld te geven van hoeveel suiker er nu ECHT in frisdranken zit, enkele voorbeelden:

Mini-blikjes zijn tegenwoordig erg hip. Ze worden veel mee gegeven naar school, gaan mee bij een dagje uit, of worden gegeven aan kinderen in veronderstelling dat het een klein blikje is ( 150 ml) en er daardoor ook veel minder frisdrank gedronken wordt. Klinkt logisch. Maar vergis je niet: in zo’n mini blikje zitten maar liefst vijf suikerklontjes. En zeker in een kinderlijfje is dit in één keer erg veel suiker om te verwerken. 

Energiedrankjes zijn nog steeds gewoon vrij verkrijgbaar in de supermarkt terwijl er veel gevallen bekend zijn van “ energy-drink-slachtoffers”. In diverse landen zijn de drankjes verboden. Ze blijven helaas extreem populair onder jongeren/scholieren. Naast dat er in deze drankjes vrij veel stimulerende stofjes zitten die bij overdosis schadelijk kunnen zijn, bevatten deze drankjes ook erg veel suiker. Het meest populaire energiedrankje is van het merk RedBull. In één blikje redBull vinden we zeven suikerklontjes. Gemiddeld drinken jongeren twee/drie blikjes energiedrank, naast de andere suikerinname op een dag geeft dit extreem veel suikers. 

Nog zo’n populair drankje zijn de zogenaamde sportdrankjes. Deze drankjes bevatten extreem veel suikers, bedoeld om na het sporten je verloren glucose weer aan te vullen. Deze drankjes zijn echter alleen werkzaam als je dagelijks fanatiek sport. Het probleem is ook hier, dat de dranken vrij worden verkocht in supermarkten en vooral jongeren dit kopen om gewoon te drinken tijdens een tussenuur. Ze zijn ook verkrijgbaar in sportkantines terwijl de amateur sporter deze suikerdrankjes ook niet nodig hebben. Het aantal suikerklontjes in zo’n flesje is schrikbarend. Gemiddeld treffen we zo’n 15 suikerklontjes aan, en dat is onacceptabel veel. Het zou geen overbodige luxe zijn om, net als bij energiedrankjes overigens, deze dranken te verbieden in supermarkten en sportkantines en deze alleen te verstrekken aan de professionele sporters onder ons. 

De pakjes en knijpzakjes sap zijn niet aan te slepen. Ze zijn extreem populair onder jonge schoolgaande kinderen, we komen in vrijwel iedere lunchbox of rugtasje wel een pakje sap tegen. Fabrikanten doen erg hun best om ouders te overtuigen dat hun pakjes meest gezond en verantwoord zijn. Helaas is dit vrijwel altijd een wassen neus. Een gemiddeld pakje sap bevat zo’n zes/zeven suikerklontjes. 

IS HET ECHT ZO ERG?  JA!

Het gekke is, dat we allemaal het zo’n beetje voor lief nemen. We bagatelliseren het, we ontkennen het een beetje, en we praten het vaak goed. Want ach, het valt best mee toch? En één glaasje per dag, dat moet toch kunnen? We kiezen ook vaak “ gezonder alternatieven” zoals light dranken en tegenwoordig erg hip, dranken gezoet met stevia. Maar ook al skip je inderdaad veel suiker, vergeten wordt dat er altijd IETS voor terugkomt in de plek. In dit geval kunstmatige/synthetische zoetstoffen, waar vandaag de dag nog fel over wordt gediscussieerd. Water-naar-de-zee verhaal dus. 

Op de vraag “ is het nu echt wel zo erg?” moet ik volmondig JA antwoorden. Want helaas IS het zo erg. We hebben vocht nodig, iedere dag weer. Maar we hebben geen mierzoete frisdranken nodig, deze zijn er, net als sigaretten voor ons genot. Het voegt totaal geen enkele voedingswaarde toe, al proberen fabrikanten ons dit wijs te maken. We kopen het massaal, maar enkel voor ons genot. 

WAT DAN WEL?

Goed, ik kan nu wel erg vrolijk gaan roepen “ maak alles lekker zelf” en ook zijn de woorden “ drink water en thee” ook al een oud riedeltje. Toch zijn ze belangrijk om aan ons dagelijks vocht te komen. In mijn artikel “ dranken, de alternatieven” kun je erg veel tips vinden om zelf je drankjes te maken die stukken gezonder zijn en zeer eenvoudig zijn om te maken. 

We zijn verwend en gewend geraakt aan het gemak van al die drankjes. Maar alles waar we onszelf aan hebben leren wennen, kunnen we ook weer afwennen. Dit lijkt soms een grote stap, maar dit is het niet. Zelf je dranken maken is zeer simpel en eenvoudig. Koop een goede drinkbeker om mee te geven naar school/werk. Vul deze met wat je wenst. Alles behalve de meuk uit de supermarkt 😉 

Belangrijkste boodschap: realiseer je dat het ECHT ERG is gesteld met het suikergebruik in frisdranken. Steek je kop er niet langer voor in het zand en onthou dat frisdrank kopen net zoiets is als sigaretten kopen. Koop jij graag sigaretten voor je kind ( eren)?????????

Meer lezen?

Hoeveel? Zoveel!!!!