Hoe gezond en ongezond is maïs?
Als ik aan maïs denk, brengt dit mij meteen terug naar mijn jeugd. Wij gingen ieder jaar op vakantie naar Asten, in Noord Brabant. Daar huurden we ieder jaar van een boer een huisje die hij speciaal hiervoor had ingericht. Dat huisje stond midden in de bossen, tussen boerderijen. Als we uit het raam keken, stonden de koeien ons vanachter een houten hek aan te staren 😉 Prachtig vond ik dat! Ik stond iedere morgen te stuiterballen om de koeien te aaien. Toen ik ging puberen, ging ik ieder jaar meer op onderzoek uit in de omgeving. Ik was een paardenmeisje en zocht dan ook de directe omgeving af naar paarden in de weilanden. Achter het huisje wat wij huurden, lagen erg veel maïsvelden. Die stonden volop in bloei als wij er waren. Ik herinner mij nog goed, dat ik iedere morgen langs zo’n megagroot maïsveld wandelde om naar de paarden te lopen. En nam ik steeds wat maïskolven mee voor de paarden die dat schijnbaar heerlijk vonden. Een heerlijke tijd met warme herinneringen. Een maïsveld brengt mij direct terug naar die tijd…..
Zonder dat we het eigenlijk beseffen, eten we met zijn allen onwijs veel maïs. De maïs die wij eten is suikermaïs en dat wordt in de voedselindustrie nét zoveel verwerkt als rijst. Natuurlijk kennen we de verse kolven, de potten en blikken, maar wist je dat je dagelijkse portie cornflakes ook uit maïs bestaat? En in je keukenkast staat wellicht meer maïsproducten dan je denkt: maïzena, popcorn, polenta, maïsmeel, maar ook ontzettend veel producten met kunstmatige en natuurlijke zoetstoffen, zoals maïsstroop en maïs-moutstropen. Ook worden diverse E nummers uit maïs gemaakt.
Maïs heeft over de jaren een opmerkelijk slecht imago gekregen. Het wordt genetisch gemanipuleerd, bevat veel koolhydraten en is voor de mens soms vrij lastig te verteren. Het wordt ook gezien als veevoeder. Dit alles moet wat genuanceerder worden gezien. Want maïs is juist erg gezond. Hoe zit het nu precies met maïs? Een helder verslag.
WAT IS MAIS?
Maïs valt onder de graansoorten. Het wordt gegeten als groente. Maïs groeit en rijpt in kolven, die zijn omhuld in grote schutbladeren. Deze bladeren worden draderig als je ze lostrekt. De zaden van de maïskolven zijn goudgeel van kleur, maar kunnen ook donkerrood, violet, en zelfs zwart van kleur zijn. Sommige soorten hebben een zeer hoog zetmeelgehalte, anderen hebben weer een hoog suikergehalte. Wij kennen en eten vooral deze laatste, de suikermaïs.
Alhoewel er vele maïsvelden zijn te vinden in Nederland, halen we de meeste maïs voor consumptie uit het buitenland. Wij verbouwen voornamelijk snijmaïs, wat wordt gebruikt als veevoeder. We verbouwen zelf maar weinig maïs voor menselijke consumptie. De maïs die wij kunnen kopen komt uit landen als Amerika, Mexico, Brazilië en China. Tussen Juli en Oktober komt de verse maïs uit Nederland. Wil je dus “ dichter bij huis” blijven, en milieuvriendelijker zijn, koop dan alleen verse Hollandse maïs in het seizoen.
We kunnen verse maïs kopen in de zomermaanden, aflopend naar de herfst en winter. Maïs heeft een groeiperiode van ongeveer 120 dagen. Er wordt 1 x per jaar gezaaid. De oogst vindt plaats tussen Augustus en Oktober. De maïs wordt onrijp geoogst.
GENETISCHE MANIPULATIE
Maïs staat naast rijst meest bekend om de gentechnologie. Vrijwel al het maïs ( behalve biologische) wat via import Nederland binnenkomt is veranderd door gentechnologie. Een zeer groot deel daarvan wordt verwerkt in veevoer. Andere delen worden verwerkt tot zetmeel ( maïzena bijvoorbeeld) suiker ( maïstropen) en olie. Deze olie komt ook voor in soepen, sauzen, koekjes, margarine, chips, vlees en vleeswaren, salades, snacks en dranken. Wat is genetische manipulatie in een notendop? Het betekent, dat er veranderingen zijn aangebracht in het DNA van levende organismen ( in het geval van graangewassen zoals maïs) waardoor bepaalde eigenschappen veranderd kunnen worden. Dit wordt vooral gedaan om gewassen resistent te maken tegen aantasting door insecten. Maar ook voor meer oogstwinning. Anders gezegd wordt er geknutseld aan natuurlijke processen.
Wil je verzekerd zijn van GMO-vrije maïs, kies dan voor biologische varianten, liefst met het EKO keurmerk. Dit geldt niet alleen voor verse maïs, maar ook voor pot en blik en aanverwante producten zoals popcorn, maïzena, cornflakes enz.
HOE GEZOND IS MAIS?
Maïs heeft erg veel gezonde voordelen. Een verse maïskorf bestaat voor 15% uit water. Het bestaat per 100 gram uit ongeveer 78% koolhydraten ( in de vorm van zetmeel) 11% vet en 13% eiwitten. Maïs bevat ontzettend veel voedingsvezels, zo’n 3 gram, dit is 12% van wat wij ongeveer per dag nodig hebben. Alhoewel je het wel zou denken, vanwege de koolhydraten en fructose ( 3,2 gram fruitsuikers per 100 gram) is maïs geen dikmaker. Zoals eerder geschreven bevat het erg veel voedingsvezel, wat de spijsvertering reguleert en zorgt voor een goede balans in de bloedsuikerspiegel. Dit komt ook mede dankzij de aanwezige vitamine B en de eiwitten. Maïs is een gezond tussendoortje. Het absorbeert overtollig cholesterol, wat een gunstige invloed heeft op hart en bloedvaten.
Maïs bevat veel mineralen. Het bevat veel natrium, kalium, en is zeer rijk aan ijzer, fosfor en magnesium. Aan vitaminen is maïs wat minder rijk bedeeld, maar het bevat wel wat vitamine A en C en B vitaminen.
Maïs is bijzonder rijk aan antioxidanten. Bijvoorbeeld carotenoïden, een antioxidant die het verouderingsproces tegen kan gaan. Er zit tevens een fytonutriënt in maïs dat een gunstige werking heeft op de bloeddruk. Fytonutriënten zijn bioactieve stofjes in planten die een positief effect hebben op het menselijk lichaam.
Maïs bevat gluten, maar deze is totaal anders van samenstelling dan het gluten uit andere graansoorten zoals tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. De gluten in maïs veroorzaken geen voedselintoleranties ( Coeliakie) en wordt daarom ook gewoon beschouwd als een glutenvrij meel. ( maïsmeel en polenta)
HOE ONGEZOND IS MAIS?
Er zijn ook wat kanttekeningen. Naast de genetische manipulatie kunnen er erg veel bestrijdingsmiddelen op suikermaïs zitten ( xeno-oestrogenen) die buikvet zouden kunnen veroorzaken en de hormoonhuishouding zou kunnen verstoren. Je voorkomt dit, door enkel biologische maïs in te kopen.
Eerder vertelde ik over de vele voedingsvezels in maïs en over de fructose. Deze vezels en fructose zijn voor ons niet zo erg goed verteerbaar. Als je wat teveel eet, kun je daar behoorlijk last van krijgen. Vaak zie je hele maïskorrels terug in je ontlasting. Onverteerde maïs geeft bijvoorbeeld veel darmgassen, en vervelende krampen in de maagstreek. Je kunt dit voorkomen, door maïs goed te koken en goed te kauwen. Of pureer het fijn in de keukenmachine.
Het klopt ook, dat suikermaïs snelle koolhydraten bevat. Het is daarom verstandig niet meer dan 1 x per week maïs op het menu te zetten en er niet teveel in één keer/ maaltijd van te eten. Teveel maïs eten kan vervelende schommelingen geven in de bloedsuikerspiegel. Mais is op zich geen dikmaker, maar eet je teveel tegelijk, kan dit ook nadelig zijn voor het lichaamsgewicht.
Verse maïskorven, zeker biologische, kunnen schimmels bevatten. Kijk daarom altijd zeer zorgvuldig de kolven na. Controleer of de bladeren vrij zijn van schimmels of andere oneffenheden. De draden zijn overigens GEEN schimmels! Zorg ook voor verse kolven. Hoe helderder en geler de korrels zijn, hoe verser de maïs. De korrels moeten stevig en dik van structuur zijn.
MAIS BEREIDEN
Verse maïs moet je ongeveer 10-12 minuten stomen of koken in ruim water. Voeg daaraan nog geen keltisch zout toe, dit maakt de maïs taai. Stomen is de beste bereidingswijze omdat er dan minimale voedingswaarde verloren gaan. Zodra de korrels er vrij gemakkelijk zijn uit te wippen, zijn ze gaar genoeg. Maïs wordt ook erg veel gebruikt op de grill en op de BBQ. Smeren met een beetje limoensap brengt een kolf extra op smaak.
Maïs smaakt op zijn best met een likje biologisch/dynamische grasroomboter of geitenboter!
VERSE MAIS OF MAIS UIT BLIK/POT?
We kunnen het gehele jaar door maïs kopen. Het is overal verkrijgbaar in blik en pot en vrijwel het gehele jaar door vacuüm getrokken. Velen vragen zich af, of het erg veel uitmaakt of je nu maïs vers inkoopt of uit blik/pot/vacuüm voorgekookt.. Daarin zitten verschillen. Er wordt namelijk van alles toegevoegd aan blikvoer en potvoer. Zoals zout, suiker en tal van conserveermiddelen. Dit is niet nodig en daarom niet aan te raden deze te kopen. Wil je toch graag gemak, dan kun je wel voor biologische maïs kiezen in glazen pot. Maar ook hierin vinden we net zo goed suiker, zout en conserveermiddelen. Mijd liefst blik. Kies liefst voor vers, daarna uit glazen pot of diepvries. Hou wel rekening met toevoegingen.
CONCLUSIE:
Eet gerust maïs, maar met mate. En ervaar je last, eet het dan liever niet. Gebruik biologisch en verse kolven uit het seizoen ( Juli tot Oktober) van Hollandse bodem. Maïs is erg gezond, maar eet het niet iedere dag en niet teveel in één keer. Een maïskolfje afknabbelen kan prima! Maar niet iedere dag. Pureer/ maal de korrels liefst fijn, zodat de vertering beter zal verkopen.
Probeer deze heerlijke maïsveld muffins eens!
De bladeren van maïs worden niet draderig als je ze lostrekt. Die draden zijn de stampers. Het is een dik pak groene draden en zij moeten het stuifmeel opvangen. Dit pakketje draden wordt de kolfkwast genoemd.
Hier wordt gesteld dat fructose voor ons niet goed verteerbaar is, maar waarom dan druivensuiker voor sporters die even een oppepper nodig hebben? Ze zijn er direct weer, zogezegd; sneller dan met iets anders. Dat lijkt mij dus foute info.
Druivensuiker, ook wel dextrose genoemd, is glucose, dat is iets anders dan fructose. Het is verwarrend, omdat fructose klinkt als “fruitsuiker”, en omdat druiven vruchten zijn denken veel mensen dat fructose hetzelfde is als druivensuiker, maar dat klopt dus niet.
De info is op dat vlak dus wel juist.
Overigens is “kristalsuiker” sacharose, en dat betreft een verbinding van een glucose én een fructose molecuul. In het lichaam worden deze twee gescheiden, waarna het glucose pas de bekende energie-boost geeft.
Leuk ook geitenboter erbij! Bedankt voor de tips
Cornflakes zegt het al: maisvlokken ????.
Als er GMO’s in een product zit moet dit op het etiket staan.
Dit is wat het voedingscentrum zegt: “Als er meer dan 0.9% van een genetisch gemodificeerd ingrediënt in een product zit moet dat op het etiket vermeld worden. Voor voorverpakte producten die geheel of gedeeltelijk uit GMO’s bestaan, moet op het etiket de volgende vermelding staan ‘Dit product bevat genetisch gemodificeerde organismen’ of ‘Dit product bevat genetisch gemodificeerd [naam van organisme(n)]’ “
Er wordt hier beweerd dat er conserveringsmiddelen in conserven zitten, dit is niet waar. Het proces van verhitten in blik of glas is conserveren. De zout of suiker die is toegevoegd is voor smaak ( vroeger weckte ik regelmatig mais en dat was zoet genoeg van zichzelf)