Zonnebrandmiddelen…de verhalen, de zin en de onzin uitgelicht
Zodra de zon weer een beetje gaat schijnen na de winterperiode, rennen we massaal naar de winkels om zonnebrand-producten in te kopen. Dit is ons immers geleerd. Goed smeren. De zon is fijn, maar heeft ook schadelijke effecten, waar de vorming van huidkanker en veroudering van de huid meest bekende aandoeningen zijn. Gerenommeerde gezondheidsorganisaties en ook medici maken zich al jaren druk over het aantal toenemende gevallen van huidkanker. Zij roepen, om ons royaal in te smeren met zonnebrandcrémes / producten, als we ons in de zon begeven.
Juist over die zonnebrand-crémes zijn afgelopen jaren veel discussies losgebroken. Het schijnt, dat de meeste ( conventionele) zonnebrandproducten stoffen bevatten de niet al te gezond zijn en juist het risico van huidkanker zou verhogen. We worden behoorlijk bang gemaakt waardoor de consument de weg een beetje kwijtraakt. Wat is nu wel goed, wat niet? Ik probeer in dit artikel zo goed mogelijk het naadje van de kous open te leggen.
HOE WERKT DE ZON?
De zon….we kunnen ons er heerlijk aan verwarmen, en ons zeer happy voelen. Een beetje zonlicht op het gezicht kan wonderen doen voor ons humeur. Sterker nog, mensen kunnen niet zonder zonlicht. We hebben de zon hard nodig om vitamine D aan te kunnen maken .Dat zonlicht bestaat uit diverse soorten electromagnetische stralingen. Sommigen zijn zichtbaar, maar anderen niet. Als we het zouden moeten onderverdelen, dan zijn er:
– zichtbare stralingen ( die met het menselijk oog waarneembaar zijn)
– Ultraviolet licht
– Infrarood
Het ultraviolet licht bestaat uit verschillende soorten met ieder een eigen golflengte. Deze worden genoemd:
– UVA
-UVB
– UVC
UVA is een straling wat vrij eenvoudig door de atmosfeer doordringt. UVB lijkt de grootste boosdoener, deze straling bereikt het aardoppervlak zeer goed waardoor wij ons ook kunnen verbranden aan de zon. UVA is iets minder krachtig, maar kan ook schadelijk zijn. UVC wordt voor het grootste del geabsorbeerd door de atmosfeer waardoor er zeer weinig straling het aardoppervlak bereikt, en het ons nauwelijks tot niet zal bereiken. De UV straling bestaat ongeveer uit 95% straling. We verbranden ons niet aan deze straling, maar het dringt wel zeer diep in de huid door. Daar richt het schade aan, aan ons DNA.
Iedereen heeft zich vast al eens verbrand aan de zon. Gevolg: kreeft-rode huid, pijn en het gevoel dat je in de brand staat. Feitelijk is een huidverbranding aan de zon niets meer dan een ontstekingsreactie van de huid door een overdosis aan UV straling. In het meest gunstigste geval gaat het om een lichte verbranding, en kun je er een dag of twee dagen lichte last van hebben, en zal het vanzelf verdwijnen. Ben je behoorlijk verbrand, kun je daar behoorlijk ziek van worden.
Zodra de ergste roodheid en brandend gevoel is verdwenen, denken we er niet zo meer bij na. De huid herstelt zich door “ te vervellen” en daarna kan er zelfs een bruine tint vormen. Die bruine tint willen we allemaal, het is een schoonheidsideaal om een mooie bruine huidskleur te hebben.
Waar we niet bij stilstaan na zo’n verbranding, heftig of licht, is de DNA SCHADE die direct is ontstaan. Als het DNA in de huidcellen is beschadigd worden deze dode cellen vernieuwd. Dit is een natuurlijk proces, en dat gaat meestal ook gewoon goed, maar in sommige gevallen is ons lichaam niet erg goed in staat om deze dode cellen te verruilen voor nieuwe waardoor er tumoren kunnen ontwikkelen : huidkanker. Er zijn goedaardige tumoren, maar ook kwaadaardige. Het goedaardige basaalcarcinoom en plaveicelcelcarnicoom komen meest voor, maar ook de kwaadaardige melanomen, waar erg veel aandacht aan wordt besteed in de media. De goedaardige tumoren zijn het gevolg van een directe DNA schade, de kwaadaardige zijn vaak indirecter, en kunnen op latere leeftijd zich ontwikkelen.
BESCHERMEN
We hebben zonlicht nodig. Het is nodig om vitamine D aan te maken. Als je iedere dag maar eventjes buiten bent, wordt er al meer dan voldoende aangemaakt. En hoef je je niet in te smeren. De minuten in de zon zijn voldoende voor de aanmaak, zonder dat je schadelijke gevolgen overhoudt van de straling.
Ben je echter langer buiten ( bijvoorbeeld vakantie, buitenwerk, dagjes uit) dan moet je je insmeren met zonnebrandcréme, De huid vraagt dan om bescherming. Als je gaat zonnen, of je loopt in de volle zon zonder jezelf in te smeren kun je vliegensvlug verbranden. Dit merk je ook niet zo snel. Pas als de huid na een poosje begint te prikken krijg je signalen, maar dan heeft er al een verbranding plaatsgevonden. De huid heeft dan onvoldoende tijd gehad om onder invloed van de zon pigment aan te maken en de huid bescherming te geven.
Smeren dus. Maar …welke? Er zijn inmiddels duizenden soorten en varianten zonnebrandmiddelen. Allen beloven ze optimale bescherming. Er zijn producten die beschermen tegen UVB, en tegen UVB en UVA. Deze laatste, daar moeten we altijd voor kiezen. Want onze huid wordt immers niet alleen beschadigd door UVB, maar ook door UVA.
Zonnebrandmiddelen op basis van enkel UVB bescherming worden in basis gemaakt van chemische zonnefilters. Dit zet de straling om in een onschadelijke vorm. Naast het chemische aspect hebben deze chemische zonnefilters nog een groot nadeel, en dat is dat ze vrij onstabiel zijn. Dit vermindert de werking aanzienlijk.
Zonnebrandcrémes met een UVB en UVA bescherming zijn in basis gemaakt van titaniumdioxide en zinkoxide. Deze twee mineralen kunnen zowel natuurlijk zijn, als chemisch ( daarover verderop meer) Als we de natuurlijke vorm kiezen ( die we tegenkomen in 100%natuurlijke / biologische varianten) ben je goed beschermd en smeer je geen toxische ingrediënten op je huid. Titaniumdioxide en zinoxide werken als een soort spiegel op de huid die het zonlicht weerkaatsen.
En dan hebben we ook nog DE FACTOR, ook wel SPF ( Sun protection factor) genoemd. De SPF geeft aan hoeveel keer langer iemand in de zon kan blijven zonder te verbranden. Zoals je net hebt kunnen lezen is de werking van zonnebrandcrémes gebaseerd op het absorberend vermogen van ingrediënten in de créme We kunnen ook spreken van het percentage van het UV dat een créme absorbeert. In een bepaalde verhouding tot de SPF. Bij een SPF van 4 kun je na 40 minuten in de zon nog nét geen last krijgen van verbranding, bij een factor 10 is dat na 100 minuten. Een factor geeft min of meer aan, hoeveel langer je zo veilig mogelijk in de zon kunt liggen. Tenminste….zo wordt het verklaard. Maar in de praktijk werkt het niet zo. Er zijn bijvoorbeeld verschilde situaties, waarin de werking aanzienlijk kan afnemen, zoals water, zweet, zand en zwemmen. Daarnaast speelt je huidtype ook een grote rol. De Amerikaanse dermatoloog Thomas B.Fitzpatrick maakte hiervoor een standaard schaal op basis van gevoeligheid door de UV straling van de zon en de snelheid en mate waar iemand kan verbranden. KLIK HIER om naar een overzicht te gaan.
Er is een zeer belangrijke boodschap: “ EEN VOLLEDIGE UV-BESCHERMING IS ONMOGELIJK.”
Een zeer belangrijk detail zijn de HOEVEELHEDEN die we smeren. Al het onderzoek naar SPF in zonnebrandcrémes wordt uitgevoegd met een vaststaande hoeveelheid van 2mg/cm2, wat gelijkmatig over de huid wordt uitgesmeerd. Als we te weinig smeren, wordt de werking logischerwijs ook gehalveerd. Het is daarom zaak om voldoende te smeren. Een goede maat is een theelepel voor het gehele gezicht. ( 5 % van het lichaamsoppervlak) Een arm of been bekleedt ongeveer 9% van het lichaamsoppervlak, wat betekent dat je voor één arm of één been circa twee theelepels nodig hebt. Voor de romp, aan de voor en achterzijde ( elk ongeveer 18% lichaamsoppervlakte) telkens vier theelepels.
ZONNEBRAND PRODUCTEN VEILIG EN GOED?
Smeren is dus het toverwoord geworden afgelopen jaren. We worden van alle kanten geadviseerd om tussen bepaalde tijdstippen uit de zon te blijven omdat de zon dan op zijn hevigst is betreft straling, en we moeten ons voornamelijk met factor 50 insmeren. Maar goed: WAAR smeren we ons nu eigenlijk mee in?
In 2017 werd de wereld nogal opgeschrikt door het bericht, dat de meeste zonnebrandproducten het conserveermiddel BENZOFENON, beter bekend als OXYBENZONE bevatten. Het goedje zit in zo’n 60% van alle zonnebrandmiddelen. Volgens vele bronnen zou deze stof naast een oestrogeen werking ook kankerverwekkend werken. In 2017 zei VU hoogleraar en Milieuchemie Toxiccologie Jacob de Boer dat het geen kankerverwekkend middel betreft, maar we dit ook niet op onze huid zouden moeten smeren. Volgens de Boer kunnen we veel beter kiezen voor varianten waar dit niet in zit…….Als een toxicoloog dit zegt, gaan er bij mij toch echt wat alarmbelletjes rinkelen.
Zonnebrandmiddelen kunnen uit heel veel verschillende stoffen bestaan. Het bestaat in basis uit chemische zonnefilters, die in de huid trekken en UV stralingen absorberen. Er zijn ook zogeheten fysische filters die op de huid blijven liggen en niet in de huid trekken. Dit geeft letterlijk een beschermende laag op de huid. Veel mensen kiezen liefst voor de chemische zonnefilters omdat het als erg onprettig wordt ervaren om er als een wit spook bij te moeten lopen, ook geeft de crémes met fysische filters ongemak bij het gebruik, denk aan witte vettige lagen die op kleding en badgoed af kunnen geven.
Nano technologie lijkt de oplossing, maar de vraag zingt nog altijd in de lucht hoe veilig deze nano technologie is. Nederland investeert op dit moment in een groot Europees wereldwijd onderzoek naar de risico’s van nano technologie.
Wat zit er nog meer aan stoffen in zonnebrandcremes waar behoorlijk wat bezwaar tegen wordt gemaakt?
PARA-AMINOBENZOEZUUR ( PABA)
Dit goedje kan volgens heel veel bronnen voornamelijk voor DNA schade zorgen. We kunnen dit op de meeste zonnebrandproducten aflezen als ‘ OCTYL-DIMETYL of “ PADIMATE-O”
Door de DNA schade kan het goedje volgens de vele bronnen op internet het risico op kanker vergroten , de oestrogeenbalans flink verstoren en allergische reacties geven.
PARABENEN
We komen dit chemische conserveermiddel niet alleen vaak tegen in verzorging en cosmeticaproducten, maar ook veelvuldig in zonnebrandproducten. Het heeft voornamelijk een oestrogeen werking waardoor de natuurlijke hormoonbalans flink verstoord kan raken met alle gevolgen van dien.
PETROLEUM / PARAFFINE
Dit zijn behoorlijk chemische minerale oliën die de huid volledig afsluiten en zo verstikken Het gevolg is dat de huid niet meer kan ademen en zo zijn afvalstoffen niet kwijt kan.
RETINYL PALMITAAT
Dit is een bestanddeel van vitamine A. Dit lijkt vrij onschuldig, maar omdat de stof compleet uit zijn verband is gerukt en in zeer hoge doseringen worden toegevoegd Diverse proeven op dieren toonden dat het mogelijk kankerverwekkend kan werken, en het geboekt staat als zwaar toxisch.
( NANO ) TITANIUM DIOXIDE /NANO ZINKOXIDE
Ik had het eerder over de nanotechnolgie. Titaniumdioxide zijn zeer kleine deeltjes die de opname van UV licht afremmen. Deze deeltjes zijn heel gemakkelijk binnen te dringen in ons lichaam. Omdat ons lichaam niet is ingesteld om microscopisch kleine nanodeeltjes af te voeren / te verwerken kunnen deze “ blijven hangen” Er wordt onderzocht in hoeverre deze schadelijk zijn voor de gezondheid.
Om alles wat verwarrender te maken, worden deze minerale zonnefilters in natuurlijke zonnebrandmiddelen gebruikt. Volgens de EWG :
* …bieden deze een zeer goede bescherming tegen de zon, zonder de gezondheid te schaden
* ….biedt zinkoxide de beste bescherming teven UV stralen. Het legt het bekende laagje op je huid. Titanium dioxide beschermt ook, maar in mindere mate dan dioxide.
* … wordt zowel titanium dioxide als zinkdioxide niet afgebroken door de zon.
Sommige fabrikanten garanderen hun natuurlijke zonnebrandmiddelen 100% nanodeeltjes-vrij. Ik vond een zeer goed onderbouwde informatieve website ( EWG ) waar een tabel zichtbaar is, in welke mate zinkoxide en titanium dioxide van invloed zijn op de huid en de gezondheid t.o.v chemische zonnefilters. In deze tabel staat dat zowel zinkoxide als titanium dioxide zeer laag scoren op gebied van huidpenetraties, er zijn geen bewijzen gevonden van mogelijke hormoonverstoringen en het levert geen huidallergiëh. De natuurlijke zonnebrandmiddelen die 100% gegarandeerd vrij worden verklaard van chemicaliën bevatten dus wel zinkoxide en / of natriumdioxide, maar het gaat hier om een natuurlijke minerale vorm.
WELKE DAN ???????
Ik kan mij voorstellen dat je nu een beetje wanhopig bent en je afvraagt welke zonnebrand je moet kiezen. Want waar we het allemaal over eens zijn, is dat we ons zeker moeten beschermen tegen de zon. Gelukkig zijn er meer dan voldoende alternatieven, die we met een gerust hart op onze huid en die van onze kinderen kunnen smeren. Naast conventionele zonnebrandproducten lijkt er een totaal nieuwe markt te zijn opgestaan: de biologische en natuurlijke zonnebrandmiddelen.
Vorig jaar besteedde ik al aandacht aan deze varianten. Ik heb een zonnebrand test gehouden, waarin ik zelf diverse natuurlijke en biologische zonnebrandproducten heb getest. KLIK HIER om naar deze test te gaan.
Wat zijn nu eigenlijk de grote verschillen, apart van de prijzen, tussen biologische / natuurlijke zonnebrandmiddelen en conventionele? Eigenlijk alles. Natuurlijke / biologische zonnebrandmiddelen zijn inderdaad zoals de benamingen verklappen op basis van enkel natuurlijke en biologische ingrediënten. Dit betekent, dat er geen chemische stoffen aanwezig zijn en de werkzame stoffen worden vervangen met natuurlijke.
Het kan nogal verwarrend zijn, omdat veel ingrediënten precies eender staan vermeld als chemische Zo komen we ontzettend veel TITANIUM DIOXIDE en ZINK OXIDE tegen, waarvan je zojuist hebt geleerd dat deze vallen onder de schadelijke stoffen in zonnebrandmiddelen. Gelukkig zijn er grote verschillen. In 100% natuurlijke / biologische varianten wordt er namelijk gebruik gemaakt van NATUURLIJKE MINERALE VORMEN. Deze zijn vrij van nano deeltjes. Je moet toch wel een beetje opletten, want er zijn erg veel varianten op de markt die claimen wel natuurlijk te zijn, maar dit maar voor een klein deel zijn, en er bijvoorbeeld wel chemische titaniumdioxide en zinkoxide wordt gebruikt. Als een fabrikant zijn 100% natuurlijke garantie geeft kun je daar ook van uit gaan. Op verpakkingen wordt het soms wel vermeld ( bijvoorbeeld “ non-nano uncoated zinkoxide) in de ingrediënten maar dit komt niet zo heel erg vaak voor. Het is daarom wel een puntje waar je op moet letten bij het kopen. Nog wat nuttige tips:
CHEMISCHE STOFFEN
Waar je vooral op moet letten, is dat je zonnebrandcreme géén van boven benoemde chemische stoffen bevat. Ik zou mij vooral zorgen maken over oxybenzone. Daar heb ik echt geen goed gevoel over. Vrijwel alle natuurlijke / biologische alternatieven bevatten deze stof niet, maar lees voor de zekerheid ALTIJD de ingrediënten.
KIES ALLEEN 100% NATUURLIJK
Drogisterij-ketens doen inmiddels leuk me met trends en hypes. We kunnen daarom steeds vaker in de grotere drogisterijen 100% natuurlijke en biologische alternatieven vinden op cosmetica en uiterlijke verzorging. Ook zonnebrandmiddelen rukken aardig op. Het lastige is dat deze producten nooit zo goed zijn na te lopen. Ze claimen veelal natuurlijk te zijn, maar er kunnen juist in deze ( goedkopere) alternatieven op natuurlijke / biologische zonnebrandmiddelen veel chemische stoffen zitten. Wil je echt verzekerd zijn, kies dan voor producten waarbij de fabrikanten 100% natuurlijkheid garanderen. Deze soorten vind je terig in biowinkels, gezondheidswinkels en hoog kwalitatieve webwinkels. De “ gezondere alternatieven” in drogisterijen kunnen uiteraard een verbetering zijn op conventionele, maar net zo goed chemische ellende bevatten. Nog een belangrijk detail: biologische / natuurlijke varianten werken vrijwel direct op de huid. Conventionele worden vaak aangeraden, om een half uur voordat je de zon in gaat, te smeren. Hou daar dus wel rekening mee en volg altijd de gebruiksaanwijzingen op op de verpakkingen.
KIES BETROUWBARE VERKOOPPUNTEN
Er wordt veel meuk aangeboden. Om het kaf van het koren te scheiden doe ik mijn best om de betrouwbare verkooppunten te benoemen, zodat er een veilige keuze gemaakt kan worden. Goede en betrouwbare verkooppunten zijn leveranciers die niet met hun ogen in hun portemonnee staren, maar naar de klanten. Zij gaan nét even dat belangrijke cruciale stapje verder om verder te kijken dan het topje van de neus. Met deze leveranciers werk ik dan alleen samen. Mijn zegen hebben:
Deze leveranciers werken zoveel mogelijk samen met de natuur. Ze bieden alleen producten aan die door hun strenge keuring heen komen. Dit zorgt voor een zeer kritische selectie aan zonnebrandproducten.
Winkels worden iets lastiger. Verzeker jezelf dat er geen chemische ingrediënten aanwezig zijn, en vraag de verkoper gerust het hemd van het lijf. Goede winkeliers hebben goed geschoold personeel rondlopen, waarvan je mag en kunt verwachten dat zij jou juist informeren.
ZELF MAKEN EN KOKOSOLIE GEEN GOED IDEE
Mijn nekharen gaan overeind staan als ik weer een verhaal lees waarin mensen zich of helemaal niet insmeren, of insmeren met kokosolie. Ook zijn er bepaalde leveranciers van kokosolie die dit volop promoten om hun potten kokosolie te verslijten.
Kokosolie heeft een positief imago als het komt op zonbescherming. Net als wortelzaad olie, frambooszaad olie, en andere oliën die worden geperst uit natuurlijke zaken als noten, zaden en pitten. Dankzij de gezonde trends en ook de angstige verhalen rondom zonnebrandcremes lijken steeds meer mensen zelf hun zonnebrandmiddelen te maken ( DIY) Kokosolie lijkt daarin altijd de grootste aanwezige factor te zijn. Er wordt veel over beweerd, o.a dat het een SPF factor 7 heeft. In 2016 toonde dit onderzoek echter dat kokosolie in werkelijkheid maar één SPF factor heeft, wat absolute onvoldoende bescherming biedt . Dit zou hooguit 5/10 minuten bescherming bieden, en ben je dus aardig wat potten kokosolie verder wil je een uurtje in de zon zitten. Daarnaast absorberen oliën ( o.a kokosolie) de UV stralen optimaal. De studie uit 2016 toonde, dat oliën GEEN geschikte middelen zijn om de UV stralen te blokkeren.
Er zijn op internet talloze recepten vindbaar om zelf zonnebrandmiddelen te maken. Daar gaan ook veel lijstjes om waar we de natuurlijke beschermingsfactoren ( SPF) kunnen aflezen van diverse oliën als kokosolie, olijfolie, amandelolie enzovoort. Zoals je in dit zeer verhelderende artikel kunt lezen, zijn oliën om te beginnen geen geschikte bescherming tegen de UV stralingen, en ten tweede zijn de SPF zeer onduidelijk. Wortelzaad olie zou bijvoorbeeld een SPF hebben van 40. Dit is afkomstig van een Indische studie uit 2009, waar er echter ALLEEN IS GEKEKEN naar een zonneproduct met deze wortelzaad olie, dus niet de pure olie, In deze studie zijn vele andere ingrediënten meegenomen dus dat de SPF van 40 te danken is aan enkel wortelzaad olie is hoogst onwaarschijnlijk. En zo zijn er nog veel meer vage en onduidelijke onderbouwingen. Bottom line: oliën zijn NIET GESCHIKT om je te beschermen tegen de zon.
Zelf je zonnebrandmiddelen maken heeft nog een keerzijde. Hoe kun je namelijk weten dat je VOLDOENDE bescherming gebruikt? Zonnebrandmiddelen met een SPF factor zijn zo ontwikkeld dat je precies uit kunt rekenen hoelang je beschermd in de zon kunt. Zelf wat in elkaar knutselen is wellicht hip en het voelt vast goed en gezond, maar dat is het niet. Het kan zelfs gevaarlijk zijn omdat je totaal geen idee hebt van de bescherming. Tenzij je dit laboratorisch laat vaststellen. Hoe leuk en makkelijk, goedkoop en gezond het ook lijkt, NIET DOEN. Speel niet met je gezondheid, dat is mijn advies.
ALTIJD SMEREN !
Er zijn erg veel meningen en opvattingen over de zin van het smeren. Zowel deskundigen als artsen en specialisten , maar ook de wetenschap zijn het eens, dat smeren noodzakelijk is. Er zijn meningen dat we onze huid niet in moeten smeren, omdat dit zo de aanmaak van vitamine D zou belemmeren. Zoals je eerder hebt kunnen lezen, klopt het dat we zonlicht hard nodig hebben. Maar 10 minuten onbeschermd in de zon is ruim voldoende om de vitamine D aan te maken. Daarna wordt het schadelijk voor de huid. Niet smeren omdat je vitamine D aan wilt maken is dus zeer onverstandig. Wil je optimaal vitamine D aanmaken, bevind je dan 10-15 minuten onbeschermd in de zon, en smeer je daarna goed in. Linksom of rechtsom: ben je langer dan 15 minuten in zonlicht, dan is smeren een must.
GOOI GEBRUIKTE ZONNEBRANDMIDDELEN WEG
Zonnebrandmiddelen kunnen we beschouwen als een seizoensgebonden product. Met andere woorden; het is beperkt houdbaar en werkzaam. Zodra de verpakking is geopend zal de werkende factor afnemen. Je kunt zonnebrandmiddelen dan ook het beste direct op gebruiken. Verouderde crémes worden naast minder of zelfs helemaal niet meer werkzaam ook vreselijk ranzig. Ook kunnen zonnebrandmiddelen die in de zon liggen / hebben gelegen sneller verouderen waardoor de werkzaamheid afneemt. Leg zonnebrandmiddelen dan ook nooit in de volle zon, en bewaar ze op de meest vindbare koele en donkere plekken ( bijvoorbeeld in de schaduw)
Is je zonnebrandmiddel ongeopend gebleven, ook niet even geopend om te ruiken, dan kun je deze een jaar later nog wel gebruiken, tenzij anders staat aangegeven op de verpakking. Echter kunnen de werkzame stoffen ook zijn afgenomen. Het is daarom beter om ieder jaar opnieuw te investeren in “ verse” zonnebrandmiddelen. Kies liefst voor zonnebrandproducten met een aangegeven houdbaarheidsdatum.
HOE HOGER DE FACTOR, HOE BETER???
Om de hypes te stimuleren, produceren fabrikanten steeds meer zonnebrandmiddelen met een zeer hoge factor, zoals factor 50. Naast dat we in Nederland nooit aan deze extreme hoge stralingen worden blootgesteld, kan een zeer hoge factor de huid compleet afsluiten, waardoor niet alleen aanmaak van vitamine D wordt geblokkeerd, maar de huid ook zijn afvalstoffen niet meer kwijt kan. Het gemiddelde Nederlandse huidtype heeft volgens talloze onderzoeken een factor 15 nodig die regelmatig en voldoende wordt aangebracht. Er is simpelweg niet voldoende zon aanwezig om je in te moeten smeren met een factor 30 ( – 30 x 20 minuten) of een SPF 50 ( = 50 x 20 minuten) in een dag.
Een hoge factor geeft een schijnveiligheid. Het gaat namelijk niet om de hoogte van de factoren, maar HOEVEEL je opbrengt per keer en hoe REGELMATIG je smeert. Hogere factoren zijn alleen nuttig als je in de sahara leeft, waar de zon zeer fel op zand schijnt en waar geen schaduw is.
Dematoloog Ids Boersma heeft een aantal jaren geleden de factor 50 kwestie onderzocht, en ontdekte dat een hoge factor als een factor 50 niet alleen de huid volledig afsluit, maar ook de aanmaak van pigment lam legt, waardoor we alle natuurlijke bescherming verliezen tegen de zon. Hij pleit voor een factor 15. Je kunt hierbij de zogenoemde “ SPF 15 x 20 som” aanhouden, en zorgen dat je regelmatig en voldoende op je huid smeert. Ook SPF 20 tot uiterlijk 30 is een vrij goede graadmeter, maar echt hoge factoren kosten alleen maar meer geld. Het is een perfect marketingtrucje om meer te moeten betalen voor een hogere factor.
Ga je naar het buitenland, of heb je specifieke aandoeningen zoals een pigment -ziekte of allergie, dan zijn zonnebrandmiddelen met een hoge factor wel nuttig. Maar dit gaat dis om de uitzonderingen, niet om de regel.
IN DE SCHADUW HOEF JE NIET TE SMEREN?????
Nog een hardnekkige fabel: als we maar in de schaduw zitten verbranden we niet en zitten we immers uit de zon. Smeren is dan overbodig. Dit is complete nonsens, want schaduw of geen schaduw, de zon bereikt ons altijd. Wees daarom niet laks of naïef of koppig, maar smeer je gewoon altijd in, schaduw of niet. De zon is overal, ook in de schaduw. Dit geldt overigens ook voor bewolkte zomerdagen. Alhoewel een deken van bewolking de UV stralingen behoorlijk tegen kunnen houden, is tegelijkertijd bewolking vermakelijker dan wat dan ook. Het is zeer grillig en kan per seconde veranderen. En juist bij zo’n gebroken wolkendek kan zonlicht tegen de wolk terugkaatsen en de zonkracht zelfs verhogen. Onthoud, dat je ook in de schaduw of onder bewolking kunt verbranden.
Hoe duurder, hoe beter?
Zonnebrandmiddelen zijn er naast in veel varianten en factoren ook in vele verschillende prijzen. Supermarkten verkopen tegenwoordig ook ieder jaar een steeds groter wordend assortiment. Drogisterij ketens verkopen veel verschillende bekende merken, zoals Nivea, Ambre Solaire , biodermal en eigen huismerken. Net als met heel veel andere zaken in de levensmiddelenindustrie draait het voornamelijk om marketing. Anders gezegd heeft de verkoopprijs in de meeste gevallen geen invloed op de kwaliteit van een zonnebrandmiddel. Waar vooral naar moet worden gekeken is de samenstellingen. Zoals je eerder hebt kunnen lezen, is het belangrijk dat:
* je een zonnebrandcréme kiest met een UVA + UVB bescherming
* je een zonnebrandcréme kiest met tenminste een SPF 15 tot 30
* je een natuurlijke / biologische variant kiest
Waar je ook op zou kunnen letten is de verpakking. Onbekende merken, vage informatie , zeer voordelige prijs….deze zijn vaak massaal geproduceerd en goedkoop ingekocht. Toch zegt dit ook niet altijd dat het gaat om een verminderde kwaliteit.
Als je je wat hebt verdiept in de prijzen van zonnebrandmiddelen, merk je snel dat natuurlijke / biologische alternatieven een tikkeltje duurder zijn dan conventionele. Dit komt, omdat de basisgrondstoffen duurder zijn, en er ook geen chemicaliën worden toegepast. Chemicaliën zijn zeer voordelig, waardoor een product zeer goedkoop in elkaar geknutseld kan worden. Pure en natuurlijke ingrediënten, zoals minerale oliën , etherische oliën en andere natuurlijke hulpstoffen zijn nu eenmaal wat duurder. Dat wordt door gerekend in een uiteindelijke verkoopprijs.
Waterproof
Veel zonnebrandmiddelen vermelden waterproof ( waterbestendig) te zijn. Maar eigenlijk berust dit ook stiekempjes op een schijnveiligheid, omdat geen enkel zonnebrandmiddel zijn volledige werking behoudt na een duik in de zee of in het zwembad. De werking neem zeer snel en sterk af zodra we in contact komen met water. Omdat de term ” waterproof” vrij misleidend kan werken wordt er gepleit om deze claim niet meer op zonnebrandmiddelen toe te staan omdat het de indruk wekt dat we tijdens en na het zwemmen ook gewoon nog beschermd zijn. Fabrikanten gebruiken daarom vrij vaak de termen ” water resistent ” . Dit komt op hetzelfde neer.
Wat zijn nu eigenlijk de verschillen tussen een niet waterproof en een wel waterproof zonnebrandmiddel? Wel, de samenstelling is iets anders. De conventionele waterproof zonnebrandmiddelen bevatten o.a wax, polymeren ( dimethicone) en oliën. Deze ingrediënten zorgen ervoor dat de créme minder wordt aangetast in en onder water. Dit zal de werkzaamheid van een zonnebrandmiddel zeker wat stabieler houden, maar het verschilt weinig met ” gewone” crémes. Na het zwemmen wordt op vrijwel ieder zonnebrandmiddel geadviseerd je opnieuw in te smeren. Dus….stiekempjes zegt waterproof niet echt veel. Daarnaast kan het ook onprettig zijn in gebruik. Waterproof zonnebrandmiddelen kunnen nogal plakkerig zijn en dat is op het strand absoluut niet fijn te noemen. Ook geven deze conventionele ( want daar heb ik het over…) waterproof producten sneller uitslag als pukkeltjes en rode vlekken. De natuurlijke waterproof varianten vertonen zelden tot nooit reacties op de huid. Als je veel in het water bent, en van jezelf weet dat je een slechte smeerder bent, dan kunnen deze varianten gunstiger zijn, maar als je hebt gezwommen gelden ook voor deze varianten om je opnieuw in te smeren.
UVA + UVB BESCHERMING ( breedbandfilters of broad spectrum)
Zoals je eerder hebt kunnen lezen, kun je het beste voor zonnebrandmiddelen kiezen, die zowel een UVA als UVB bescherming geven. Deze combinatie aan bescherming worden breedbandfilters genoemd. Ze bieden een optimale bescherming tegen zowel schadelijke stralingen van de zon, als huidverbranding. Er zijn vele zonnebrandmiddelen met enkel een UVA bescherming of enkel een UVB bescherming. De enkele UVA zonnebrandmiddelen bieden bescherming tegen de schadelijke stralingen van de zon, maar beschermt je huid niet tegen verbranden. Andersom werkt een zonnebrandmiddel met enkel UVB bescherming enkel tegen verbranding, maar niet tegen schadelijke stralingen van de zon. Wil je dus optimaal zijn beschermd, kies dan altijd voor zonnebrandmiddelen met zowel een UVA als een UVB bescherming. Deze zijn duurder, maar zeker de investering waard.
ZONNEBRANDMIDDELEN VOOR BABY’S EN KINDEREN…IS DAT NODIG OF NIET?
Naast de talloze verschillende soorten zonnebrandmiddelen zien we ook zonnebrandmiddelen, die speciaal zijn gericht / gemaakt voor kinderen. Zo zijn er bijvoorbeeld crémes speciaal voor baby’s, peuters en kleuters, en speciale crémes voor kinderen in bepaalde leeftijdsgroepen. Veel mensen vragen zich terecht af, of al deze zonnebrandmiddelen voor baby’s en kinderen nu echt wel zo nodig zijn, want zijn de reguliere zonnebrandmiddelen niet gewoon nét zo goed en beschermend?
Het antwoord ligt een beetje in het midden. Zonnebrandmiddelen voor baby’s en kinderen zijn anders samengesteld, al lijkt het niet zo. Tijdens de producties van zonnebrandmiddelen voor kinderen wordt er veel rekening gehouden met de kwetsbaardere huidjes van baby’s en kinderen. Dit zijn de meest grootste verschillen:
– ze bevatten altijd een hoge tot zeer hoge factor, vrijwel alle baby en kinder zonnebrandmiddelen bevatten een SPF 50
– ze zijn vrijwel altijd waterproof
– ze bevatten meestal een “ anti zand functie”, dit zorgt ervoor dat zand veel minder blijft plakken op de kinderhuid
– ze zijn vrijwel altijd vrij van parfum
– ze bevatten verschillende en andere conserveringen t.o.v conventionele zonnebrandmiddelen
– ze bevatten geen bronzing en andere toeters en bellen om de huid sneller te doen laten verkleuren
Pasgeborenen zouden eigenlijk niet teveel moeten worden blootgesteld aan de ( felle) zon. Het KWF kankerbestrijding adviseert, om baby’s tot hun eerste jaar niet bloot te stellen aan de zon. Een babyhuid is ontzettend kwetsbaar, en groeit ontzettend snel. Als er teveel schadelijke UVA en UVB stralingen op de huid komen wordt de huid net als bij ons beschadigd, maar verloopt dit proces veel sneller. De huid krijgt door deze beschadigingen minder tijd om de beschadigde huidcellen te herstellen wat op latere leeftijd het risico op ( ontwikkelen van) huidkanker aanzienlijk vergroot. Het is daarom erg verstandig om op warme zomerse dagen niet met je baby te gaan wandelen tussen 12.00 en 15.00 wanneer de zon op zijn sterkst schijnt. Zoek altijd de schaduw op, maar onthoud, dat ook in de schaduw de stralingen sterk kunnen zijn. Bescherm je baby daarom goed, met beschermende kleding ( petjes, UV werende babykleding ) en bijvoorbeeld een parasolletje aan de kinderwagen. Maar smeer je baby ook goed in. Zelfs al kom je namelijk niet in de zon, stralen komen overal. Smeer je baby iedere twee uur goed en royaal in, wees niet zuinig.
De hamvraag: moeten we zonnebrandmiddelen speciaal voor baby’s en kinderen kopen of is het meer een slim marketing trucje? Ja en nee. Inhoudelijk komt het zo’n beetje op hetzelfde neer. Maar het verschil is dat er meer rekening is gehouden met de kwetsbaarheid van een baby en kinderhuid. Heb je kinderen die vrij gevoelig kunnen reageren op wat er op de huid wordt gesmeerd, zijn deze varianten wel aan te raden. Ze zijn algemeen gezien altijd vrij van parfum. Maar heeft je kindje eigenlijk nergens last van, dat volstaan jouw eigen gebruikte zonnebrandmiddelen ook prima. Zonnebrandmiddelen voor baby’s en kinderen zijn duurder. Ook hier valt daarom de afweging te maken, of je deze speciale zonnebrandmiddelen echt nodig acht voor je kind. Kies sowieso ook in dit geval altijd wel voor biologische / natuurlijke varianten.
MET OF ZONDER BRONZING /BRONZERS?
We komen veel zonnebrandmiddelen tegen met zogenoemde “ bronzers”. Kort door de bocht zijn dit zonnebrandmiddelen die onze huid extra kleuren. Ze bevatten stoffen, die onze huid bij blootstelling aan de zon sneller later verkleuren / bruinen. Er zijn zonnebrandmiddelen met natuurlijke bronzers, en zonnebrandmiddelen met chemische bronzers. Natuurlijke bronzers worden o.a gemaakt uit:
– Walnoot dop-extracten
– koffie
– karamel
– rietsuiker en aanverwante stoffen
– Monoi de Tahiti ( parfumolie, gemaakt van geweekte bloemblaadjes van de Tiare Tahiti bloem in een wasachtige kokosolie)
Natuurlijke bronzers zijn langzame bronzers. De uiteindelijke kleuring van de huid wordt voorbereid in de eerstvolgende twee dagen van het zonnebaden. Deze natuurlijke bronzers worden toegepast in natuurlijke / biologische zonnebrandmiddelen. Een groot voordeel van natuurlijke bronzers is dat het nauwelijks vlekt of streept op de huid, iets waar bronzers om bekend staan op de huid achter te kunnen laten. Natuurlijke alternatieven zorgen algemeen gezien voor een egalere bruining.
Er zijn ook chemische bronzers. Deze worden o.a gemaakt uit stofjes als DIHYDROXYACETON ( DHA) Dit ketose-suikermolecuul reageert d.m.v bepaalde eiwitten in de bovenste lagen van de huid. Daar bevinden zich de droge en dode huidcellen. Door een chemische reactie ontstaat er zeer snel een bruine kleur op de huid. Het is een huidige reactie. En wordt gezien als een veilige en supersnelle “ fix” om snel ( ler) bruin te worden.
Er zijn bronzers in verschillende sterktes. Deze hebben allerlei hippe benamingen als “ smash bronzers” en “ Extra dark/ Tingle bronzers “. Dit zijn ook wel bruining-versnellers.
Hamvraag: hebben we al die bronzers echt nodig? En zijn ze schadelijk? Als je graag snel een kleurtje wenst, kunnen zonnebrandmiddelen met bronzers zeker een uitkomst bieden. En in principe worden de chemische ( DHA) als 100% veilig omschreven. Toch zou ik uiteraard voor een natuurlijke / biologische variant kiezen. Deze zijn meestal gemaakt met / van monoi. Er zijn ook veel after suns met deze natuurlijke bronzers verkrijgbaar. Deze houden de bruine kleur langer vast.
AFTER SUN….IS DAT ECHT NODIG NA HET ZONNEBADEN?
Vrijwel ieder merk in zonnebrandmiddelen heeft wel een after-sun. Een after-sun is precies wat het zegt, een naverzorging na een zonnebad. After-sun bevat veel bestanddelen om de huid te kalmeren, te hydrateren en te verzorgen. Een ontzettend veel gebruikt ingrediënt is Aloë Vera. Niet zo vreemd, omdat Aloê Vera beroemd is geworden om zijn kalmerende en verzachtende werking op de huid. After-sun producten bevatten naast verzorgende en hydraterende werkingen tevens een verkoelende werking, en daarnaast bevatten sommigen stoffen om de bruine kleur langer vast te houden. Je goed insmeren na een zonnebad is slim. De huid heeft wat extra versterkingstroepen nodig om de barriërefunctie van de huid te herstellen.
Bijna alle after-sun producten bevatten aloë Vera. Dit gaat vaak om tenminste 50%. Diverse studies hebben echter bewezen dat zelfs 70% aloë Vera in een after-sun product niet voldoende is om de huid na een zonnebad te kalmeren, hydrateren en te verkoelen. Het is dus best belangrijk, dat je de ingrediënten lijstjes goed leest op je fles after-sun. Want bevat het maar weinig echt effectieve stoffen, dan volstaat je bodylotion of créme ook prima. Het belangrijkste is, om op te letten:
- een after-sun moet niet bestaan uit créme, maar de ingrediëntenlijst moet beginnen met water ( aqua). Vette after-suis houden de warmte in de huid vast. Zeker bij ( lichte) verbranding is dit een belangrijk puntje.
- after-suns hebben een verkoelende werking. Dit komt vaak door toevoegingen als menthol en vrij hoge concentraties aan alcohol. Dit is nogal tegenstrijdig, omdat juist dit soort stoffen een verbrande of beschadigde huid enorm kunnen irriteren. Kiesdaarom altijd voor een after-sun die deze beschadigende stoffen niet bevatten. Dit geldt ook voor allerlei parfums.
- kies voor after-suns, die de juiste ingrediënten bevatten om de huid te helpen te herstellen. Dit zijn o.a :
– glycerine ( liefst gemaakt uit kokosolie
-bétaglucaan
-zoethoutwortel
– pathenol
-antioxidanten
-niacinamide
Van deze stoffen is bekend, dat het de barriërefunctie van de huid helpt herstellen, een goede hydratatie geeft, en de huid kalmeert. Als jouw bodylotion of créme deze stoffen ook in huis hebben, hoef je in principe geen after Sun aan te schaffen. Het is wel ontzettend belangrijk, om je huid na een zonnebad , nadat het wat is afgekoeld, in te smeren. En liefst om de twee/drie uur zo’n smeerbeurt even herhalen.
Er zijn aardig wat after-suns verkrijgbaar, waar aloê Vera wordt benadrukt. Maar zoals ik eerder vertelde bevatten velen nog niet eens 50%. Let dus ook heel goed op de ingrediënten van dit soort after-suns want deze kunnen misleidend zijn. Een goede aloë Vera after Sun bestaat tenminste voor 98 / 99% uit aloê Vera
Resumerend: after sun producten zijn nodig na een zonnebad, maar het hoeft niet speciaal een ” after Sun” product te wezen, als jouw bodylotion of créme ook uit veel van de juiste ingrediënten bestaat. After-suns zijn vrij prijzig. Het gaat dan ook vrij vaak om een marketing trucje. Wil je graag een after-sun, kies dan ook hier de natuurlijke / biologische wegen. Deze geven de beste papieren qua samenstellingen, en zijn vrij van agressieve stoffen. Kies liefst voor aloê Vera met een gehalte van tenminste 98/ 99%. Een erg fijne after-sun is die van het merk AUBREY. Deze heb ik vorig jaar getest . Het grote voordeel met after suns is dat je het na de zomermaanden niet weg hoeft te gooien, maar gewoon als een bodylotion op kunt maken.
KIES VOOR ZONNEBRANDMIDDELEN DIE 100% VEILIG ZIJN VOOR ZEE EN ONDER-WATER-LEVEN
We zien steeds meer zonnebrandmiddelen, die groots vermelden op de verpakkingen, zee en rifvriendelijk te zijn. Dit wordt niet voor niets gedaan. Reguliere zonnebrandmiddelen ( met chemische zonnefilters) zijn niet alleen mogelijk schadelijk voor ons ( door opname in de bloedbaan) maar ook voor de zee, waarin we zwemmen of afkoeling zoeken na een zonnebad. De zee en de daarin wonende riffen lopen hierdoor schade op. Maar ook natuurlijke zonnebrandmiddelen met fysische zonnefilters kunnen schade brengen. Als een merk natuurlijk is, wil dit namelijk niet meteen zeggen, dat het ook veilig is voor mens, dier en milieu. Volgens sommige rapporten zijn de fysische zonnefilters ook niet altijd afbreekbaar waardoor deze net zo goed de zee en het leven in de zee kunnen beschadigen. Er wordt nog altijd onderzoek verricht naar de mogelijke schadelijkheid van zowel natuurlijke zonnebrandmiddelen als chemische zonnebrandmiddelen en welke invloed deze hebben op her koraal en de zee. Echt 100% uitsluitsel of bevestiging is er dus nog niet. Anders gezegd kunnen we niet 100% zeggen dat natuurlijke zonnebrandmiddelen met de fysische zonnefilters ( zink oxide en titanium dioxide zonder nano deeltjes) veilig zijn voor de zee, het koraal en de riffen.
In sommige delen van de wereld worden “ koraal-giftige” zonnebrandmiddelen verboden. Dit zal bijvoorbeeld in 2020 van kracht zijn in Palau, een land wat in de grote Oceaan ligt. De overheid vertelt voldoende bewijzen te hebben, dat de chemische zonnefilters oxybenzon, oclocryleen, en parabenen schadelijk tot zelfs extreem schadelijk kan zijn voor het onderwater-leven. Dit rapport uit 2015 stelde al vast, dat oxybenzon kan leiden tot het verbleken van het koraal en de groei kan remmen. Wetenschappers waarschuwen sowieso over de gehele wereld, dat het koraal in de zee aan het afsterven is, en dat we maatregelen moeten nemen. Het is daarom best belangrijk geworden dit ook mee te nemen in je eisenpakket als je zonnebrandmiddelen wilt gaan inkopen.
Maar goed…….ook natuurlijke zonnebrandmiddelen zijn niet altijd veilig. Zolang er nog geen onderbouwde studies zijn dat dit 100% is uitgesloten, is het voor de consumrent zoeken naar de middenweg. Gelukkig zijn er nu steeds meer fabrikanten die hun producten naast natuurlijk ook 100% veilig voor zee en onder-water-leven maakt. Merken die 100% garantie geven zijn ALPHANOVA en EQ LOVE en ALBA. Sommige andere ( wat onbekende) merken vermelden het ook op hun verpakkingen, maar de meesten hebben nog geen enkele vermelding. Dat maakt het erg lastig om te kiezen. Nu kunnen we gelukkig wel uitgaan van een minimale belasting als we tenminste voor natuurlijke zonnebrandmiddelen kiezen. Maar wil je echt 100% verzekerd zijn, dat kun je het beste voor varianten kiezen die aangeven vrij van schadelijke stoffen voor de zee te zijn. Ook kun je een fabrikant benaderen om hem deze vraag te stellen.
GGRRR…DIE WITTE WAAS!
Iedereen heeft het denk ik wel eens gehad, dat een zonnebrandcréme een witte waas achterlaat op de huid. Je loopt er dan al snel bij als Casper het spookje. Als dit bij jou al eens is gebeurd, dan had je waarschijnlijk een créme te pakken met zogenoemde FYSISCHE zonnefilters. Er zijn CHEMISCHE zonnefilters en FYSISCHE zonnefilters. De chemische filters werken anders dan de fysische. Ik zet de grootste verschillen op een rij:
CHEMISCHE ZONNEFILTERS werken:
– absorberend. Het absorbeert de UV straling
– wordt snel en zeer gemakkelijk opgenomen in de huid, waardoor het geen laag / waas op de huid achterlaat
– wordt pas na zo’n 30 minuten na het opbrengen werkzaam. Het is belangrijk om je een half uur voordat je de zon in gaat, in te smeren
– kan irriteren op de huid, omdat het meteen in de huid dringt. Mensen met een gevoelige huid kunnen hier last van krijgen.
FYSISCHE ZONNEFILTERS werken:
– weerkaatsend. Het weerkaart dus de UV stralingen, het absorbeert de straling niet
– legt als ware een dun laagje op de huid. Het trekt niet in de huid. Dit kan een ( lichte) waas geven
– het werkt direct zodra je het op je huid smeert omdat het geen intrek-tijd vraagt
– mensen met een gevoelige huid zijn het beste gebaat met zonnebrandmiddelen met fysische zonnefilters omdat het niet in de huid doordringt.
– omdat het laagje makkelijker door bijvoorbeeld transpireren kan verdwijnen, moet je je wat vaker opnieuw insmeren
Chemische zonnefilters bevatten, logisch, veel chemische meuk, zoals het eerder besproken oxybenzone, maar ook avobenzone, octocrylene en octyl methoxycinnamate Dit zijn allemaal flinke hormoonverstoorders. . Fysische zonnefilters zijn vrijwel altijd natuurlijk. Het gaat dan om zinkoxide en titanium dioxide. Met name de zinkoxide is de boosdoener die ons als Casper het spookje laat rondwandelen. Dankzij de tegenwoordige nano technieken is het steeds beter gelukt om natuurlijke zonnebrandmiddelen zonder vervelende waas te producren, zonder nadelige gevolgen van nano deeltjes. Er zijn dus steeds meer natuurlijke zonnebrandmiddelen met fysische filters, maar geven minder of helemaal geen waas.
Het is ook belangrijk, dat je niet te dik smeert. Je kunt beter om de twee uur opnieuw wat opsmeren, dan een dikke laag. In mijn natuurlijke zonnebrandmiddelen test heb ik een aantal zonnebrandmiddelen getest die geen waas achterlaten. KLIK HIER om naar de test te gaan. Toch kan het voorkomen dat de geteste zonnebrandmiddelen een waas achterlaten, omdat niet iedere huid hetzelfde is.
WAAROM SMEREN? VROEGER DEDEN WE DIT TOCH OOK NIET!
Als ik wat publiceer over de noodzaak om te smeren, krijg ik gegarandeerd veel kritieken. Dat is enerzijds begrijpelijk. In de media lezen we enorm veel artikelen die zich fanatiek TEGEN het smeren van zonnebrandmiddelen inzetten. De meest gelezen argumenten in deze artikelen zijn dat het de aanmaak van vitamine D belemmert, dat de zonnebrandmiddelen nog schadelijker zijn dan de UV stralen, en dat we het jaren geleden ook afdeden zonder al die zonnebrandmiddelen. Ook lezen we vaak, dat de bevolking in warme landen als Afrika nooit of zelden huidkanker oplopen terwijl ze volgens de vele bronnen het bestaan van zonnebrandmiddelen niet eens kennen. Ook lezen we in deze artikelen, om vooral op ons eigen lichaam te vertrouwen. Want verbranden, dat heb je zelf in de hand, als je verstandig zont en op tijd de schaduw opzoekt ben je “ natuurlijk” bezig en loopt je geen enkel risico.
Zoals je eerder in dit dossier hebt kunnen lezen, klopt het, dat we via de huid dankzij de zon vitamine D aanmaken. Dit noemen we “ de goede kant” van de zon. We hebben zonlicht nodig, dat staat vast. Maar de zon heeft ook nadelen. En dt is o.a de DNA schade die je kunt oplopen bij o.a verbranding/ langdurige blootstelling aan de zon. We mogen gerust een kwartiertje onbeschermd zonnen, maar daarna is het echt verstandiger om je in te smeren. Als je je na ongeveer een kwartiertje onbeschermd zonnen insmeert met zonnebrandcréme, heb je voldoende aanmaak voor je dagelijkse vitamine D te pakken en is je huid verder goed beschermd. “ the best of both worlds”. De verhalen, dat zonnen zonder smeren het risico op kanker juist zou verminderen, is verwezen naar de vitamine D aanmaak. Van vitamine D is immers bekend dat het een gunstige invloed heeft op de remming van kanker. Maar dit slaat kant noch wal met betrekking op het algehele plaatje. Vitamine D is bijvoorbeeld ook nodig om het lichaam calcium op te laten nemen, wat zorgt voor sterke tanden en botten. Dat wil dus niet zeggen dan zonnen zonder smeren zorgt voor betere botten en tanden en kiezen, dat ligt veel genuanceerder.
Betreft de opvattingen over zonnebrandmiddelen en hun schadelijkheid, daar kunnen we ook voor een groot deel in meegaan. Maar dan hebben we het over de CHEMISCHE zonnebrandmiddelen met de CHEMISCHE zonnefilters. Natuurlijke zonnebrandmiddelen zijn meestal tot altijd fysisch, wat betekent dat het een laagje OP de huid legt en niet IN de huid trekt, zoals wel het geval is met chemische zonnebrandmiddelen met chemische zonnefilters. Het ligt dus veel genuanceerder, dan enkel “ zonnebrandmiddelen” de schuld te geven van schade in de huid en opname van schadelijke stoffen in de bloedbaan.
En dan de kreten “ vroeger gebruikten we ook niets! “ en “ in tropische gebieden als Afrika gebruiken ze ook geen zonnebrandmiddelen, en zijn nooit ziek! ‘ Laten we beginnen, dat we niet in vroegere tijden meer leven. Vroeger waren ontzettend veel dingen nog beter. Zoals de ozonlaag. Je moet onder een steen hebben geleefd, om niet te weten dat die ozonlaag langzaam maar zeker verdwijnt. Alhoewel de verdwijning afgelopen jaren lijkt te stagneren, heeft het dunner worden / dunner geworden ozonlaag gezorgd voor een toename van de UV straling op het aardoppervlak. Juist…… daar waar wij met zijn allen op rond wandelen.
( foto: Jan Bastiaansen, met toestemming gepubliceerd)
In Nederland is de totale, voor huidkanker relevante UV-belasting sinds 1980 met zo’n 10-12 % toegnomen. Deze toename heeft zeer ernstige gevolgen. Gehad voor zowel de gezondheid van de mens als het milieu. Met name de gevallen van huidkanker is sinds 1980 sterk toegenomen. Op basis van de gemiddelde UV straling in de periode van 2004 tot 2006 zal het jaarlijkse aantal gevallen van huidkanker in Nederland met 150- 200 per miljoen inwoners toenemen. In totaal gaat het om méér dan 2400 extra gevallen t.o.v 1980, waarvan naar schatting circa 40 personen per jaar overlijden aan de gevolgen van huidkanker.
Afrikaanse bevolkingen hebben vrijwel altijd een donkere huidskleur. Sommige mythes vertellen, dat de natuur dit ooit zo heeft geregeld omdat in deze tropische gebieden de zon immers vrijwel altijd schijnt. Het klopt inderdaad, dat mensen met een donkere huidskleur een soort ingebouwde bescherming hebben tegen de zon. Van nature bevat een donkere huid meer melanine dan lichtere huidskleuren. Melanine is een pigment wat wordt geproduceerd door de cellen die in de opperhuid liggen. Als er veel melanine aanwezig is zal de huid zeer donker zijn gekleurd. Deze huidcellen bieden een extra zinbescherming.
Toch moeten mensen met een donkere huidskleur zich ook insmeren. De zeer sterke UV stralen kunnen de donkere huid ook doen verbranden. Omdat een donkere huid wel een grotere kans heeft op verstoringen in het pigment is het zeker verstandig om je ook in te smeren. Wist je, dat nergens ter wereld het albinisme zoveel voorkomt als in Afrikaanse landen? Het is daarom ook een fabel dat de bevolking in Afrika geen zonnebrandmiddelen gebruiken. Ze hebben alleen niet zoveel keuze als in de Westerse wereld waar we 20 voetbalstadions zouden kunnen vullen met verschillende soorten zonnebrandmiddelen.
Vertrouwen op je eigen lijf, dat moeten we natuurlijk allemaal. Maar als het op zonlicht aankomt valt dit vreselijk moeilijk te peilen, omdat de zonkracht iedere dag weer anders is. Onbeschermd de zon in gaan ( langer dan 15 minuten in de vele zon ) noem ik dan ook “ het domste “ wat je kunt doen. Ik neem het woord “ dom” eigenlijk nooit in de mond, maar in dit geval vind ik het zodanig belangrijk, dat ik dit woord wel gebruik om het kracht bij te zetten. Het is eigenlijk een beetje “ spelen” met je huid en de “ vijand “( de UV + UVB stralingen) Omdat je nooit echt goed kunt uitgaan van een zonkracht ( bv door dunne of laaghangende bewolking, en de plaatsen waar je je bevindt, bijvoorbeeld het strand) weet je nooit hoe schadelijk de stralingen zijn op jouw huid. Dit is verraderlijk, en geeft een direct risico op verbranding. Je zult het vast wel eens hebben meegemaakt dat je buiten was en s’avonds ontdekt, dat je een verbrande rode nek of armen hebt opgelopen. UV stralen kruipen waar ze gaan.
BOTTOM LNE: wees niet koppig, of onverstandig, maar smeer je in als je langer dan 15-20 minuten buiten in de volle zon bent.
ZON GERUST……MAAR ZON VOORAL VERSTANDIG
Naast het belang van een zeer goede en effectieve zonnebrand, is het ook zaak om verstandig met de zon om te springen. We weten dat de zon vele voordelen biedt, maar ook nadelen. Enkele nuttige tips om te onthouden:
* Staar je niet blind op een SPF. Heel veel mensen denken nog altijd, hoe hoger een factor, hoe beter een bescherming maar dit is slechts een schijn-veiligheid. Het belangrijkste is, dat je REGELMATIG blijft smeren/sprayen. Zeker als je overmatig transpireert en hebt gezwommen, moet je zeker denken aan om het uur even opnieuw goed insmeren. Vergeet daarbij ook de delen niet die je snel overslaat, zoals oorschelpen, neuzen, hals, mond en voorhoofd. Ben je kaal, draag sowieso altijd een hoedje.
* Begin vroeg in het jaar met zonnen. Je bouwt zo een pigmentlaag op wat je beter op een natuurlijke manier beschermt tegen de zon.
* We kunnen onszelf ook beschermen van binnenuit, door verstandig te eten. Eet in de zomermaanden veel voedsel wat rijk is aan vitamine C, vitamine E, antioxidanten ( bijvoorbeeld astaxanthine), chlorolylrijke voeding ( bladgroente), en zorg voor voldoende vocht.
* Draag met erg warme dagen waarbij de zon zeer fel is, een petje of hoedje. Draag liefst geen zonneklep, want deze beschermen enkel de ogen. Draag liefst een grote hoed, dit staat niet alleen zomers, maar beschermt vooral ook je gezicht en delen van de hals.
* Zoek zoveel mogelijk de schaduw op, en ga onder een parasol zitten.
* Er wordt tegenwoordig gewaarschuwd voor de zonkracht. Is deze erg sterk, blijf dan tussen 10.00 en 16.00 uit de felle zon.
* Draag goede, beschermende, luchtige kleding.
* Luister naar signalen van je lichaam. Het geeft zelf aan, wanneer het genoeg is. Ga dan direct uit de zon.
De natuurlijke zonnebrandmiddelen test van 2019 nalezen? KLIK HIER
Voor de natuurlijke zonnebrand test 2020 klik je HIER
dag Monique, Vooreerst bedankt voor uw goed gefundeerde uitleg!
Verleden jaar gekeken naar oa. Lovea en Edelweiss van Weleda, maar die bevatten allebei aluminium!! Een toxisch zwaar metaal, dat gelinkt wordt aan oa. Alzheimer. Ik heb dat al in te hoge concentratie in mijn lichaam en word daarvoor behandeld.
Ik heb in mijn gelaat al een voorloper gehad van basaalcelcarcinoom. Dus ik ben alert voor wat ik smeer (en mijn moeder heeft een basaalcelcarcinoom moeten laten wegsnijden uit haar gezicht, met nadien huidtransplant: geen fraai resultaat).
In die van Earth Line zit ook aluminium stearate. Ik veronderstel, dat die ook niet goed is?
Kunt ge uw licht daar eens op laten schijnen aub?
Ik heb dit jaar Skalaris F30 gekocht bij Puur en Fit): de 100% natuurlijke zonnebrand van Skalaris. Deze smeert goed uit, is waar mogelijk biologisch en bevat geen enkele schadelijke stof. Volgens mij ook een zeer zuivere.
Hartelijk dank!
Ik heb zelfs n autoimuunZiekte en ben verplicht om factor 50 te nemen en alles zonder giftige stoffen
wat ik niet goed begrijp
je schrijft dat titaandioxide nanopartikelen bevat , wat niet goed is voor ons als je zelf je zonnebrandolie zou maken
maar de geteste merken gebruiken deze wel ???
wat is daar dan het verschil in
Ik vertel dacht ik nergens, dat in zelfgemaakte zonnebrandmiddelen titanium dioxide en / of zink oxide zitten. Dit komen we in een chemische vorm of natuurlijke vorm wel tegen in zonnebrandmiddelen op de markt. Misschien begrijp ik je vraag niet goed, if so, vertel! 😉
Beste Monique,
In het artikel lees ik dat je er van uit kan gaan dat de zonnebrandbeschermende middelen die je half uur voordat je de zon in gaat op moet smeren niet zuiver natuurlijk zijn. Maar de online webshop van biocare verkoopt alleen dergelijke middelen waar onder andere titanium dioxine zit. Snap dan niet helemaal dat deze online webshop genoemd wordt als veilig verkooppunt met 100% natuurlijke middelen.
Kan dit nu wel of niet gebruikt worden?
Mvr Gr. Antoinette
als je mijn artikel GOED leest vind je daar ook meteen je antwoord 😉 Warme groet!
We woonden enkele jaren in de tropen en mijn zoon had veel huidproblemen na zonnebad, ondanks smeren. De huidarts gaf de volgende adviezen die ik sindsdien ook voor mijzelf hanteer (ik heb ook een gevoelige huid):
In het algemeen:
Altijd kort douchen (als het kan liefst gewoon even spoelen met wat regenwater) en zomin mogelijk zeep gebruiken, eigenlijk liefst alleen haar wassen een keer per week. Gebruik liefst vette zeep zoals rozen glycerine of olijfoliezeep, maar alleen waar nodig. Goed drogen. Altijd goed droge en in azijn nagespoelde kleding/ondergoed
In de zon:
Zo vroeg als mogelijk lekker bloot in de voorjaarszon waar je niet echt van kan verbranden,
Zoveel mogelijk in de schaduw van 12 tot 15 uur en licht bloesje met lange mouwen aan.
Na een zonnebad niet baden maar schoonwater gebruiken waar nodig, liefs wat zacht regenwater,
Na 24uur pas weer licht douchen. De huid heeft 24 uur nodig om na een zonnebad vitamine D aan te maken.
Het eigen huidvet is de beste en meest natuurlijke bescherming van de huid tegen allerlei ‘indringers’.
In het begin was het wennen, maar binnen een maand waren alle tobberijen als sneeuw voor de zon verdwenen. Met vit D op superpeil!
Het is een lang verhaal geworden en ik hoop dat je er iets mee kunt.
Complimenten voor je website!!!! LewisB
Wat een goed en duidelijk verhaal/advies.
Zeep gebruik ik alleen waar nodig maar water deste meer dus daar ga ik op letten.
Dank voor de tip.
Nog een tip: zet geen zonnebril op. UV straling in je ogen geeft aan je hersenen een sein om huidbescherming aan te maken, zoals pigment, vochtlaag etc. Dit is een zeer belangrijk natuurlijk beschermingsmiddel! Zet desnoods een pet/hoed op, maar geen zonnebril (tenzij je op het strand ligt of op het water vaart).
Alweer een goede tip, bedankt.
Moniek ook jij bedankt voor al je goede adviezen ???? en de mogelijkheid om met elkaar info te delen.
Super!
Ik heb naast de Eart Line ook de ALPHANOVA aangeschaft, zo fijn dat deze geen geur bevat maar wel een enorme witte waas achterlaat. Mijn man heeft een blanke huidskleur en ik getint. In jouw artikel lees ik dat het bij jou niet zo is? Hoe kan dat? Blij met je artikel 🙏🏽
Zoals al eens vernoemd op jouw fb-pagina : basaalcarcinomen zijn helemaal niet goedaardig zoals je vermeldt ik het artikel. Opletten met verkeerde informatie daaromtrent!
Interessant artikel, maar zoooo lang. Ik heb niet alles kunnen lezen
Haha, snap ik, maar ik ben helaas lang van stof omdat er ook veel te vertellen valt …