Alles wat je wilde weten over kerrie! Plus heerlijk recept!
Ik hou enorm van kerrie. Onlangs publiceerde ik een recept voor een verrukkelijke kerrie-uispread die viraal ging. Daarop kwamen ook weer meteen die vragen…..Als “ ik heb currypoeder in huis, kan dat ook” of “ ik heb kerrie masala in huis, kan dat ook?”
Kortom, er heerst best wat verwarring rondom kerrie. Ik ga daarom een verhelderend artikel schrijven over kerrie, zodat alle misverstanden voortaan uit de wereld zijn geholpen!
KERRIE
Laten we beginnen met wat kerrie precies is, Kerrie is een soort verzamelnaam van diverse specerijen. Het is afkomstig uit India waar het woord kerrie “ Kari “ ( saus) betekent. We noemen tegenwoordig erg veel gerechten “ kerrie” of “ curry”. Het woord “ kerrie” is een verbastering van het woord “ Kari” wat een Tamilse taal betreft. Dit betekent in het Engels weer CURRY wat “ saus” betekent. Daarom verkrijgen veel gerechten de naam “ kerrie” of “ curry”.
En alsof dit niet verwarrend genoeg is, bestaan er ook nog honderden varianten. Maar algemeen bevat kerriepoeder de volgende basis-ingrediënten:
– GEMBER ( djahé)
– KARDEMON
– KORIANDER ( ketoembar )
– KRUIDNAGEL ( tjenkeh )
– KUMMEL ( karwij )
– KURKUMA ( geelwortel)
– KOMIJN ( djinten )
– ZWARTE PEPER
In variaties vinden we bijvoorbeeld ook: anijs, venkel, kaneel, fenegriek, Nigella, foelie, mosterdzaad ( meestal zwart ) maanzaad en nootmuskaat. Kerriepoeder kan onder de volgende namen worden omschreven:
– KERRIE
– KERRIEPOREDER
– CURRY
– CURRYPOEDER of CURRYPOWDER
– MASALA KERRIE of CURRY ( = geroosterde mengsels )
Het komt allemaal op hetzelfde neer, maar de samenstellingen kunnen dus sterk verschillen., En daarmee ook de smaak, de pittigheid en de mildheid. Samenstellingen kunnen verschillen per land, per regio en zelfs per familie 😉
— Deze masala voor roti kost € 60 ct per 80 gram.
MASALA
In de toko vinden we veel verschillende soorten kerrie, die onder de naam MASALA vallen. Masala betekent, dat het gaat om een uitgebalanceerd mengsel van een groot aantal kruiden en specerijen die worden geroosterd. Hierdoor komt het aroma van de kruiden en specerijen optimaler tot zijn recht. De term MASALA vindt zijn oorsprong in India, en is daar vandaan door Hindoestanen meegebracht naar o.a Suriname. Masala is daarom in deze landen ontzettend populair. Wist je, dat “ gewone” kerriepoeders in de Surinaamse keuken niet worden gebruikt? Zij gaan alleen voor masala’s omdat de geroosterde varianten meer smaak bieden.
IS KERRIE GEZOND?
Net als andere kruiden en specerijen is kerrie ontzettend gezond. Het is naast een heerlijke smaakmaker ook vrij rijk aan magnesium ( 254 mg per 100 gram ) kalium ( 1.543 mg per 100 gram !!! ) 33 gram voedingsvezels per 100 gram, vitamine A ( 986 IU per 100 gram ) calcium ( 478 mg per 100 gram ) en een kleine hoeveelheid aan vitamine C ( 11,4 mg per 100 gram ) en ijzer ( 29,6 mg per 100 gram )
Het bevat weinig koolhydraten / suikers en verzadigde vetten. Zoals je ziet springt het kalium-gehalte uit de lijst, maar daar moet een kanttekening worden bijgezet, omdat je eerder kon lezen dat er ontzettend veel verschillende varianten zijn. Maar, linksom of rechtsom: kerrie is super-gezond en de perfecte gezonde smaakmaker.
…deze goedkope variant bevat koriander, kurkuma, komijn, fenegriek, venkel, zwarte peper , cayennepeper, anijs en venkel. Kost € 88 ct per 49 gram.
SUPERMARKT / TOKO / BIOWINKEL
Goed. Er zijn dus heel veel verschillende varianten verkrijgbaar. Hoe kies je nu ? Dit is om te beginnen afhankelijk van je eigen wensen. Deze kunnen zijn:
– liever milder dan pittig, of andersom
– zo “ schoon” en milieuvriendelijk mogelijk
– zo duur of zo goedkoop mogelijk
– veel smaak of neutrale smaak
In de supermarkt vinden we tegenwoordig al erg veel verschillende kerriepoeders. AH heeft inmiddels een half schap vol aan kruiden en specerijen . Er zijn neutrale kerriepoeders, maar ook kruiden mixen. En al die neutrale poeders en mengsels verschillen ook weer sterk van elkaar. Van mild naar pittig, van goedkoop naar duur. Meestal staat op de verpakking of het om een milde variant gaat of om een pittige. Staat dit er niet, dan is het poeder neutraal gehouden en kun je ervan uitgaan dat het gaat om een kerriepoeder die niet te pittig is maar ook niet te mild. Kerriepoeder is algemeen gezien best scherp. Daarom zijn er mildere varianten op de markt gezet. Hou je dus van semi-scherpte, dan zijn de neutrale kerrie’s geschikt voor jou. Heb je liever pittig, kies dan voor een masala of voor een pittige variant. In supermarkten vind je een vrij groot assortiment aan kerriepoeders en mixen, neem even de tijd, om de juiste voor jou te vinden.
In toko’s vinden we voornamelijk masala’s. Tegenwoordig druppelt dit echter ook steeds meer de gewone supermarkten binnen, zo kun je bij JUMBO en AH ook al masala’s kopen. In de toko kun je grotere verpakkingen kopen, wat op zich voordelig is als je een veelgebruiker bent. Er zijn veel verschillende mengsels . Er zijn bijvoorbeeld mengsels die speciaal zijn ontwikkeld voor populaire gerechten uit de buitenlandse keukens zoals roti, , curry masala, garam masala enzovoort. Allen hebben deze weer andere geroosterde kruiden en specerijen. En kunnen deze ook weer variëren in mild tot pittig.
Wil je echt ‘ schoon” biologisch en gezond? Dan kun je in de biowinkel ook terecht voor diverse varianten. Deze mengsels worden gemaakt van biologische kruiden en specerijen, en worden verder ook niet bewerkt. De biologische varianten zijn in regel wel meestal een stuk prijziger.
WAAR MOET JE OP LETTEN?
Het schap vol met kruiden & specerijen is inmiddels enorm uitgebreid. In luxere supermarkten als AH en Jumbo vinden we een groot ruim assortiment. Naast standaard kruiden & specerijen vinden we ook huismerken en grotere merken. Zo heeft topkok JONNIE BOER inmiddels een groot assortiment aan bijzondere kruidenmixen. Ook bekende merken in kruiden & specerijen zoals Verstegen gaan met hun tijd mee en komen continu met vernieuwende mixen op de markt.
Er zijn vele vormen:
– VERSE KRUIDEN & SPECERIJEN:
Dit zijn verse plantjes, takjes, zaadjes en bijvoorbeeld kaneelpijpjes en vanille peulen. We kunnen dit zelf vers verwerken in ons voedsel.
– GEDROOGD:
Deze kruiden & specerijen zijn meest populair. Ze zijn voor ons gedroogd, vermalen en verder bewerkt.
BIOLOGISCHE KRUIDEN & SPECERIJEN:
Dit zijn zowel verse als gedroogde kruiden & specerijen die op biologische wijze zijn geteeld. Dit betekent, dat er bijvoorbeeld geen bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt, wat op kruiden & specerijen vaak een probleem is, er worden in regel erg veel bestrijdingsmiddelen gebruikt.
BEWERKTE KRUIDEN & SPECERIJEN
Dit zijn vaak mixen, waaraan allerlei hulpstoffen zijn toegevoegd. Dit maakt een kruidenmix een stuk ongezonder. KLIK HIER om hier meer over te lezen.
Waar we voornamelijk op moeten letten, is dat er geen ZOUT en geen SUIKER is toegevoegd aan kerriepoeders ( welke variant ook ) Dit maakt kerriepoeder ongezond. We vinden de meeste zout en suikers in goedkopere soorten. Maar ook dure merken kunnen flink met de zoutpot strooien. Lees dus altijd zorgvuldig de ingrediënten.
…deze biologische curry bevat kardemom, koriander, gember, kaneel, fenegriek, ui-stukjes, zwarte peper, verse gedroogde geelwortel, karwijzaad, kruidnagel en nootmuskaat, en kost € 4,59 per 80 gram.
PRIJSVERSCHILLEN
Het zal jou vast zijn opgevallen, dat prijzen gigantisch kunnen verschillen. Dit heeft vaak te maken met samenstellingen. Sommige kruiden en specerijen zijn immers duurder dan de andere. Maar toch kun je slim te werk gaan, omdat ook hier uiteraard flink wordt verdiend. Wat tips:
– Controleer de ingrediënten. Vergelijk deze met elkaar. Zijn de ingrediënten vrijwel hetzelfde en is één ( bijvoorbeeld huismerk ) variant twee keer zoveel goedkoper? Laat je dan geen poot uitdraaien en kies voor de goedkoopste. 9/10 keer komt alles uit één zelfde fabriek, maar zijn productiekosten lager van huis en C-merken ( goedkopere verpakkingen bijvoorbeeld ) waardoor jij ook minder hoeft te betalen voor dezelfde inhoud.
– Onthoud, dat conventionele kerriepoeders vol zitten met bestrijdingsmiddelen. Helaas zijn kruiden en specerijen één van de meest bespoten voedingsmiddelen ter wereld. Wil je graag onbespoten? Kies dan biologische varianten, Die zijn in regel wel duurder.
– Kijk rond bij de toko. De kerriepoeders worden daar meestal goedkoop aangeboden. Kijk ook eens op markten.
– Ik hou graag rekening met het milieu, en koop daarom weinig tot geen plastic. De busjes waarin kerriepoeder wordt verpakt bestaat vaak uit plastic, en dat is jammer. Gelukkig zijn er ook meer dan genoeg glazen potjes verkrijgbaar, zoals bij Lidl. Wees lief voor het milieu en kies voor glazen verpakkingen.
CURRY PASTA’S
In de winkels kunnen we ook curry-pasta;s kopen. Dit is ook wel een basis voor talloze gerechten. Het wordt gemaakt door diverse kruiden en specerijen te vermengen tot een pasta. Naast kruiden en specerijen gaat er vaak ui, knoflook, en bijvoorbeeld wat limoensap door. Dit wordt fijn vermalen tot een pasta. Deze kun je als basis gebruiken in talloze gerechten, waardoor je niet veel verschillende kruiden en specerijen hoeft te gebruiken In de Aziatische keukens zijn deze pasta’s niet meer weg te denken. In Nederland worden ze kant en klaar verkocht in supermarkten en toko’s, maar wist je, dat niets meer eenvoudiger is om het zelf te maken?
Alles wat je nodig hebt is wat fijn gesnipperde uien, teentje knoflook, wat limoensap en naast kerriepoeder verschillende andere lekkere kruiden en specerijen die jij wenst. Dank aan een snufje Keltisch zeezout, zwarte peper, vers gehakte gemberwortel, enzovoort. Het leuke is dat je zo’n pasta helemaal zelf naar wens kunt samenstellen. Alles wat het verder nog nodig heeft is een blender om alles tot een pasta te vermalen. Als je de pasta in een goed afsluitbare pot bewaart in de koelkast kun je dit weken bewaren. Het is niet alleen verser dan vers, maar ook lekkerder, als je het zelf maakt.
Je kunt curry-pasta’s in kleine maar ook grotere hoeveelheden gebruiken. Het is een kant en klare smaakmaker door en over tal van gerechten, je kunt het “ koud” toevoegen of mee koken / warmen . In de Aziatische keuken worden pasta’s meestal vermengd met kokosmelk en wordt dit aan een gerecht toegevoegd. Dit levert een romige curry op. Kortom: altijd handig om in huis te hebben! KLIK HIER voor een gemakkelijk recept!
BAKKEN MET KERRIE
Kerrie blijft onder hete temperaturen nog optimaal in smaak. Dit zorgt voor heerlijke pittige baksels uit de oven. Om je wat te inspireren, heb ik dit heerlijke pinda-kerrie slof ( brood ) bedacht. Verrukkelijk!
DIT HEB JE NODIG:
500 gram havermout
Drie eetlepels kerriepoeder
10 gram wijnsteen bakpoeder
Een vers ei ( indien vegan: weglaten)
Warm water
Voor de vulling:
250 gram ( liefst homemade) pindakaas
Vijf eetlepels warm water
Drie eetlepels kerriepoeder
ZO MAAK JE HET:
Verwarm de oven voor op 175•C. Bekleed een brownie-vorm of vierkante ovenschaal met bakpapier. Roer alles voor het brood in een kom door elkaar en voeg kleine beetjes warm water toe tot er een stevige, smeuïge massa ontstaat. Halveer de massa. Roer alles voor de vulling goed door elkaar. Bekleed met één heft van het deeg de vorm en druk aan. Verdeel de pindakaas over deze laag. Leg tot slot de andere helft van het deeg op de pindakaas-laag en boetseer tot een mooie homogene vierkante plak. Bak in de oven gaar in ongeveer 25-30 minuten, blijf tussentijds controleren. Laat afkoelen.
Een zeer duidelijke uitleg over wat kusje nu juist is. Hartelijk dank.
Hoe gebruik je het dan???
bv voor wok
moet het eerst bakken om de smaak te krijgen??
Ik heb vandaag voor de 1st keer bloemkoolsoep +( stronk en binenste bladeren gemaakt.) Met theelepel Kerrie erdoor en 2 bouillonblokjes. Met staafmixer gepureerd. En gebakken rookspekjes in mn pan met soep. Heerlijk maak het vast nog een xtje.
Beste Monique, ik wil graag een Javaans rundvleespannetje maken. Het recept was o.a een halve eetlepel kerrie madras. Ik kan het nergens vinden. Bestaat er een alternatief. Badankt voor de moeite.
Wanneer voeg je kerrie toe, kun je het lang meebakken of mee koken, hoe lang?
Ha Monique, altijd wanneer ik op zoek ben naar het meuk-gehalte in aan te schaffen producten zijn jouw blogs een uitkomst. Heb je ook vergelijkend onderzoek gedaan naar de verschillende kerrie leveranciers als verstegen, isfi en apollo?
Op een of andere manier kan ik zelf nooit de informatie vinden die jij wel boven water tovert. Heel veel dank daarvoor, Groet Belinda