Bouillon blokjes….hoe ( on) gezond zijn ze eigenlijk?

Ik herinner mij, dat er bij mij thuis altijd wel een pakje bouillon blokjes in de keukenlade lag, die zeer sterk rook. Als kind was ik nogal gefascineerd, want de hele keukenlade rook anders dan de andere keukenlades en kasten. Inmiddels weet ik uiteraard waar die zeer sterke geur vandaan kwam, en nog steeds komt, want bouillon blokjes zijn anno 2020 nog steeds ongekend populair, en in vrijwel iedere keukenkast of lade te vinden. Het is handig om standaard in huis te hebben, want je kunt er bijvoorbeeld een snel verkwikkend / verwarmend en versterkend bouillon drankje van maken, of tal van soepen, sauzen en gerechten een zeer verfijnde smaak geven. Bovendien lijken ze eeuwen houdbaar te zijn. Het lijkt een geheel onschuldig product. En staan er dan ook totaal niet bij stil, WAT er nu eigenlijk allemaal in zo’n simpel onschuldig blokje zit als we het laten oplossen in water. Het geurt en smaakt erg lekker, dus…who cares? 😋 Nou, IK. 

Want zo onschuldig zijn die bouillon blokjes niet. Nee, we gaan er niet dood aan en we zullen aanvankelijk niet eens gezondheidsklachten krijgen. Het is een zogenoemd “ sluip-product” die we met grote regelmaat gebruiken, maar niet DIRECT consequenties van ondervinden ( op enkelen na ) Op langere termijn  kan het veel gezondheidsklachten kan opleveren, terwijl we niet weten waar dat nu aan kan liggen. In dit artikel ga ik alles vertellen over het beroemde bouillon blokje, en waarom we er wat voorzichtiger mee om zouden moeten gaan.

WAT IS HET EIGENLIJK?

Laten we beginnen bij het begin. Een bouillon blokje is een gedroogd en samengeperst mengsel van zout, suiker, gist, smaakversterkers en kruiden wat met een vet wordt gebonden. Afhankelijk van het soort en merk kunnen de samenstellingen sterk uiteenlopen. In de jaren 80 werden bouillon blokjes nog gemaakt van vlees / vleesextracten en kruiden, maar in 1990 bracht het zeer bekende merk MAGGI bouillon blokjes op de markt die bestonden uit gedenatureerde plantaardige eiwitten. Dit heeft een zeer sterke gelijkenis met vlees in smaak. Tegenwoordig zijn er talloze plantaardige bouillon blokjes verkrijgbaar en vele soorten als kip, groente, rundvlees enzovoort.
Het hoofdbestanddeel van de meeste bouillon blokjes zijn vetarme eiwit-houdende ( plantaardige ) grondstoffen of dierlijke bijproducten, ook wel slacht en rest afval. Dit wordt opgelost in een  kokend zoutzuur oplossing ( hydrolyse ) . Het eiwithydrolysaat wordt vervolgens ontdaan van het overtollige zoutzuur en geneutraliseerd met behulp van soda ( of natronloog ) en zo omgezet in natriumchloride ( gewoon keukenzout ). Na deze stap wordt alles gefilterd en het restant wordt ingekookt. Nu snap je wellicht iets beter waarom die bouillon  blokjes zo vreselijk zout zijn.

THE UGLY STUFF IN BOUILLON BLOKJES

Het hierboven omschrevene geeft je vast al een bepaalde indruk van de samenstelling van zo’n blokje. Wellicht wist je het al, of wist je dat het uit behoorlijk wat zout bestaat. Maar er is meer. En dat zijn de vele smaakversterkers en het gistextract. Over beide toevoegingen heb ik een zeer uitgebreid artikel geschreven :
KLIK HIER om naar het artikel over gistextracten te gaan
KLIK HIER om naar het artikel over mononatriumglutamaat te gaan ( Ve-Tsin, E621, MSG )
Naast deze twee ingrediënten vinden we naast het vele zout ook suikers in bouillon blokjes. Wat natuurlijk best een beetje vreemd is gezien bouillon vooral hartig is. De fabrikanten hebben echter suikers toegevoegd om de zogenoemde “ drie-eenheid” samen te voegen: zout, suiker en vet. Deze drie eenheid wordt in ontzettend veel producten toegepast voor smaak, romigheid en textuur. In de meest gangbare bouillonblokjes wordt suiker in de vorm van glucosestroop toegevoegd. KLIK HIER om alles over glucosestroop te lezen.
In april 2019 hield de Consumentenbond een test met verschillende bouillonblokjes, 49 stuks wel te verstaan. KLIK HIER om naar de test te gaan. Op wat enkele na bevatte vrijwel alle geteste bouillon blokjes meer zout dan goed voor ons is.
Globaal gezien kunnen we uit dit alles concluderen dat bouillonblokjes ongezond zijn en geen gezonde bijdrage zijn in een voedingspatroon. Zeker als het regelmatig wordt gebruikt kan het voor gezondheidsproblemen zorgen.

ZIJN ER GEZONDE ALTERNATIEVEN?

Die bouillon blokjes  uit de supermarkt hebben eigenlijk helemaal niets te maken met bouillon, want dit is niet te vergelijken. De meeste bouillon blokjes bestaan uit zout, terwijl een echte bouillon moet bestaan uit een aftreksel van groenten , kruiden en specerijen en bijvoorbeeld vlees ( merg) Eigenlijk is de naam “ bouillon “ in geval van deze zoutblokjes misplaatst, ze zouden beter zoutblokjes genoemd kunnen worden zodat het voor de consument ook meteen een stukje duidelijker is.
Er zijn gelukkig wat gezondere alternatieven ( kant en klaar ) op de markt. Deze vinden we meest in de biowinkel. Let ook daar echter goed op de ingrediënten lijstjes, want ook hierin kunnen we vrij veel zogenaamde “ natuurlijke smaakversterkers” terugvinden als zeezout, en suikers in de vorm van palm of kokosbloesemsuiker, of maltodextrine.  Zeezout is niets beter dan gewoon industrieel keukenzout, laat je daardoor niet foppen. Het is de natuurlijke variant op zout, maar bevat inhoudelijk dezelfde gehalten. Bestaat een biologisch bouillon blokje bijvoorbeeld als eerste in de ingrediënten lijst uit zeezout, bevat het nét zoveel zout als een niet biologisch bouillon blokje en is het een “ water-naar-de-zee-dragen” verhaaltje. Een echt goede bouillon kun je het beste in poedervorm kopen, ZONDER ZOUT. Deze zijn iets lastiger om te vinden, maar ze zijn er gelukkig wel. Ik heb speciaal voor dit artikel naar de beste varianten gezocht en bij Puur & Fit binnen gebracht:
– PUUR RINEKE SUPER BOUILLON : KLIK HIER om te bestellen
– HET BLAUWE HUIS GROENTE BOUILLON : KLIK HIER om te bestellen
Uiteraard is het allerbeste, om het lekker zelf te maken. Zo moeilijk of ingewikkeld is dat niet en ben je in het bezit van een voedseldroger, dan is het al helemaal een peulenschil. KLIK HIER voor meer informatie over het maken van bouillon  poeder, of kijk op internet eens rond, daar vind je talloze simpele recepten. Mijd liefst de bouillon blokjes uit de supermarkten.

5 Reacties op “Bouillon blokjes….hoe ( on) gezond zijn ze eigenlijk?

  1. Hey monique! Top artikel, vraagje zou je ook een vergelijking kunnen doen tussen bv. Biologische bouillonblokjes van gewone supermarkt, ekoplaza bouillon blokjes etc? En waarom sommige gistvrij zijn? 😀

  2. Ik gebruik altijd Honig kruidenbuiltjes om zelf soep te maken. Maar dat doe ik niet zo vaak….

  3. Hallo Monique
    Weer heel erg bedankt voor je verhelderende artikelen.
    Wat vind je van de zonnatura zonder gistextract en de Herbamare van dr vogel. Ik gebruik hier allebij minder van dan de aangegeven hoeveelheid om het minder zout te maken.

  4. Hé, bemoei je even met je eigen la en huis. Sugestie, “vind zelf handig om ze standaard in huis te hebben”, liever niet algemeen gesteld “handig om standaard in huis te hebben”. …….Op zich weet ik dus niet, maar vind zelf dus. Snabbie !

  5. Ik had begrepen dat de bouillon honigzakjes geen zout bevatten.Ik heb ze tien gemaild met de vraag.omdat er geen zout opstaat.
    Maar nu twijfel ik of het echt zo is

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *