CHIO linzenchips…..is het gezonder?
Geplaatst op december 23 2018 door Monique van der Vloed
5 Comments
Ik zag onlangs een opmerkelijke advertentie in mijn tijdlijn op Facebook ( de nieuwe Loekie de Leeuw) voorbij komen. Dit keer heeft chipmerk CHIO ( ja, die van Ron Brandsteder…) een gooi gedaan naar “ verantwoorde chips”. Ze pakken het groots aan met flinke opvallende advertenties. Waarin we uiteraard alleen de positieve punten lezen. Maar zijn zelfs DEZE positieve punten wel echt zo positief? Ik zocht het uit.
WAT IS HET?
CHIO heeft gegrepen naar peulvruchten ( in dit geval linzen) als basis van deze chips. Aardappelchips bestaan gemiddeld tussen de 60-85 % uit aardappelen. Goedkopere merken en huismerken bevatten over het algemeen zo’n 60 % en de merken ( Lays bijvoorbeeld) hanteren tussen de 70-85% aardappelen. Naast aardappels bestaan chips uit olie, en een emmertje vol met hulpstoffen als geur, kleur en smaakstoffen. Meest gebruikte hulpstoffen zijn dextrose , zout en gistextract. Dit zorgt er o.a voor dat wij nooit kunnen stoppen bij twee of drie chipjes. Chips krijgt met name door de gistextracten de “ dooreet-factor”.
We weten allemaal, dat chips niet valt onder gezond. Hoe goed de voedselindustrie zijn best ook doet om ons anders te doen laten geloven ( aardappelen zijn gezond! ), chips is niet gezond, omdat het een zeer bewerkt product betreft. En het ons vult, en niet voedt.
CHIO is geen trendsetter betreft de keuze om geen aardappelen te gebruiken, maar een andere basisgrondstof. Eerder zijn er chips gemaakt met peulvruchten op de markt gebracht. Daarnaast zien we ook chips die zijn gemaakt van bijvoorbeeld cassave, of groente. Allen ( de fabrikanten) willen de consument laten geloven dat deze varianten op chips veel gezonder en verantwoorder zijn. Want plotseling lijken aardappelen WEL ongezond te zijn, tenminste veel ongezonder dan hun variant op chips. Terwijl eerder iedereen nog riep, dat aardappels gezond zijn en hun chips dus ook. Vreemde toestanden.
Goed. Linzenchips dus. CHIO komt met drie smaken linzenchips op de markt, en hebben hun pijlen gezet op het “ minder vet “ gehalte in deze chips Er is een naturel variant, een paprika variant ren een zout & peper variant.
CHIO gebruikt een Engelse benaming in de titel voor de linzen. Wellicht is dit gedaan, om mensen niet “ af te schrikken” als er groot “ LINZENCHI[PS” op de zak staat. Linzen hebben minder sexappeal dan aardappelchips. En de gemiddelde consument zou dan ook geen linzen-chips in hun winkelwagen zetten, als zij gewone chips gewend zijn.
CHIO vertelt op hun website, dat chips niet van aardappelen hoeven worden gemaakt, om superlekker te zijn. Ze toeteren overal op de website, dat de linzenchips 40% minder vet bevat vergeleken met aardappelchips en dat de chips rijk is aan proteïne.
Om deze claims wettelijk te mogen maken, moet dit ook kloppen. Om de claim betreft de proteïne ( eiwitten) te mogen maken, moet de chips maximaal 12 % uit eiwitten bestaan ( de energie) Voor de verlaagde energetische waarde ( in dit geval het vetgehalte) moet een product tenminste 30% minder vet bevatten. Wel moet er een vermelding in staan welke eigenschap het product energie verlagend maakt.In dit geval blijft CHIO dus binnen de lijntjes kleuren. Ze kleuren betreft de eiwitten ook binnen de lijntjes, maar dit ligt wat genuanceerder. Daarover later meer.
Als we inhoudelijk gaan kijken naar de ingrediënten van de PAPRIKA variant, dan sommen we het volgende op:
LINZENBLOEM 37,9% : We lezen hier dat het gaat om bloem. Daarnaast bestaan deze linzenchips dus maar voor zo’n 40% uit linzenbloem. Wat betekent dat de chips voor 60% bestaat uit andere ingrediënten. Voor een linze-chip is nog geen 40% natuurlijk heel erg weinig. Bloem is ook anders dan meel. Uit bloem wordt ontzettend veel weg gezeefd, waardoor er nog maar weinig echte voedingswaarde overblijft.
ZONNEBLOEMOLIE: Het tweede ingrediënt, en dus nog behoorlijk wat vet. Deze zonnebloemolie is ook nog eens industrieel gewonnen, waardoor het veel minder gezondere eigenschappen heeft.
MAISBLOEM: Ook hier is gebruik gemaakt van bloem. Dit is waarschijnlijk gedaan om de chips meer binding en kleur te geven. En het zal zeker zijn toegevoegd om de chips naast textuur meer eiwitten te geven ( per 100 gram bloem zo’n 7 gram eiwitten)
RIJSTBLOEM: Hetzelfde verhaal als hierboven. Rijstbloem bevat per 100 gram gemiddeld 6 gram eiwitten.
SUIKER: Op de vijfde plaats…..dat betekent behoorlijk zoete chips.
AARDAPPELZETMEEL: Om de massa te binden.
MAISZETMEEL: Bind en verdikkingsmiddel.
ZOUT: Neemt ook een zeer prominente plek in in deze ingrediënten lijst. Er is flink gestoeid met zout en zoet.
AROMA’S: KLIK HIER om alles over aroma’s te lezen.
ZURE ROOMPOEDER: Dit is een smaakversterker, die bijvoorbeeld erg veel in chips met bijzondere smaken wordt gebruikt. Daarbij kun je denken aan cheese-onion, en sour cream, en Mexicaans gekruide chips. Deze chips zijn dus niet geschikt voor veganisten.
PAPRIKA POEDER: Deze “ hoofdsmaak” komen we pas op de 11 e plek tegen. Beetje raar voor een paprika-chips?
GROENE PEPER: Smaakversterker
ZOETE WEIPOEDER: Alweer een melk-product, wat de chips tot een no-go maakt voor veganisten Wei is een product dat vrijkomt bij de productie van kaas uit melk. Het bevat nuttige bouwstoffen zoals melksuikers (lactose) eiwitten, vitaminen en mineralen Weipoeder ontstaat als water aan de wei wordt onttrokken.Wei als restproduct van harde, half-harde of zachte kaas en stremselcaseïne is bekend als zoete wei en het heeft een pH van 5.9-6.6. Winning van mineraal-zuur-geprecipiteerd caseïne levert zure wei met een pH van 4.3-4.6. Ondanks dat wei veel waardevolle nutriënten bevat zijn er pas onlangs processen ontwikkeld voor de productie van hoge kwaliteit weiproducten zoals eiwitten en vitaminen.
CITROENZUUR: Wordt gebruikt als voedingszuur
KLEURSTOF ( paprika extract) Geeft de chips zijn bekende paprika-kleur.
GISTEXTRACT: Lees meer over gistextract, door
HIER te klikken
UIPOEDER: Smaakversterker
TOMATENPOEDER: Smaakversterker
KNOFLOOKPOEDER: Smaakversterker
Het rijtje aan ingrediënten is opvallend lang. Gemiddelde ( aardappel) chips bestaat uit aardappel, olie en zout. We zien hierin een behoorlijk verschil, Om te beginnen bestaat de chips niet GEHEEL uit linzen ( zoals het wel meestal het geval is bij aardappelchips, die bestaan voor het grootste deel uit aardappelen) maar uit een luttele 40%. En dan is dit ook nog eens bewerkte meuk ( bloem) Daarin zit nauwelijks nog iets van eiwitten. Dit wordt dus niet gehaald ( voor de claim) uit de linzen, maar voor het grootste gedeelte uit de maïs en rijstebloem. En dan is er nog de biologische waarde van eiwitten. Het lichaam kan een eiwit uit voeding het meest optimaal benutten als deze het sterkst lijkt op de eigen lichaamseiwitten. Dat zijn eiwitten die qua structuur en verhouding aan essentiële aminozuren zeer dichtbij komen bij die van lichaamseigen eiwitten. Des te meer aminozuren aanwezig zijn, des te beter. De essentiële aminozuren moeten we dus uit voeding binnen krijgen om er uiteindelijk alle 20 aminozuren die ons lichaam nodig heeft van te maken.
Hoe hoogwaardig een eiwitrijk voedingsmiddel is (afhankelijk van de hoeveelheid en samenstelling van de essentiële aminozuren), wordt aangeduid met de term Biologische Waarde. Dierlijke eiwitten hebben over het algemeen een hogere Biologische Waarde dan plantaardige eiwitten. Daarom is het voor vegetariërs nog belangrijker om eiwitten (of combinaties) te eten die resulteren in een hoge Biologische Waarde Om een vergelijking te treffen:
kippeneiwit heeft een biologische waarde van 97, peulvruchten zo’n 35.
Maar….er is nog iets om rekening mee te houden: de NETTO EIWIT BENUTTING, afgekort naar NEB. Een eiwit kan wel een hoge Biologische Waarde hebben maar hoe goed wordt het opgenomen in ons lichaam? Dat is natuurlijk waar het om draait. In het algemeen kunnen we stellen dat dierlijke eiwitten die een hogere Biologische Waarde ook een hogere NEB hebben. De NEB is een maat voor de verteerbaarheid en opnamemogelijkheid van een eiwit in het lichaam. Een kippenei heeft een NEB rond de 93%. Dit betekent dat dit slechts een paar procent (bekeken vanuit de Biologische Waarde) niet verteerd/niet opgenomen wordt door het lichaam. De NEB ligt vaak dicht bij de Biologische Waarde. Plantaardige eiwitten hebben een lagere Biologische Waarde maar vaak een nog lagere NEB. Dit heeft alles te maken met het feit dat veel plantaardige eiwitten behoorlijk wat anti-nutriënten kunnen bevatten, denk aan
– fytinezuur
– trypsine
– saponines
– lechtines
Maar ook dit is weer geen absolute stelregel want een dierlijk eiwit als melk kent ook een fikse anti nutriënt: caseïne. En een plantaardig eiwit als hennepzaad heeft juist weer de hoogste NEB van alle plantaardige eiwitten…..lastig hé? ????
( bron: Rineke Dijkinga)
Terugkerend naar de chips: het eiwitgehalte in deze chips is voornamelijk “ een bij elkaar geraapt zooitje”. En komt niet alleen maar uit de linzenbloem. Dit vertelt CHIO ook nergens, maar dat is nu juist de kunst van het weglaten. Als we naar de gemiddelde voedingswaarde kijken van deze paprikachips, dan zien we ook dat ze wettelijk binnen de lijntjes blijven kleuren:
Maar kijk eens naar het suikergehalte…….en het zoutgehalte……dit rijst de pan uit. En zou je dus willen profiteren van de eiwitten ( proteïne) in deze chips, dan zou je flink wat moeten eten. En daarmee krijg je dus ook een flinke golf aan zout en suikers binnen. Niet te spreken over de gistextracten.
Een zakje chips bevat 100 gram, en kost € 1,65. Als je dit zakje op zou eten, krijg je net zo goed een flinke sloot vetten binnen: 18,5 gram, waarvan 1,9 gram verzadigd vet. Natuurlijk scheelt het i.v.m gewone aardappelchips, De claim klopt dus wel. Maar verkijk je er niet op. Want vetvrij zijn ze niet te noemen. Dit idee kan zeer snel worden gegeven.
GEZONDERE KEUZE?
Persoonlijk gezien vind ik deze variant op de aardappelchips geen verbetering. Ja: het bevat minder vet. Maar dit wordt behoorlijk gecompenseerd met zout en suiker. Ik vind het eiwit-verhaaltje ook wat overdreven uitgelicht. Zoals je hebt kunnen lezen, ligtuit een stukje genuanceerder en moeten we niet gaan denken, dat we onze eiwitten uit dit soort producten moeten halen. We kunnen dit beter halen uit verse groente, en verse peulvruchten.
Dankjewel!
En zo is het maar net Monique. Als ik al chips eet koop ik de biologische naturel variant maar smaakjes etc. komen mijn huis niet in.
Hallo Monique, normaal reageer ik niet op zulke reviews, maar nu wil ik wel even laten weten dat zulke produkten meestal vol met MEUK zitten wanneer ze met smaakjes zijn en niet biologisch. Er zijn van Lima wel “gezonde naturel linzen chip”, die in de oven zijn gebakken, maar wel slechts 41% linzenmeel bevatten, met aardappelzetmeel en aardappel-meel (is dit niet hetzelfde) met zonnebloemolie, kurkuma poeder en zonder zout.
In mijn beleving is zoiets toch ook zelf te maken, gewoon een deegje van linzenmeel met een beetje “bind”meel, kruiden en wat je nog meer wilt, bakken in de oven en klaar.
Groetjes.
Een voordeel is wel dat het een redelijk kleine zak is met 100 gram. Als je samen een zak leeg eet heb je allebei een net schaaltje vol. En laten we eerlijk zijn, een grote zak aardappelchips gaat ook leeg en dat is zeker het dubbele. Dus je krijgt wel minder calorieen binnen. Gezond wordt het nooit, maar af en toe een schaaltje moet kunnen. En ze zijn lekker, ook wel belangrijk.
Waar kan ik deze chips kopen, in lelystad