Verse fruit ( want daar gaat dit artikel over ) heeft terecht een zeer gezond imago. Het is keer op keer wetenschappelijk bewezen dat iedere dag een stukje vers intact fruit eten zeer goed is voor de gezondheid. Het bevat vezels, vitaminen en mineralen. Maar ook vruchtensuikers. En niet-biologisch, bestrijdingsmiddelen.

Deze andere kant van vers fruit wordt nergens echt goed belicht. Logisch, want het zou de hele gezonde reputatie van vers fruit onderuit halen. Maar toch vind ik het wel nodig, en dus de hoogste tijd, om er eens wat meer licht op te gaan schijnen.

Vers en intact fruit is ECHT gezond. Daar hoeven we niet over te discussiëren. Het geeft een pakketje aan belangrijke vitaminen, zoals vitamine C. En het levert flink wat vezels, afhankelijk van wel soort. Daarnaast barsten de meeste verse fruitsoorten van de mineralen, zoals kalium, calcium en magnesium. Allemaal voedingsstoffen die in de meeste gevallen essentieel zijn, omdat ons lichaam deze bijvoorbeeld niet aan kan maken. Het is zeker een goed idee, om iedere dag tenminste twee stukjes fruit te eten, inderdaad, het geijkte advies. 200 gram vers en intact fruit per dag levert een enorme goede bijdrage aan onze algehele gezondheid.

Goed, dus een heerlijk appeltje tussendoor eten is gezond. So…..what’s the problem here? Wel….dat ga ik je nu vertellen., The problem is namelijk, dat we “ raar” met ons verse intacte stukken fruit zijn gaan omgaan. We persen, schillen, en blenderen er flink op los, en we zijn veel kant en klaar fruit-producten gaan eten die niet meer intact zijn, maar bewerkt. En daar wringt de schoen. Vers en intact fruit verliest daarmee grote gezonde voordelen. Laten we de appel even als voorbeeld nemen:

Als we een appel intact eten dus MET schil, en MET klokhuis ( want ja, die kun je ook gewoon opeten! ) krijgen we het hele pakketje binnen: vitaminen, mineralen, vezels en fructose. Dit is allemaal in de appel ( van schil tot vruchtvlees ) perfect in balans gebracht door moeder-natuur. Als jij dus je tanden in de appel zet, zorgt de appel ervoor, dat jij niet meteen een stroom aan vruchtensuikers binnen krijgt of een vezel-bom. Door de juiste balans in al die gezonde stofjes wordt alles in ons lichaam ook gecontroleerd afgegeven. Ook zorgt het ervoor dat we goed kauwen, en de spijsvertering wordt op gang gebracht. Daarnaast is er niets aan geknutseld: het is in INTACTE natuurlijke vorm.

Gaan we de appel schillen, dan verstoor je direct de balans. Ten eerste haal je erg veel vitaminen en mineralen en vezels weg, want die zitten ook in de schil. Ten tweede vernietig je de balans waardoor de appel bijvoorbeeld ook meteen gaat oxideren ( bij blootstelling aan lucht ) We gooien ook het klokhuis weg. We denken, dat deze giftig is en dat we deze dus beter niet moeten eten. Maar dat is echt een fabel. KLIK HIER om er alles over te lezen.

Als je een geschilde appel eet, eet je feitelijk alleen het vruchtvlees. En in dit vruchtvlees zit nu juist voornamelijk veel vocht in de vorm van fructose. Suiker dus. En eet je voornamelijk vocht met suiker.

En dan is er nog de smoothie-trend. Heerlijk, iedere morgen en tussendoor zo’n smoothie van allerlei soorten fruit. Zo krijg je meteen je dagelijkse portie fruit binnen toch? Nou, nee, dat ligt wat genuanceerder. KLIK HIER om daar alles over te lezen.

Wat zo verraderlijk is aan smoothies, is dat je niet in de gaten hebt, dat je teveel suikers in éen keer binnen krijgt omdat het vloeibaar is gemaakt. De vezels en mineralen en vitaminen zijn nog wel aanwezig ( als je intact fruit gebruikt, en dus niet schilt ) maar met name de vitaminen en mineralen nemen wat af, en suiker voeren de boventoon. Daarom zijn smoothies zo lekker zoet. We gooien volop fruit in onze blender-kannen, wat het overzicht ook compleet doet vervagen. Op deze manier kun je dus erg veel suikers in één keer binnenkrijgen, zeker als je kiest voor fruit met hoge aantallen in fruitsuikers, zoals exotisch fruit, en druiven. Druiven bestaan bijvoorbeeld voornamelijk uit druivensuiker ( dextrose) en water. Een handje druiven levert dus al snel erg veel suiker op.

Zeker als je je smoothie niet meteen opdrinkt, en bijvoorbeeld meeneemt naar werk of school, kunnen deze veranderen in suikerbommen. Ook hier geldt, dat je de balans in vers en intact fruit compleet vernietigt.

En dan hebben we nog het voorgesneden fruit. Als we dit kant een klaar in de winkel kopen, is dit voorbewerkt met hulpstoffen om het fruit langer houdbaar en vers te houden en zorgt het bijvoorbeeld dat het niet gaat rotten en / of verkleuren. Maar ook thuis schillen en snijden is vernietiging van de balans. Als het dus niet nodig is, snij / hak/ schil / pel dan NIETS af. Hoe intacter het fruit, hoe optimaler de balans. En dat is alleen maar gunstig voor de gezondheid.

Een ander heet hangijzer zijn de vele bestrijdingsmiddelen die op fruit wordt gespoten. Ik heb daarover een aantal artikelen geschreven waaronder DIT ARTIKEL en DIT ARTIKEL. 

Bestrijdingsmiddelen zijn in sommige gevallen nodig. Denk aan een zeer snel rottingsproces of aanvallen van insecten. Zonder deze bestrijdingsmiddelen zouden we bijvoorbeeld veel minder verse groente en fruit-aanbod hebben. Een boer mag niet zomaar alles op zijn gewassen en verbouw spuiten, daar zijn regels voor opgezet. O.a het NVWA ( Nederlands Voedsel en Waren Autoriteit ) houdt hier controle op. De toegestane doseringen mogen niet worden overschreden. Maar….daar hebben vrij veel boeren “ poep” aan. En worden we regelmatig opgeschrikt door nieuwsberichten over grote overschrijdingen aan pesticiden op ons groente en fruit. Boeren moeten vaak wel, ze hebben weinig keuze. Het is voor hen erg slecht geregeld en ze hebben iedere vorm van inkomsten hard nodig, ook als dit exploitatie naar het buitenland betekent, terwijl wij veel groente en fruit juist uit het buitenland  halen. Een kromme wereld, i know….

Sommige soorten bevatten meer tot extreem meer bestrijdingsmiddelen dan andere soorten fruit. Met name de zachte ( en dus kwetsbare) fruitsoorten bevatten in regel erg veel pesticiden. Soorten als aardbeien, frambozen en bessen kunnen enorm snel bederven, kneuzen en beurs worden. Waardoor ze ongeschikt worden voor consumptie. Als jij dus die heerlijk glanzende, mooi rood gekleurde aardbeien in de supermarkt ziet liggen, weet dan, dat dit niet geheel 100% natuurlijk is…

Je ziet bijvoorbeeld een degelijk kleurverschil met biologisch geteelde aardbeien, die je in een biowinkel kunt kopen. Deze zijn meestal ook kleiner en donkerder en minder glanzend van kleur. Ze missen de pesticiden die daar allemaal voor kunnen zorgen. Ook zijn biologische aardbeien minder lang houdbaar. Waar je een bakje conventionele aardbeien ongeveer 5 dagen in de koelkast kunt bewaren, hou je biologische aardbeien hooguit 3 dagen houdbaar voordat ze gaan “ sponsen”.

Die pesticiden op ons fruit, hoe “ erg” is dat? Als we het wettelijk gaan bekijken, lijkt er niet veel ergs gaande. De toegestane doseringen op fruit zijn om te beginnen ruim genomen, en er mogen geen “ illegale” bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Op deze manier probeert de wet en regelgeving een veilige marche te houden, zodat de voedselveiligheid gewaarborgd kan blijven.

Helaas is de realiteit en de praktijk meestal anders. Eerder sprak ik al over “ stoute” boeren die ondanks restricties, waarschuwingen en zelfs boetes toch illegale bestrijdingsmiddelen gebruiken of teveel en teveel verschillende op één soort gebruiken. Ondanks dat het NVWA jaarlijkse steekproeven houdt op het meest verkochte fruit in Nederland, komt het regelmatig voor dat er meldingen zijn van een teveel. In hoeverre dit “ erg” is voor onze gezondheid, daarover wordt veel gediscussieerd.

Waar ik mij persoonlijk voornamelijk zorgen over maak, zijn de zogenoemde “ cocktails” . Dit zijn verschillende soorten bestrijdingsmiddelen die op één vrucht wordt gebruikt. Hierdoor kan niet alleen de gehalten akelig hoog worden, maar ook is er veel onduidelijkheid over wat zo’n mengelmoes aan bestrijdingsmiddelen bij elkaar genomen voor effect heeft op ons.

We eten ook steeds MEER tegelijk. Zeker zacht fruit kan een “ dooreet-factor” hebben, waardoor we ons vrij gemakkelijk te buiten kunnen gaan. 200 gram bespoten fruit, ongeacht in welke mate deze zijn bespoten, is behoorlijk veilig. Daar wil ik wel de kanttekening bij zetten, dat je ook naar de rest van je voeding op een dag moet kijken, want we eten uiteraard niet alleen maar fruit, maar bijvoorbeeld ook bespoten groente. En “ verontreinigde “ producten, die kant en klaar worden aangeboden. Denk aan brood, wat wordt gemaakt van bespoten graansoorten. We krijgen zo ongemerkt meer bestrijdingsmiddelen binnen dan we denken.

Eten we bijvoorbeeld 300 gram en meer fruit per dag, dan het gehalte aan bestrijdingsmiddelen die je binnen krijgt, behoorlijk oplopen. Ik ken bijvoorbeeld mensen die meer dan twee kilo fruit per dag kunnen weg eten. Naast dat je dan een enorme hoeveelheid aan fruitsuikers binnen kunt krijgen, krijg je ook behoorlijk wat bestrijdingsmiddelen binnen. Als ik mezelf even ter voorbeeld neem: ik eet per dag anderhalf kilo / twee kilo verse groente. Dit doseer en balanceer ik door 85% biologisch te kopen en 15% niet bio. Ik heb het grote geluk dat ik super-lieve mensen om mij heen heb met moestuinen en zelfs groente kassen, waar ik regelmatig veel biologisch lekkers uit krijg. Dit houdt het “ budget-wist” erg leuk. Want helaas….biologische groente en fruit blijft in regel duurder dan niet bio. Naast deze groente eet ik zeer weinig tot geen fruit. Ik reageer zoals eerder gezegd enorm op suikers / fructose, waardoor het voor mij eigenlijk beter is om zo min mogelijk te eten. Aardbeien is mijn zwakte, als de aardbeientijd weer aanbreekt spaar ik telkens weer voor een bakje biologische aardbeien, en eet ik deze verspreid over enkele dagen op. Aardbeien hebben gelukkig een zeer laag fructosegehalte wat het voor mij toegankelijker maakt. Omdat ik verder dus weinig tot geen fruit eet, hou ik mijn inname aan bestrijdingsmiddelen zo minimaal mogelijk. Een goede balans zoeken is de beste oplossing.

Niet meteen denken “ nou, ik koop geen vers fruit meer! “ want natuurlijk is dat helemaal niet nodig. Fruit is nodig in een gezond en evenwichtig eetpatroon. Daar mag je dus gerust van smullen. We mogen ook uitgaan van de wet en regelgeving en dat deze VEILIG is. Toch zijn er een aantal punten waar we wel even op moeten letten.  Met onderstaande tips kom je een heel eind:

Kant en klaar lijkt nét zo gezond als vers en intact, maar hierboven heb je kunnen lezen dat dit een beetje genuanceerder ligt. Alles wat uit een fabriek komt rollen is BEWERKT en bewerking betekent in geval van fruit altijd AFNAME van belangrijke voedingsstoffen. Bovendien gaat de balans verloren. Ga dus absoluut tenminste voor vers, heel en intact fruit. Pas als fruit echt geschild moet worden, bijvoorbeeld omdat de schil niet eetbaar is, schil het dan zo dun mogelijk net onder de schil af. Maar vrijwel ALLE FRUITSOORTEN zijn in zijn geheel eetbaar. Niet nodig dus om er iets af te halen.

Eet per dag niet méér dan 250 gram niet-biologisch fruit . Dit is een perfecte hoeveelheid om van de vele gezonde voordelen te genieten, terwijl de balans verder goed blijft. Ook hou je de hoeveelheden bestrijdingsmiddelen minimaal.

Eet niet teveel, en zeker niet in één keer. Ook voor gezonde voeding geldt: teveel = teveel = ongezond “  Met de grote uitzondering van verse intacte groente. Deze bevatten weinig tot geen suikers, maar wel erg ruime hoeveelheden vezels, vitaminen en mineralen. Het vult ook goed, zodat je betrekkelijk weinig nodig zult hebben om te verzadigen. Fruit is wat minder goed in verzadigen.

Het blijft lastig om met een vrij kleine beurs voor meest biologisch te kiezen, maar het is absoluut niet onmogelijk. Ik moet zelf rondkomen van € 50 euro per week, door erg goede en juiste keuzes te maken kan ik voldoende biologische groente inkopen. Let op aanbiedingen, kijk en vraag eens rond in je omgeving of er mensen zijn met moestuinen die jou graag wat willen geven, kijk en vraag rond op social media….deze kleine beetjes kunnen het grote verschil maken, zodat je ook met een kleinere beurs meest biologische keuzes kunt maken.

Ik geef toe: het is zo verdomde HANDIG om een blik ananas-schijven op eigen sap te kopen. Want zo’n verse ananas lijkt een hele klus om te slachten. Het leuke is, dat dit juist niet zo is. Moet de meest handigste “ tools” kunnen we tegenwoordig al ons fruit gewoon lekker zelf “ slachten” als dat nodig is. Naast ananas zijn dat bijvoorbeeld granaatappels, kokosnoten en kaki-fruit. Op mijn website vind je vele artikelen waarin ik op een zeer eenvoudige manier uitleg hoe je bijvoorbeeld een kokosnoot kraakt. Het is echt geen moeite, het kost ook nog eens veel minder geld ( want onthoud dat je voor al die luxe ook dieper in je buidel moet tasten ..) en het is zoveel gezinder en lekkerder.

Ga voor heel, vers, en intact. Hou de balans.

7 Reacties op “Fruit! Goed, lekker en gezond…toch????????”

1. Hoi Monique, alles wat je schrijft daar kan ik mij volledig in vinden van A tot Z. Dat tref je toch niet gauw. Ik wens een fijne dag en een koelere week toe. Het allerbeste! Warme groet!

   Reageer

2. Hoi Monique,
   misschien is het zinvol om eens iets te schrijven over suikers (dus ook fruit) bij het ontbijt. Wat doen suikers dan voor de rest van de dag voor je? (zie bv Rineke Dijkinga)
   Warme groet uit Zweden, waar de bessentijd weer is aangebroken :).

   Reageer

3. Hi Monique, goed, dat je schrijft over onze aarde. Het moet steeds opnieuw herhaald worden. Miquel Jackson had ook daarover een geweldig goe lied.
   Ik heb een vraag over het zomerfruit, diepvries, van Albert Heijn. Dit fruit bevat weinig koolhydraten en daarom gebruik ik dat. Weet jij of daar veel bestrijdingsmiddelen op- en inzitten? Hoor graag van je.
   Groet Dimphy

   Reageer

   • Dag Dimphy, ja, ook in deze diepvries varianten zitten bestrijdingsmiddelen, tenzij biologisch. Warme groet!

     Reageer

4. Dank je Monique. Je verhaal is duidelijk we moeten aan de bak om de aarde leefbaar te houden.
   Er wordt veel te veel meuk aan ons eten toegevoegd het zal anders moeten want het is steeds moeilijker om gezond te blijven en ook steeds duurder om alle gevolgen ongedaan te maken.

   Reageer

5. Dank je voor dit verhelderende artikel!

   Reageer

6. Monique,

   bedankt voor al je klare en duidelijke artikels over gezond leven. Ik deel geheel en al je mening over het effect van overconsumptie, waartoe wij allen bijdragen.
   Ik ben al 60+ en heb nog de tijd meegemaakt zonder auto, telefoon, TV, … We deden alles te voet, per fiets of openbaar vervoer voor de grotere afstanden, vliegreizen kenden we niet, we aten groenten uit eigen tuin en zelf gelegde eitjes van onze kippen, een dagje naar zee of de speeltuin of de kermis in het dorp was ons vakantiegevoel…
   Heel andere tijden nu en we zijn nooit nog tevreden, alhoewel we tevéél van alles hebben…
   Dringend nood aan overschakelen naar een andere leefstijl om onze planeet te redden voor onze nakomelingen…
   De koelere temperaturen zijn een verademing na die overdreven warme week.

   Groetjes, Marc

   Reageer