Hoe gezond zijn de spreads van OATLY?

Eerder heb ik talloze artikelen geschreven over veganistische alternatieven in de supermarkt en biowinkel. De linkjes zal ik onderaan plaatsen, mocht je interesse hebben om deze eens door te lezen. Ik vertel in deze artikelen voornamelijk, dat 9/10 alternatieve producten ongezond tot erg ongezond zijn. Waar het in grote getale op neerkomt is dat al deze producten worden gemaakt met olie en harde vette als basis. Daaraan worden dan ook nog eens talloze smaakversterkers en hulpstoffen toegevoegd om iets een bepaalde smaak en textuur te geven. Omdat het meestal gaat om producten die we dagelijks gebruiken, zoals broodbeleg vleesvervangers en melkvervangers, kan het een zeer ongezonde gewoonte worden om deze producten te consumeren. Veel mensen zijn zich hiervan totaal niet bewust. Immers kijken de meeste veganisten en vegetariërs alleen of er geen vlees / dierlijke additieven / dierlijk leed in zit. Deze blindheid geeft de voedsel en levensmiddelen-industrie vrij spel om te knoeien in/ en met hun producten met wat zij maar willen. Omdat veganisme afgelopen jaren een enorme groei doormaakt, zijn de Vegan-alternatieven niet aan te slepen. Dit zorgt o.a voor overconsumpties. Ook zijn de meeste veganistische alternatieve peper en peperduur. Zeker, als je er inhoudelijk naar kijkt.

Iedere dag ontvang ik wel weer een ( aan) vraag voor / over een nieuw ontdekt veganistisch product in de supermarkt. Supermarkten zijn de nieuwe biowinkels geworden, zo lijkt het. We kunnen daar tegenwoordig ook onze veganistische alternatieven als kaas/ worst/ vleesvervangers en melk en zuivelvervangers kopen. Dit maakt alles een stuk toegankelijker. Er zijn TWEE grote, zorgwekkende punten. Nummer één , dat zijn de vele samenstellingen van al deze producten. En twee, we betalen er echt veel teveel geld voor. In mijn artikelen ( linkjes hieronder) ga ik hier heel erg duidelijk op in, en kun je lezen, dat vrijwel ALLE veganistische alternatieven in basis uit o.a kokosvet en olie bestaan. Dit gaat om industrieel vet / kokosvet. Dit is bewerkte olie, en leeg getrokken kokosvet. Veel mensen willen bijvoorbeeld geen kokossmaak proeven aan , zeg even hun plakje Vegan-kaas. Het industrieel kokosvet dient voornamelijk als basis, en is helemaal leeg getrokken, ontgeurd en bevat nauwelijks nog enige voedingswaarde. Kokosolie / vet heeft wel een gezond imago, waardoor al deze producten, waar de basis kokosvet / olie is, door de consument als niets kwaads wordt gezien. Door regelmatig gebruik van deze producten kan het verzadigde vetpercentage in een dag behoorlijk oplopen terwijl de consument zich van geen kwaad bewust is, en juist denkt gezond bezig te zijn. Daarnaast worden er belachelijke hoge verkoopprijzen gevraagd. Omdat HET KAN. We kopen het als makke lammetjes. We lijken bereid te zijn om veel geld neer te lappen voor veganistische alternatieven en dat snappen heel veel fabrikanten ook. Vijf euro voor een potje veganistisch ijs is zo gek niet. Of vijf euro betalen voor een pakje veganistische kaas. We lijken er niet voor te blozen.
Ik ontving afgelopen weken over één bepaald product veel vragen. Dit fenomeen zie ik vaak. Zodra een grootgrutter als AH of JUMBO weer met iets nieuws komt dan stroomt mijn mailbox weer vol. Dit keer ging het om een paar nieuwe veganistische spreads, van het merk OATLY. Oatly kennen we voornamelijk van melkvervangers maar ook zij zijn niet op hun achterhoofd gevallen en zijn ingesprongen op de veganistische golf. We zien nu heel veel andere producten onder dit merk op de Nederlandse markt verschijnen en ook pakken zij hun PR goed aan. Ik zie regelmatig grote billboards met hun producten. Big business dus. Ik had de spreads eerder ook al opgemerkt, en besloot voor dit artikel twee varianten in te kopen: een spread met knoflook en komkommer en een spread met tomaat en basilicum. Voor 150 gram betaal je € 1.99 per kuipje. Het gaat om een HAVERSPREAD. Dit staat ook duidelijk op de verpakking. Logisch, want OATLY heet niet voor niets Oatly. Laten we eens de ingrediënten gaan uitlichten. Deze verschillen qua smaken niet veel. Ik licht de komkommer / knoflook uit:
WATER: deze spread bestaat voor het grootste deel uit water, een zeer goedkoop bestanddeel
KOOLZAADOLIE: geen goed aangeschreven oliesoort. Industriële  koolzaadolie bevat door de chemische manier van winning resten van hexaan, en is niet GMO vrij.
GEHEEL GEHARDE KOOLZAAD EN KOKOSOLIE:   Dit heet ook wel “hard vet”, en is gehydrogeneerd. Hydrogeneren is een proces waarbij onverzadigde bindingen door toevoeging van waterstofjes worden omgezet in verzadigde bindingen. Door deze kunstmatige processen worden de plantaardige vetten langer houdbaar gemaakt. Anders geformuleerd is het dus: het omzetten van plantaardige vloeibare vetten in hard vet (vast vet, ook wel transvet)
8% HAVER: pas op de vierde plek zien we, waar deze spread eigenlijk volgens de verpakking uit zou moeten bestaan. Het gaat maar om 8%.
7% KOMKOMMER: dat vind ik dan weer wel een fijn aandeel voor wat de verpakking belooft
AARDAPPEL ZETMEEL: geeft een neutrale smaak, verdikt de boel
AARDAPPEL EIWIT: een gedroogd eiwit wat vrijkomt bij de productie van aardappelzetmeel. Het bevat ongeveer 80% ruw eiwit en heeft een bestendigheid van circa 60%. We komen dit erg veel in veganistische alternatieven tegen omdat het een goede textuur biedt.
JODIUMHOUDEND ZOUT: industrieel zout, en aangezien het vrij hoog in de ingrediënten lijst voorkomt, bevat de spread enorm veel zout.
1% KNOFLOOKPOEDER : logisch dat ze daar niet zo guitig mee zijn geweest 😁
MAISZETMEEL: ook wel maïzena, een bindmiddel
AZIJN: voor stabilisatie en wellicht wat smaak
PECTINE: een stabilisator
APPEL EN MELKZUUR : beide plantaardige voedingszuren
ZWARTE PEPER: voor een vleugje pit
In de tomaat-basilicum smaak vinden we in plaats van de komkommer 1,5% tomatenpuree, knoflookpoeder basilicum, citroensap, ui, en…gistextract. Omdat ze elkaar qua ingrediënten niet erg ontlopen, zijn ook de voedingswaarden vrijwel identiek. We vinden bijvoorbeeld per 100 gram dezelfde waarden in verzadigd vet ( 7,1 gram, wat erg veel is) en hetzelfde aantal zout ( 1,2 gram, enorm veel)
Wat we hier zien is een duidelijk voorbeeld van een zeer vetrijke spread, wat wordt gepresenteerd als een haver-spread. Er zit bovendien extreem veel zout in verwerkt en de tomaat basilicum variant bevat een gist extract. Inhoudelijk gezien kost deze spread nog geen fractie van de verkoopprijs van € 2 euro per 150 gram. Waarschijnlijk wordt het meeste betaald aan de verpakking, waar overigens ook erg veel onnodig plastic aan te pas komt.
Om een goed beeld te geven, heb ik de tomaat-basilicum variant nagemaakt. Wel “ meukvrij met monique-style”.  Ik heb gebruikt:
– 375 gram havermout
– 400 ml water
– een eetlepel zuivere kokosolie op kamertemperatuur
– een klein scheutje appel-cider-azijn
– een snufje Himalaya-zout
– twee eetlepels aardappelzetmeel
– drie eetlepels basilicum
– een eetlepel ras El Hanout kruiden
– een theelepel knoflookpoeder
– een snufje cayennepeper
– een theelepel gerookte paprikapoeder
– 125 gram tomatenpuree
Dit alles heb ik in de blender tot een smeuïge spread gemengd. Het eindresultaat was verbluffend lekker en….vier keer zoveel. Als ik mijn ingrediënten eens ga omrekenen, dan komen mijn totale ingrediënten uit op ongeveer € 75 eurocent. Ja. SERIEUS. € 75 eurocent voor drie/vier x zoveel meer. Bovendien heb ik de basis echt uit havermout laten bestaan. Dit levert veel minder verzadigde vetten op, meer nuttige voedingswaarden en veel minder zout.
Zoals je in mijn voorbeeld ziet, is het niet moeilijk om zelf spreads te maken. Het is niet alleen goedkoper maar vooral stukken gezonder. Bovendien bespaar je het milieu.
Wat opvallend is, is het bizarre kleurverschil. Mijn spread is echt zoals een tomaten spread zou moeten kleuren. De OATLY lijkt meer op een créme achtige substantie dan tomaat. Dit komt dus door de vele vetten. Mijn spread bestaat daadwerkelijk uit tomaat en basilicum EN haver. Dit proef je ook. De OATLY spreads zijn verder prima van smaak. Maar niet gezond. Onthoud dit.

BOTTOM LINE:

Ik hoop, dat ik met dit voorbeeld opnieuw laat zien, dat de meeste veganistische alternatieven naast duur ongezond ( kunnen) zijn. Ik lees regelmatig berichten van mensen die klagen over vermoeidheidsklachten, rare uitslag, en vooral gewichtstoename als zij enige tijd deze producten consumeren. Dit is niet vreemd, je leest hierboven waarom dat niet zo vreemd is.
Mijn advies: LEES de ingrediënten en de gemiddelde voedingswaarden. Zeker als je dagelijks deze veganistische alternatieven consumeert , kan je beter goed opletten. Onthoud ook, dat je grif geld moet betalen. In de meeste gevallen voor wat gebakken lucht. Je kunt ook een verstandige vegan worden, door alles slim ZELF te maken. 😊

MEER LEZEN OVER DIT ONDERWERP?

Veganistische alternatieven , hoe gezond zijn ze?

Vegan producten vaak te zout en te vet

Melkvervangers, een veredeld duur wateretje

 

5 Reacties op “Hoe gezond zijn de spreads van OATLY?

  1. Wat ik ook verwarrend vind voor veganistische plaatsvervangers is de switch van eiwit naar veel koolhydraten zonder dit te beseffen. Ineens een hele andere balans voor je lichaam met de nodige gevolgen als je niet bewust eet. En wat betreft alle ingrediënten is voor mij ook precies cde reden dit niet te kopen…lege geraffineerde produkten met veel belasting van vul- smaak en geurstoffen. Lichaam krijgt dus meer te verwerken maar minder grondstoffen aangedragen om dit te doen. Moderne vorm van roofbouw plegen op je lichaam. Gepresenteerd als gezond.

  2. Monique.

    Ik volg regelmatig je beschrijvingen van bepaalde producten en kan je alleen maar feliciteren met je degelijke onderzoeken en raadgevingen.
    Niet alleen mijn dank hiervoor, maar zeker ook mijn respect.
    Wat me persoonlijk ook interesseert is de olie die we gebruiken. Welke olie is het minst schadelijk.
    Moest je ooit tijd hebben om hier op te antwoorden , graag mijn dank.
    Met vriendelijke groet
    Gust

  3. Hi Monique,

    Verhelderend artikel.
    Ik ben even benieuwd hoe het zit… Oatly schrijft op hun website:

    “Wat misschien minder supergeweldig is

    Dus … omdat we deze haverspread goed smeerbaar wilde maken, hebben we er verzadigd vet aan toegevoegd. Of, om nog wat preciezer te zijn: volledig gehydrogeneerd vet. Wat eigenlijk onverzadigd vet is dat is omgezet in verzadigd vet. Niet te verwarren met trans vet. Of juist wel. (Nee, echt niet).”

    Maar hoe moeten we het verhaal over transvetten nou interpreteren? Omdat het ‘volledig’ gehydrogeneerd is en niet ‘gedeeltelijk’, zijn er toch juist geen transvetten in dit product?

    Groet,
    Dieuwertje

  4. VET…… ook ik verbaas me altijd over de grote hoeveelheid vet. Omdat ik erg op vet moet letten, zijn veel producten voor mij not done. Ik had wel zin in de kokosyoghurt maar het vetgehalte vond ik alarmerend

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *