Afgelopen zaterdag ( Mei 2020) zond het consumentenprogramma KASSA! Een item uit over vleesvervangers. Ik vind het altijd grappig om te zien dat in veel van dit soort programma’s onderwerpen worden behandeld, waar ik al jaren over schrijf. Zo ook deze keer , met de vele vleesvervangers die we tegenwoordig te kust en te keur kunnen kopen.
In het item vertelde Hoogleraar Voeding en gezondheid Jaap Seidell over de vele ongezonde vetten in al deze vleesvervangers, en dat deze vaak in zeer hoge mate aanwezig zijn. Ik roep dit al jaren. En ook, dat ik mij daar serieuze zorgen over maak, omdat deze producten steeds vaker voorkomen en in veel grotere hoeveelheden worden geconsumeerd. Ik heb de fanatieke veganisten vaak genoeg op mijn schouders gekregen, zij vinden wat ik verkondig totale onzin, en ik moet mij niet zo aanstellen. Ik snap hun insteek, zij redeneren alleen op het feit dat voeding volledig vrij moet zijn van dierlijke componenten. En dat het smakelijk is. Met de algemene voedingswaarden en dus de gezondheid zijn ze veel minder bezig. Ik heb daar afgelopen jaren talloze discussies over gevoerd en ik vrees dat dit nooit zal overgaan. Ik vind het daarom extra fijn, dat Jaap Seidell mijn zorgen over de nadelige gevolgen van vleesvervangers en alle andere producten deelde.
IS HET DAN ECHT ZO ERG?😕
De grootste zorg is dat al deze hippe producten erg onschuldig lijken. Wat kan er immers nu mis zijn aan een burger waar volgens de fabrikant veel groenten in zitten, of op basis van zaden of pitten is gemaakt? En wat is er mis met kokos-yoghurt? Is kokos niet gezond dan?
Een VERSE kokosnoot, dus zo’n harde noot die we zelf moeten kraken, is gezond. Het vruchtvlees, het water, alles heeft gezonde voedingsstoffen als vitaminen en mineralen, vezels en vetten. Als een kokosnoot volledig wordt bewerkt voor consumpties of als basisgrondstof, wordt het al snel een ander verhaal. Kokos yoghurt wordt in basis gemaakt van kokosmelk. Kokosmelk is zeer rijk aan verzadigde vetten. Als kokosyoghurt voor een klein deel uit kokosmelk zou bestaan, en er verder geen rare ingrediënten aan zijn toegevoegd, zou kokos-yoghurt inderdaad best een gezonde en verantwoorde vervanger voor yoghurt zijn. Maar eigenlijk komt dat niet voor. Vrijwel ALLE soorten ( bijvoorbeeld huismerk AH, Abbot Kinney’s ) bestaan voor 95-98% uit kokosmelk, waaraan een zetmeel , verdikkingsmiddel en een yoghurt cultuur aan wordt toegevoegd. Eigenlijk is dit niets meer of minder dan een blikje kokosmelk, waar wat zetmeel en yoghurt cultuur aan is toegevoegd. Zeg eens eerlijk: zou jij een heel blikje kokosmelk in een keer achterover slaan of op lepelen? 🙄 Vast niet. Maar dat is wel wat je doet, als je een beker van dit peper-duur betaalde spul consumeert. Vergis je vooral niet in het feit dat veganisme HOT EN HAPPENING is en de voedsel en levensmiddelen industrie hier erg veel aan verdient. Een pot kokos yoghurt van 400 ml van ABBOT KINNEYY’S kost je €4 euro terwijl een blikje kokosmelk nog geen € 80 eurocent kost.
Eerder lag ik de onzin van de zogenoemde plantaardige melkvervangers bloot. KLIK HIER om naar dit artikel te gaan. Naast dat het eigenlijk gaat om een pak “ veredeld water’ zijn de meeste varianten vol gepropt met suiker en oliën. Hoe beter een merk staat aangeschreven, hoe meer geld je ervoor betaalt, zo lijkt het in de meeste gevallen. Huismerken zijn zelfs vaak beter in samenstellingen , bijvoorbeeld omdat zie geen olie en / off suikers toevoegen, terwijl ze bijna 2 x zoveel goedkoper zijn. Ook komen we erg vaak dezelfde samenstellingen tegen, maar betaal je voor het A merk 2 x zoveel meer. Dit gesjoemel toont, hoe erg het is gesteld, en dat de voedsel en levensmiddelen industrie hier geen zak in hoeft te investeren om het drie tot vier keer rendabel te maken. Er worden meest gekke dingen bedacht om de veganistische, of op zijn minst bewuste consument melkvervangers aan te praten. Zo kom je in het koelschap zogenaamde “ verse” plantaardige melk tegen, met EXACT dezelfde ingrediënten als de variant wat we buiten de koeling kunnen pakken uit het schap. Je betaalt voor “ vers gekoelde” plantaardige melk wel meteen tot € 40 eurocent meer. Thuis in onze koelkast gezet doen we exact hetzelfde. Gekkenwerk? 😧 ja, , gekkenwerk dus, en je zou een ezel zijn om daarin te trappen. Maar niet alleen het uitmelken van de portemonnee van de consument, ook de inhoud is volslagen belachelijk als we het aan gemiddelde verkoopprijzen hangen. Dat kun je allemaal lezen in mijn artikel. Het is veel beter voor je gezondheid en je portemonnee om het gewoon zelf te maken. Bekijk mijn filmpje maar eens, ik toon hier hoe kinderlijk eenvoudig het is om liters havermelk te maken. KLIK HIER voor meer achtergrond info over dit recept.
Het lijkt tegenwoordig niet meer op te kunnen: veganistische kaas, worst, vlees, zelfs eieren kunnen veganistisch worden nagemaakt. Afgelopen anderhalf jaar heb ik het assortiment in mijn biowinkel zien groeien van een zielig hoekje in het koelschap naar een aparte koelschap met volop keuze. Ik neem altijd even een kijkje, of ik weer iets nieuws zie liggen, wat zeker maandelijks voorkomt. Eerder heb ik sommige Vegan-kaasplakken en kaasjes en worst onder de loep gelegd. KLIK HIER om naar mijn artikel te gaan.
In dit artikel lees je, dat deze producten voornamelijk bestaan / worden gemaakt van kokosolie. Nu hoor ik je denken” dat is toch een goed vet! “ Ja en vooral NEE. Ja in de vorm van ZUIVERE kokosolie en NEE, in de vorm van alle meest gangbare soorten kokosoliën. Bijna alle soorten kokosoliën die we kunnen kopen zijn geraffineerd, of in welke vorm ook, bewerkt. Bijvoorbeeld ontgeurd. ECHT zuivere kokosolie, dus kokosolie zoals kokosolie zou moeten worden gemaakt, komt zelden voor. Al helemaal voor industrieel gebruik. En….juist, van industriële kokosolie / vet worden bijna al deze veganistische alternatieven gemaakt in basis. Dood vet, leeg getrokken vet, en…zoals een aantal fabrikanten in het consumentenprogramma KASSA! ook gewoon toegaven, toegevoegd voor textuur, smaak en binding. Een klein beetje van dit leeg getrokken kokosvet is geen ramp. Als er in een veganistisch alternatief, zeg even kaas, minimaal kokosvet voorkomt, en verder geen andere rare ingrediënten zijn toegevoegd, is er niet zoveel aan de hand. Maar ook hier geldt net als zuivel dat dit eigenlijk niet voorkomt.
De meeste mensen kijken daar helemaal niet naar. Het wordt ook nergens echt uitvergroot. En omdat kokosolie een gezond imago heeft opgebouwd, zien we kokosolie als één van de eerste ingrediënten in een ingrediënten lijstje juist als een gezonde toevoeging. Dit kan een risico opleveren op de gezondheid. We kunnen steeds meer en meer van “ dit soort alternatieven” kopen, niet alleen meer in een biowinkel, maar ook gewoon bij de Appie , Lidl en de Jumbo. Ijs, zuivel, vleesvervangers, worst, kaas, eieren, sauzen, boterham spreads, alles is maakbaar. Door meerdere producten in een dag te consumeren, kunnen de vetten , zout en suikergehalten aardig hoog oplopen. Zonder dat de consument dat in de gaten heeft. En DAARIN schuilt het gevaar. Ik ontvang erg vaak mailtjes van mensen die veganistisch zijn gaan eten, maar kilo’s aankomen, of zich helemaal niet zo lekker en fit meer voelen. Als ik dan doorvraag naar wat zij eten, komen er heel wat van deze veganistische producten voorbij. Plakje kaas op de cracker in de morgen, bij een schaaltje kokos yoghurt met fruit, in de middag twee boterhammen met vegan-spread, een glas melkvervanger, in de avond een vegan burger en als toetje kokos yoghurt of een ander veganistisch zuivel alternatief. Tussendoor wordt er ook hier en daar gesnoept met vegan snoepjes. Als je dit op frequente basis blijft eten en drinken, dan kan het aantal aan verzadigde vetten aardig oplopen. En kun je zeker ook in gewicht toenemen, als de balans zoek raakt.
LATEN STAAN MAAR?😕
De hamvraag: … moeten we het dus allemaal voorbij lopen? Nee, natuurlijk niet want wat ook Jaap Seidell in KASSA! vertelde, zijn er krentjes uit de pap te vissen. Waar moet je op letten?
* zorg dat de producten niet bestaan uit kokosvet. Om daar achter te komen moet je de ingrediënten lijst lezen. Als deze begint met kokos/kokosvet / kokosmelk / kokosroom / santen/ kokosolie, laat het product dan liever liggen.
* koop producten, die verderop in een ingrediënten lijst goede plantaardige oliën bevatten zoals olijfolie. Kies geen producten die beginnen met olie.
* let op toevoegingen als suiker, dextrose. Zout en smaakversterkers
* kies geen kant en klaar producten. Deze zijn zeer bewerkt.
* consumeer per dag niet meer dan 2 veganistische ( vervangende) producten
* eet deze producten met mate, let erop dat je gemiddeld zo’n 2,5 gram aan verzadigd vet per dag binnen krijgt.
* zorg voor veel verse groente, fruit, volkoren zaden / pitten, noten, peulvruchten, enz, deze zijn meer nuttig dan al die nagemaakte meuk
* maak zoveel mogelijk zelf je veganistische vervangers. Kijk op mijn website bij “ veganistische recepten” voor inspiratie.
3 Reacties op “Veganistische alternatieven:..duur en ongezond?”
Misschien kun je dan ook vertellen hoe je zelf kokosyoghurt maakt?
Wel zo fijn voor iemand die geen zuivel en soja mag en juist blij is met een alternatief! Niet iedereen koopt dat omdat hij veganist wil zijn. Het lijkt nu alsof de alternatieve producten alleen bestaan voor hen.
Hallo, hoe zit het dan met bakken in kokosolie tov andere oliën, overal lees je dat olijfolie alleen te gebruiken is voor koude gerechten en de margarines vol zitten met transvetten. Als leek is het moeilijk om door de bomen het bos nog te zien en gezond te blijven eten.
Misschien kun je dan ook vertellen hoe je zelf kokosyoghurt maakt?
Wel zo fijn voor iemand die geen zuivel en soja mag en juist blij is met een alternatief! Niet iedereen koopt dat omdat hij veganist wil zijn. Het lijkt nu alsof de alternatieve producten alleen bestaan voor hen.
jezeker Kijk even bij de veganistische recepten 😉
Hallo, hoe zit het dan met bakken in kokosolie tov andere oliën, overal lees je dat olijfolie alleen te gebruiken is voor koude gerechten en de margarines vol zitten met transvetten. Als leek is het moeilijk om door de bomen het bos nog te zien en gezond te blijven eten.