Suiker in ons voedsel….hoe zit dat precies?
Ja, ik weet het, het wordt wat ééntonig, maar in dit artikel ga ik het alweer hebben over suiker. Daar raak je immers niet over uitgeschreven omdat het overal om ons heen is. Inmiddels worden steeds meer consumenten zich bewust ( bewuster) van de soms externe hoeveelheden suikers in ons dagelijks voedsel. De voedselindustrie doet verwoede pogingen om ons rond de tuin te leiden met talloze alias suikers te benoemen op etiketten. Het woord “ suiker” lijkt tegenwoordig een scheldwoord waar fabrikanten hun vingers liever niet meer aan branden, maar ja….suiker is wel één van de allerbelangrijkste basisgrondstoffen ter wereld ( naast tarwe, maïs, soja en rijst) Stel je eens voor dat alle suikers uit ons voedsel zou worden getrokken…..wat blijft er over?
GEEN SUPER, MAAR SUIKERMARKT
Als we eens erg nuchter en gericht op suiker door een gemiddelde supermarkt wandelen zul je schrikken. Zo’n 85 % bestaat uit producten die wel een vorm van suiker bevatten. Alles perfect verstopt in flitsende verpakkingen die ons moeten overhalen.
Vele producten bestaan uit suiker, waarvan de consument bewust is. Denk aan snoepgoed, suikerkoekjes, suikerbrood en taart. We weten “ dit bevat veel suiker”. En kunnen daarmee ook zorgvuldiger omspringen. Vroeger kregen wij thuis bijvoorbeeld maar 1 x per week een snoepje. Dat was in het weekend. Mijn ouders deden dit bewust.
Tegenwoordig is alles veranderd. En niet in positieve zin. Er zullen vast nog genoeg ouders zijn die de regel “ 1 x snoepen per week” nog hanteren, maar omdat voedsel overal is, valt dit tegenwoordig veel lastiger vol te houden.
Een tweede euvel is dat erg veel producten verborgen suikers bevatten. Dit zijn suikers die je niet ziet, maar ook niet kunt ontdekken via ingrediëntenlijstjes op verpakkingen. We noemen dit “ alias suikers” . Suikers die wel gewoon in een product aanwezig zijn maar niet staan vermeld onder het kopje “ suiker”. Op internet zijn vele lijstjes vindbaar met benamingen voor suiker. De bekendste zijn:
– Honing
– Dadels
– Vruchtensappen / concentraten / pulp
– Kokosbloesemsuiker / palmsuiker
– Lactose
– Fructose- glucose ( stropen)
– Agave
– Ahornsiropen, (maïs) moutstropen, rijststropen
Er zijn nog talloze andere benamingen, maar deze acht komen meest voor in producten. De meesten van deze acht hebben een gezond imago. Ze worden dan ook vaak als natuurlijk bestempeld. Maar natuurlijk of niet: suiker = suiker. Een mooie benaming verandert daar niets aan. Je kunt suikers op het etiket terugvinden onder de namen kristalsuiker, suiker, melksuiker en vruchtensuiker. Maar ook glucose-fructosestroop, isoglucose, melksuiker (lactose), vruchtensuiker en andere toegestane benamingen (indeling koolhydraten) behoren tot de suikers. Soms is suiker niet direct herkenbaar als suiker. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de fabrikant honing, appelsap, ahornsiroop (maple syrup), agavesiroop of vruchtenconcentraat gebruikt als suikerbron.
In onderstaande tabel zie je onder welke naam suikers vermeld kunnen staan op het etiket
( bron: Voedingscentrum)
PRODUCTEN WAARIN JE GEEN SUIKER VERWACHT
Goed, dat er suiker in snoep zit, dat weten we. En een gevulde koek zal nu ook niet bepaald suikervrij zijn, zover zijn we ook. Maar dat we suiker ook in de meest vreemdste producten tegenkomen, dat is nieuw, Verwacht jij immers suiker in je worst of vlees? Of suiker in je hartige saus? In je yoghurt? In je dagelijkse boterhammetje? Vast niet. Maar dit is dus WEL het geval. Jaren geleden heb ik voor dit artikel ooit een rondje door de supermarkt gelopen met mijn camera om daar willekeurig wat uit de schappen te trekken en te controleren op suiker. Het resultaat was erg opmerkelijk.
Dagelijks ontvang ik mail van mensen die mij vragen of een product suikers bevat omdat ze zelf niet uit een ingrediënten lijstje kunnen komen of niet zien dat er suiker in zit. Ze vragen mij of dit echt wel een redelijk gezond product betreft, want ze kunnen zelf niets vervelends zien in de ingrediënten terwijl ik dan al direct twee of drie alias-suikers spot.
Het is hoe de voedselindustrie ons om de tuin leidt en dit op heel veel manieren doet.
Uiteraard is het ontzettend belangrijk, om etiketten te lezen, daar hamer ik altijd op. Met name de ingrediënten en de voedingswaarde, deze twee zijn belangrijk. Maar ondanks dat kun je alsnog in de valkuil trappen omdat je producten koopt waarvan je totaal niet verwacht dat er suiker in zit. Ik heb een lijst gemaakt van de producten waar suiker in zit terwijl we dit totaal niet verwachten:
* worst / voorgesneden worst
* vlees
* vis ( zalm)
* ketchup
* zuivelproducten ( ongezoet / gezoet. naturel)
* voorverpakte fruit en groentesalades
* diverse voorverpakte / voorgesneden groente en fruit
* pizza
* diepvries groenten ( bijvoorbeeld rode kool met appel, spinazie a la créme)
* diepvries patat / snacks
* pastasauzen ( ook rode!)
* diverse kruiden & specerijen
* kant en klaar producten als wereldgerechten en magnetron maaltijden
* rookworsten
* instant poeders ( soepen, sauzen)
* bouillon
* soepen ( blik/ zakken/ verse )
* verschillende soorten kaas / buitenlandse kaasjes
* broden
* vegetarische vleesvervangers
* crackers / beschuit
* instant koffie / koffiemelk
* hartige sauzen als BBQ smokeysaus, satésaus, batonsaus
* soepstengels
* ontbijtgranen
* aardappel kroketten
* lekkerbekjes
* vleesjus
* groenteconserven ( pot en blik)
* ragout
* alcoholische dranken / frisdranken / sappen / groentesappen
* zoute snacks ( popcorn, kaasstengels, pretzels, zoute sticks)
* glutenvrije producten als crackers, brood, koeken, zoutjes, pizza, granola
* zuivel-vervangers ( melk, yoghurt, koffiemelk)
* shakes, repen, soepen en maaltijdvervangers
* energie-drankjes, sportdrankjes, vitamine-water
* croissants ( ook afbak croissants)
* afbak broodjes
*Croutons
* smeerkaas
* sandwich spread
* diverse verse spreads
* salades
* paté
* vegetarische paté
* leverworst, smeerleverworst
* tussendoor reepjes ( ook zonder suiker)
* notenmixen
* gedroogde zuidvruchten
* veganistische producten als zuivel, koek, brood en snacks
…EN DAN HEBBEN WE OOK NOG PRODUCTEN “ ZONDER TOEGEVOEGDE SUIKERS”….
Of het al niet erg genoeg is, worden we ook nog eens flink bedonderd met claims als “ no sugar added” “ geen suikers toegevoegd” “ alleen gezoet met natuurlijke aanwezige suikers” 50% minder suiker”
Allemaal leuke en prikkelende kreten die jou waarschijnlijk zeer snel over een drempel heen trekken om het product in je winkelwagen te zetten. Het klinkt ook goed, toch? Geen suiker? Wel, het ligt allemaal stukken genuanceerder.
NO SUGAR ADDED / GEEN SUIKERS TOEGEVOEGD:
Dit betekent: Aan het product zijn geen suikers of zoetstoffen toegevoegd. Als dat van toepassing is, moet er op het product staan: “Dit product bevat van nature aanwezige suikers”.
Sommige producenten zetten op het etiket ”zonder toegevoegde suikers”. Dat wil nog dus niet zeggen dat er geen suikers in zitten. Meestal zijn er van nature suikers aanwezig in een product. Check dus altijd hoeveel suikers (vaak ook aangeduid onder koolhydraten) er in het product zitten.
SUIKERARM:
Dit betekent: Het suikergehalte van het product is maximaal 5 gram/100 gram of 2,5 gram/100 milliliter.
SUIKERVRIJ:
Dit betekent: Het suikergehalte van het product is maximaal 0,5 gram/100 gram of 0,5 gram per 100 milliliter.
LIGHT:
De term light mag op de verpakking staan als er dertig procent minder suiker, dertig procent minder vet óf dertig procent minder calorieën in het product zitten. Het is aan de fabrikant om aan te geven van welke toevoeging er minder in zit. Natuurlijk is het altijd raadzaam om de ingrediëntendeclaratie (lees: die kleine lettertjes op de achterkant) te bekijken. Want minder suiker en/of vet hoeft niet te betekenen dat er geen toevoegingen in het product zitten. Veel fabrikanten speculeren graag op de reducering van suikers in hun product terwijl het product altijd nog goed is voor een kwart aan suikers.
GREEN SHAMING
Eerder schreef ik al over wat ik “ green shaming” noem. Het is niets meer of minder dan misbruik maken van het gezonde imago van de kleur groen. Het werkt zeer prikkelend op ons brein. Groen associeren we met gezond, goed, mooi en beter. Daarom worden heel veel verpakkingen in groen verpakt, of hebben producten een groene kleur. Groen wordt nog het meest gezien als iets puurs. Eigenlijk is ‘puur’ een term die heel weinig zegt, maar toch trappen we erin blijkt uit onze enquête. Zo denkt één op de tien respondenten dat deze producten gezonder zijn. Terwijl pure chips natuurlijk ook gewoon chips is. Puur is geen wettelijk beschermde term, dus de fabrikant mag dit zomaar op het etiket zetten. Kortom; neem dit met een flinke korrel zout.
Groen is alleen echt en natuurlijk als we door een bos lopen. Verpakt in een product, mishandeld en vernietigd heeft het niets meer met puurheid te maken.
BIOLOGISCHE SUIKER IS OOK GEWOON SUIKER
Biologisch verkoopt.
We vallen er als een blok voor en denken dat biologisch beter, gezonder en milieuvriendelijker is. Maar een pak biologische suiker wordt net zo hard toegetakeld als gewone suiker. Het enige verschil? Er worden biologische suikerbieten gebruikt. Maar verder heeft het totaal geen ENKEL verschil, ook niet in voedingswaarde. Doe je het milieu een groter plezier door biologische suiker te kopen? Nee. Want ook hier vraagt het om dezelfde productie.
Natuurlijke suikervervangers niet gezonder
De allergrootste denkfout is en blijft wel dat natuurlijke suikervervangers als honing en dadels gezonder zouden zijn dan gewone suiker. De grootste argumenten die we horen en lezen zijn dat er tenminste nog iets van vezels, en mineralen in zouden zitten. In gewone suiker is dat compleet leeg getrokken. Dit klopt, maar het ligt genuanceerder dan je denkt. Dadels bevatten bijvoorbeeld inderdaad nog iets aan vezels en mineralen. Maar om daarvan te kunnen profiteren moeten we ontzettend veel dadels eten. Dadels bevatten ook erg veel suikers. En dus krijg je erg veel suiker binnen eer je de effectiviteit kunt behalen van de aanwezige vezels en mineralen. Eet je dus dadels omdat je denkt gezonder af te zijn m.b.t suiker, dan kom je bedrogen uit. De suikers in dadels verschillen nauwelijks van de snelle suikers in het gedrag in ons lichaam. En dadels zijn zelfs slechter voor ons gebit omdat ze vreselijk plakkerig zijn. Wil je het eten omdat het minder productieprocessen heeft ondergaan, dan ben je beter af met dadels, maar voor het suikergebruik hoef je het niet te doen. In mijn artikel vertel ik hier alles over.
Suiker….het lijkt eenvoudig, maar dat is het niet. Het is vooral erg belangrijk het niet te onderschatten in ons voedsel. We moeten ook geen angsten en fobiën gaan krijgen en alles wat maar één korreltje suiker bevat, mijden, want dat is niet nodig en overdreven. Maar we moeten zeker gaan letten op ons suikergebruik. En weten, dat we dit ongemerkt, ondoordacht, en ongewenst iedere dag binnenkrijgen. Als we hier niet op letten, kan het suikergebruik in ons voedsel risico’s geven op onze gezondheid.
