wat is gelatine?

We kennen het allemaal wel zo’n beetje, maar wat het nu precies is? Ik krijg ook erg veel vragen over gelatine, en of het te gebruiken is in de meukvrije keuken. Lees alles over gelatine. Wat is het en hoe wordt het gemaakt? Is het gezond en geschikt voor de meukvrije homemady?

wat is gelatine?

Gelatine is een eiwit, dat wordt gemaakt uit gedeeltelijke afbraak ( hydrolyse) van collageen. Gelatine is dus een eiwit, maar geen eiwit wat essentieel is voor ons lichaam. Het is een eiwit wat wordt gehaald uit slacht afval, zoals botten, huiden, pezen en kraakbeen. Gelatine wordt voornaam gemaakt van de botten en huiden van koeien en varkens. De huiden en botten worden eerst goed schoongemaakt, en in zeer kleine stukjes gehakt. Deze stukjes gaan vervolgens in een bad met oplosmiddelen, zoals benzine. Dit zorgt ervoor dat er allerlei stoffen oplossen. Wat overblijft zijn eiwitten. Deze eiwitten worden vervolgens onder zeer hoge druk gekookt. Wat overblijft, is vloeibare gelatine, een zeer stroperige massa. Deze stroperige massa wordt in vormen gegoten en daarna worden de gevormde massa’s in dunne plakken gesneden. Dit is het eind resultaat, de bekende gelatine bladeren die we in de winkels kunnen kopen. Er is ook gelatine in poedervorm verkrijgbaar.

 

Gelatine wordt in de voedselindustrie gebruikt als verdikkingsmiddel, om bijvoorbeeld snoep en pudding taai te maken, en het vorm en structuur te geven. Zonder gelatine zou pudding bijvoorbeeld gewoon papperig blijven.Gelatine wordt ook gebruikt in halvarine, wijn, bier, medicijnen en vitaminepreparaten. Gelatine wordt vooral in snoepsoorten gebruikt als winegums, drop en pepermunt.  In de thuiskeuken wordt gelatine ook veel gebruikt om bijvoorbeeld taart en gebak stijver en steviger te maken. Gelatine is het enige niet- koolhydraat verdikkingsmiddel dat in voedsel gebruikt wordt, in tegenstelling tot meeste andere verdikkingsmiddelen. Er zijn geen co-factoren voor de gelering nodig, zoals zout, calcium en suiker. Ook is de gelering niet afhankelijk van de zuurgraad ( pH). Gelatine neemt goed water op bij verhitting, maar is moeilijk oplosbaar in koud water. Tijdens verwarming nemen de gelatine-moleculen circa 1-10 keer hun gewicht in water op. Boven de veertig graden lost de gelatine volledig op, en vormt zich na afkoeling een gel. Hoe gelatine oplost, is sterk afhankelijk van o.a de grootte van de deeltjes, temperatuur  en de concentratie. Gelatine lost bijvoorbeeld ook niet op in oplosmiddelen, of alcohol. Gelatine heeft tegenwoordig geen E nummer . Vroeger had het wel een E nummer ( E 441) omdat het werd beschouwd als additief. Tegenwoordig wordt gelatine beschouwd als ingrediënt en moet het in naam worden vermeld op verpakkingen.

 

IMG_6066

biologisch? Vegetarisch?

Gelatine is niet vegetarisch. Er kan nogal wat verwarring daarin ontstaan met biologische gelatine. Omdat biologisch vrijwel altijd wordt geassocieerd met ” goed, gezond, duurzaam en natuurlijk” wordt erg snel gedacht dat ook de gewone gelatine blaadjes uit de biowinkel niet dierlijk zijn.

 

IMG_6067

Het verschil tussen biologische en niet biologische gelatine zit hem in de biologische en niet biologische varkensbotten/ huiden die zijn gebruikt om de gelatine te maken. Anders gezegd wordt biologische gelatine gemaakt van huid en bot van biologisch gehouden koeien en varkens. Als je daar graag rekening mee wilt houden, is biologische gelatine een juiste keuze. Maar het is niet vegetarisch. Ben je vegetariër, moet je ook extra opletten bij dagelijkse, op het eerste gezicht vegetarisch ogende producten. Sommige biersoorten, wijnen maar ook vruchtensappen worden geklaard ( helder gemaakt) met behulp van gelatine en zijn dus verre van vegetarisch. Het lastige is ook, dat het vrijwel op geen enkele ingrediënten lijst van bier, ( vruchten) sappen en wijnen wordt vermeld, omdat het wordt gebruikt als hulpstof en dus niet als ingrediënt. Wil je dus zeker zijn dat jouw wijntje, biertje en/of vruchtensapjes vrij zijn van gelatine, dan zit er niets anders op dan de fabrikant te benaderen voor meer informatie. Gelatine staat heel sporadisch ook wel vermeld als ” colloïdaal proteïne” in ingrediënten lijsten.

vegetarische alternatieven

Gelukkig kunnen vegetariërs en mensen die liever geen ” botten en huiden” willen consumeren prima terecht bij de meest gezondere alternatieven. Op nummer één is dit agar agar Lees hier alles over dit 100% plantaardig bindmiddel, gemaakt uit algen ( zeewieren) . Een ander alternatief, wat tevens ook erg veel wordt gebruikt in vegetarische producten, is Arabische gom. Dit is een natuurlijke gom wat afkomstig is van het verharde sap uit de Acacia senegal boom, ook wel Acacia seyal boom genoemd. Dit is geheel plantaardig gewonnen en is kleurloos, geurloos en smaakloos. Het is helder. We kennen Arabische gom nog het beste als plakmiddel achter postzegels. Als we hieraan likken, eten we dus ook Arabische gom. Een ander plantaardig bindmiddel is pectine. Pectine is een onderdeel van de celwanden van vruchten en planten. Pectine vormt met suiker een gel. Meest bekend is dat pectine bijvoorbeeld wordt gebruikt om jam te maken. De vruchten in jam bezitten pectine, maar omdat er industrieel amper vruchten worden gebruikt, wordt er pectine gebruikt om jam te binden. Een vrucht die enkel van zichzelf zoveel pectine bevat om zichzelf volledig te binden, is de kweepeer. Andere vruchten als appels bevatten ook wat pectine, maar dit is niet voldoende om zich te binden. Er zijn speciale gesuikerde zakjes pectine verkrijgbaar om zelf jam te maken. Deze bevatten dus wel enorm veel suiker. Commercieel gezien wordt pectine vrijwel altijd gewonnen uit sinaasappel en appel-pulp.

IMG_6065

 

gezond alternatief voor niet vegetarische gelatine

Ben je geen vegetariër en  kan gelatine worden gebruikt, dan zijn er ook betere en gezondere alternatieven. Zo is er een gelatine verkrijgbaar die wordt gemaakt van de botten van 100% grasgevoerde runderen. Er worden zelfs grote gezondheidsvoordelen voorgeschreven aan deze varianten gelatine. Zeker voor intensieve sporters kan deze gezondere varianten een zeer goede aanvulling zijn. Het is effectief  voor een sneller/beter herstel na een training, het draagt bij aan een betere spijsvertering, en het aanwezige aminozuur ( glycine) ondersteunt de lever in zijn werkzaamheden. Je kunt deze gelatine gewoon door je drank roeren. Ook hier proef je totaal niets van. Je kunt het zelfs gewoon door je dagelijkse kop thee en/ of koffie roeren, echter moet je het wel warm opdrinken. Als het te lang afkoelt zal de gelatine zijn werk doen en de boel indikken 🙂  Deze gelatine kun je bestellen via internet.

10 Reacties op “wat is gelatine?

    • Ik zie niet in waarom niet, mits je vegetariër bent of liever geen dierlijke producten eet. Ook kun je wel het beste dan voor biologische gelatine kiezen of de runder gelatine van 100% grasgevoerde runderen. Daar komt overigens ook geen hoeven,en horens van de runderen bij. Dus enkel de botten en huid. Succes!

      • ja altijd alles biologisch en of grasgevoerd, maar ik schrok eigenlijk meer van die benzine en oplosmiddelen…..is dat altijd zo?

  1. Maak snoep, kauwgom en andere etenswaren ZONDER gelatine maakt niet uit van wie, anders moet je met benziene mengen

  2. ik heb jarenlang vegetarische gelatine, agar-agar, gegeten, en daarna dierlijke. De 12 blaadjes in een zakje bij de supermarkt verkrijgbaar, en dat was niet zo duur.
    Wel verbaasde mij dat gras gevoerde koeien het gezondste was.Wat ik geleerd heb is dat het varken het meest overeen komt met de mens.Het oog bv. De werking van agar-agar die plantaardig is, werkt minder goed bij mij. Ik slikte het niet voor rimpels maar voor kraakbeen woekeringen en dus pijn, en dat vertraagde het proces wel degelijk. Nu slik en smeer de Groenlipmossel pil resp. gel. Het helpt goed tegen gewrichts pijn, maar ik krijg er wel ongevraagd wat kraakbeen woekeringen bij, dus op nieuwe plekken weer pijn. Ook krijg ik wat meer rimpels nu ik 76 ben en zou ik dat ook willen slikken, maar werkt het ook voor gewrichtspijn? Ik vind trouwens dat je er zo’n opgezwollen kop van krijgt, weliswaar zonder rimpels maar toch enigszins onnatuurlijk. Veel vragen, dus ik zal het maar niet hebben over een slechte adem of enorme winderigheid.
    Heel graag een ontrafelend antwoord.Marabar.

    • Hallo,
      Je krijgt er een gezwollen hoofd van ? Van groenlipmossel ?
      Is volgens jou de gelatine van varkens dan het beste voor je gewrichten ?
      Alvast bedankt voor je antwoord
      Mevr Mestdagh

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *