Watermeloen…meer waardevol dan je denkt!!!!!!
Ik bewaar mooie herinneringen aan watermeloen. Het brengt mij direct terug naar de mooie vakanties in Noord Brabant, waar wij in mijn kinderjaren ieder jaar een huisje huurde midden in de bossen bij een boer die een oude stal tot vakantiehuisje had vertimmerd en deze het gehele jaar verhuurde. Mijn ouders kochten in het nabijgelegen dorp, waar in die tijd ( ik praat nu over de jaren 70-80 ..) voornamelijk verse producten uit de streken werden verkocht in winkels. Ook watermeloenen. Of deze nu ook uit Nederland kwamen, dat is tot de dag van vandaag een raadsel, maar lekker waren ze! Ze smaakten echt anders dan de watermeloenen die we vandaag kunnen kopen. Mijn vader ging speciaal met de auto naar het dorp, omdat de watermeloenen niet met de fiets waren te vervoeren. Als klein meisje vond ik die mega watermeloenen fascinerend. Mijn moeder gaf ons iedere dag een groot stuk die we smullend opaten.
Het is best raar. We kennen de watermeloen van uiterlijk, en eten hen vooral in de zomer ontzettend veel. Maar weten we echt zoveel van deze vitaminebom? Want ja…..hij is zo bijzonder, dat er zelfs medicinale werkingen aan zijn toebedeeld. Een uitgebreid artikel over de watermeloen!
WAT ZIJN WATERMELOENEN?
Watermeloenen behoren tot de familie van de komkommer. We kunnen ze een beetje zien als een mix tussen een komkommer en een pompoen, en daardoor behoren ze eigenlijk ook tot het fruit. Het is niet helemaal helder, waar de oorsprong ligt van de watermeloen, maar men vermoed dat dit in Afrika ligt,. Echter is de watermeloen in China ook al eeuwenlang bekend. In Nederland maakten wij er pas na de Tweede Wereldoorlog kennis mee.
De eenjarige watermeloen is kenmerkend om zijn grijsgroene balderen. De plant groeit met gele en/ of witte bloemen. De grootte kan sterk variëren omdat er veel verschillende rassen zijn. Het gewicht kan daardoor variëren van 1-50 kilo. Binnen de schil groeit zeer sappig en vochtig vruchtvlees. Dit is meest rood van kleur, maar er zijn rassen die andere kleuren vruchtvlees geven, zoals een roze, gele of oranje. Naast het ras zegt ook het land waar de watermeloen vandaan komt veel over de meloen zelf. Zo zijn watermeloenen die afkomstig zijn rondom de Middellandse Zee donkergroen van kleur en wegen deze meestal rond de 2 á 3 kilo. Deze soorten liggen het meest in de Nederlandse winkels. Turkse watermeloenen zijn groter en een stuk zoeter.
Watermeloenen onderscheiden zich van de vele andere soorten meloen. Naast grootte hebben ze ook geen zaadlijsten in het midden, maar zijn de pitten over het gehele vruchtvlees verspreid. Deze pitjes zijn eetbaar, maar worden door veel mensen uitgespuugd of verwijderd. Dat dit juist niet zo slim is om te doen, lees je verderop.Watermeloenen komen dus voornamelijk uit subtropische landen, zoals rondom de Middellandse Zee en Zuid Amerika. Ze zijn in principe het hele jaar door in Nederland verkrijgbaar, maar omdat Nederlanders de watermeloen echt zien als een zomervrucht en ook voornamelijk in de zomermaanden wordt gegeten, kun je de watermeloenen buiten het seizoen alleen kopen bij toko’s en andere buitenlandse winkels / supermarkten. In de zomermaanden moet je oppassen dat ze niet langs je oren scheren, want het aanbod is dan gigantisch groot. Ook biowinkels bieden ze dan volop aan ( biologische watermeloenen) Vaak worden ze ook gesneden en in plastic folie verpakt, zodat je ook stukken kunt kopen.
SUPER GEZOND
Terwijl we de watermeloen voornamelijk eten omdat het lekker zoet is en dorstlessend, kijken we over de voedingswaarden heen. Laat mij je eens bijpraten over deze bijzondere voedingswaarden, wedden dat jij je watermeloen voortaan heel anders eet?
Laten we beginnen met het feit dat watermeloenen van alle rauw gegeten vruchten de meeste lycopeen bevat, Lycopeen, een zeer krachtige antioxidant die we voornamelijk kennen van tomaten, wordt tot zekere hoogte gebruikt om beta-carotenen in het lichaam te vormen, dat wordt omgezet in vitamine A. Altijd gedacht dat tomaten de lycopeen-bommen waren? NOPE……watermeloenen bevatten maar liefst 40% méér lycopeen dan tomaten! Studies bij mensen hebben aangetoond, dat het sap van een verse watermeloen effectief is in het verhogen van de bloedspiegels van zowel lycopeen als beta-caroteen.
Watermeloenen bevatten veel van het aminozuur citruline, wat door de nieren wordt omgezet in arginine. Dit kan de bloeddruk verlagen. Met name in de schil ( witte gedeelte wat het vruchtvlees omringt) van de watermeloen vinden we deze belangrijke aminozuur. Citruline heeft tevens een zeer vaatverwijdend effect op de aderen. Leuk weetje: omdat het vaatverwijdend werkt, wordt het vaak gebruikt in medicijnen tegen erectiestoornissen 😉 Ga echter niet meteen aan de schil knagen, want die kun je beter niet eten. De schil is zeer vatbaar voor bacteriën, waardoor er risico’s zijn op besmetting. Wil je dit aminozuur graag innemen, maak dan gebruik van goede, natuurlijke supplementen.
Als we gaan kijken naar vitaminen en mineralen kunnen we ook gerust spreken van een rijke bron. Ze zijn niet rijk aan ALLE vitaminen en mineralen, maar ik zal de belangrijkste uitlichten:
VITAMINE C:
Ik denk dat iedereen inmiddels deze antioxidant kent en dat het essentiële eigenschappen voor onze gezondheid bevat, bijvoorbeeld voor een goede conditie van de huid en een goede werking van het immuunsysteem.
VITAMINE B5:
Ook wel panthotheenzuur. Deze vitamine maakt onderdeel uit van het vitamine B complex. B-vitamines zijn wateroplosbare vitamines. Vitamine B5 speelt een belangrijke rol bij de afbraak van eiwitten, vetten en koolhydraten. Het draagt bij aan de voorziening van energie. Daarnaast is het van belang bij de vorming van een aantal hormonen en zorgt het voor een goed functionerend zenuwstelsel.
VITAMINE A:
Vitamine A (retinol), een vet-oplosbare vitamine, is betrokken bij de weerstand. Het wordt daarom ook wel de anti-infectie vitamine genoemd. Daarnaast speelt het een rol bij de groei, het gezichtsvermogen en de gezondheid van huid en tandvlees. Voor zwangere vrouwen is vitamine A een aandachtspunt
KALIUM:
Kalium is nodig voor de zenuwprikkelgeleiding en voor de zenuwprikkelgeleiding en het handhaven van een normale bloeddruk. Verder is kalium noodzakelijk voor het samentrekken van de spieren en voor de energiehuishouding in de spieren.
KOPER:
Koper zorgt dat ijzer wordt vastgelegd in hemoglobine, de rode kleurstof in ons bloed, en speelt zodoende een rol bij het zuurstoftransport in het lichaam. Ook is koper betrokken bij de pigmentatie van huid en haar en bij bindweefsel- en botvorming. Koper is ook van belang voor een goede weerstand en draagt bij aan de energievoorziening van ons lichaam.
Watermeloen bestaat voor zo’n 95% uit water. Ze bevatten weinig calorieën ( per 100 gram gemiddeld 40 kcal) Hoe zit het met de fruitsuikers en GI? Watermeloen bevat per 100 gram zo’n 7,5 gram koolhydraten, waarvan zo’n 6.5 gram uit suikers. De koolhydraten zijn meestal eenvoudige suikers, zoals glucose, fructose en sucrose.Watermeloen bevat ook een kleine hoeveelheid vezels. ( per 100 gram gemiddeld 0,4 gram) De glycemische index van watermeloenen varieert van 72-80, wat hoog is. Het is een maat voor hoe snel voedsel de bloedsuikerspiegel na de maaltijd verhoogt. Het wordt echter beschouwd als hoog fermenteerbare koolhydraten met een korte keten.
Watermeloen bevat fruitsuikers, maar lang niet zoveel als 100 gram appel, of een handje druiven. Of mango, passievrucht…..Watermeloen valt wat dat betreft onder de vruchten met een laag fructose gehalte. Eet watermeloen echter ook niet met hele meloenen tegelijk. Een groot stuk per dag past prima in een gezond voedingspatroon.
PITTEN ZIJN EETBAAR EN….KNETTERGEZOND!
Als we in andere landen mensen een stuk watermeloen zien eten ( bijvoorbeeld in Turkije ) zien we dat zij de pitten telkens uitspugen. Wij halen ze ook meestal uit het vruchtvlees. Veel mensen denken dat deze pitten niet eetbaar zijn of vies zijn. Maar de pitten zijn niet vies en zeker eetbaar. Sterker nog, ze bevatten ontzettend veel voedingswaarden, net zoals de meeste andere pitten / zaden. Ze zijn extreem rijk aan:
– Magnesium
– foliumzuur
– eiwitten
– ijzer
– zink
– vitamine B
Daarnaast zijn ze rijk aan onverzadigde vetzuren. Geen verkeerde rakkers dus om te eten. Peuter ze er voortaan niet meer uit of spuug ze niet meer uit, zonde! Je kunt ook watermeloenen kopen zonder pitten, , maar kies dus liever voor varianten met pitten. Je kunt de pitten ook “ kant en klaar” kopen. Ze zijn vrij moeilijk verkrijgbaar. De pitten zijn gepeld. Dit gebeurt omdat de pitten dan beter verteerbaar zijn voor de mens. Ze zijn dan niet zwart van kleur, maar wit.
KOPEN, BEWAREN
Watermeloenen kun je het beste in de koelkast bewaren, Snij ze in stukken en verpak ze in plastic keukenfolie. Dan kun je ze maximaal een week bewaren. Ee zijn ontzettend veel soorten watermeloen, zoals je eerder hebt kunnen lezen, en daarom zijn er verschillende groottes. De watermeloenen die we in supermarkten kunnen kopen zijn meestal klein, maar in Turkse winkels vind je echte kanjers van wel 10 kilo.
Watermeloenen kun je vrij lastig van binnen beoordelen waardoor je moeilijk kunt zien of ze rijp zijn, of vers. Daar zijn gelukkig wat trucjes voor:
1) VIND DE GELE VLEKKEN
Een watermeloen die heeft gerijpt in de zon op de grond bevatten gele vlekken. Dt zijn de watermeloenen waar je naar op zoek moet gaan. Bevatten watermeloenen geen gele vlekken, dan zijn deze meestal niet in de zon op volle grond gerijpt en krijgen ze nauwelijks zon te zien, waardoor de schil groen blijft.Deze soorten zijn net zo gezond, maar veel minder zoet en vaak niet rijp.
2) VOEL HOE ZWAAR ZE ZIJN
Een rijpe, verse watermeloen weegt een ton, wordt wel eens gekscherend gezegd. Dat klopt ook. Weegt een watermeloen niet zwaar, dan is hij niet vers meer en bevat het nog zeer weinig water.
3) DOE DE KLOP TEST
Klop / tik tegen de watermeloen. Klinkt het hol? Dan heb je een verse watermeloen te pakken.
WAT KUNNEN WE ERMEE?
Veel….HEEL VEEL! Watermeloen is niet alleen lekker zoet, maar ook veelzijdig. Het laat zich met tal van andere smaken heel goed combineren. Een zeer bekende combinatie is bijvoorbeeld watermeloen met geitenkaas.
Je kunt er ook heerlijke gezonde ijsjes van maken. KLIK HIER om naar het recept te gaan.
Het sap van de watermeloen is erg gezond, en tegelijkertijd echt mierzoet. Je kunt er bijvoorbeeld veel baksels die ook om vocht vragen, mee zoeten. Geen ander zoetmiddel meer nodig! Watermeloensap is erg gunstig voor de bloeddruk. Zeker als het warm is ( denk aan hittegolven!) is watermeloensap een goed idee omdat hitte de bloeddruk wat kan verhogen. Je maakt het erg eenvoudig zelf, met een slowjuicer. Het pulp wat achterblijft, daar maak je weer lekkere ijsjes van! Vul leuke vormpjes met het pulp en vries deze in.
Je kunt ook watermeloen sap kopen in de supermarkt. Deze zijn aangezuurd met 2% citroensap voor een langere houdbaarheid te garanderen. Je moet wel even goed opletten, want veel sapjes bevatten toevoegingen of zijn gemaakt uit concentraten. Kijk dus goed naar de ingrediënten op een pak. Nog beter is het, om het zelf te maken. Als je geen hippe sapcentrifuge / slowjuicer in huis hebt kun je het ook prima af met een simpele citruspers. Deze kun je tegenwoordig elektrisch kopen, maar zelfs met een simpele hand citrus pers kun je watermeloen stukken persen.
Ik heb een elektrische citruspers, die ik meer gebruik dan mijn slowjuicer omdat het mij enorm veel tijd bespaart in het schoonmaken. Ideaal voor een bekertje vers meloensap ! Of pers meteen een fles vol. HOE DAN? Nou, heel simpel: .. je snijdt een watermeloen in grove driehoek-vorige stukken. Dit zet je steeds bovenop de pers , begeleid het stuk met beide handen tot de pers zijn werk doet en het stuk vanzelf in de pers valt om uitgeperst te worden. Vallen er onverhoeds nog wat pitjes door de pers, kun je deze eruit zeven.
Wil je een fles vol? Dan is het verstandig om daar wat vers geperste citroensap doorheen te mengen. Dit zorgt voor een langere houdbaarheid. Het sap van één citroen is voldoende voor een volle fles van ongeveer een liter tot anderhalve liter.
Dag beste Monique,
Met veel belangstelling lees ik regelmatig je nieuwsbrieven, waarvoor hulde. Zeer goede en betrouwbare (onafhankelijke) informatie wat mij betreft. Daar kunnen we wat mee.
Ben onlangs (eigenlijk deze week) ook begonnen met het consumeren van meloenen vanwege hun grote gezondheidswaarde. Ik/wij eten zoveel mogelijk biologisch en zouden dat iedereen willen adviseren in het belang van hun gezondheid. Wij bedanken voor bespoten groenten/fruit en andere schadelijke toevoegingen in (fabrieks) voeding, of beter vulling!!
In dit verband vroeg ik mij af of er ook biologische meloenen zijn en zo niet of de meloenen die thans overal te koop zijn ook worden bespoten en zo ja in welke mate?
Ton Claessen (72), weblog… “Voeding, de leugens, bedrog en gruwelijke feiten”: http://voedingversusgezondheid.blogspot.com/
Dag Ton!
Ja hoor, in de biowinkel kun je biologische meloenen kopen! Warme groet!
Watermeloen helpt ook tegen spierpijn!! Er zit een stofje in wat dat tegengaat, helaas weet ik de naam er niet meer van. Tijdens de vierdaagse uitgetest. Ik heb elke dag een stuk meloen gegeten bij het ontbijt, en na vier dagen (bijna) geen spierpijn. Althans minder dan andere jaren
Ik eet geregeld watermeloen in de zomer maar ik besefte niet dat je die in de keuken kon gebruiken ik bedoel in gerechten ga ik zeker uitproberen
Bedankt Monique! Heeeerlijk watermeloen :o) Eet het met deze dagen iedere dag. Vandaag 2 grote stukken gekocht (5 kg!, schil weegt zo’n 1.6kg…) en snijd het in stukjes in grote BPA-vrije bewaarbakken en hop in de koelkast. Als ik dorst heb dan neem ik een bakje watermeloen :o)
Als ik dorst heb “moet” zijn, als ik trek heb….. :o) (anders zou ik de hele dag dorst hebben en dat is niet goed…).
Monique, hartelijk dank voor dit informatieve artikel over de watermeloen. Ik heb wel moeite met je bewaaradvies. Laten we dit gewoon in de ventismart bewaardozen in de koelkast doen i.p.v. plastic huishoudfolie te gaan gebruiken.
Mvg
Petra in ‘t Veen
Weer bedankt voor enorm leuk onderzoek .
Watermeloen en diabetes ? Ivm hoge glycemische index . Zie verschillende uitspraken weet je daar iets van .
Klasse Monique, geniet altijd van jouw gezonde artikelen!